لب کلام هنرمندان در گفتوگوهای هفته 56
اربعین حسینی و هفته دفاع مقدس میزبانان آثار نمایشی
ایران تئاتر- عباس عبدالعلیزاده: هفته گذشته با آغاز هفته دفاع مقدس و فرارسیدن اربعین حسینی جریانات تئاتری به خصوص تئاتر خیابانی در سراسر کشورفعال تر و عرصه تئاتر کشور میزبان این دو رویداد مهم شد. بسیاری از گفت و گو های هفته با محور دفاع مقدس شکل گرفته و منتشر شده اند. از دیگر رویدادهای هفته اینکه با تغییر در مدیریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سید مجتبی حسینی معاون هنری نیز هفته گذشته از هنرمندان خداحافظی کرد.
هفته گذشته ایران تئاتر با انتشار گفت و گوهایی اختصاصی به موضوعات متنوعی در حوزه نمایش پرداخت حمیدرضاصفار درباره جزئیات همایش نمایش خیابانی ویژه دفاع مقدس؛مرجان آقانوری بازیگر و کارگردان درباره«آخرین مده آ»؛ محمدرضا درنددرباره جزئیات همایش نمایش خیابانی ویژه دفاع مقدس در کرمانشاه؛ سامان خلیلیان درباره فعالیتهای کانون تخصصی تئاتر خیابانی به مناسبت فرا رسیدن هفته دفاع مقدس و اجرای نمایش در مناطق مختلف کشور با ایران تئاتر گفت و گو کردند.
متن مهمترین گفت و گوهای کوتاه و بلندی که هفته گذشته با موضوع هنرهای نمایشی روی خروجی خبرگزاریها و سایتها منتشر شده را در بخش «لب کلام» بصورت خلاصه آوردهایم تا مخاطب این متن در دنیای پرسرعت امروز درجریان مهمترین بخشهای گفت و گوها قرار بگیرد. بدیهی است علاقمندان برای خواندن مشروح گفت و گوها میتوانند به منبع مطلب هرگفت و گو مراجعه کنند.
کوروش زارعی: آغاز «روایت راهیان» در صحن حرم امام علی(ع)
کوروش زارعی مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری درباره اجرای «همایش راهیان» در صحن اصلی حرم امیرالمومنین علی (ع) گفت: پنجمین همایش بینالمللی تئاتر پیادهروی اربعین با عنوان «روایت راهیان» در آستانه اربعین حسینی ماه صفر ۱۴۴۳ قمری روز گذشته کار خود را با اجرای سنج و دمام و اجرای سه گروه تعزیهخوانی آغاز کرد. گروه سنج و دمام در چهارراه شارعالرسول اجرای خود را آغاز کرد و به همراه گروههای نمایشی به سوی درب اصلی بابالقبله حرم حضرت علی (ع) حرکت کرد.
لب کلام
برای اولین بار است که طی پنج همایش گذشته، ما توفیق حضور و اجرا در صحن اصلی حرم امیرالمومنین علی (ع) را داشتیم و بسیار از این نیم نگاه حضرت به این رویداد مسروریم.
سه اجرای تعزیه به زبان عربی و یک اجرای تعزیه به زبان فارسی به همراه نقالی مرشد میرزاعلی برنامههای روز اول ما در این همایش بودند.
امروز نیز به سوی موکب ۱۶۱ حرکت کردیم و با استقرار در آنجا با موکبداری و میزبانی سید عقیل که هرسال چشم انتظار ما است به اجرای برنامههای خود میپردازیم.
به واسطه گرما در طول روز به گونهای برنامهریزی کردهایم که شبها پس از نماز مغرب و عشا اجرای نمایش با تعداد بیشتری داشته باشیم.
هر ساله با بیش از ۲۰۰ هنرمند از سراسر که در تعزیه صاحب نام بودند در این همایش شرکت میکردیم اما پنجمین همایش ما به دلیل پاندمی ویروس کرونا با محدودیتهای بسیاری روبرو شد.
امسال ستاد اربعین تنها مجوز و سهمیه حضور ۶۰ هنرمند را به ما دادند.
این ۶۰ هنرمند با اجرای ۶ مجلس عربی، ۲ مجلس تعزیه به زبان ترکی و فارسی و اجرای نقالی به همراه سنج و دمام ما را همراهی خواهند کرد.
علیرضا فرج نیا: آشنایی با رشادتها و اتفاقات جنگ تحمیلی با رفتن به تونل زمان
علیرضا فرج نیا طراح و کارگردان رزمنمایش «معبر» درباره ویژگیهای این اثر نمایشی که در بوستان بزرگ ولایت اجرا میشود، توضیحاتی ارائه داد.
