لب کلام هنرمندان در گفتوگوهای هفته 50
حیات نمایشهای مذهبی در تلویزیون و فضای مجازی
ایران تئاتر- عباس عبدالعلیزاده: ورود به محرم و برگزاری مراسم شهادت سالار شهیدان موضوع بسیاری از گفت و گوهای منتشر شده هفته گذشته بود.
امسال تلویزیون و فضای مجازی تا حدودی نیاز علاقمندان به دیدن نمایش های مذهبی و تعزیه را تامین کرد.امسال نیز شرایط مناسب برای برگزاری تعزیه زنده مثل سال های قبل از کرونا مهیا نبود و علاقمندان بیشتر از تلویزیون و فضای مجازی آن را دنبال کردند و البته مجالس محدودی در جای جای کشور اجرا شد و گفت و گوهایی دراین باره منتشر شد. موج پنجم کرونا شرایط پیچیده ای را ایجاد کرده به نحوی که اغلب علاقمندان به اجرای زنده تئاتر نیز پذیرفته اند بهتر است تئاتر تعطیل باشد تا زمان مناسبش بعد از واکسیناسیون سراسری فرا برسد. با آمدن دولت جدید، احتمال میرود اواخر پاییز شرایط مناسب تری علیه کرونا بر کشور حاکم شود.به شرط آنکه کرونای جدیدتر "لمبدا " امان دهد.
هفته گذشته ایران تئاتر نیز با انتشار گفت و گوهایی اختصاصی به موضوعات متنوعی در حوزه نمایش پرداخت.
گفت وگوهایی با حمیدرضا میرزاییزاده هنرمند و پرستار بازنشسته گنبدی درباره اینکه خود را از نوشتن فارغ کرده و بانی تزریق رایگان سرم و آمپول به بیماران کرونایی در روستاهای اطراف گنبدکاووس شده؛ با سید امین مویدی پیرامون نمایشگاه کارنامه معاونت هنری در حوزه تولید محتوا و مطالعات و پژوهش؛ با مهدی دریایی درباره جزئیات شبیهخوانی «لیلی و مجنون» اثر حکیم نظامی در جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی؛ با سعید اسدی درباره تلاش برای جبران فقر تاریخنگاری؛ و همچنین بازخوانی گفت و گوی ایران تئاتر با مرحوم علی سلیمانی موضوعاتی بودند که هفته گذشته در بخش گفت وگوهای ایران تئاتر منتشر شد.
متن مهمترین گفت و گوهای کوتاه و بلندی که هفته گذشته با موضوع هنرهای نمایشی روی خروجی خبرگزاریها و سایت ها منتشر شده را در بخش «لب کلام» بصورت خلاصه آوردهایم تا مخاطب این متن در دنیای پرسرعت امروز درجریان مهمترین بخشهای گفت و گو ها قرار بگیرد. بدیهی است علاقمندان برای خواندن مشروح گفت و گوها می توانند به منبع مطلب هر گفت و گو مراجعه کنند.
مرشد میرزاعلی: پخش 10 تعزیه از تلویزیون و پلتفرم های مجازی
مرشد محسن میرزاعلی درباره پخش مجالس تعزیه از شبکه چهار سیما گفت: سال گذشته ۱۰ مجلس تعزیه با عنوان «شبیه حسین (ع)» با همکاری شناخته شده ترین تعزیه خوانان سراسر کشور و به همت حوزه هنری انقلاب اسلامی تولید و ضبط شدند که قرار بود طی ۱۰ شب از شبکه ۴ سیما پخش شوند اما مشکلاتی برای پخش منظم این تعزیهها در سال گذشته به وجود آمد ولی خوشبختانه امسال این سد شکسته شد و این مجالس تعزیه هر شب از شبکه چهار سیما و یکی از سامانههای مجازی پخش میشود که بازخورد خوبی هم داشته است.
لب کلام
در این مجالس من به عنوان معین البکاء حضور دارم.
این تعزیهها طبق مقتل همان روز تولید شدهاند و در مدت زمان تقریبی ۴۰ دقیقه پخش میشوند.
در حالت طبیعی مدت زمان هر تعزیه ۲-۳ ساعت است که ممکن است از حوصله مخاطب تلویزیون خارج باشد.
