بررسی گام‌های اول تا نهم؛ امید و تلاش

به گزارش ایران تئاتر به نقل از ایرنا، سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار و در آن آیت‌الله دکتر سید ابراهیم رئیسی به‌عنوان هشتمین رئیس‌جمهوری ایران و مسئول کابینه دولت سیزدهم انتخاب شد. مراسم تنفیذ رئیس‌جمهوری منتخب ۱۲ مرداد و مراسم تحلیف سیزدهمین دوره ریاست‌جمهوری ۱۴ مرداد برگزار شد.

بعد از رایزنی اعضای خانه ملت با وزرای پیشنهادی دولت سیزدهم و حضور آن‌ها در کمیسیون‌های تخصصی روند تأیید صلاحیت و رأی اعتماد به وزرای کابینه سیزدهم از ۳۰ مرداد در مجلس شورای اسلامی آغاز شد.

سوم شهریور ۱۴۰۰ نمایندگان مجلس شورای اسلامی در پایان بررسی صلاحیت و برنامه‌های وزیران پیشنهادی با ۱۸۱ رأی موافق، ۷۷ رأی مخالف و ۲۸ رأی ممتنع با تصدی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سوی محمدمهدی اسماعیلی به‌عنوان چهاردهمین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی موافقت کردند.

درنهایت آیت‌الله دکتر سید ابراهیم رئیسی، ۷ شهریور ۱۴۰۰ حکم محمدمهدی اسماعیلی به‌عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را صادر کرد.

در بخشی از حکم رئیس‌جمهوری منتخب دولت سیزدهم خطاب به محمدمهدی اسماعیلی آمده بود: جناب آقای دکتر محمدمهدی اسماعیلی، با استناد به اصول هشتادوهفتم و یکصدوسی‌وسوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و با عنایت به رأی اعتماد مورخ ۳/۶/۱۴۰۰ مجلس شورای اسلامی جنابعالی را به سمت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب می‌نمایم. امید است با اتکال به خداوند متعال و اهتمام به عدالت محوری، روحیه انقلابی، مردم‌داری، پاک‌دستی و فسادستیزی، قانون مداری، مفاد عهدنامه مدیران دولت مردمی و تعامل با هیئت محترم وزیران در تحقق اهداف دولت و حل مشکلات کشور مجدانه بکوشید.

حال با استناد به قرار گرفتن در آستانه ۱۰۰ روزه شدن آغاز به کار دولت سیزدهم و گذر سه ماه از حکم وزارت محمدمهدی اسماعیلی در مقام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به مرور برنامه‌ها، اقدامات و فعالیت‌های او طی این بازه زمانی در حوزه هنرهای نمایشی می‌پردازیم.

وزیری که با توجه به سابقه بیش از دو دهه حضور مستمر در امور فرهنگی کشور و آشنایی با فرازوفرود اقدامات مدیریت کلان در حوزه وزارتی و شاخه‌های متعدد آن، حتی پیش از دریافت رأی اعتماد از مجلس اقدامات خود را در حوزه آسیب‌شناسی و ارائه برنامه‌ها در حوزه‌های متعدد و متکثر فرهنگ و هنر آغاز کرد و در این بازه زمانی کوتاه (چند قدم مانده به ۱۰۰ روزه شدن سکان‌داری‌اش در وزارتخانه) اقدامات منتج به اجرایی شدن را نیز در دستور کار قرار داده است.

برای تمرکز بیشتر بر اقدامات دکتر اسماعیلی در حوزه‌های متکثر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طی دو گزارش به بازتاب و درنگ بر ۱۸ گام نخست وی (گام‌های اول تا نهم) در حوزه هنرهای نمایشی تا به لحظه تنظیم این گزارش می‌پردازیم. در ادامه بخش اول این گزارش از خاطر شما می‌گذرد.

نخستین گام تئاتری پیش از سکان‌داری وزارتخانه به نام تئاتر با یاد علی سلیمانی

ساعت ۵ بامداد روز پنج‌شنبه (۲۱ مرداد) علی سلیمانی بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون که از چندی قبل به دلیل ابتلا به کرونا در بیمارستان بستری بود به سبب این بیماری و به دلیل ایست قلبی در سن ۵۰ سالگی دار فانی را وداع می‌گوید.

