در حال بارگذاری ...
افشین محمودی کارگردان شیرازی حاضر در فجر 39 در گفت و گو با ایران تئاتر :

«ناخوانده» روایتی از دل اجتماع امروز

تئاتر «ناخوانده» نماینده تئاتر فارس در سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر ،۱۶ بهمن در تماشاخانه قشقایی به روی صحنه می رود، در آستانه اجرای این تئاتر گفتگوی افشین محمودی کارگردان اثر را در ادامه بخوانید:

تئاتر «ناخوانده» کاری از گروه تئاتر شهر و گروه تئاتر پویا به کارگردانی افشین محمودی با نقش آفرینی شمس الآفاق شفیعی، مهری منصوری ، ناهید استواری پس از اجرای عمومی در شیراز به عنوان کار برگزیده با دریافت جوایز کارگردانی، نمایشنامه و بازیگری زن به عنوان کار برگزیده سی و یکمین جشنواره تئاتر استانی فارس به بخش مسابقه سی و‌نهمین جشنواره تئاتر فجر راه یافته است و ۱۶ بهمن در تماشاخانه قشقایی مجموعه تئاتر شهر به روی صحنه می رود.

 «ناخوانده» روایتی اجتماعی از زندگی دانشجویی است و حضور مادر به عنوان مهمان ناخوانده ای که نقبی به شرایط روز جامعه دارد. علیرضا نادری نمایشنامه نویس ، کارگردان و استاد دانشگاه در مطلبی در خصوص این تئاتر نوشته است : «همچون کودکی سراسیمه یافتن چیز ارزشمندی که روز دوشنبه یافته بودم ، سه شنبه آن را سر کلاس نشان دادم و خواندم ، کلاس اصول و فنون نمایشنامه نویسی سال سوم ، درباره اش مثل یک کشف حرف زدم ، گفتم نویسنده اش را نمی گویم کیست ، نمی دانستم - وقتی نوشته اش را می خواندم و سرشار از کیف و لذت خواندن یک نمایشنامه خوب بودم و به همه نمایشنامه نویسان دور و نزدیک خودم فکر می کردم ، اما این قلم ، این صراحت و پویایی مال هیچکدامشان نبود. تردید نداشتم که نویسنده خانمی است از بین نمایشنامه نویسان اما چی کسی؟ کدامشان؟ ... هیچکس . به هیچ نتیجه ای نرسیدم. خواندن نمایشنامه که تمام شد خانمی گفت نویسنده اش را می شناسدو این نمایشنامه را قبلا اجرا کرده است ، البته نه آنطور که امروز آن را خواندم ، این تاکید من است که این نمایشنامه درست خوانده شود - گفت نام نمایشنامه ناخوانده است و نویسنده اش محمود ناظری که دورادور می شناختمش. درباره اضافات این نمایشنامه چیزی نمی گویم .از خواندن نمایشنامه لذت ببرید که به گمانم در پانزه سال اخیر مشابه اش را نخوانده اید».

 محمود ناظری نویسنده نام آشنایی است که آثارش در گونه‌های مختلف نمایشی توسط هنرمندان مختلفی به روی صحنه رفته است، «ناخوانده» در میان کارنامه ناظری چه شاخصه‌ای دارد ؟

محمود ناظری از نویسندگان کاربلد و مطرحی است که سال هاست نمایشنامه هایش با دغدغه های اجتماعی و انسانی توانسته است در جریان تئاتر کشور مورد توجه قرار بگیرد. «ناخوانده» با توجه به رویکردی که به مسائل روز جامعه دارد ، کاری دغدغه مند است که در آثار محمود ناظری شبیه به غزلی دلنشین است که علاوه بر کنش های دراماتیک ، از نظر دیالوگ نویسی نیز کاری ویژه و مورد تحسین است .

 

فضای کلی اثر چه شاخصه هایی داشت؟ 

بی تردید این نمایشنامه فضایی پویا و سیال دارد که به تقابل دو نسل و تفکرات و نگرش های مختلف میان ادمهای این نمایش می پردازد.آن‌هم در فضایی با حضور زنان که شاید یکی از اصلی ترین شاخصه های این متن هم همین باشد.

 

در حوزه ادبیات ، تئاتر و سینما با رویکرد توجه به جهان زنان کارهای مختلفی انجام شده است از فیلم‌هایی با رویکرد فمینیستی تا شاعرانگی هایی که به دنیای زنان ربط داده شده است و اثاری با بنیان های روانشناختی و اجتماعی ، ناخوانده اما از جنس دیگری است ؟ 

 با تمام کارهایی که در این حوزه انجام شده است همچنان معتقدم در حوزه زنان همچنان جای کار بسیار است که این متن به خوبی از عهده آن بر آمده است‌.

