گلایه های یک کارگردان تئاتر از شرکت در جشنواره هنر زنده است
بی نظمی در برگزاری جشنواره نا امیدی ایجاد می کند
ایران تئاتر: محمدجواد صرامی نویسنده و کارگردان نمایش تتراکرومات منتخب بخش تئاتر صحنهای جشنواره «هنر زنده است » گلایه های خود را پیرامون حواشی اولین دوره جشنواره در قالب یادداشتی در اختیار ایران تئاتر گذاشت . در ادامه این یادداشت را بخوانید :
جشنوارهها هرچند با شعار خصوصی بودن در هر حوزهای با نظارت کدام دستگاه مجوز میگیرند؟ آیا جشنواره هنر زنده است که در بخشهای گوناگونی ازجمله تئاتر فیلم و ... اقدام به برگزاری کردند هماهنگیهای لازم با بخشهای مربوطه را انجام داده بودند؟ آیا بخش تئاتر این رویداد پیش از اعلام فراخوان با اداره کل هنرهای نمایشی کل کشور هماهنگ شده بودند؟
وقتی تلفنی پیگیری میکنیم متوجه میشویم بدیهیترین و منطقیترین موضوع یعنی کسب مجوز از اداره کل صورت نپذیرفته و وقتی با دبیر اجرایی صحبت میکنیم ، نسبت به هماهنگ نبودنشان بیشتر ایمان میآوریم و همین امر باعث نگرانی و تردید ما برای ماندن در این رویداد میشود چراکه ما و گروهمان بهواسطه ثبتمان در وزارت فرهنگ و ارشاد خود را موظف به حضور در جشنوارهای تائید شده میدانیم.
لزوم برگزاری این جشنواره چه بود؟
چیزی که در ظاهر کار را حرفهای نشان میداد حضور اسامی ازجمله جناب آقای علی نصیریان جناب آقای بهروزغریب پور سرکار خانم معتمدآریا جناب آقای آتیلا پسیانی و دیگر هنرمندان بود که هرکدامشان عزیزانی هستند برایمان و همچنین شعار جشنواره که قرار بوده در فضایی مجازی بدون واسطه حضور افراد با کمک تکنولوژی تماشاگر را محروم از تماشای هنرها ازجمله تئاتر نکند. همینها باعث میشد یک گروه حرفهای به خود بگوید بدون توقع از این رویداد حمایت کند و شرکت کند اما آنچه در حین برگزاری بهعنوان بینظمی رخ میدهد باعث دلسردی میشود.
ناهماهنگی و بی نظمی
بزرگترین بینظمی و تضادی که در این جشنواره رقم خورد این بود که در حوزه تئاتر برگزار کنندگان نهتنها به وعده خودشان یعنی پخش آنلاین آثار در موعد مقرر عمل نکردند بلکه بسیاری از آثار ازجمله نمایش تتراکرومات که پیشازاین در سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر حضور داشت در اثر نا هماهنگی برای پخش در رسانه تیوال مجوز نگرفت و مخاطبان ما از تماشای آنلاین رایگان این اثر محروم ماندند.
همچنین در متن فراخوان بندی وجود داشت مبنی بر اعطای کمکهزینه یک تا پنجمیلیونی به آثار منتخب که دبیر اجرایی جشنواره در گفتگویی تلفنی اعلام کردند این کمکهزینه مربوط به ایدههای تئاتر میباشد و جای آن در فراخوان اشتباه خورده است! درحالیکه هر کس فراخوان را بخواند متوجه میشود این بند از فراخوان شامل آثار پذیرفتهشده است.
آثاری که دیده نشدند!