محمدمهدی اسماعیلی که در تاریخ یادشده تنها به‌عنوان وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی نامش در رسانه‌ها آمده بود، فارغ از نتیجه جلسه تأیید صلاحیت در خانه ملت به‌عنوان یک فعال فرهنگی طی پیامی درگذشت علی سلیمانی را تسلیت گفت.

اسماعیلی در پیام خود زنده‌نام سلیمانی را «داغدار محرم خواند» و نوشت: تئاتر، سینما و تلویزیون ایران صبح امروز داغدار علی سلیمانی بازیگر بااخلاق کشورمان شد. کسی که با نقش‌های شیرین و چهره همیشه خندانش در ذهن مردم ما ماندگار شده است. با وجود تمام آن نقش‌ها، شبکه‌های اجتماعی امروز بیش‌ازپیش عشق و علاقه این هنرمند را به حضرت سیدالشهدا (ع) و مناسک محرم را به ما یادآوری کرد.

همین پیام آن هم پیش از تأیید صلاحیت اسماعیلی در قامت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نشان‌دهنده عزم جدی او در پیگیری وضعیت زندگی و شناخت عمیق او از دغدغه هنرمندان داشت.

گام دوم؛ بیان برنامه‌ها و بازتاب دغدغه‌ها حوزه تئاتر

مطابق رسم مألوف و سنت معهود وزرای پیشنهادی، دکتر اسماعیلی در قامت وزیر پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ۲۵ مرداد ۱۴۰۰ خورشیدی آسیب‌شناسی، برنامه‌ها و پیش‌بینی‌های خود را در حوزه‌های مختلف زیرمجموعه وزارتخانه از جمله تئاتر و هنرهای نمایشی طی متنی بلندبالا رسانه‌ای کرد.

اسماعیلی در برنامه کلان ارائه داده خود، هدف‌گذاری‌های اصلی‌اش را در صورت تأیید صلاحیت بر احیای شأن سیاست‌گذاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، توجه به فرهنگ فراتر از ساختارهای موجود، حل مسائل و معضلات مدیریت فرهنگی، ایجاد هم‌افزایی با سایر دستگاه‌های فرهنگی، ارتقای منابع انسانی، حمایت از جبهه فرهنگی انقلاب، بازمهندسی و بازطراحی ساختار وزارتخانه، اقتصاد فرهنگ شامل خودکفایی صنعت چاپ و نشر، تقویت صندوق هنر و تقویت صنایع خلاق فرهنگی، تغییر آرایش رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران و تقویت و ارتقای دیپلماسی فرهنگی ذکر کرد.

وزیر پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد دولت سیزدهم در برنامه ۸۳ صفحه‌ای خود در حوزه آسیب‌شناسی و ارائه برنامه‌ها در شاخه تئاتر بعد از بازتاب ۲۳ بند نگاه آسیب‌شناسانه به این شاخه هنری به بیان برنامه‌های خود برای تعالی، توسعه و شکوفایی هر چه بیشتر تئاتر در دوران وزارتش پرداخت.

مواردی چون مبهم بودن جایگاه هنر تئاتر در بدنه فرهنگی کشور، عدم توجه لازم به تأثیر سیاست‌های مالی و فرهنگی در حوزه تئاتر، کمبود سالن‌های استاندار نمایشی، گرانی بلیت و خدمات تئاتری، عدم مشارکت مردمی در عرصه هنرهای نمایشی، نبود اولویت‌بندی و نیازسنجی در حوزه‌های آموزش، مخاطب، هنرمند، اثر، مدیر، پژوهش تئاتر، عدم ساماندهی پرورش و تربیت هنرمندان فعال در حوزه هنرهای نمایشی، عدم توجه هنرمندان مجرب و حرفه‌ای به موضوعات دینی، ارزشی و فرهنگی، توجه و تقلید هنرمندان حوزه هنرهای نمایشی به آثار غربی در مقایسه با آثار ایرانی و شرقی و عدم توجه لازم به نمایش‌های سنتی؛ به‌عنوان مهم‌ترین نگاه آسیب‌شناسانه اسماعیلی به حوزه هنرهای نمایشی در برنامه مطرح شده بازتاب داده شده بود.

