ارائه ۷۴ درخواست برای راهاندازی انجمنهای کارگری سینمایی، تئاتری و موسیقی
تشکیل انجمنهای صنفی سراسری فرهنگ، هنر و رسانه انحصاری نیست
مدیرکل دفتر حقوقی و مالکیت فکری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، میگوید تاکنون ۷۴ عنوان درخواست در بخشهای مختلف سینمایی، تئاتر، موسیقی، ادبی و ... به اداره کل سازمانهای کارگری و کارفرمایی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی واصل که متعاقب آن برای تصمیمگیری به کمیسیون تشکیل کانون فراگیر فرهنگ، هنر و رسانه ارسال شده است.
به گزارش ایران تئاتر، حامد سهرابی، مدیرکل دفتر حقوقی و مالکیت فکری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که نمایندگی وزیر و دبیری کمیسیون تشکیل کانون فراگیر فرهنگ، هنر و رسانه را به موجب بند ۴ تصویب نامه شماره ۱۰۵۵۶۹/ت ۵۶۹۱۴ ه مورخ ۲۲/۸/۱۳۹۸ هیئت وزیران به عهده دارد، گزارش میدهد:
از خرداد ماه سال ۱۳۹۹ که فراخوان پذیرش تقاضاهای تشکیل انجمنهای صنفی سراسری در حوزه فرهنگ، هنر و رسانه توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام شد تا کنون ۷۴ عنوان درخواست در بخشهای مختلف سینمایی، تئاتر، موسیقی، ادبی و... به اداره کل سازمانهای کارگری و کارفرمایی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی واصل که متعاقب آن برای تصمیمگیری به کمیسیون تشکیل کانون فراگیر فرهنگ، هنر و رسانه ارسال شده است. این کمیسیون در چارچوب دستورالعمل و شیوهنامه مربوطه که به تایید و تصویب وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی و تعاون، کار و رفاه اجتماعی رسیده است اقدام به بررسی تخصصی و تصمیمگیری در مورد تقاضاها نموده است که به اختصار به این شرح است:
از ۷۴ تقاضای رسیده تا کنون ۶۰ مورد آن مصوب و نظر موافق یا مشروط کمیسیون را به همراه داشته و فقط ۱۱ مورد رد شده و ۳ مورد هم در دست بررسی قرار دارد. ۱۱ موردی که رد شده عمدتاً دارای ماهیت کارفرمایی بوده اند و بعضاً از سوی کمیسیون در زمره مشاغل مرتبط با مصوبه شناسایی و تشخیص داده نشده اند یا اینکه از ماهیت صنفی خارج و ماهیت جنسیتی یا قومیتی داشته اند یا اینکه در بر گیرنده بخش وسیعی از فعالیتهای هنری بوده که تداخل صنفی با برخی انجمنهای مصوب ایجاد میکردند. تنها یک مورد در حوزه ادبی بوده که قبلاً تقاضای تاسیس انجمن مشابه داشته که به دلیل همگن بودن رد شده است.
انجمنهایی که با تاسیس آنها موافقت شده شامل ۱۳ مورد در بخش تئاتر، ۲۰ مورد در سینما، ۱۱ مورد در بخش موسیقی، ۸ مورد تجسمی، ۳ مورد رسانه، ۴ مورد بخش فرهنگ و ۱ مورد در بخش مربوط به میراث فرهنگی بوده اند.
بنابر شیوهنامه مورد عمل برای جلوگیری از انحصار و ایجاد محدودیت در عضویت اعضای انجمنها، اساسنامه این انجمنها که پیشنویس پیشنهادی آن توسط کمیسیون ارائه شده، در بخش شرایط عضویت توسط اعضا به طور مجزا بررسی و مصوب میشود که تا کنون ۲۲ مورد اساسنامه توسط انجمنهای تاییدشده ارائه و به تصویب یا اصلاح توسط کمیسیون رسیده و ۱۱ مورد در دست بررسی است.
در رابطه با کمیسیون باید این نکته را عرض کنم که بر اساس بند ۴ مصوبه مزبور هیات محترم وزیران، کمیسیون مرکب از ۹ نفر است که تنها ۲ نماینده از سوی وزارای فرهنگ و ارشاد اسلامی و تعاون، کار و رفاه اجتماعی و ۷ نفر از نمایندگان تشکلهای فرهنگی و هنری هستند که با مشورت این تشکلها از سوی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب شدهاند و همه بخشهای دولتی و غیردولتی دارای یک حق رای مساوی هستند و دبیرخانه در این وزارتخانه و دبیر کمیسیون با انتخاب اعضای کمیسیون تعیین میشود.
ملاحظه میفرمایید که اولا بررسیها در کمیسیون کاملا فنی و تخصصی بوده و ثانیاً هیچ انحصاری در تشکیل انجمن وجود ندارد. متاسفانه برخی از اعضای تشکلهای فرهنگی و هنری که به دلیل اختلافات داخلی و درون صنفی خود بعضاً از تشکل متبوع خود سلب عضویت شده یا از ترکیب موسسین انجمنهای صنفی خود خارج شدهاند، به جای حل مشکلات از طریق سازوکارهای درون تشکل سعی در وارد کردن بخشهای تخصصی وزارت متبوع و وزارت کار و این کمیسیون به اختلافات خود را داشته اند و وقتی با استدلالات قانونی ما مواجه شدند، به طور مداوم سعی در تخریب کمیسیون و عملکردهای قانونی آن دارند و سعی در جا انداختن عملکرد کمیسیون در رابطه با انجمنهای صنفی سراسری به عنوان انجمنهای منحصر به خانههای هنری موجود مانند خانه تئاتر، موسیقی و سینما دارند و نقد خود از این خانهها را از طریق کمیسیون پی میگیرند.
