در گفت و گو با علی اوسیوند عنوان شد :
آموزش الفبای تئاتر با عرضه نمایشهای بزرگ در تلویزیون تئاتر ایران
فرصت معیشتی برای هنرمندان
ایران تئاتر: علی اوسیوند بازیگر تئاتر ، تلویزیون و سینما تجربه قابل توجهی درباره حضور در تله تئاتر دارد .
بازی در تلهتئاترهای مختلف از جمله «ماجراهای رونالد و مادرش» به کارگردانی زندهیاد حسین پناهی و «انگشتری ژنرال ماسیاس» از دیگر فعالیتها و تجربههای نمایشی اوست که حالا بازیگری بنام در عرصه تئاتر و تلویزیون و سینمای ایران است. با علی اوسیوند در مورد تلویزیون تئاتر ایران حرف زدهایم. او تاکید ویژهای بر اهمیت و ضرورت راهاندازی و همچنین کیفیت ارائه آثار در تلویزیون تئاتر ایران دارد و وجود این پلتفرم را ضروری میداند. با هم این گفتگو را میخوانیم.
تلویزیون تئاتر ایران چقدر در افزایش مخاطبان تئاتر و فراهم آوردن امکان تماشا و دسترسی آسان و ایمن آنها موثر بوده است؟
این رویکرد که از نظر ارائه منسجم عرضه فیلمتئاتر و امکان ارائه نمایشهای مختلف کار شده، بسیار کار پسندیده، عالی و ضروری به شمار میآید. همین الان که در حال برگزار کردن آزمون هستیم از هنرجویانی که قصد ورود به دانشگاه و تحصیل در رشتههای هنری دارند، شاهد هستم که تمام این هنرجویان رفتهاند از طریق پلتفرمهای ارائه آثار نمایشی از جمله تلویزیون تئاتر ایران فیلمتئاترها و نمایشها را دیدهاند که در شکلگیری ذائقه و افزایش دانش آنها بسیار اثرگذار بوده است.
ببینید هنرجویی هست که در روستا زندگی میکند یا در یک شهر دورافتاده و دسترسی به سالنهای نمایش ندارد، این گونه مخاطبان تنها از طریق دیدن فیلمتئاتر و پلتفرمهایی چون تلویزیون تئاتر به نمایشها دسترسی دارند و این نکته مهمی است در اهمیت جایگاه این پلتفرم. کرونا هم که این شرایط را محدودتر ساخته است، بنابراین راهاندازی تلویزیون تئاتر ایران و افزایش کیفیت ارائه آثار نمایشی و کارگاههای آموزشی در حوزه تئاتر در این پلتفرم بهویژه برای مخاطبانی که امکان رفتن به سالن تئاتر را ندارند یا در شهرهای دور از مرکز بدون امکانات نمایشی زندگی میکنند، بدون شک دارای تاثیر بالایی است. از دیگر سو گروههای نمایشی هم که در این شهرهای نه چندان برخوردار از امکانات لازم در حال کار تئاتر هستند، با استفاده از این امکان که در گذشته وجود نداشت، میتوانند کارهای ناب خود را به نمایش بگذارند و با انگیزه به مراتب بالاتری ادامه مسیر بدهند و مخاطبان افزونتری هم به تماشای نمایشهایشان بنشینند.
ضمن اینکه در دوره ما نهایتا با یک یا دو دوربین تصویربرداری میشد اما اگر بتوان امکانی فراهم آورد تا با حمایت نهادهای متولی، یک گروه حرفهای تصویربرداری با چندین دوربین و با حضور کارگردان تلویزیونی از نمایشهای ارائه شده در تلویزیون تئاتر ایران تصویربرداری کنند تا خروجی نهایی کار در سطح بالایی ارائه شود، جزئیات بازیها، تحلیلهایی که نویسنده و کارگردان متن در نظر دارد، کاملا به تماشاگر و مخاطب منتقل میشود و ارائه اثر نمایشی ساختار درستی پیدا میکند.
چقدر ارائه نمایشهایی به کارگردانی بزرگان عرصه تئاتر میتواند در گسترش فرهنگ تئاتر و افزایش سطح دانش مخاطبان و فعالان این عرصه تاثیرگذار باشد؟
حتما اقدامی تاثیرگذار و جریانساز است. همانطور که چاپ و انتشار کتابهای تئاتری و سینمایی و به طور کل نمایشی اثرگذار است که به طور مثال الان مجموعههایی تشکیل شده و افراد باصلاحیت و بادانشی چون دکتر صادقی و دکتر عزیزی در راسشان قرار گرفتهاند و این عزیزان آمدهاند تعدادی نمایشنامههای ناب چه از بنامان و چه حتی گمنام و خواندهنشده را انتخاب و منتشر کردهاند. حالا کاری به تیراژشان ندارم که مثلا تعداد 500 جلد رقم چندان قابل توجیهی نیست اما همین که این حرکت انجام و آغاز شده در حوزه نشر کتاب، در حوزه ارائه نمایش در فضای مجازی و پلتفرمهایی چون تلویزیون تئاتر ایران خیلی مفید خواهد بود بهخصوص متنها و نمایشهای طراز اول خارجی؛ حالا الزام نداریم در نخستین گامها، سراغ نمایشهایی که ارائهشان مستلزم صرف هزینههای هنگفت است برویم اما در گامهای بعدی میتوانیم با فراهم آوردن زمینه و سرمایه لازم، حتی به سراغ این گونه آثار هم برویم تا ذهن و ذخیره دانش فعالان و مخاطبان پیگیر عرصه نمایش را هر چه بیشتر غنی کنیم. این مسئله در حوزه آموزش و برگزاری و پوشش کارگاههای تخصصی تحلیل و آموزش مبانی تئاتر هم صدق میکند.