وی همچنین در حوزه رفع آسیب‌ها، توجه به دغدغه‎‌ها و اولویت‌سنجی برنامه‌ها برای حرکت پُرشتاب تئاتر و خانواده این هنر به سمت توسعه و پیشرفت به مواردی چون توجه به مطالبات اهالی تئاتر و حل مسائل صنفی از طریق خانه تئاتر، فرهنگ‌سازی در راستای فعال‌سازی ظرفیت تئاتر در کشور بر اساس آمایش سرزمینی و محوریت تئاترهای بومی و محلی در اقصی نقاط کشور به‌واسطه احداث سالن‌های نمایش تئاتر در سراسر کشور همچنین حمایت از گروه‌های نمایشی شهرستان‌ها، سامان بخشی به جشنواره‌های موضوعی، منطقه‌ای و سراسری تئاتر، تقویت نهادهای صنفی و خصوصی نمایش، اعطای مجوز و ایجاد ظرفیت رسمی برای تعزیه، شاهنامه‌خوانی، نقالی و غیره در قالب تشکیل صنف، بهینه‌سازی ظرفیت نظارت بر محتوا و اجرا در راستای صیانت از فرهنگ ایرانی – اسلامی، هدفمندی ظرفیت تئاتر در حوزه کودک و نوجوان و سیاست‌گذاری در راستای تقویت و حمایت از گروه‌های نمایش آیینی، مذهبی، سنتی و بومی و مواردی دیگر را ذکر کرده بود.

تأکید اسماعیلی در بیان آسیب‌ها همچنین ارائه راه‌کارها و اولویت‌سنجی در برنامه‌ریزی برای هنر تئاتر نشان‌دهنده عزم جدی او برای اجرایی کردن حرکت انقلابی و جهادی در حوزه فرهنگ و هنر و توسعه عدالت فرهنگی به‌عنوان کلیدواژه‌های سخنان آیت‌الله دکتر سید ابراهیم رئیسی در سخنان ایام مناظره‌های انتخابی با محوریت دغدغه‌های فرهنگ و هنر بود.

گام سوم؛ تأکید بر حضور همه سلایق در توسعه شاخه‌های فرهنگ و هنر

هم‌زمان با انتشار برنامه‌ها و بیان دغدغه‌های وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی، گروه‌هایی شروع به انتقاد از یک‌سو و جهت‌دار بودن و محدود شدن نگاه کلان در حوزه مدیریتی به مقوله فرهنگ و هنر در کشور شدند. درحالی‌که شاید تأمل در پس تأیید صلاحیت و شنیدن نخستین سخنان محمدمهدی اسماعیلی بعد از انتخاب و تأیید او به‌عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌توانست در نگرش و قضاوت منتقدان ایجاد کند.

ازآنجاکه اسماعیلی پیش از مطرح شدن نامش به‌عنوان وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت سیزدهم به‌عنوان چهره فرهنگی مشغول فعالیت بود و با چنین رویکردهای گاه عجولانه آشنا بود بنا بر شفافیت گذاشت و ۲۹ مرداد ۱۴۰۰ در نشستی مشترک با اصحاب رسانه بر حضور همه سلایق در توسعه فرهنگ و هنر تأکید کرد.

در آن جلسه که بیش از ۳ ساعت به طول انجامید، حدود ۳۰ نفر از مدیران ارشد رسانه‌ای از گرایش‌های مختلف سیاسی حضور داشتند و شرکت‌کنندگان به بیان دغدغه‌ها و دیدگاه‌های پیشنهادی خود در حوزه فرهنگ، هنر و رسانه پرداختند.

اسماعیلی در این نشست یکی از اصلی‌ترین مشخصه‌های دولت سیزدهم را گفت‌وگو با همه قشرها برای درک متقابل و استفاده از دیدگاه‌های همه برای سیاست‌گذاری منطبق با منافع و خواست مردم ذکر کرد و گفت: نیاز امروز کشور هم‌افزایی، همکاری و همدلی حداکثری برای عبور از مشکلات و حل معضلات به‌ویژه معیشت مردم است.