لب کلام
رزم نمایش «معبر» را که بزرگترین رزم نمایش میدانی و موزه زنده دفاع مقدس کشور و در نوع خود کم نظیر است.
میتوان تونلی در زمان دانست که مردم را از سال ۱۴۰۰ به سالهای ۶۰ تا ۶۷ میبرد و با گوشهای از رشادتها و اتفاقات جنگ تحمیلی آشنا میکند.
برگزاری این مجموعه که متشکل از ۲ بخش نمایش و نمایشگاه است توسط گروه جهادی «فکه» طراحی و اجرا شده است.
در حدود ۷۰ روز ۵۰ نفر عوامل اجرایی ثابت و حدود ۴۰۰ نفر به صورت مقطعی، مشغول به ساخت و اجرای دکور این رزم نمایش میدانی بودند و آن را در مساحتی بالغ بر ۳۰ هکتار آماده سازی کردند.
پس از نگارش متن توسط محمدمهدی پریزاد کارگردانی هنری این رزم نمایش هم به وی واگذار شد.
در این نمایش میدانی که به صورت رزم نمایش به اجرا در میآید حدود ۱۰۰ نفر بازیگر اصلی و فرعی و ۵۰ نفر عوامل اجرایی با رعایت پروتکلهای بهداشتی هم برای محافظت از خود خود و هم مخاطبان به ایفای نقش پرداختهاند.
رضا چوپان: روایت شکسته شدن حصر آبادان در «زنجیر»
رضا چوپان کارگردان نمایش خیابانی «زنجیر» با اشاره به اینکه گذر زمان، سبب به دست فراموشی سپردن بسیاری از خاطرات دوران دفاع مقدس شده است، عنوان کرد یکی از رسالت های هنرمندان یادآوری وقایع آن دوران است.
لب کلام
مضمون این اثر با همراهی گروهی نمایشی از منطقه آزاد اروند، برگرفته از زندگی یک مرد ۴۰ ساله آبادانی است که ۱۰ سالگی او با آغاز جنگ تحمیلی همزمان بود.
پدر این پسر در برابر چشمان او شهید میشود و پسر تصمیم میگیرد علیرغم سن و سال کمش، راه پدر را ادامه دهد.
او در این مسیر به همراه دایی خود راهی رودخانه اروند میشود تا برای خوراک رزمندگان ماهی بگیرد.
بسیاری از مردمی که امروز همچنان در مناطق و استانهای درگیر با هشت سال دفاع مقدس همچون خوزستان زندگی میکنند تا اندازهای بیش از دیگر مردمان در فضا و اتمسفر آن سالها به سر میبرند.
باید این واقعیت را بپذیریم که گذر زمان، سبب به دست فراموشی سپردن بسیاری از این خاطرات شده و چه بسا یکی از رسالتهای ما هنرمندان، یادآوری آن دوران است.
رسول نقوی: اهل سریدوزی نیستم
رسول نقوی کارگردان نمایش «ورودی پنج» که این روزها در حوزه هنری روی صحنه برده است، بعد از ۱۰ سال اثری را به صحنه آورده زیرا معتقد است هنرمند زمانی که حرفی برای گفتن دارد باید کار کند.
لب کلام
من همیشه به این معتقدم که باید حرفی برای گفتن داشته باشم تا اثری را روی صحنه ببرم و این ۱۰ سال کار نکردن به این دلیل است که احساس میکردم حرفی برای گفتن ندارم.
۳ سال پیش برای اجرا در مجموعه تئاتر شهر نوبت اجرایی داشتم ولی به همین دلیل صرف نظر کردم.
این استقبال با کمترین تبلیغات انجام شده است.
روابط اجتماعی بین انسانها همیشه دغدغه اساسی من بوده و هست و نمایش «ورودی پنج» هم جدا از این دغدغه نیست.
چندین دوره تجربه حضور در بخش مسابقه بینالملل جشنواره تئاتر فجر را داشتم و با توجه به شناختی که از جشنواره دارم قصدم ارائه این نمایش به جشنواره است.
مجید قربانی: روایت «آخرین تصویر» از سرنوشت یکی از عکاسان دفاع مقدس
مجید قربانی نویسنده نمایش خیابانی «آخرین تصویر» عنوان کرد این اثر نمایشی درباره یکی از عکاسان دفاع مقدس است که بر اثر اتفاقاتی در آن دوران، توان خود در زمینه عکاسی را از دست میدهد.
لب کلام
این نمایش به کارگردانی احمد استیری در هفته دفاع مقدس در نقاط مختلفی از استان تهران اجرا میشود.
