لب کلام هنرمندان در گفتوگوهای هفته 36
تئاتر بازگشایی شد؛ تماشاگران را دعوت کنیم
ایران تئاتر- عباس عبدالعلیزاده: با تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا سالنهای تئاتر اجازه فعالیت پیدا کردند. مجموعه ای از نمایش های تمرین شده آماده اجرا هستند و باید دید کدام گروه علاقه جدی تری به حضوردر صحنه خواهند داشت. قطعا یک همت جمعی برای ترغیب گروههای نمایشی برای تمرین و اجرا و یک همت مضاعف برای دعوت علاقمندان به دیدن نمایش نیاز داریم تا تئاتر به تواند حیات خود را روی صحنه نمایش دوباره آغاز کند.امروز که تئاتر بازگشایی شده لازم است تماشاگران را دعوت کنیم. تعطیلی و بازگشاییهای متعدد همه برنامهها را تحتالشعاع قرار داده است. این بلاتکلیفی ها در هفته گذشته تاثیر عجیبی در تهیه و انتشار گفت و گوهای هنری نیز گذاشته است به نحوی که افت عجیبی در گفت و گوها اتفاق افتاده است.
هفته گذشته ایران تئاتر نیز با انتشار گفت و گوهایی اختصاصی به موضوعات متنوعی در حوزه نمایش پرداخت.
شیوا خسرو مهر درباره نمایش دینی «ماه شرف»؛ علیرضاحنیفی درباره بازی در نمایش «رویای یک نویسنده»؛ مهرداد خامنهای درباره انتشار فصلنامه «صحنه معاصر»؛ حامد ادوای درباره اجرای نمایش«رویای پر شکوه خالی» و شیوا مکینیان درباره بازی در نمایش«دکتر نون» با ایران تئاتر گفت و گو کردند.
داود فتحعلی بیگی: بخش اعظمی از هنرمندان تعزیه عضو صندوق نیستند
داود فتحعلی بیگی وضعیت تعزیهخوانها و اجراهای تعزیه را به دلیل شرایط کرونایی مناسب ندانست و معتقد است که شرایط هنرمندان تئاتر پیش از این مثبت نبود و کرونا این شرایط را بدتر کرد. فتحعلی بیگی کارگردان تئاتر و هنرمند با سابقه عرصه نمایشهای آیینی و سنتی ایران درباره وضعیت تعزیهخوانها در شرایط کرونایی موجود، گفت: عملاً به خاطر مقوله اوجگیری کرونا متأسفانه شرایط اجرا برای تعزیهخوانها فراهم نشد و عده زیادی از این هنرمندان به دلیل اینکه تنها راه امرار معاششان از این طریق بود در شرایط سختی زندگی میکنند.
لب کلام
اگر از هنرمندان تعزیه حمایت نشود زمین میخورند.
برخی از این هنرمندان که درجه هنری دارند یا عضو صندوق اعتباری هنر هستند از حمایتهایی که هر چند کفایت نمیکند، برخوردارند ولی بخش اعظمی از هنرمندان تعزیه عضو صندوق نیستند.
البته کرونا شرایط را برای همه هنرمندان تئاتر یکسان کرده و حتی برخی که ریسک اجرای نمایش در این شرایط را پذیرفتند هم نتوانستند آثار خود را به درستی روی صحنه ببرند.
این شرایط به تعزیه و تعزیهخوانها آسیب جدی میزند.
برای بسیاری از هنرمندان تئاتر و تعزیه شرایط فعلی تبدیل به جدال مرگ و زندگی شده و برخی حتی توانایی پرداخت اجاره بهای منزل خود را ندارند. وضعیت اکثر هنرمندان تئاتر پیش از این خوب نبود و کرونا این وضعیت را بدتر کرد.
مریم جلیلی: رویداد نمایشنامهخوانی با تکیه بر خاستگاه مشترک فلسفه و تئاتر
مریم جلیلی کارگردان تئاتر از راهاندازی رویدادی با عنوان «آخر هفتهها با نمایشنامهخوانی» خبر داد که با رویکرد خوانش نمایشنامههایی با مضمون فلسفی در موسسه حکمت و فلسفه برگزار میشود.
لب کلام
فلسفه و تئاتر از یک بستر اندیشهای-زبانی و جغرافیایی خاص برخاستهاند.
