جشن چهره‌پردازان و کارکنان فنی ـ هنری خانه تئاتر
همیشه پشت صحنه تالار وحدت و تالار شهر جای مهین میهن را خالی می‌بینم که نه تنها گریمور بود بلکه درس اخلاق هم می‌داد.
جشن خانه تئاتر ایران روز دوشنبه متعلق به چهره پردازان، طراحان صحنه و لباس و انجمن کارکنان فنی ـ هنری تئاتر بود.
به بوستان خانه هنرمندان که وارد می‌شوی مانند تمام هفته اهالی تئاتر غرفه‌هایی را به خود اختصاص داده‌اند، روی استخر هم پوشیده شده و شاهد نمایش‌های خیابانی هستیم.
در راهرویی که به تالار بتهوون می‌رسد نمایشگاهی از طرحهای طراحان صحنه و لباس برپا شده است. خانه تئاتر ایران در تالار بتهوون دوشنبه 12 اردیبهشت جشنی برای چهره پردازان، انجمن کارکنان فنی و هنری طراحان صحنه و لباس ترتیب داد و از هنرمندان و پیشکسوتان صنوف تقدیر کرد.
گریم یا نقاشی ساختمان
اولین قسمت جشن به چهره پردازان اختصاص داشت در ابتدا حمید ابراهیمی ضمن تقدیر از”مهین میهن” گفت:«داشتن چنین آموزگاری در ایران کمتر اتفاق افتاده، معلمی که نشان درجه یک هنری را دریافت کرده و در سال‌های 55 تا 57 در پاریس تدریس کرده است، به این ترتیب شایسته است که او را مادر گریم ایران بنامیم.»
ابراهیمی در ادامه گفت:«متاسفانه در کشور ما تعریفی از گریم نشده است و جای تاسف است که گریم را به عنوان نقاشی ساختمان می‌شناسند و نتوانسته‌اند حق مطلب را ادا کنند.»
ماریا حاجیها چهره پرداز و یکی از شاگردان میهن نیز برای تقدیر از او پشت تریبون رفت و متنی را برای سپاس از مهین میهن خواند. حاجیها گفت:«.... ماشین طراحی صحنه، نور، گریم و گاه کل مدیریت نظام تئاتری ماشین مش ممدلی است.»
جاجیها افزود:« وقتی به گذشته رجوع می‌کنم و 20 سالی که وارد کار چهره‌پردازی شده‌ام و گذشته‌تر از آن را می‌بینم که چه کسانی در برنامه‌های اپرای تالار وحدت طراحی گریم کردند و یا گریم گروه 50 نفری ”کله گردها و کله تیزها”، یک گریم برشتی که به تنهایی توسط مهین میهن انجام شد. هر چه هست اگر رفیع و استوار، پایه‌اش را مهین میهن گذاشت. به جرات میتوان گفت تمام چهره‌پردازان تئاتر به غیر از اندکی دست پرورده با واسطه و بی‌واسطه میهن هستند.»
ماریا حاجیها گفت:«به نظر من او سه برتری دارد؛ تحصیل کرده رشته گریم است، کتاب معتبر تالیف کرده و مهمتر از همه خیل عظیمی از شاگردان را در این زمینه تربیت کرده است.»
باید گفت:«استادانی از خاطره فراتر می‌روند و چیزی جدا از تکنیک به ما می‌آموزند، جزء ضمیر شما می‌شوند.»
در ادامه ایرج راد رئیس خانه تئاتر گفت:«لازم می‌دانم از تقدیر یک خانم بزرگوار، یک انسان و هنرمند به معنای واقعی اظهار خوشحالی کنم. این تقدیرها تنها کاری است که میتوان انجام داد.»
او افزود:«همیشه پشت صحنه تالار وحدت و تالار شهر جای مهین میهن را خالی می‌بینم که نه تنها گریمور بود بلکه درس اخلاق هم می‌داد.»
در این مراسم به تقدیر شدگان یک لوح تقدیر تقدیم شد.
نگاه‌ها را تغییر دهیم
قسمت بعدی جشن خانه تئاتر به انجمن کارکنان فنی ـ هنری تئاتر اختصاص داشت.