آن چیزی که نام جشنواره بود استفاده از پیشوند کلمه آنلاین بود که بهواسطه همان نام ما با دو معنی طرف هستیم. اینکه آنلاین بودن یعنی منظم بودن و سروقت بودن که در این جشنواره در اجرای وعده خودشان یعنی پخش مجازی آثار تئاتر در ایام برگزاری این مورد مقرر و عملی نشد
وقتی مجوز پخش مجازی آثار برای پس از اختتامیه (نوش دارو پس از مرگ سهراب) به مدت فقط یک روز در سایت تیوال گرفته شد چرا نباید آثاری همچون نمایش تتراکرومات که پیشازاین در جشنواره فجر بر روی سایت تیوال قابلتماشا بود و همچنین در تلویزیون تئاتر ایران پخش شد مجوز نگیرد؟! آیا این نشان از بینظمی و عدم هماهنگی و همچنین از پیش فکر نشدن شورای سیاستگذاری به این موضوعات نیست؟ آیا نمیبایست این مشکلات از قبیل کسب مجوز پخش مجازی فیلمها پیش از برگزاری رویداد برنامهریزی میشد؟ آیا نمیبایست برای برگزاری جشنوارهای با این گستره موضوعی در هر حوزه از تصمیمگیرندگان اصلی همچون اداره کل هنرهای نمایشی با همکاری و هماهنگی همیشگی شان با جشنواره ها ، مجوز لازم کسب میشد تا جشنواره به این نا هماهنگی دچار نشود؟
اهدای جایزه به گروه زیبنده یک جشنواره حرفه ای نیست
آیا زیبنده نبود در چنین جشنوارهای که حامیان بخش خصوصی داشت در بخش تئاتر همچون بخش فیلم و موسیقی در هر زمینهای جداگانه ازجمله بازیگری کارگردانی و غیره جوایز جداگانهای تدارک داده میشد؟ کدام جشنواره حرفهای فقط به گروه برگزیده جایزه میدهد بر چه اساس و ملاکی بر چه اندیشه و استدلالی؟
بله متأسفانه یکی از ضعفها و بینظمیهای دیگر همین بود درحالیکه در بخش فیلم جوایز هم متنوعتر داده شد. در حال حاضر در جشنوارههای دانشآموزی هم فقط به گروه جایزه نمیدهند!
البته وقتی چنین انتقادی هم به دبیر اجرایی کردیم ایشان فرمودند بهواسطه احترام برای آقای غریب پور مسئولیت قبول کرده اند و اصلاً در این موارد هیچ دخالت و نظری ندارند؛ و حتی گفتند از لب تاپ شخصی خود استفاده میکنند و هیچ امکانات خاصی در اختیار ندارند.
انصراف از حضور ، بهترین راه ممکن است
شنیدن چنین پاسخهایی ما را بیشازپیش از حضورمان در چنین رویداد بینظمی ناامیدتر میکرد و باعث شد ، دو روز مانده به اختتامیه اعلام انصراف کنیم و شأن گروه و مخاطبانی که دوست داشتند کارمان را بهصورت رایگان در تیوال ببینند حفظ کنیم.
در صفحه خودمان رسماً اعلام کردیم در صفحه جشنواره هم اعلام کردیم اما آنقدر جشنواره روند عجیبوغریبی داشت که فکر میکنیم زیاد برای دوستان چنین واکنشهایی اهمیت نداشت و حتی برای دلجویی از ما از طرف مدیر بخش تئاتر تماسی گرفته نشد!
«حرف آخر»
ما تئاتر کار میکنیم برای مخاطب. وقتی جشنوارهای شعار میدهد باید برای انجام آن دغدغه مند باشد. استنباط شخصی ما این است جشنواره هنر زنده است بیشتر برای بزرگ کردن نام یک موسسه و یک مجموعه فرهنگی هنری -که بهواسطه تبلیغ نشدن نامشان را نمیآورم- بود چون برگزارکنندگان آن همگی از اساتید همان موسسه و مجموعه بودند!
کاش هزینهای که از بخش خصوصی جهت برگزاری و هزینه داورها و دستمزد دستاندرکاران بهآسانی تأمین شد به همان اندازه هم برای پاسداشت همه شرکتکنندگان هزینه میشد تا در این شرایط مشکلساز کرونا دلخوشی کوچکی برای هنرمندان میبود.
به نظر برگزاری جشنوارهها به هر شکل و نحوی بدون برنامهریزی و صرفاً جهت اهداف خاص به نفع هنر که نیست بلکه ناامیدی را در بین هنرمندان ایجاد میکند.