این هر ۲ در یونان و از دل تفکر دیالکتیک زاده شده و در قالب دیالوگ رشد و نمو کردند پس بی دلیل نیست که برخی از اولین و مهمترین آثار فلسفی در قالب نمایشنامه نگاشته شدند و برترین نمایشنامههای جهان همواره به پرسشهای بنیادین فلسفی از ذات هستی و انسان میپردازند.
از همین رو بنا داریم در موسسه حکمت و فلسفه هر آخر هفته میزبان یک رویداد نمایشنامهخوانی با مضامین انسانی و فلسفی باشیم.
بر همین اساس مجموعه فرهنگی «کافه فلسفه» واقع در موسسه حکمت و فلسفه با اولویت نمایشنامههایی با رویکرد فلسفی یا اندیشهورز در مسئله هستی و انسانشناسانه در نظر دارد مجموعه رویدادهایی را با عنوان «آخر هفتهها با نمایشنامهخوانی» برگزار کند.
بدین منوال که در روزهای پنجشنبه و جمعه هر هفته یک نمایشنامه توسط گروهی از هنرمندان با تکنیکهای رایج در قالب نمایشنامه خوانی، برای مخاطبان خوانده خواهد شد.
اصغر نوری: نمایشنامههای معاصر جهان ترجمه شد
اصغر نوری با اشاره به مشخص نبودن زمان اجرای نمایش «من خودم» از نظارت بر ترجمه نمایشنامههایی خبر داد که تا امروز در ایران معرفی نشدهاند.
لب کلام
سال گذشته قرار بود نمایش «منِ خودم» را در تماشاخانه ایرانشهر به صحنه ببرم که به دلیل بحران کرونا اجرای این نمایش تا امروز به تعویق افتاده است.
فعلاً هم تکلیفش مشخص نیست چون با باز شدن سالنها هم نمایشهای بسیاری قبل از ما بودند که در نوبت اجرا هستند و یا اجرایشان کنسل شده است.
شاید اگر اوضاع خوب پیش برود برای نیمه دوم سال بتوانیم برنامهریزی برای اجرا داشته باشیم.
اما مانند سابق همچنان مشغول ترجمه نمایشنامه هستم البته این روزها عمده تمرکزم روی آمادهسازی یک مجموعه نمایشنامه ترجمه است که برای نشر «دیدآور» تهیه میکنم.
از مهر پارسال دبیر بخش ترجمه این انتشارات هستم و قرار است به حوزه داستان و نمایشنامه ورود کنم.
در حوزه ترجمه داستان ۵ کتاب آماده انتشار داریم اما نمایشنامهها زودتر آماده شده و چاپ میشوند. در حال حاضر مشغول آماده کردن ۱۰ نمایشنامه اول این نشر هستم که البته در مجموع ۲۵ نمایشنامه آماده و ترجمه شده است.
این نمایشنامهها از زبانهای مختلفی مانند فرانسه، انگلیسی، ترکی، ارمنی و… هستند و اکثرشان آثار جدیدی از نمایشنامهنویسانی هستند که برای اولین بار است که در ایران معرفی میشوند اما نمایشنامههای کلاسیک و مطرح قدیمی هم که تا به حال ترجمه نشدهاند در این مجموعه وجود دارد.
ما معمولاً در زمینه ترجمه و انتشار نمایشنامه امر پژوهش و مطالعه را جدی نمیگیریم چون باید خیلی جستجو کرد تا هم کار خوبی را برای ترجمه پیدا کنیم و هم اینکه آن کار مناسب ایران باشد.
ترجمه در سالهای اخیر معمولاً مودی و تحت تاثیر موج راه افتاده پیرامون یک نویسنده بوده است اما در این مجموعه تنوع زیادی را شاهد هستیم. هم آثاری دیده میشود که رویکردی نو و داستان گریز دارند و هم نمایشنامههای قصهگو و کلاسیک داریم.
تا امروز من تمام آثار آگوتا کریستف را ترجمه کردم و منتشر شدهاند که قرار است ۸ نمایشنامه آخر این نویسنده در ۲ جلد چاپ شوند که آخرین کارهای کریستف هستند که ترجمه کردهام.