در ابتدا”شاه‌علی زادگان” رئیس انجمن گفت:«متاسفانه انجمن نتوانسته تا به حال خودش را به خوبی معرفی کند. در سال 77 وقتی خانه تئاتر به صورت هیئت مدیره موقت تاسیس شده در طول مدت فعالیت تا سال 79 با عضوگیری توانست سرویس‌های ساده فنی ارائه دهد و هیئت موسس طبق صورت جلسه شروع به فعالیت کرد و متاسفانه نتوانست در ابتدا به اهداف اولیه دست پیدا کند.»
دوره اول در سال 82 به پایان رسید و دوره دوم شروع شد و با ناکامی در سال 83 دوباره رای‌گیری شد.
شاه‌علی زادگان در ادامه گفت:«مهمترین معضل انجمن این بود که فعالیتش را به دیگران که می‌توانستند انجمن را فعال کنند معرفی نکردند و در نهایت امیدواریم انجمن علاوه بر کارهای صنفی نوع نگاه‌ها را تغییر دهد و کارکنان انجمن به اسم”هنرمندان فنی و هنری” معرفی شوند و نه کارگران فنی ـ هنری.»
بهانه‌ای برای تقدیر از مردی که در میان آهن مرد
بعد از خواندن تاریخچه انجمن فنی ـ هنری، فهرستی از فعالیت‌های پشت صحنه کارکنان فنی ـ هنری قرائت شد.
در این فیلم از غلامرضا عباسپور نیز که در سال گذشته درگذشت یادی شد مردی که در میان آهن مرد. این نماآهنگ به این موضوع پرداخته شد که تئاتر تنها متن و کارگردانی و بازیگری نیست.
و دیگر اینکه در هیچ جشنواره‌ای در این خیل عظیم جشنواره‌ها که اگر تلاش بچه‌های فنی و حرفه‌ای نباشد برگزار نمی‌شود، یادی نمی‌شود.
سخنگوی انجمن نیز در ادامه گفت:«حرف دل بچه‌های فنی و هنری این است که بیشتر به آنها به ما داده شود.»
باید گفت:«این اولین فرصتی است که به این انجمن داده شده است.»
سخنگوی انجمن افزود:«این جشن بهانه‌ای شد تا از استاد عباسپور که در طول فعالیتش دکورهای زیادی ساخت و خانواده او تقدیر به عمل آید.»
مهندس ارسیا مدرس دانشگاه نیز لوح تقدیری را به همسر مرحوم عباسپور تقدیم کرد. در ادامه نیز ایرج راد از بهزاد فراهانی دعوت کرد تا از جانب افرادی که روی صحنه هستند از دست‌اندرکاران پشت صحنه تقدیری به عمل بیاورد.
خوب درک نکرده‌اند
بهزاد فراهانی گفت:«تفاوت بچه‌های فنی و هنری پشت صحنه با ماشکل عینی کار است آنها می‌کارند و ما می‌چینیم، آنها گله‌مند هستند و حق دارند و در جامعه خانه تئاتر در تمامی صنوف اکثریت طرفدار این نظر هستند.»
باید گفت:«ارجمندی این حرفه را هنوز سردمداران کلان فرهنگی و سیاست خوب درک نکرده‌اند.»
فراهانی افزود:«قیمت نفت بالا می‌رود و بودجه تئاتر کاهیده می‌شود. 3 میلیارد بودجه فرهنگی ما به اندازه 5 میلیارد کمک به تیم پرسپولیس نیست. چگونه باید این مسئله را به دست‌های بریده علی‌اصغر ریسه جواب بدهیم. باید این ارجمندی نهادینه شود.»
فراهانی گفت:«به شرفم سوگند می‌خورم اکثریت ما شما را و ارزش شما را ارج می‌نهیم و تنها بهره‌گیری از وحدت و اتحاد نیروبخش جامعه تئاتری است که می‌تواند این حق را ارج بدهد. چرا که شما رنج می‌برید و برای ما کف می‌زنند. ما باید نظم و سختی را که وجود دارد تغییر بدهیم و وحدت ایجاد کنیم و به این نهاد ارج بدهیم و انجمن هر گاه دید ما در راستای منافعش گام برنمی‌داریم می‌توانید اعتراض کنیم.»