متن محمود ناظری به جای قضاوت از دیدگاه یک مرد ، به شکلی سیال مخاطب را در دل رویداد ها و ماجراهای زندگی دو دختر دانشجو قرار می دهد که با ورود یک مهمان همه چیز شکل دیگری پیدا می کند. «ناخوانده» به ریشه و هویت های خانواده می پردازد ، به جامعه ای که در گذر به سمت مدرنیته که همچنان ریشه و‌هویتش او را رها نمی کند و بی گمان پوست اندازی این جامعه را دشوارتر می‌کند. تقابل و تضادهای میان نسل ها در کنار روایت جامعه ای که همچنان در حال گذر از گذشته به آینده است بی آنکه سعی در جانبداری از بک سمت را داشته باشد به نظرم متفاوت ترین وجهه این اثر است‌.

 

در خصوص چگونگی کارگردانی و انتخاب شیوه اجرایی چقدر به خود متن وفادار بودید؟

در ابتدا شاید به نظر می آمد متن احتیاج به تغییرات داشته باشد اما در ادامه و خواندن و تحلیل چند باره متن هیچ نیازی به تغییر دیده نمیشد ،و حتی استفاده از صدای مردان غایب در صحنه هم که ابتدا در ذهنم بود به دلیل ساختار محکم متن عملا جایی نداشت. قصد داشتم در تجربه ای تازه مولفه های نمایش ایرانی را به شکل امروزی استفاده کنم و در بستر یک نگاه اجتماعی از همان نگاه در شکلی امروزی بهره ببرم.

 

در مورد طراحی صحنه نکته جالبی که وجود دارد رنگ بندی و همچنین اکسسوارهای استفاده شده در صحنه است که در عین باورپذیری واقعی نیستند چه شد که این طراحی انجام شد؟

 در طراحی صحنه هرچند از المانهای نمادگرایانه استفاده شده است اما تلاشم بر این بود در یک بستر شبیهه آنچه در تعزیه هر نماد و نشانه کوچک یک مفهوم بزرگتر را منتقل می کند هر عنصر در صحنه همین کارکرد را داشته باشد در حالی که به سادگی مینی مالیستی از آن استفاده شده است به نوعی یک طراحی ترکیبی از عناصر واقعی اما با متریال نمایشی است. در طراحی فضای داستان و خانه ای دانشجویی اصراری بر بافت رئالیستی نداشته ایم هرچند در ذهن مخاطب واقعی و ملموس دیده میشود 

 

بازیگران ناخوانده، بازیگران با تجربه ای هستند و در جشنواره استانی هم بازی آنها مورد توجه قرار گرفت، بازی های متفاوتی از آن‌ها دیده ایم اما در ناخوانده به شکل تازهای از آنها بازی گرفته‌شده است نحوه انتخاب بازیگران چگونه بود؟ 

در خصوص انتخاب بازیگران گزینه های مختلفی را مد نظر قرار دادم که خوشبختانه در نهایت نتیجه دلخواهی داشت. مهری منصوری را سالها می شناختم و از اولین بازی هایش تا پختگی کارش او را دیده بودم و دلم می خواست با او کار کنم که تا این نمایش میسر نشد از بازی و تلاش او بسیار لذت بردم و خدا را به پاس این انتخاب شاکرم که هم یک بازیگر توانمند و هم یک دوست با معرفت و با اخلاق در طول تمرین و کار داشتیم ، کار سخت مهری منصوری علاوه بر بازی در نقشی که با او فاصله بسیار داشت همراهی او در مسیر تمرینات و اجرا بود که گروه را یاری کرد.  شمسی شفیعی در یک موقعیت خاص و در اواسط تمرین به کار افزوده شد و هنوز آن اعتماد بین بازیگر و کارکردان بوجود نیامده بود اما در ادامه اعتمادی بین نقش و بازیگر بوحود امد که با تمام زمانی که برد الان یکی از ستون های اجراست و هر دو در جشنواره تئاتر استانی مورد توجه قرار گرفتند. ساغر سالاری در اجرای عموم نقش ناهید را بر عهده داشت که به دلیل گرفتاری و مشکلات در اجرای جشنواره شاهد حضور ناهید استواری هستیم که با تمام دشواری ها در کنار گروه قرار گرفتند و ایفای نقش ناهید را به عهده دارد که جای تقدیر دارد.