نقالی اصحاب امام حسین (ع) را در ۱۴ قسمت ضبط کردهام که هر روز ساعت ۲۰ از شبکه امید پخش میشود.
این برنامه «شبیه قاسم» نام دارد که در آن بخشی ۱۰ دقیقهای نیز به نقالی مذهبی اختصاص دارد.
برنامه ریزی های برای اجرای مجالس تعزیه در دهه آخر محرم انجام گرفته است که البته تاریخ آن هنوز قطعی نیست.
قرار است ۱۰ مجلس تعزیه به صورت زنده اجرا و از پلتفورم های مجازی برای مخاطبان پخش شود.
احتمالاً در کنار این تعزیهها، ۱۰ مجلس نقل و پرده خوانی هم خواهیم داشت.
مسعود دلخواه: «شام آخر» پاییز سرو میشود
مسعود دلخواه نویسنده، بازیگر و کارگردان تئاتر درباره تازهترین فعالیتش گفت: قصد دارم در صورت مناسب بودن شرایط و بهبود وضعیت بحران کرونا اواخر پاییز یا اوایل زمستان نمایشی را برای اجرا آماده کنم.
لب کلام
نمایشنامه «شام آخر» نام دارد که براساس بخشی از رمان «مرشد و مارگاریتا» میخائیل بولگاکف نوشته شده و به محاکمه مسیح توسط یک حاکم یهودی میپردازد.
البته نمایشنامه به اثر مستقلی تبدیل شده است چون از منابع دیگری غیر از این رمان هم برای نگارش آن استفاده کردهام.
در این فرصت تعطیلی دانشگاهها نمایشنامه را برای چندمین بار بازنویسی کردهام و خوشحال میشوم که تا زمان اجرای نمایش حداقل بازیگران کار واکسینه شده باشند تا با آرامش بیشتری بتوانند کار کنند.
محمدرضا خاکی: خانهنشینی اجباری به خاطر کرونا و ترجمه نمایشنامههای جدید
محمدرضا خاکی در شرایط کرونایی جامعه و تئاتر به ترجمه آثاری جدید پرداخته که برای استفاده دانشجویان و علاقهمندان تئاتر منتشر میشوند.
محمدرضا خاکی مدرس، محقق و کارگردان با سابقه تئاتر که در زمینه ترجمه نیز فعالیتی مستمر و تأثیرگذار داشته است، در ایام کرونایی که امکان برنامهریزی و اجرای اثری نمایشی وجود ندارد، بیکار ننشسته و چند نمایشنامه و کتاب تخصصی تئاتر را ترجمه کرده است.
لب کلام
در دوران کرونایی و خانه نشینی اجباری چند نمایشنامه ترجمه کردم که یکی از آنها نمایشنامه «همه پرندگان» اثر وجدی مُعَوَد است.
چند روز پیش کارهای چاپ آن به پایان رسید و توسط انتشارات «مانیا هنر» روانه بازار کتاب شد.
این اثر نیز مانند «آتش سوزیها» دیگر نمایشنامه وجدی مُعَوَد، که پیش از این ترجمه کرده بودم و با استقبال بسیار خوانندگان مواجه شد.
اثری عاشقانه پر از کشش و پیچشهای داستانی است و به دشواریهای رابطه عاشقانه یک دختر عرب و یک پسر یهودی ساکن نیویورک میپردازد.
دشواریهای فرهنگی و هویتی این زوج جوان، ماجرای عاشقانه آنها را به خاورمیانه میکشاند و از گذشتهای باور نکردنی پرده برداشته میشود.
مجموعه داستانهای طنزی از اسلاومیر مروژک نویسنده لهستانی را با عنوان «مروژک جیبی» ترجمه کردهام.
من نمایشنامه «داوید و ادوارد» را با انگیزه بازی پرویز پورحسینی ترجمه کردم و در مسیر کار، مراحل مختلف ترجمه این نمایشنامه را با او در میان میگذاشتم و او نیز اظهار شادمانی میکرد.
امیدوارم که شرایطی فراهم شود که این نمایش با حضور هنرمندان هم نسل پرویز و برای بزرگداشت نام و یاد او به اجرا در بیاید.