هر ۴ نمایشنامه در یک جلد چاپ خواهند شد که «هیولا» و «ساعت خاکستری» نام دارند و امیدوارم تا آخر سال منتشر شوند.
حمید ابراهیمی: معضل نبود تماشاگر تئاتر
حمید ابراهیمی با اشاره به شرایط نامناسبی که برای اجرای تئاتر وجود دارد، عنوان کرد تا مناسب نشدن وضعیت بحران کرونا قصد اجرای نمایش «کمان ابرو» را ندارد.
لب کلام
نمایش «کمان ابرو» یک اثر منظوم درباره آرش کمانگیر است که در بخش مهمان جشنواره تئاتر فجر اجرا شد.
از همان زمان جشنواره صحبتهایی با ابراهیم گله دارزاده رئیس مجموعه تئاترشهر برای اجرای عمومی نمایش داشتیم و قرار شد تاریخی را برای اجرا مشخص کنیم اما متاسفانه وضعیت گستردگی و شیوع کرونا آنقدر وخیم شد که خود من دیگر پیگیر ماجرا نشدم.
با وضعیتی که الان وجود دارد مشخص نیست در صورت اجرای عمومی کارها اصلاً تماشاگر داشته باشد و روی صحنه رفتن نمایش هم تلاش بیهودهای خواهد بود.
فعلاً منتظر هستم تا ببینم شرایط چطور رقم میخورد و کی وضعیت بهبود مییابد تا بعد از آن برای اجرای نمایش اقدام کنم.
این روزها بیشتر فعالیتم به حضور در سریالهای تلویزیونی معطوف شده است.
شهابالدین حسینپور: مستندنگاری از نمایشهای اجراشده
شهابالدین حسین پور کارگردان تئاتر درباره ورود فیلم تئاترهایش به یکی از پلتفرم های پخش آنلاین گفت: به تازگی فیلم ۴ نمایش آخرم به عنوان «سرآشپز پیشنهاد میکند»، «طپانچه خانم»، یک زندگی بهتر» و «بیوههای غمگین سالار جنگ» از طریق یکی از پلتفرم های برخط در اختیار علاقه مندان به هنرهای نمایشی قرار گرفته است.
لب کلام
تلاشم این بوده که در طول سالها از نمایشهایی که به صحنه بردهام مستندنگاری کنم.
به این دلیل واژه مستندنگاری را به کار میبرم که بستهای که در این فیلم تئاترها به مخاطبان ارائه میشود پکیجی است که نه تنها شامل فیلمِ تئاتر میشود بلکه تصاویر پشت صحنه، گفتگو با عوامل و بازیگران و گالری عکسها و تیزرهای نمایش و اطلاعات مربوط به اثر را در برمیگیرد از این جهت این فیلم تئاترها برای افرادی که علاقه مند به کسب اطلاعات درباره نمایشها هستند مخصوصاً هنرجویان میتواند مفید واقع شود و جدا از بخش سرگرم کننده بودن این فیلم تئاترها میتواند اطلاعات مناسبی نیز در اختیار مخاطبان قرار دهد.
تا امروز برای همه نمایشهایم و حتی آنهایی که چندبار به صحنه رفتهاند این کار را انجام دادهام.
البته این بستههای فرهنگی شامل هزینههایی هم میشود که من هیچگاه به بازگشت هزینهها فکر نکردم بلکه علاقه مند بودم که این فیلم تئاترها و اطلاعات مربوط به آنها در تاریخ به یادگار بماند.
از همان اولین کارهایی که به صورت فیلم تئاتر درآوردم تلاش شد که ضبط تصاویر و صدابرداری با کیفیت انجام گیرد و از دوربینهای متعدد برای ضبط تصاویر و حتی در بعضی مواقع از دوربین گوپرو استفاده شده است.
قبل از ورود این نمایشها به یکی از سامانههای پخش آنلاین، دی وی دی این آثار به جز «یک زندگی بهتر» منتشر شده بود.
متاسفانه هربار به دلیل شرایط اقتصادی، پخش کننده نتوانست به شکل مناسبی این فیلم تئاترها را عرضه کند در صورتی که با توجه به زحمتی که در تولید این آثار کشیده شده است، علاقه مند بودم که این فیلم تئاترها به صورت گسترده و با کیفیت در اختیار مخاطبان قرار بگیرد.