نمایش با حضور ۲ بازیگر به اجرا در میآید.
سوژه این اثرِ رئال، درباره یکی از عکاسان دفاع مقدس است که بر اثر اتفاقاتی در آن دوران، توان خود در زمینه عکاسی را از دست میدهد و در شرایط کنونی و البته به تجویز پزشک خود، تلاش میکند تا توان عکاسی را به خود بازگرداند.
نمایش خیابانی دروازه ورود تماشاچیان به سالنهای تئاتر است و زمینه ایجاد ارتباط تماشاگران با نمایش صحنهای را فراهم میآورد.
گفت و گو ها از مهر
کیوان حبیبی: تئاتر قزوین در اغما
کیوان حبیبی رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان قزوین گفت: تئاتر قزوین اصلاً وضعیت مساعدی ندارد و این هنر بهخوبی در جامعه شناخته نشده؛ اگر تعداد جمعیت مردم قزوین را تقسیم کنید به تعداد صندلیهای سالنهای تئاتر یا تماشاخانههایی که در شهر قزوین وجود دارد میبینید که بین مخاطب و تئاتر فاصله است و چقدر تئاتر مظلوم است و هیچ عزم راسخی وجود ندارد که این فاصله را در این سالها کمتر کند.
لب کلام
هنر تئاتر بهخوبی در جامعه شناخته نشده و با این شرایط و خیل عظیمی که از علاقهمندان وجود دارد این راه که میرویم به ترکستان است!
تئاتریها نه حقوقبگیر دولت هستند و نه بودجه مناسبی به آنها میرسد، نه مکانهای خوبی برای تمرین و نه سالنهای مناسب برای اجرا دارند.
ما امروز در این شرایط حداقل یک مستمری ناچیز نداریم.
مسئولان در این شرایط اقتصادی حداقل خانواده تئاتر را درک کنند و تلاش کنند نیروی انسانی در تئاتر را از دست ندهند.
اگر تعداد جمعیت مردم قزوین را تقسیم کنید به تعداد صندلیهای سالنهای تئاتر یا تماشاخانههایی که در شهر قزوین وجود دارد میبینید که بین مخاطب و تئاتر فاصله است.
یکی از این دلایل این است که خیل عظیمی از مردم نمیدانند تماشاخانههای این شهر کجاست و هیچ مکان ثابتی برای اجرای تئاتر وجود ندارد.
خانه تئاتری که در قزوین در حال ساخت است قطع بهیقین یک اتفاق بینظیر است، قابلدسترس برای مردم، داخل پارک عمومی ملت در محل مناسب شهر قرار دارد و مکانی است که هنرمندان میتوانند استعدادهای خود را شناسایی و پرورش دهند.
یک تماشاخانه کوچک ۶۰ نفری به اسم تماشاخانه استاد ابراهیم فرخ منش سازماندهی شده و در اختیار اهالی تئاتر گذاشته شده است
ایسنا
محمد یاقوتپور: انعکاس هنرمندانه رشادتها و حماسههای رزمندگان به نسل بعد
محمد یاقوتپور رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان خوزستان گفت: رزمندگان هنرمند دفاع مقدس علاوه بر دفاع از مام میهن نقشی رسالتوار نیز در انعکاس هنرمندانه رشادتها و حماسههای رزمندگان به نسل بعد ایفا کردند.
لب کلام
ژانر مستقلی از هنرهای نمایشی در عرصه دفاع مقدس، نخست بوسیله رزمندگان هنرمند عزیز حاضر در جبههها شکل گرفته است.
هنرمندان عرصه هنرهای نمایشی در دوران دفاع مقدس علاوه بر روایت جنگ و اتفاقات این عرصه، رویکردی عرفانی و معنوی را نیز به تصویر کشیدند.
پس از دوران دفاع مقدس نیز هنرمندان نسل بعد در بسیاری از نمایشهای با موضوع دفاع مقدس با عظمت به روی صحنه بردهاند.
قاسم مالکی از جمله رزمندگان هنرمند عزیز شاخص هشت سال دفاع مقدس است که سالهاست در بستر بیماری است و حافظه خود را نیز از دست داده است.
هنرآنلاین
سید مصطفی موتورچی: ستاد اربعین وزارت کشور، ناگهان در لحظات پایانی شانه خالی کرد
سید مصطفی موتورچی دبیر هنری پنجمین همایش بینالمللی تئاتر پیادهروی اربعین «روایت راهیان» همزمان با اربعین حسینی در عراق گفت: گروههای نمایشی «روایت راهیان» پس از اجراهای خود در عمودهای ۱۶۱ و ۱۱۲۰ شب گذشته به سوی کربلای معلی راهی شدند. این گروهها امروز در کربلا مستقر میشوند تا در صورت امکان به اجراهای خود ادامه دهند.