وی افزود: آنچه به‌عنوان آسیب‌شناسی شرایط فعلی فرهنگ و هنر در برنامه این‌جانب به مجلس ارائه شده، گزارش دستگاه‌های مرتبط بوده و نه دیدگاه این‌جانب. لذا در برنامه ارائه شده تلاش کرده‌ایم همه سلایق در کنار هم در توسعه فرهنگ و هنر ایرانی همکار هم باشند.

وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین سعه‌صدر، تقویت اخلاق و تأکید بر همبستگی ملی در مسیر منافع و امنیت ملی را از مهم‌ترین عناصر لازم برای تقویت و همکاری در راستای توجه به فرهنگ، هنر و رسانه برشمرد.

تأکید بر ضرورت نقدپذیری از جانب دولت و سعه‌صدر مسئولان، توجه به اقتصاد رسانه، رسیدگی به محدودیت‌های به وجود آمده برای اصحاب فرهنگ و هنر ناشی از ویروس کرونا، ایجاد تعامل سازنده با رسانه‌ها به‌صورت مستمر در تمام ارکان دولت، نگاه ویژه به افکار عمومی و دغدغه‌های آحاد مردم از جمله محورهای مورد تأکید مدیران رسانه‌ها در نشست با وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی بود.

گام چهارم؛ شنیدن دغدغه‌ها و مطالبات خانواده تئاتر یک روز بعد از تأیید صلاحیت در مقام وزارت

محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت سیزدهم بعدازظهر پنج‌شنبه (۴ شهریور) تنها یک روز بعد از تأیید صلاحیت وارد وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامی شد. اسماعیلی همان روز با تمام مدیران و فعالان این وزارتخانه دیدار و گفت‌وگو کرد و برخی مدیران ادارات کل معاونت‌های فرهنگی و هنری نیز به دیدار وی رفتند. در این دیدار پاسخگوی پرسش‌های وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره حوزه‌های تحت مدیریت خود بودند.

قادر آشنا مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به‌عنوان سکان‌دار مدیریت تئاتر کشور در این دیدار به بیان مهم‌ترین دغدغه‌ها و مطالبات هنرمندان تئاتر که اغلب متمرکز بر حمایت‌های مادی و معنوی نهاد وزارتی از آن‌ها به سبب تعطیلی بیش از یک سال اجراهای نمایشی بود، بود با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت‌وگو کرد.

گام پنجم؛ اولین روز حضور و نخستین اولویت وزارتخانه؛ رسیدگی به خسارت‌های کرونا بر اصحاب فرهنگ

محمدمهدی اسماعیلی همچنین در حضور در محل وزارتخانه و گفت‌وگو با مدیران وزارتخانه، اولویت اول این نهاد وزارتی را در نخستین ساعات کار رسمی خود رسیدگی به عوارض ناشی از کرونا برای اصحاب فرهنگ دانست.

وی در جمع خبرنگاران با اشاره به اولین اولویت کاری خود در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: اولویت اول ما در دولت در همه حوزه‌ها از جمله حوزه فرهنگ و هنر رسیدگی به عوارض ناشی از کرونا خواهد بود، در ۱۸ ماه گذشته که کشور با فراگیری کرونا روبرو بوده تمامی فعالیت‌های فرهنگی و هنری کشور تحت‌الشعاع قرار گرفته و رو به تعطیلی و نیمه تعطیلی رفته است.

وی ادامه داد: اصحاب فرهنگ و هنر به‌موجب شیوع کرونا با روزگار سختی روبرو بودند و سعی ما در دولت مردمی این است که از وضعیت فعلی عبور کنیم و بتوانیم سریعاً یک فضای حمایتی و پشتیبانی را ایجاد کنیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: بحث واکسیناسیون سراسری اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه را که پیش‌ازاین توسط آقای سید عباس صالحی و همکارانشان آغاز شده بود، تکمیل خواهیم کرد و تلاش ما این است با کاهش ابتلا به کرونا، بازگشایی فعالیت‌های فرهنگی و هنری را با حفظ شیوه‌نامه‌های بهداشتی داشته باشیم، تمام دغدغه ما این است هرچه سریع‌تر فضای فرهنگی و هنری کشور به شرایط عادی بازگردد.