خوشبختانه تا امروز این ۴ فیلم تئاتر که همگی هم برگزیدههای جشنوارههای ملی و بینالمللی ایران هستند، مورد استقبال قرار گرفتهاند و بازخوردهای خوبی از این آثار دریافت کردهام.
در شرایطی که تئاتر تعطیل است مردم میتوانند فیلمِ تئاترهای ما را ببینند و خوشبختانه سامانههای برخط توانستند خوراک های فرهنگی که هم اندیشمند هستند و هم باعث سرگرمی میشوند برای مردم فراهم کنند.
پخش این آثار به لحاظ اقتصادی برای عوامل و دستاندرکاران این آثار آوردهای ندارد.
در شرایطی که نزدیک به یک سال و نیم است که هنرمندان تئاتر ما هیچگونه درآمدی نداشتند، میتوانستند از طریق پخش فیلمِ آثارشان درآمد اندکی به دست بیاورند اما این امکان برایشان فراهم نشد که در جای خود مساله دردناکی است.
سروش طاهری : شرایط برای حضور در تئاتر مناسب نیست
سروش طاهری با اشاره به اینکه چند نمایش را در مقام بازیگر و کارگردان در نوبت اجرا دارد از حضور ناگزیرش در آثار تصویری به جای فعالیت در تئاتر خبر داد.
لب کلام
ما نمایش «بازرس» به کارگردانی شهرام مقصودی را که در جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی به صحنه رفته بود و همچنین نمایش «روز مرگ در داستان هملت» به کارگردانی مانلی حسین پور را در نوبت اجرا داشتیم که با توجه به شرایط زمان اجرایشان مشخص نیست.
همچنین نمایش «بیماری خانواده میم» نوشته فائوستو پاراویدینو را هم قرار بود خودم به صحنه ببرم که فعلاً تمرینها را متوقف کردهام.
همه این آثار قرار بود در تئاتر شهر اجرا شوند اما با توجه به شرایط نامناسبی که به وجود آمده فکر نمیکنم فعلاً بتوانم تئاتر کار کنم.
متاسفانه شرایط برای هنرمندان تئاتر بسیار سخت شده است و هیچ تضمین اجرایی برای شروع و آماده سازی یک کار وجود ندارد و هیچکس هم به فکر هنرمندان نیست.
بسیاری از هنرمندان ما مجبور شدهاند برای تامین مخارجشان به سراغ بازی در آثار تصویری و یا سریالهای شبکه نمایش خانگی بروند.
امیر امیری: روایتی شفاهی از اشغال ایران در دهه ۲۰
کارگردان نمایش «عمو لاوروف» عنوان کرد این اثر نمایشی اشغال ایران توسط قوای متفقین را از زبان مردم عادی روایت میکند.
لب کلام
نمایش «عمو لاوروف» به محض اتمام وضعیت قرمز در تهران آمادگی اجرا دارد.
چون از قبل نیز برای نمایش بلیت فروشی شده و برخی مخاطبان بلیتهای کار را پیش خرید کردهاند ما متعهد به اجرای نمایش هستیم به همین منظور علی رغم محدودیتهای کرونایی با رعایت مسائل بهداشتی تمرینات نمایش ادامه دارد.
«عمو لاوروف» تقریباً ۹ ماه است که آماده اجراست و هر بار که مقدمات اجرا فراهم شده متأسفانه به دلیل اعمال قرنطینه اجرا به حالت تعلیق در آمده است و با توجه به سنگینی تمرینات نمایشهای تک پردهای، بازیگران این کار متحمل آسیبهای جسمی و روحی شدهاند.
این اثر نمایشی در زمان حال اتفاق میافتد اما موضوع آن روایت وقایع دهه ۱۳۲۰ هجری شمسی از زبان مردم عادی است و به اشغال ایران توسط قوای متفقین میپردازد.
نمایندههایی از مردم آن مقطع زمانی که در زمان حال زندگی میکنند به واکاوی اتفاقات آن دوران میپردازند.
در واقع در نمایش «عمو لاوروف» یافتههای شفاهی مردم آذربایجان از اتفاقات دهه ۲۰ روایت میشود.
تلاش من این بوده که در نگارش این نمایشنامه تاریخ معاصر را از زبان مردم عادی و روستایی روایت کنم.
خبرگزاری مهر