لب کلام
از آنجایی که امروز ۶ مهرماه در عراق مصادف با اربعین حسینی است، با توجه به ازدحام جمعیت ممکن است که برنامههای ما غیر قابل اجرا باشد.
به این ترتیب همزمان با اربعین حسینی در عراق اجرایی نخواهیم داشت، اما پس از آن به مدت دو روز اجراهای خود را ادامه خواهیم داد.
اربعین سال ۱۴۰۰ تجربهای متفاوت و تازهای برای «روایت راهیان» بود.
محدودیتهای کرونایی گوناگونی مخاطبان ما را کم کرد و اجازه تنوعسازی در برنامههای اجرایی را از ما گرفت.
برنامهریزی و پیشبینی ما از شرایط هم به درستی پیش رفت و اجراهای عربی ما با استقبال چشمگیری مواجه شد.
هرچه به عمودهای پایانی و افزایش تراکم جمعیت روبهرو میشدیم، استقبالها از «روایت راهیان» بیشتر میشد، تا جایی که توقف جمعیت برای تماشای اجراها موجب بسته شدن راه عبوری تمامی زائرین اربعین حسینی شد.
برپایی پنجمین همایش بینالمللی تئاتر پیادهروی اربعین «روایت راهیان» به دلیل عدم حمایت و همکاری مسئولین ذیربط سه بار لغو شد.
تنها سازمانی که به تمامی تعهدات مالی و پشتیبانی خود برای این حرکت پیش از همه عمل کرد حوزه هنری و سازمان اوقاف کشور بود.
آنهایی که قول داده بودند، از جمله ستاد اربعین وزارت کشور، ناگهان در لحظات پایانی شانه خالی کردند.
حوزه هنری
امین پورمند: استفاده از نمادها در طراحی دکور تئاتر دفاع مقدس
امین پورمند کارگردان، بازیگر و سرپرست گروه نمایشی «طلوع اندیمشک» گفت: خلاقیت در به روز کردن سوژههای جنگ و طراحی دکور و موسیقی نقش مهمی در تئاتر دفاع مقدس دارد.
لب کلام
ارائه هر مفهوم مهم بشری، در قالب های ارزشمند هنری که بیشترین امکان برقراری ارتباط با مردم را دارد به طور قطع در یادها و خاطره ها می ماند.
در تئاتر خیابانی که با کمترین تجهیزات و نیازهای صحنه ای در میان مردم اجرا می شود در شرایطی که نسل امروز از جنگ و دفاع مقدس هیچ سابقه ذهنی ندارد، وظیفه هنرمندان است...
به نظر من زمانی که با هجمه های متعدد دشمنان ملت بزرگ ایران مواجه هستیم... باز هم می تواند آثار بسیار دیرپا و ارزشمندی برای مخاطبان به اجرا گذارد.
بهتر است به سمت تئاتر سمبلیسم یا نمادین برویم زیرا انسان هایی که در راه دفاع از کشور شهید شدند هر یک نمادی از کشور هستند.
همچنین بهتر است از شعار دادن پرهیز شود وقتی می توانیم قصه های دفاع مقدس را به روزتر کنیم.
باشگاه خبرنگاران جوان
بهزاد فرمانی: میتوانیم تاریخ کشورمان به مردم منتقل کنیم
بهزاد فرمانی کارگردان تئاتر با اشاره به اینکه ارتباط هنر با مردم باید از حالت شعاری خارج شده و جنبه زیباییشناختی پیدا کند، گفت: مردم علاقه دارند به بهانههای گوناگون پا به صحنه گذاشته و خود را در معرض تجربیات تاریخی قرار دهند و هنر تئاتر از چنین قدرتی در جهت ایجاد فرصت تجربه عینی برخوردار است.
لب کلام
به زعم من اکنون فرصت آن شده که درسهای تاریخ غنی کشورمان را به مدد هنر فاخر تئاتر به مردم منتقل کنیم.
قصه نمایش «مرز» مربوط به برپایی یک مراسم عروسی در نقطهای از استان کردستان با عنوان گرمیان است که مرز میان ایران و عراق از وسط این منطقه عبور میکند.
در چنین شرایطی، هنر نمایش که فرصت همزمان دیدن و شنیدن را برای مخاطب فراهم میکند، بستری مناسب برای تفکر و تأمل پیرامون مسائل موضوعات مختلف به شمار میرود.
ایلنا