ستاره‌ سینمایی که تئاتر کلکته را احیا کرد

به گزارش ایران تئاتر سومیترا چاترجی که هفته گذشته به علت عوارض ناشی از ویروس کرونا در بیمارستانی در شهر کلکته روی در نقاب خاک کشید، شاعر، بازیگر سینما و تئاتر و نمایشنامه نویس بود که بالاترین نشان سینمایی هند یعنی مدال دادا صاحب پالکی را در سال 2011 به او اهدا کرده بودند و دو نشان لیاقت هنر و ادبیات و نشان شوالیه ملی لیاقت را دولت فرانسه به او اهدا کرده بود.

چاترجی حدود سیصد فیلم در کارنامه خود داشت.اما مشارکت سومیترا چاترجی در زمینه تئاتر غیرقابل انکار است.او در اوج شهرت و ستاره سینما بودن روی صحنه تئاتر می‌رفت.وقتی داشت برای ساتیا جیت‌رای کار می‌کرد یا در فیلم‌های تجاری مقابل دوربین حاضر می‌شد، تئاتر را از یاد نمی‌برد. او به تنهایی تئاتر تجاری شمال کلکته را احیا کرد ، تئاتری که در اواخر دهه 70-80 بسیار آماتوری شده بود - طراحی صحنه بد ، نقش‌آفرینی ها بد از ویژگی‌هایش بود و نظم نداشت.

حضور چاترجی روی صحنه یک جور نمایش ستاره بود.ستارگان سینمایی  که لباس‌ و گریم تئاتر شده و بر صحنه تئاتر ظاهر می‌شوند. سومیترا مانند یک کارگردان حقیقی صحنه رفتار می‌کرد. به رهبر ارکستر روی صحنه می‌مانست. او تمام عناصر تئاتر را با هم تلفیق می‌کرد - صحنه پردازی ، طراحی نور ، لباس ، سبک بازیگری ، رقص. او حس "تئاتر کامل" را به صحنه تئاتر تجاری می‌آورد. در آغاز ، او بخشی از به اصطلاح "تئاتر گروهی" یا تئاتر تجربه‌گرا و آلترناتیو شهر کلکته نبود. اما او به واسظه تئاتر نوآورانه ، مخاطب تئاتر " روشنفکر و سخت گیر" را جذب خود کرد .

سومیترا با هنر  خود کیفیت و احترام را به تئاتر تجاری کلکته بازگرداند ، که تماشاگران از آن دست کشیده و قبلاً آن را به عنوان کمدی های درجه سه یا نوعی تئاترهای لوس و احساسی می‌شناختند.

او سبک جدیدی از بازیگری را همراه با چهره‌هایی مانند اوتپال دات ، شامبو میترا و آجیتش بانرجی به صحنه آورد. آنها از جنبش های مختلف تئاتر در سراسر جهان آگاه بودند. سومیترا مشغول خواندن نمایشنامه های اروپایی و آمریکایی و دیگر نمایشنامه ها به زبان معاصر هند بود. او «آتماکاتا» نوشته ماهش الکونچوار را روی صحنه تئاتر به گویش بنگالی اجرا کرد.

او این توانایی عالی را داشت که از نمایشنامه ها اقتباس کند و متن‌های خارجی را بومی سازد.او «بیدهی» را روی صحنه برد،نمایشی که براساس ارواح هنریک ایبسن بود.

یا «فیرا» ، اقتباس از نمایش «ملاقات بانوی سالخورده» نوشته فریدریش دورنمانت بود. نمایش «راج کمار» برگرفته از «چاقوی بزرگ» اثر کلیفورد اودتس بود، اما  به نظر می رسید  همگی نمایشنامه‌هایی بودند که برای مردم هند نوشته شده اند. و به این دلیل بود که چاترجی مردم و جامعه خود را می شناخت.

سومیترا چاترجی آثار شکسپیر را نیز روی صحنه برد.یکی از خاطره‌انگیزترین حضور او در آثار شکسپیر در «شاه لیر» بود. او بازیگری خود را روی صحنه آمیزه‌ای از سبک بازیگری «شیوه‌گرا» و «برشتی» می‌دانست.

سومیترا چاترجی روز  پانزدهم نوامبر بر اثر عوارض بیماری کووید-19 درگذشت.