در پاسخ به ادعاها و برخی شبهاتی که مطرح میشود، موارد ذیل را خدمت مخاطبان عزیز تقدیم مینمایم:
1.برابر بند ۶ از مصوبه شماره ۱۰۵۵۶۹/ت ۵۶۹۱۴ ه مورخ ۲۲/۸/۱۳۹۸ هیات وزیران «کمیسیون موضوع بند (۴) این تصویبنامه موظف است ظرف دو سال، شرایط لازم برای تغییر و انطباق وضعیت تشکلهای صنفی و حرفهای و فرهنگی و هنری و رسانهای موجود را که براساس قوانین و مقررات مختلف به ثبت رسیدهاند با ضوابط موضوع بند (۷) این تصویبنامه فراهم کند». اگر از تشکلهای فرهنگی و هنری عضومحور که به صورت موسسه فرهنگی یا سازمان مردم نهاد و از این دست قبلا تشکیل یا ثبت شده اند حمایتی بشود، عیناً برابر تکلیفی است که هیات وزیران از کمیسیون خواسته است. بر این اساس در ماده ۴ «شیوهنامه تاسیس انجمنهای صنفی فرهنگ، هنر و رسانه و کانونهای مرتبط» به این انجمنهای موجود سه ماه فرصت دادند تا تقاضاهای خود را ثبت کنند که این زمان دیگر تمدید نشد و صرفاً به همان سه ماه که از خداد ماه ۱۳۹۹ شروع گشت، بسنده شد.
2.از تاریخ مذکور تا کنون غالب تقاضاهای رسیده به کمیسیون مربوط به انجمنهایی است که قبلا به صورت صنفی استانی ثبت شده اند یا در قالب موسسات فرهنگی و هنری عضومحور توسط وزارت متبوع تاسیس شده بودند، است و دلیل منطقی هم دارد زیرا ایشان در قالبهای مختلف قبلا متشکل شده و انسجام لازم را برای تشکیل یک صنف سراسری دارند. در برخی از بخشها که بیشترین اعتراض را دارند مانند برخی از منتقدین خانه تئاتر تاکنون ما و وزارت کار هیچ تقاضایی از سوی اهالی و هنرمندان به غیر از انجمنها و کانونهای زیر مجموعه خانه تئاتر دریافت نکردهایم و دور از انصاف و عدالت است در شرایطی که هیچ تقاضایی از جانب غیر نیست، کمیسیون و دو وزارتخانه دولت را متهم به ایجاد انحصار برای خانهها و یا قشری خاص نمود.
3.کمیسیون متهم است که چرا برای تاسیس انجمنهای سراسری از صنوف زیر مجموعه خانههای موسیقی، تئاتر و سینما از خانهها موصوف استعلام میکند. اولاً بر اساس رویه صحیح و درست اگر عضو کوچکی از یک مجموعه بزرگتر که بعضاً هیچ مجوز مستقل یا مجزایی از مجموعه مادر ندارد، بخواهد اعلام موجودیت کند، لازم است از سوی مجموعه اصلی هویت و موجودیت آن به تایید برسد؛ ثانیاً این اقدام به نوعی پیشگیری از تداخلات صنفی و ورود ناخواسته به اختلافات داخلی تشکلهاست؛ ثالثاً برابر تبصره ذیل ماده ۳ شیوه نامه یادشده کمیسیون صرفاً اقدام به اخذ نظر خانهها دایر بر تایید یا رد تقاضا میکند و در نهایت این خود کمیسیون است که تصمیم میگیرد نه خانه مربوطه.
متاسفانه عدهای با برداشت ناصواب از عملکرد کمیسیون و بدون بیان مبانی تصمیمات که برابر مقررات مورد عمل صحیح است، سعی در داخل کردن کمیسیون به اختلافات درون گروهی و تشکلی خود دارند و در شرایطی که اصلاً تقاضایی نیامده که رد شود یا نتیجه تصمیم کمیسیون را ببینند، اقدام به وارد کردن اتهامات متعدد به کمیسیون خاصه نمایندگان وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی و تعاون، کار رفاه اجتماعی میکنند و در شرایط فعلی هم بهرغم مدتها سکوت و سعی همه ما در تحقق نظام صنفی فرهنگ، هنر و رسانه که تکلیف قانون برنامه ششم توسعه است در جهت تنویر اذهان جامعه فرهیخته فرهنگی و هنری کشور، گزارشی از مهمترین اقدامات کمیسیون در راستای بررسی و اعلام نظر در مورد تقاضاها داده شده است. در خاتمه ضمن تقدیر و تشکر از همه متقاضیان به نمایندگی از کمیسیون اعلام مینمایم که از نظرات سازنده و نقدهای همه دلسوزان حوزه فرهنگ، هنر و رسانه برای پیشبرد تکالیف قانونی استقبال مینماییم.