یک کتاب تئوریک تئاتر تحت عنوان «گفت و گو با برشت» اثر ورنر هِشت را هم به پایان رساندهام که امیدوارم هر چه زودتر کارهای آماده سازی آن برای نشر انجام شود
شاهین بامداد: وقتی «سفید برفی» قاتل میشود
شاهین بامداد کارگردان نمایش «سفید برفی» درباره اجرای این اثر نمایشی گفت: در قصه «سفید برفی» که همیشه شنیده ایم شخصیت سفید برفی دختر مهربان و بی آزاری است که مورد اذیت و آزار دیگران قرار می گیرد اما سفید برفی نمایش من برعکس باور عموم موجود سرکشی است و اطرافیانش را اذیت می کند و حتی دست به قتل چند نفر می زند اما از لحاظ ظاهری همان سفید برفی قصه ها با هم لباس است اما در واقع باطن سیاهی دارد.
لب کلام
با این وجود مردم شهر همچنان سفید برفی را دوست دارند و نمیخواهند بپذیرند که او موجود هولناکی است.
در نمایش برعکس قصه اصلی نامادری سفیدبرفی فرد مثبتی است.
نکته مورد توجه دیگر در این نمایش نیز پرداختن به این مساله است که فقط حکومت ها مقصر ناعدالتی در جامعه نیستند بلکه باورهای خود مردم هم به این بی عدالتی کمک می کند.
استقبال از پیش فروش بلیت خوب بوده به همین دلیل برنامه ریزی خودمان برای ۱۵ یا ۲۰ اجرا است.
گفت و گو ها از مهر
مرحوم علی سلیمانی: قرآن یکی از منابع بزرگ در عرصه هنر
زندهیاد علی سلیمانی که پیکر او با حضور جمعی از دوستان و خانواده او تشییع و در قطعه هنرمندان آرام گرفت معتقد بود که هنرمندان باید همانند فرجالله سلحشور، قرآن را به عنوان یکی از منابع بزرگ خود در عرصه هنر مورد توجه قرار دهند.
سیزدهمین جشنواره سراسری تئاتر مردمی «بچههای مسجد» در حالی مردادماه سال ۹۷ برگزار شد که زندهیاد علی سلیمانی به عنوان هنرمندی پرورش یافته از مسجد، داوری آثار را بر عهده داشت. وی که همواره روحیهای شاداب و نیروبخش داشت، با رویکرد و رفتارهای صمیمانه خود نوجوانان حاضر در جشنواره را جذب و از فضائل اخلاقی و هنریاش بهرهمند میکرد.
لب کلام
دارایی یک هنرمند دادههای ذهنی و خلاقیت او است.
هنرمند با مطالعه کتاب، شعر، قصه و رمان است که میتواند بر داراییهای خود بیفزاید.
در تئاتر، عنصر اصلی انسان است، در حقیقت در این هنر انسان بهوسلیه انسان و برای انسان به ارائه و خلق هنر بر روی صحنه میپردازد.
هر کدام از شما باید نگاه متفاوتی نسبت به موضوعات مختلف پیرامونی خود داشته باشید و تعریف شما با عموم مردم در عرصههای مختلف تفاوت داشته باشد.
برای میل یه این منظور باید داراییهای ذهنی خود را از معلومات و اطلاعات مختلف پر کنید.
به جوانان علاقهمند به هنر توصیه میکنم اگر خواهان موفقیت هستند به سمت انواع کتاب، فیلم و قصههایی بروند که بتواند تجربیات و مفاهیم نویی را برای آنها به ارمغان بیاورد.
فرجالله سلحشور قرآن را به عنوان یکی از منابع بزرگ خود در عرصه هنر مورد توجه قرار داد که بهواسطه آن آثاری چون یوسف پیامبر، اصحاب کهف، ایوب نبی برای همیشه در تاریخ هنر کشورمان به ثبت رسید.
اثر یک هنرمند به منزله فرزند اوست.
یکی از ویژگیهای بارز مسجد آن است که ما در آن خود را نقد میکنیم که نمونه بارز این نقد، توبه است؛ لذا میتوان از این بستر بزرگ معنوی برای پیشرفت و اعتلای خود بهرهبرداری کرد.
