گفت‌وگو با دکتر سعید اسدی، داور پانزدهمین جشنواره تئاتر خیابانی مریوان
باید به کارکردهای گذشته تئاتر خیابانی برگردیم
مردم مریوان الگوی بی‌نظیر ارتباط اجتماعی تئاتر ایران هستند
ا
به گزارش ایران تئاتر دکتر سعید اسدی که به عنوان داور در پانزدهمین جشنواره تئاتر خیابانی مریوان حضور دارد، درباره این رویداد نمایشی گفت: پانزدهمین جشنواره تئاتر خیابانی مریوان، شاید اولین رخداد حضوری بعد از دو سال اجرای برنامه‌های غیرحضوری جشنواره‌های تئاتر در شرایط کرونایی در کشور است؛ تجربه‌ای که به نظر بنده هم امیدوارکننده و هم پرخطر است.
او افزود: پرخطر به خاطر نوع برخورد مردم در رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، و امید می‌دهد که ارتباط مردم با تئاتر قطع نشده و مردم مریوان همچنان مثل گذشته یکی از الگوهای بی‌نظیر در ارتباط اجتماعی تئاتر در ایران هستند.
داور پانزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر خیابانی مریوان افزود: تئاتر در مریوان برخلاف جاهای دیگر که رغبتی به هنر تئاتر ندارند یک موضوع نهادینه شده است، به ویژه کارهایی که در فضای باز اجرا می‌شود. معتقدم نتیجه برگزاری این جشنواره در این شرایط می‌تواند راهی برای ادامه فعالیت‌های هنری باز کند و یا اینکه این نوع مواجهه مردم و رعایت نکردن پروتکل‌ها موجب شود که رخدادهای حضوری دیگر برگزار نشود.
او اضافه کرد: مریوان نمونه مهمی در ایران و جهان است که آدم‌های این شهر این ارتباط تعاملی با تئاتر پیدا کرده و بخشی از زندگی آنها شده و شاید کمتر فستیوالی در ایران موفق شده این چنین نهادینه شود. فستیوال‌ها زمانی به این سطح می‌رسند که از دست متولیان دولت، برگزار‌کننده به یک امر مردم‌نهاد تبدیل شود و این مهم در جشنواره تئاتر خیابانی مریوان تا حدود زیادی اتفاق افتاده است.
اسدی در مورد کیفیت اجراها در این دوره از تئاتر خیابانی هم گفت: چندین سال است که متاسفانه تعبیر و تعریف‌هایی که ما از جشنواره تئاتر خیابانی داریم، دستخوش تغیرات نامناسبی شده است. تئاتر در خیابان با تئاتر خیابانی فرق می‌کند، گاهی اوقات ما احساس می‌کنیم که اجراهای صحنه‌ای را در این فضاها می‌بینیم چیزی که تئاتر خیابانی باید خلق کند این است که برای تماشگر حکم یک مواجهه تصادفی که یک فضای نمایشی ایجاد می‌کند، باشد.
مدیر دفتر آموزش، پژوهش و انتشارات نمایش اداره‌کل هنر‌های نمایشی تصریح کرد: تماشاگران باید از ابزار ارتباطی و نوع نمایشگری که در خیابان اتفاق می‌افتد بهره بیشتری ببرند ولی به نظر می‌رسد این‌گونه که گروه‌ها استیج می‌زنند و فضاهایی این‌چنینی را ایجاد می‌کنند و نوع ایده‌ها و پرورش آنها به جای اینکه بیشتر به تئاتر خیابانی مربوط باشد به تئاتر غیرخیابانی مرتبط هستند. این نقاط ضعف چیزی است که باید هشدار داده شود تا بتوانیم به اهمیتی که تئاتر خیابانی و کارکردهای آن که در گذشته داشته و یک میراث بشری است، برگردیم.
داور پانزدهمین جشنواره بین‌المللی مریوان با بیان اینکه در حین اجراها همیشه به تماشاچی نگاه می‌کنم، گفت: سوای نگاه کارشناسانه‌ای که به اجراها دارم با دقت در تماشاچی و نوع ارتباطی که می‌گیرد، دنبال جوهره ارتباطی می‌گردم که با مخاطبین بسیار متنوع می‌تواند اتفاق بیفتد. با توجه به اینکه تئاتر در آن شکل مرسوم پدیده‌ای است که شاید طبقه متوسط فرهنگی در شهرها با آن روبه‌رو می‌شوند ولی در تئاترهای خیابانی شاید افرادی باشند که خود تئاتر را ندانند چیست ولی اینکه چگونه با این رخداد مواجه می‌شوند برای من مهم است.
اسدی افزود: بچه‌ها باید مقداری تمیزکارتر باشند یعنی دقت به جزئیات در هنر یک اصل مهم است حالا اینکه در چه ژانری اتفاق بیفتد مهم نیست و در عین اینکه دارند آیین‌ها را در قالب تئاتر آیینی برگزار می‌کنند دقت به جزئیات در بازیگری و ابزاری که می‌سازند و به کار می‌گیرند بسیار مهم است. شما در خیابان باید تئاتر را به عنوان امری بشناسید که با زمان نسبت خیلی خاصی دارد و دوستان باید ریتم را یک بار دیگر یاد بگیرند. یک جایی به نظر می‌رسد که در تئاتر خیابانی آن تبحر اجراگر خیابانی در ایجاد ریتم می‌تواند تماشگر را سر ذوق بیاورد. در اجراها چه از لحاظ پردازش متن نمایش و نوع اجرا هنرمندان به ریتم و ضرب‌آهنگ نمایش کم‌توجه هستند و به همین خاطر در بعضی جاها شاهد افول و کسالت تماشگر در اجراها هستیم و نشاطی که از تئاتر خیابانی حاصل می‌شود در اینجا معمولا کمتر اتفاق می‌افتد.