تعطیلی سالن‌های تئاتر و رکود ۱۸ ماهه اجراهای عمومی شرایط سختی را برای خانواده تئاتر به‌ویژه آن دسته از هنرمندانی که تنها راه امرارمعاش خود و خانواده‌شان از طریق اجراهای عمومی بود فراهم ساخته بود. به همین سبب تأکید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت سیزدهم بر تلاش برای کاستن و جبران خسارت‌ها همچنین کوشش برای تسریع روند واکسیناسیون و بازگشایی سالن‌های نمایشی یکی از خبرهای خوشی بود که هنرمندان تئاتر در نخستین روز کار رسمی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از زبان او می‌شنیدند.

گام ششم؛ آماده‌سازی بسته حمایتی حوزه‌های فرهنگ، هنر و رسانه در اسرع وقت

محمدمهدی اسماعیلی تنها یک روز بعد از اعلام رسیدگی به خسارت‌های کرونا بر اصحاب فرهنگ به‌عنوان نخستین اولویت وزارتخانه متبوعش در تاریخ ۵ شهریورماه در نخستین جلسه شورای مدیران بر تسریع روند آماده‌سازی بسته حمایتی حوزه‌های فرهنگ، هنر و رسانه برای جبران خسارت‌های کرونا به اهالی فرهنگ، هنر و رسانه تأکید کرد.

وی در این جلسه با اشاره به برخی خسارت‌های ناشی از کرونا بر فعالیت‌های فرهنگی و هنری کشور و تأکید بر آنکه پس از بررسی‌های همه‌جانبه و جمع‌بندی‌های لازم بسته حمایتی آماده و تمهیدات ضروری برای اجرای آن در نظر گرفته می‌شود تصریح کرد: به‌زودی بسته ویژه حمایت از حوزه‌های فرهنگ، هنر و رسانه برای جبران خسارت‌های ناشی از این ویروس آماده می‌شود.

تأکید بر آماده‌سازی بسته حمایتی آن‌هم تنها یک روز بعد از بیان جبران خسارت‌های کرونا بر اهالی فرهنگ و هنر به‌عنوان اولویت نخست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سوی وزیر برای تمامی اهالی فرهنگ و هنر به‌ویژه خانواده تئاتر و هنرمندان آن نویدبخش عمل‌گرایی و دوری از شعارزدگی به‌عنوان یکی از محورهای دولت سیزدهم بود که پیش از آن از زبان رئیس‌جمهوری دولت چه در مناظرات، چه در ایام بعد زا آن شنیده بود.

گام هفتم؛ خط بطلان بر ادعای منتقدان مبنی بر تعطیلی خانه تئاتر

آن چنانکه ذکرش رفت بعد از اعلام برنامه‌ها در دو قالب نگاه آسیب‌شناسانه و بازتاب اولویت‌های محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در قالب متنی ۸۳ صفحه‌ای، عده‌ای از خلال متن برنامه‌ها و نوشتار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه رفع دغدغه‌های حوزه هنرهای نمایشی چنین استنباط کردند که اسماعیلی با رویکرد یک‌جانبه در حوزه وزارتخانه قائل به نقش نهادهای صنفی و انجمن‌های هنری در پیشبرد برنامه‌های خُرد و کلان امور فرهنگ و هنر کشور نیست.

بر همین اساس زمزمه‌هایی اغلب در فضای مجازی مبنی بر عزم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر بستن نهادهای صنفی هنری چون خانه سینما، خانه تئاتر و خانه موسیقی به راه افتاد و این‌گونه مطرح شد که دولت در امور فرهنگی و هنری بنا دارد تا تمام امور را خود به انجام رساند و در این مسیر تنها یک نهاد یعنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یکه‌دار امور فرهنگ و هنر از سیاست‌گذاری تا اجرا و نظارت خواهد بود.

با این رویکرد محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شامگاه پنج‌شنبه ۱۱ شهریور با حضور در برنامه شهرفرنگ صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران در مورد چشم‌اندازهای حوزه فرهنگ و هنر در دولت سیزدهم سخن و به برخی شایعات پاسخ گفت.

اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به اولین پرسش در مورد مسائل مطرح شده مبنی بر بیگانگی وی با حوزه فرهنگ در برنامه شهرفرنگ گفت: بنده سابقه ۲۳ ساله حضور در فضای فرهنگ و هنر دارم و طبیعتاً با این حوزه بیگانه نیستم و نگاه من اساساً غیر کارشناسی نیست، البته انتقاد و تنوع نگاه افراد به موضوعات را می‌پذیرم و تلاش بنده و همکارانم این است که فضای انبساط حوزه فرهنگ و هنر را تأمین کنیم.

وی افزود: خوشبختانه درباره بسته‌های حمایتی، رئیس محترم جمهور هم نظر مساعد داشته و حمایت همه‌جانبه خود را اعلام کرده است. در این بسته حمایتی یک سری کمک‌های بلاعوض و همچنین تسهیلات با سود کم را خواهیم داشت، ازاین‌رو کسانی که هنر کارت دارند از این بسته حمایتی بهره خواهند برد و سعی ما بر این است که یک بسته کامل ارائه کنیم.

تعطیلی اصناف و خانه‌های سینما، تئاتر و موسیقی صحت ندارد

وی در مورد رابطه خود با اصناف خانه موسیقی، سینما و تئاتر گفت: در زمان اخذ رأی اعتماد با مدیران خانه تئاتر، سینما و موسیقی جلسه گذاشتم و سخنان این تلاشگران عرصه هنر را شنیدم، دقیقاً زمانی که گلایه‌ها از برنامه پیشنهادی ما وجود داشت این جلسه برگزار شد و شائبه‌ها از بین رفت، البته شخصاً تلاش کردم بدون حاشیه از این گلایه‌های به وجود آمده عبور کنم و در عمل به هنرمندان برنامه‌ها را تبیین کنم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هرگونه تعطیلی اصناف و خانه‌های سینما، تئاتر و موسیقی را رد کرد و افزود: ما در برنامه پیشنهادی یک بخش با عنوان گزارش وضعیت موجود و در بخش دیگر برنامه‌های پیشنهادی را داشتیم و آن گزارش وضعیت موجود برای شفاف‌سازی نمایندگان بود تا بدانند در چه وضعیتی قرار داریم و برنامه ما برای آن‌ها چه خواهد بود.

نکته مهم و البته قابل درنگ آن است که بعد از این سخنان تا زمان تنظیم این گزارش حتی منتقدترین منتقدان نیز سخنی درباره بیگانگی محمدمهدی اسماعیلی با فضای فرهنگ و هنر و تلاش او برای بستن نهادها و انجمن‌های صنفی هنری از جمله خانه تئاتر را به زبان نیاورده است.

گام هشتم؛ فراموش نکردن سخنان ابتدایی و دعوت دوباره از اهالی فرهنگ و هنر برای بازسازی ساختار فرهنگی کشور

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تنها ۱۲ روز بعد از اولین درخواستش برای همفکری و بیان نظر اهالی فرهنگ و هنر برای پیشبرد سریع‌تر اهداف و اولویت‌های کاستن از دغدغه‌های اهل فرهنگ و هنر، بهبود وضعیت کیفی و هنری آن‌ها و همچنین رفع دغدغه‌های معیشتی و مالی هنرمندان، ۱۵ شهریور ۱۴۰۰ با تأکید بر بخشی از فرمایشات رهبر معظم انقلاب در دیدار اعضای هیئت دولت سیزدهم با ایشان، مبنی بر اینکه «در مسئله فرهنگ ساختار فرهنگی کشور نیاز به یک بازسازی انقلابی دارد» خواستار ارائه نظر اندیشمندان، اهالی فرهنگ، ادب، هنر، رسانه و مدیران باتجربه عرصه فرهنگ شد.

اسماعیلی از اهالی فرهنگ، هنر و رسانه درخواست کرد نظرات راهبردی و ایده‌های کاربردی خود را در خصوص نقد وضع موجود در موضوعات مختلف و بیان مبانی تحول در ساختار فرهنگی، اصول موازین و محدوده‌های تحول، الزامات و اولویت‌های تحول و بازسازی انقلابی در ساختارها، خروج از وضعیت رهاشدگی و انفعال در حوزه فرهنگ، متناسب‌سازی ساختارهای فرهنگی با پیشران‌های فناوری‌های نرم و ظرفیت‌های جدید فرهنگی، رسانه‌ای و اجتماعی، تسهیل فعالیت‌های فرهنگی و زمینه‌سازی برای حضور و مشارکت حداکثری عناصر و تشکل‌های مردمی و جهادی در عرصه‌های فرهنگی ارائه دهند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از اهالی فرهنگ، هنر و رسانه خواست تا نظرات و ایده‌های کاربردی خود را به درگاه ir.css@namafar یا به نشانی تهران، میدان بهارستان، خیابان کمال‌الملک، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، طبقه دوم، مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی ارسال کنند.