بهزاد فراهانی از طرف درام‌نویس‌ها، بازیگران، کارگردانان و اهالی صحنه از بچه‌های پشت صحنه تشکر کرد.
نور، صدا و صحنه
شاه‌علی زادگان رئیس انجمن نیز طبق نظرسنجی انجمن از بهترین‌های فنی و هنری تقدیر کرد. در این مراسم لوح تقدیر بهترین‌ها به علی صفری در واحد نور، محمد رشوند واحد صدا و سیدحسین موسوی واحد صحنه اهدا شد.
نماهنگ تقدیر از کارکنان پشت صحنه برای تقدیر دوباره از این صنف دوباره به نمایش درآمد. از هیئت موسس هم در این مراسم تقدیر شد، علی‌اصغر ریسه، جمشید اکبرزاده، کریم بهمن، جهانگیر اکبرشاهی، علی‌اکبر صدیقی‌نیا و شبنم روزبهانی جزء هیئت موسسین انجمن بودند.
در ادامه نیز افرادی که برای تئاتر زحمت زیادی کشیدند تقدیر شد. این تقدیر توسط مهندس ارسیا صورت گرفت؛ ارسیا گفت:«خوشحالم از اینکه همة دوستان قدیمی را در یک جا می‌بینم.»
تقدیر از کسانی که نیامده بودند
در این جلسه لوح تقدیر به فرشید مصدق، روحانی‌پور، سیدعباس نوربخش، ابراهیم شهیدی، مرتضی مصدفی، بهمن بهرامی، برزو فخرآور، علی‌اکبر افشینی‌نیا، محمدرضا بهادری، غلامرضا افراسیابی و جعفر علاقه‌مند اهدا شد که البته چند تن از این افراد در جلسه حضور نداشتند.
ایرج راد درباره نیامدن برخی از تقدیر شدگان گفت:«شاید افرادی که نیامده‌اند مطلع نشده‌اند و نمی‌دانستند که قرار است از آنها قدردانی شود چرا که خیلی پرکار هستند و مجبورند به دلیل اجرا در جشن شرکت نکنند و این احساس مسئولیت به آنها اجازه نمی‌دهد در این جلسات شرکت نکنند. آنها زحمت می‌کشند و زحمتشان به هیچ وجه مورد تقدیر قرار نمی‌گیرد. در پایان جلسه نیز از غلامرضا عباسپور یادی شد.»
شاید جشنی دوباره
در حاشیه باید گفت در سالن اصلی یک میز به هر کدام از این 3 صنف اختصاص داده شده بود و از هر انجمن یکی از اعضا به عنوان پاسخگو به سئوالات علاقه‌مندان پاسخ می‌داد.
با توجه به اینکه در جشن طراحان صحنه از هیچکس تقدیر به عمل نیامده بود به سراغ ایرج راد رفتیم گفت:«جشن به هر سه صنف اختصاص داشت و طراحان صحنه نیز گوشه‌ای از این جشن بودند و اعضا می‌توانند پاسخگو باشند.»
نرمین نظمی مسئول پاسخگویی طراحان صحنه و لباس بود، گفت:«ما در برنامه‌هایمان از ابتدا قراری به تقدیر نداشتیم و ممکن است در آینده نزدیک بخواهیم برنامه‌ای را دوباره برای طراحان صحنه و لباس بگذاریم اما در این هفته برنامه‌ریزی برای آن نکرده بودیم و تنها همین نمایشگاه و ورک شاپ ماکت‌سازی جزء برنامه‌ها بود به علاوه تمام برنامه‌هایی که برای انجمن‌های دیگر انجام شد مانند غرفه‌ها و تخت روی حوض که به انجام ما محول شده بود.»
نرمین نظمی در پاسخ به این سئوال که اختصاص دادن یک روز به طراحان صحنه و لباس چقدر می‌تواند در مطرح کردن آنها مهم باشد گفت:«به نظر من اینجا شکل خانه و خانواده است و چندان هم در میان خانواده خودمان مطرح کردن مهم نیست. یک عده‌ای برای خودشان مهمانی گرفته‌اند. اما هرگونه برنامه‌ای می‌تواند نوعی تبلیغ باشد اما میزان آن را نمی‌دانم.»