کارگردان نمایش «یک شب از هزار و یک شب»:
جشنواره آیینی و سنتی، فضایی برای ادامه حیات نمایش‌های ایرانی است
سیدمحسن طباطبایی، کارگردان نمایش «یک شب از هزار و یک شب» جشنواره نمایش آیینی و سنتی را فضایی برای ارائه نمایش‌های ایرانی دانست و گفت: این رویداد امکان ادامه حیات گونه‌های رو به فراموشی نمایش ایرانی را فراهم کرده است.
به گزارش ایران تئاتر به نقل از ایرنا، سیدمحسن طباطبایی کارگردان نمایش یک شب از هزار و یک شب از آثار حاضر در بیستمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا، این جشنواره نمایشی را از مهم‌ترین رویدادهای تئاتری کشور دانست و خاطرنشان کرد: جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی امکانی را فراهم کرده که به‌واسطه آن گونه‌های رو به فراموشی نمایش ایرانی بتوانند، ادامه حیات دهند. همچنین فعالان، علاقه‌مندان و تماشاگران این عرصه بتوانند هر دو سال یک‌بار در جمعی حضور پیدا کرده و علاوه بر تبادل تجربیات، به تماشای آثار یکدیگر بنشینند.
جشنواره آیینی و سنتی نیازمند حرکت به سمت فضای خلاقانه است
جشنواره نیازمند حرکت به سمت فضای خلاقانه و نوآورانه است. به نظر می‌رسد در جشنواره هنوز نگاه به نمایش ایرانی، کاملاً سنتی است. درحالی‌که فضای فرهنگی ما دچار تغییر شده و ما نظیر صدسال پیش لباس نمی‌پوشیم، غذا نمی‌خوریم یا با ادبیات زمان قدیم سخن نمی‌گوییم، بنابراین جای نوآوری در این فضا کم است.
این کارگردان تئاتر یادآور شد: گروهی که ما با کمک آن کار را تولید کردیم، همگی دانشجوی رشته نمایش هستند و هرکدام از افراد این گروه، در این شاخه فعالیت می‌کنند؛ بنابراین کار مربوط به گروهی دانشگاهی و حرفه‌ای است که تجربه را با دانش دانشگاهی همراه کرده است.
نجات دادن زندگی هدف مشترک قصه‌های شهرزاد است
طباطبایی درباره جریان شکل‌گیری طرح نگارش و تولید این اثر گفت: نمایشنامه این اثر را با الهام از فضای هزار و یک شب نوشتم و در این اقتباس و انتخاب بیشتر سراغ روایت‌هایی رفتم که محور آن‌ها بر اندرز و پندآموزی استوار است.
اگر به بطن هزار و یک شب رجوع کنیم، متوجه خواهیم شد شهرزاد برای نجات جان خود، هر شب قصه‌ای را برای پادشاه نقل می‌کند. در نگاه کلان هدف شهرزاد در روایت داستان‌هایش دارای پیامی واحد و آن نجات یک زندگی است؛ بنابراین از چنین فضایی برای خلق اثر وام گرفتم و آن را در روند تولید با شیوه‌های نمایش ایرانی تطبیق دادم.
بهره‌برداری از سه شیوه کهن نمایش ایرانی
طباطبایی با بیان آنکه این اثر با استفاده از سیستم نقالی، شبیه‌خوانی و تخت‌حوضی اجرا می‌شود خاطرنشان کرد: درون آن یک نقال یا همان شهرزاد حضور دارد و روایتگر داستان‌هاست. بر اساس شیوه روایت کتاب هزار و یک شب از شیوه روایی قصه در قصه برای جذابیت بیشتر اثر به‌ویژه در مواجهه با مخاطب بهره بردم و در تمام این مسیر به دنبال همان پیام واحد یعنی نجات یک زندگی بودم.
وی ادامه داد: در کنار نقالی از دو شیوه دیگر کهن نمایش‌های ایرانی یعنی شبیه‌خوانی و تخت‌حوضی نیز برای تنوع در روایت‌ها و شناور بودن اجرا برای مخاطب استفاده کردم.
این کارگردان با اشاره به آنکه در این نمایش در کنار کاراکترهای محوری در بطن داستان هزار و یک شب، شخصیت‌هایی چون حاجی، همسرش، سیاه، دختر و پسری عاشق که همگی از کاراکترهای ثابت نمایش‌های سیاه‌بازی و تحت‌حوضی هستند حضور دارند تصریح کرد: این امر نتیجه حضورم از سن هفت‌سالگی در گروه‌های تعزیه و نمایش‌های سنتی ایرانی است.
بیستمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی از ۱۴ تا ۲۱ آذرماه به دبیری داوود فتحعلی‌بیگی برگزار می‌شود.