تاکید ویژهای بر کیفیت ارائه آثار در حرفهای شما وجود دارد؟
بله، همین طور است. به هر حال وقتی وارد حوزهای میشویم، سعی داریم مقبولترین و قانعکنندهترین محصول را به مصرفکننده و استفادهکننده ارائه کنیم بهخصوص که در بحث ما، صحبت از یک محصول فرهنگی است که خیلی در آموزش درست مبانی اولیه تئاتر و نیز بالا بردن دانش جامعه فرهنگی و بهویژه فعالان عرصه نمایشی اعم از نمایشنامهنویسان، کارگردانان، بازیگران و حتی منتقدان و نویسندگان ما موثر است. در دانشگاه من و همنسلان من آموختهایم که حتی اگر میخواهید نمایشی در گونه مدرن، سوررئال و ... هم کار کنید، حتما باید از حوزه رئال عبور کرده باشید. بنابراین چه بهتر که ما در وهله نخست با انتخاب و ارائه نمایشهایی از این دست، الفبای تئاتر را به درستی به مخاطبان و حتی علاقهمندی که برای مثال در یک روستای دورافتاده زندگی میکند، آموزش و ارائه دهیم.
نظرتون در مورد پدید آمدن امکان آموزش از طریق پوشش و ارائه نشستهای تخصصی و کارگاههای آموزشی از طریق تلویزیون تئاتر ایران چیست؟
همیشه گفتهام که فرهنگ بنیان و رکن اساسی هر ملت و کشوری است. شما اگر بررسی داشته باشید، بهترین اشاره و مثال یونان باستان است؛ آنها عصر طلایی داشتهاند در عرصه نمایش و نمایشنامهنویسی، در حالی که ما هم عناصر لازم را برای این کار در اختیار داشتهایم اما کسی نبوده که اینها را مکتوب و ثبت کند. ببینید اگر آنها هومر را داشتهاند ما هم فردوسی و اثر سترگش را داشتهایم، اگر آنها ایلیاد و اودیسه داشتهاند ما هم شاهنامه را در اختیار داشتهایم اما کسی نیامد این متن بینظیر رو تبدیل به نمایشنامه کند چون متاسفانه کشورمان از همان زمانها درگیر مسائل و مشکلات حاشیهای بوده است؛ بنابراین وقتی هنر و فرهنگ یک مملکت، اساس و پایه و یکی از محورهای توسعه آن قرار میگیرد، امروزه آتن را به نمایش و تئاترش میشناسند. خیلی روشن است که اگر ما در حوزه فرهنگ و آموزش فرهنگی با ضرورتشناسی به سراغ سرمایهگذاری در این عرصه برویم، مطمئن باشید با غنیتر ساختن زیربناهای فرهنگیمان، جایگاه رفیعتری در اختیار خواهیم داشت.
و سخن آخر...
از زمان همهگیری کرونا، متاسفانه فشار فزایندهای به خانواده تئاتر کشور وارد شده و خیلی از فعالان تئاتری بهخصوص کسانی که در شهرستانها فعالیت میکنند یا کسانی که چندان برای مخاطبان عام شناختهشده نیستند دچار مشکل هستند که همچنان هم تداوم دارد. حمایتهای گاهبهگاه هم چندان موثر و کارا نبوده و لازم است شرایطی فراهم شود که حمایتها شکل کاربردیتری داشته باشند. اتفاقا اهمیت تلویزیون تئاتر ایران در چنین بزنگاهی روشن میشود. میتوان حالا که به دلیل کرونا تئاتر کشور با تعطیلیهای پیدرپی مواجه شده و مخاطب نمیتواند به سالنهای نمایش برود، با برنامهریزی شرایطی فراهم کرد که اهالی تئاتر در فضای امن کار تولید کنند و از طریق این پلتفرم این آثار را به مخاطبان ارائه کرد. امیدوارم متولیان و تصمیمسازان تئاتر کشور به این نکته توجه ویژه داشته و برای آن راهکار اجرایی بیابند.