مدیرکل امور هنری بنیاد شهید در گفتوگو با ایران تئاتر:
ایثار اجتماعی رویکرد جدید بنیاد شهید در تولیدات نمایشی است
سیدمرتضی حسینی؛ مدیرکل امور هنری بنیاد شهید و امور ایثارگران با اشاره به اینکه پس از انتشار فراخوان بخش "سرباز انقلاب" سی و نهمین جشنواره "تئاتر فجر" ، ۵۱ اثر متقاضی شرکت بودند که در نهایت ۱۲ اثر در این دوره از جشنواره به نمایش درخواهند آمد.
به گزارش ایران تئاتر، بخش "سرباز انقلاب" با محوریت قرار دادن سردار شهید حاج قاسم سلیمانی به پیشنهاد اداره هنرهای نمایشی بنیاد شهید و امور ایثارگران در سی و نهمین جشنواره "تئاتر فجر" که 11 تا 21 بهمن‌ماه به دبیری حسین مسافرآستانه برگزار خواهد شد، در نظر گرفته شده است.
به این بهانه با سیدمرتضی حسینی؛ مدیرکل امور هنری بنیاد شهید و امور ایثارگران پیرامون این بخش از جشنواره امسال "تئاتر فجر" گفت‌و‌گویی ترتیب داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
ابتدا در مورد ساختار اداره کل امور هنری بنیاد شهید و اینکه در بخش تئاتر چه رویدادهایی را مدیریت می‌کنید، توضیح بفرمایید؟
مدیریت هنری بنیاد شهید و امور ایثارگران داراه سه اداره به عنوان ساختار زیرمجموعه‌ای خود است یکی اداره ادبی و تجسمی، دیگری اداره صدا و سیما،سومین آن اداره هنرهای نمایشی (تئاتر و موسیقی) که اداره تئاتر به شکل رسمی از سال 83 متولی برگزاری رویدادهایی شد که البته پیش از آن هم وجود داشت اما از این سال به شکل جدی و همگام با اداره صدا و سیما فعالیت فراگیر و چشمگیری را در دستور کار خود قرار داده است و به این واسطه طی این سال‌ها شاهد هستیم که همه هنرمندان و اساتید تئاتر، بنیاد شهید را همواره به عنوان یکی از حامیان هنرهای نمایشی می‌دانند و لذا ملاحظه می‌کنید که به شکل مقطعی این جشنواره برگزار می شود و این میان به شکل پراکنده در راستای تولیدات خیابانی و صحنه‌ای در استان‌ها تولید و اجرا می‌شوند که نظارت کامل بر آنها صورت می‌گیرد و روند تولید در این مرکز کارشناسی شده و پس از تأیید مجوز می‌گیرند و این اداره نیز هزینه‌های جاری تولید و اجرای این آثار را تقبل می‌کند.
در مورد بخش "سرباز انقلاب" که از سوی شما به دبیرخانه جشنواره "تئاتر فجر" پیشنهاد شد و قرار است شاهد برگزاری آن باشیم نیز توضیح بفرمایید؟
این بخش نیز با محوریت سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و به مناسبت نخستین سالگرد شهادت این سردار بزرگ از سوی اداره هنرهای نمایشی بنیاد شهید برای ایجاد در این جشنواره پیگیری و در نظر گرفته شد و البته این پیشنهاد در راستای تصمیمی بود که ستاد جشنواره "تئاتر فجر" به منظور پرداختن به تئاتر با موضوع فرهنگ ایثار و شهادت قصد داشت، بخشی ویژه این موضوع در نظر بگیرد لذا فراخوان ارسال آثار تنظیم و منتشر شد که طی آن 51 اثر با ماهیت نمایش خیابانی و محیطی از استان‌های مختلف متقاضی حضور شدند که پس از بحث و بررسی، 12 اثر خیابانی و محیطی از استان‌هایی همچون کرمانشاه، اصفهان، همدان، زاهدان، مازندران، گیلان، کرمان و خوزستان برای حضور در این بخش از جشنواره انتخاب شدند. کلیه هزینه های برگزاری این بخش از اسکان و پذیرایی از گروه‌های راه یافته، کمک هزینه اختصاص یافته به گروه‌های شرکت کننده، هزینه‌های داوری و ارزیابی آثار، امور فنی و هنری و تجهیز گروه‌ها به امکانات مورد نیاز و اختصاص جوایز به آثار برگزیده نیز براساس توافق صورت گرفته با دبیرخانه جشنواره را تقبل کرده‌ایم.
قصد داریم که از روند برگزاری این بخش همچون جشنواره "تئاتر ایثار" که سال 97 در کرمانشاه برگزار شد، فیلم مستند متشکل از گزارش، گفتوگو با عوامل، اساتید، داوران و مسئولان جشنواره نیز تهیه شود که از شبکه‌های سراسری و استانی رسانه ملی برای عموم علاقه‌مندان پخش شود و البته براساس هماهنگی‌های صورت گرفته در مراسم اختتامیه و تقدیر از برگزیدگان این بخش از جشنواره معاون فرهنگی و امور آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران نیز حضور خواهد داشت و به ایراد سخن خواهد پرداخت.
چه برنامه‌ای برای حمایت بیشتر از این گروه‌ها به منظور اجرای عموم و ایجاد انگیزه برای تولیدات بیشتر نزد آنها در نظر گرفته‌اید؟
موضوع شهید سلیمانی موضوع تازه‌ای است که باید پیرامون آن کارهای فرهنگی و هنری فراوانی صورت گیرد که البته این شهید بزرگوار چهره شاخص در حوزه فرهنگ مقاومت هستند و ما طی این سال‌ها شهدای بسیاری در حوزه مقاومت و مدافعان حرم داشته‌ایم که نیاز به عزم جدی برای پرداختن به سبک زندگی و مراتب عالی طی شده از سوی ایشان داریم و همانطور که به درستی اشاره شد دوستان فعال و علاقه‌مند پرداخت به چنین موضوعات نیاز به حمایت بی‌شائبه به منظور ایجاد انگیزه برای کار بیشتر دارند.