حوزه هنری
احمد عزیزی: اجرای تعزیه در پهنه رودکی و امامزاده معصوم
احمد عزیزی، سرپرست گروه تعزیه سیدالشهدا(ع) درباره اجراهای این گروه در پهنه رودکی گفت: تعزیهها از شب اول محرم بعد از نماز مغرب و عشا شروع شده و تا عاشورا ادامه مییابد.
لب کلام
هر شب یک مجلس را اجرا میکنیم و مجلس شاه چراغ، مجلس مسلم، مجلس دو طفلان، مجلس حر، مجلس علی اکبر، مجلس قاسم، مجلس حضرت ابوالفضل، مجلس امام حسین و وقایع بازار شام، مجالسی است که اجرا میشود.
تاکنون استقبال از اجراهای تعزیه خوب بوده است.
مردم ماسک میزنند و با فاصله کنار هم مینشینند و ما هم روی سکو برنامهمان را اجرا میکنیم.
اجرا در فضای باز برگزار میشود که خطرش کمتر است.
ما هر شب با همین گروه اجرای دیگری را بر روی پل امامزاده معصوم در خیابان قزوین داریم که با استقبال خوبی مواجه میشود.
سال گذشته اجراهای ما در فضای بسته بود و تعزیهها به صورت مجازی هم پخش میشد.
اما امسال اجرا در فضاهای بسته را ممنوع کردهاند و از پخش مجازی اجراها هم خبری نیست.
شاید در دهههای بعدی محرم این امکان وجود داشته باشد که تعزیههایی را به صورت آنلاین و بدون حضور مردم در فضاهای بسته اجرا کنیم.
اجراهای ما در پهنه رودکی تا عاشورا ادامه دارد ولی در خیابان قزوین تا شانزدهم محرم اجرا خواهیم کرد.
همچنین به ما پیشنهاد دادهاند که برای دهه دوم محرم در جاهای دیگر هم اجرا داشته باشیم.
مظفر قرباننژاد: سنت تعزیه در حال فراموشی است
مظفر قرباننژاد تعزیهخوان پیشکسوت درباره فعالیتهای خود در ایام محرم و صفر گفت: از زمان شیوع ویروس کرونا فعالیت تعزیهخوانها نسبت به گذشته کمتر شده است. امسال چند پیشنهاد به منظور اجرای مراسم تعزیه داشتهام اما اعتقاد من بر این است که ابتدا وجود سپس سجود و ترجیح دادم با شرایط فعلی به دنبال همه گیری ویروس کرونا اجرایی نداشته باشم.
لب کلام
من اعتقادی به اجرای شببیهخوانی در پارکها ندارم چراکه معتقدم اینگونه مراسم عزاداری باید در حسینیهها و فضاهای طراحی شده با نورپردازی و پرچمهای سیاه بدین منظور باید اجرا شوند.
نباید تعزیهها در محیطهایی که تنها چند صندلی در آن قرار داده شده و مخاطب خاص خود را ندارند، اجرا شوند.
احتمالاً در دهه آخر ماه صفر اجرای مراسم تعزیهای در شهر خوانسار داشته باشم.
اغلب تعزیههایی که این روزها اجرا میشوند، تعزیه نیست و به نظرم تنها یک بازی است.
تعزیه برای خود جا، مکان، اصول و قانون خاص خود را دارد.
عزاداری امام حسین (ع) باید جلوه عاشورایی و حسینی داشته باشد
اجرای تعزیه در پارکها جایگاه این هنر را سخیف کرده است.
دورانی من در کوچههای بنبست، خیابانهای خاص و امامزادهها تعزیه اجرا میکردم اما این مراسم برای مردم علاقمندی اجرا میشد که به همین منظور به این مکانها میآمدند.
اکنون نیز امامزادههای بسیاری هستند که میشود تعزیه را در آنها اجرا کرد.
اکنون هر شب در پهنه رودکی شاهد اجرای مراسم تعزیه به سرپرستی اقای احمد عزیزی هستیم که به اعتقاد من این مکان مناسب این مراسم است.
گفت وگو ها ازهنرآنلاین