این همان فراخوان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر مشارکت در بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور بود که از تاریخ یادشده پذیرای آرا، نظرات، پیشنهادان و انتقادات خانواده فرهنگ و هنر از جمله اهلی هنر تئاتر کشور بود. اتفاق و رویدادی که از آن تاریخ تا به امروز بنا به اقوال خود اهالی هنر از جمله خانواده تئاتر، هنرمندان تلاش کردند از هر طیف، طبقه، ایدئولوژی و دیدگاه فکری آرای خود را برای هر چه به سامان شدن وضعیت فرهنگ و هنر و فعالان این عرصه به گوش مسئولان و دست‌اندرکاران دولت سیزدهم از جمله وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برسانند.

گام نهم؛ تلاش برای عادی‌سازی فعالیت‌های فرهنگی و هنری

یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های دولت سیزدهم و به‌ویژه آیت‌الله دکتر سید ابراهیم رئیسی تلاش برای تسریع روند واکسیناسیون و گام برداشتن به سمت ایمنی نسبی جامعه و درنهایت بازگشت شرایط کار، تحصیل، تولید و اشتغال به روزهای پیش از فراگیری این ویروس جهانی بود.

امری که با روی کار آمدن دولت سیزدهم نه در حرف که در عمل جنبه عینی و عملیاتی به خود گرفت و در قریب به یک ماه از شروع کار دولت سیزدهم شاهد شکسته شدن روزانه ورود واکسن و تزریق دُزهای اول و دوم آن به افراد بودیم. مسئله‌ای که آرام‌آرام شرایط بازگشت به روزهای پیش از کرونا را بیش‌ازپیش فراهم می‌کرد.

این مسئله در حوزه فرهنگ و هنر نیز به‌عنوان یکی از اولویت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تعریف شد و در کنار تلاش این نهاد وزارتی مبنی بر تزریق واکسن به هنرمندان پیشکسوت، تزریق واکسن به دیگر هنرمندان را برای فراهم کردن هر چه سریع‌تر مسیر بازگشت آن‌ها به کسب‌وکار تولید آثار هنری‌شان با جدیت و سرعت دنبال شد. به‌گونه‌ای که در نیمه شهریور (۱۵ شهریور ۱۴۰۰) از زبان محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تلاش این وزارتخانه برای عادی‌سازی فعالیت‌های فرهنگی و هنری رسانه‌ای شد.

محمدمهدی اسماعیلی درباره این مهم ضمن تأکید بر آنکه با واکسیناسیون هنرمندان به دنبال عادی‌سازی فعالیت‌های فرهنگی و هنری هستیم یادآور شد: از روند واکسیناسیون اهالی هنر بازدید داشتم، با اقدامات و هماهنگی‌های به‌عمل‌آمده این روند بدون هیچ محدودیت سنی این اقدام در حال انجام است تا به‌زودی شاهد عادی شدن تدریجی فعالیت‌های فرهنگی و هنری در کشور باشیم.

شاید این سخنان در آن زمان بیشتر ایدئالیستی به نظر می‌آمد، اما عزمِ جزم دولت و تلاش براش فراگیر کردن روند واکسیناسیون به تمامی گروه‌های سنی هنرمندان در فاصله بسیار کوتاهی آن نگاه ایدئالیستی را به واقعیتی رئالیستی و باورپذیر بدل کرد. به‌گونه‌ای که در کمتر از دو هفته و پیش از آغاز پاییز ۱۴۰۰ دستور بازگشایی و ازسرگیری فعالیت‌ سالن‌های نمایشی و تئاتری از سوی ستاد مقابله با کرونا و دولت سیزدهم صادر شد.