طبق تصمیمی که گرفته شده است پس از حضور در جشنواره، یک قرارداد جداگانه با هر یک از این گروه‌ها منعقد خواهد شد تا 5 اجرای عمومی در استان‌های خود نیز داشته باشند. همینجا باید یادآور شوم که با وجود اینکه موضوع شهید سلیمانی موضوع نو و تازه‌ای است اما اغلب آثار راه یافته به این بخش از جشنواره به گواه داوران و هیئت انتخاب بسیار بدیع و نو هم از نظر محتوا و هم از نظر فرم و شکل بودند.
طی ادوار اخیر از سوی برخی از منتقدان نسبت به جشنواره‌های فجر به ویژه فیلم و تئاتر، این اتهام زده می‌شد که آنها از مسیر خود یعنی پرداختی ارزشی و در راستای گفتمان انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن دور شده اند، آیا اختصاص بخشی همچون "سرباز انقلاب" در دل جشنواره "تئاتر فجر" می‌توان تا اندازه‌ای نظر این عده از منتقدان و کارشناسان را تأمین کند؟ و آیا این همکاری میان بنیاد شهید و جشنواره "تئاتر فجر" مستمر خواهد بود؟
به طور قطع این همکاری ادامه پیدا خواهد کرد و از آنجا که سیاست ما در بحث ترویج فرهنگ و ایثار شهادت در سال‌های اخیر گسترده تر شده و دامنه این موضوع به حوزه‌های دیگر نیز وارد شده است لذا در زمینه تولید محتوای مطلوب ارزشی و دادن خوراک مناسب برای رویدادهای تئاتری پای کار هستیم. از این جهت می گویم دامنه این مباحث گسترده‌تر شده است چرا که ما تا سال 96 عمده تولیداتمان با موضوع فرهنگ ایثار و شهادت بود و از این سال به بعد در مورد سایر مصادیق ایثار همچون ایثار اجتماعی نیز ورود کرده‌ایم که البته در زمینه فیلم این موضوع بسیار جلوتر از تئاتر در حال حرکت است و نیاز داریم که با موضوع ایثار اجتماعی مجموعه آثار نمایشی را نیز هم در حوزه نمایشنامه‌نویسی و هم تولیدات صحنه‌ای و سایر گونه‌های نمایشی تولید و عرضه کنیم که البته منظور از ایثار اجتماعی مجموعه فعالیت‌های عام‌المنفعه و خیرخواهانه‌ای است که مکرر در سطح جامعه شاهد آن هستیم و مثلاً ایثارگران حوزه سلامت در شرایط کنونی شیوع کرونا، شهدای آتش‌نشان و حتی خیرین سازنده مدرسه و مسجد را نیز دربرمی‌گیرد که جالب است بدانید بخشی از این خیرین خود از خانواده ایثارگر و شهدا هستند. ما اعتقاد داریم که ایثار اجتماعی زمینه ساز رسیدن فرد به مراتبی است که در نهایت به شهادت به عنوان منتهای درجه ارزشی یک فرد ختم می‌شود و به طور مثال این قضیه را در مورد شهید محسن حججی به وضوح می‌توان دنبال کرد که این شهید بزرگوار پیش از شهادت به عنوان یک ایثارگر اجتماعی، مسبب انجام بسیاری از اقدامات خیرخواهانه بود. در مجموع از آنچه تدبیر دبیرخانه جشنواره "تئاتر فجر" است باید قدردان بود و زمینه برای نهادینه شدن چنین موضوعات و محورهایی در رویدادهای رسمی کشور بیش از پیش فراهم شود که در واقع اساس جشنواره‌های فجر باید تبیین ارزش‌ها و دستاوردهای انقلاب اسلامی باشد.
اداره کل هنری بنیاد شهید چه حمایت‌هایی از خالقان آثار نمایشی که شاید کمتر شناخته شده باشند، به انجام رسانده است؟
ما سال 97 جشنواره‌ای داشتیم که ویژه هنرمندان شاهد و ایثارگر بود و البته 50 درصد از ورودیه‌های این جشنواره را نیز افرادی متفرقه که به این موضوع پرداخته بودند تشکیل می‌دادند و ما توجه جدی نسبت به پرداختن به تئاتر با موضوع ایثار و شهادت داریم که البته طی یکی دو سال گذشته به واسطه کمبود اعتبارات این روند کمی کندتر شده است اما با این حال در هر 32 استان مجموعه اقدامات حمایتی از گروه‌های نمایشی در حال انجام است و با حضور پیشکسوتان عرصه تئاتر ورکشاپ‌هایی برای گروه‌های نمایشی در شهرستان‌ها برگزار کردیم. به هر حال واژه ایثار یک واژه بین‌المللی است و باید کوشش شود تا با استفاده از زبان نافذی همچون تئاتر به خوبی این فرهنگ به مخاطب علاقه‌مند منتقل شود. ما علاوه بر حمایت از تولیدات نمایشی در استان ها تاکنون 50 نمایشنامه با این موضوع را نیز چاپ و منتشر کردیم و منابع مکتوب و کتاب های آموزشی با موضوع هنرهای نمایشی را نیز تهیه و در اختیار مراکز استانی بنیاد شهید قرار داده‌ایم تا جهت افزایش معلومات مخاطبان و علاقه‌مندان مورد استفاده قرار گیرد.
گفتگو از سجاد دبیریان