 

توجه تو به استفاده از نیروهای خلاق و جوان در سایر آثارت همواره رکن اصلی بوده است ، اعتماد به جوانانی علاقه مند که اکثرا هم جواب اعتماد تو را داده اند در «ناخوانده» چقدر از این تجربه استفاده شده است؟ 

 تیم کارگردانی این کار از جمله دستیار کارگردان و مدیر صحنه و ... همه از بچه های جوان اما مستعد و همدلی هستند که در این کار با جان و دل فعالیت کردند ، در کنار این گروه از حضور هنرمندان با سابقه و خلاقی که در گذشته هم تجربه های خوبی از همکاری در کنار هم داشتیم همانند عباس چهل تنان ، نوید جعفری و اردلان خرم نیا به عنوان طراح نور ، مشاور کارگردان و طراح گریم در کنار ما بودند که این ترکیب منجر به تجربه ای منحصر به فرد و دوستانه شد. همان اتفاق ترکیبی از نسل های مختلف در پست صحنه ما در روی صحنه هم خود را نمایان کرده است.

 

سایر عوامل و همکاران اجرا چه کسانی بودند؟

 بله واقعا جا دارد از زحمات عزیزانی که در این کار یاریگر ما هستند قدردانی کنم از جمله سارا زند وکیلی که با تبحری خاص موسیقی و آوای نمایش را طراحی و اجرا کردند و بهنام چارئی که در زمانی کوتاه طراحی پوستر و برشور را با هنر خلاقش بر عهده داشت.

 

در آستانه اجرا در سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر هستید چه حس و حالی دارید؟

«ناخوانده» مسیر پر فراز و نشیبی را طی کرد ، از نخستین روز تمرین تا شکل گیری کار ، تغییرات مختلف در طی تمرین، تا جشنواره تئاتر استانی و اجرای فجر ، این مسیر اما به واسطه فضای دوستانه و همدلی که بین گروه وجود داشت تجربه بسیار دلنشینی بود و به نوعی عزم ما را برای فعالیت های بعدی در کنار هم جزم کرد‌. تمام تلاش ما از روز نخست اجرای در خور مخاطب بوده است و اجرای ۱۶ بهمن ماه «ناخوانده» در تالار قشقایی هم از این قاعده مستثنی نیست و به یاری خدا امید آن داریم اجرایی خوب به نمایندگی از هنرمندان خوب و پر تلاش فارس داشته باشیم.

 

گفت و گو از نوید جعفری

 

** برای تماشای نمایش «ناخوانده» با کارگردانی افشین محمودی در تلویزیون تئاتر ایران اینجا را کلیک کنید.




مطالب مرتبط

نخستین گام بیست‌و‌هشتمین جشنواره‌ منطقه‌ای، محکم برداشته شد

نشاط اجتماعی و مشارکت مردمی در جشنواره‌ تئاتر پارس
نخستین گام بیست‌و‌هشتمین جشنواره‌ منطقه‌ای، محکم برداشته شد

نشاط اجتماعی و مشارکت مردمی در جشنواره‌ تئاتر پارس

جشنواره تئاتر منطقه‌ای پارس، پس از چهار روز ایجاد شور و نشاط فرهنگی و اجتماعی در شیراز و مشارکت حداکثری مردم در دو بخش صحنه‌ای و خیابانی، امشب برگزیدگان خود را خواهد شناخت.

|

با حضور هنرمندان شیرازی

«بی‌خوابی» در جشنواره بین‌المللی تئاتر دربندیخان عراق درخشید
با حضور هنرمندان شیرازی

«بی‌خوابی» در جشنواره بین‌المللی تئاتر دربندیخان عراق درخشید

نمایش «بی‌خوابی» به کارگردانی شیما پورسهم‌الدین، کاری از هنرمندان شیرازی، به عنوان نماینده ایران در هفتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر خیابانی دربندیخان عراق حضور پیدا کرد و موفق به کسب مقام دوم بهترین نمایش در بخش بین‌الملل شد.

|

سی‌وچهارمین جشنواره تئاتر استانی فارس برگزیدگان خود را معرفی کرد

سی‌وچهارمین جشنواره تئاتر استانی فارس برگزیدگان خود را معرفی کرد

آیین اختتامیه سی‌وچهارمین جشنواره تئاتر استانی فارس شامگاه شنبه ۲۷ آبان در تالار حافظ شیراز برگزار شد و در بخش آثار خیابانی نمایش «بهمن» به عنوان اثر برگزیده معرفی شد. همچنین در بخش تئاتر صحنه‌ای، نمایش های «ایلخونی»، «تاوان»، «یک ماه و سه روز و ۲۴ ساعت» و «روزهای اوج یک ...

|

نظرات کاربران