یادداشت عضو هیات انتخاب بخش خیابانی جشنواره تئاتر فجر
تجربه خوب بازبینی آثار در تلویزیون تئاتر ایران
نمایش های متفاوت ، ویژه و صاحب سبک در جشنواره چهلم
ایران تئاتر- مجید امرایی: «تئاتر خیابانی هنری که در دل مردم است»، «میدانش همه جا و همه کوی»، «موضوع‌اش همه کس و همه گوی»، «نمایشگرش همه‌گان و همه روی» و «تماشاگر‌اش همه جوی و همه پوی».
وقتی ده سال پیش همراه با استاد زنده نام «داوود رشیدی» و دوست عزیزم «منوچهر اکبرلو» داور همین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در سی‌امین دوره‌اش بودیم، افتخارِ شانه به شانه نشستن با استاد رشیدی برای من و منوچهر خود نمایشی دلپسند و گوارای وجودمان بود؛ هوا سرد بود و دل‌ها گرم به وجود استاد؛ هم تجربه بود و هم درس و ما که به دنبال آرزو‌های دورمان گهگاه با استاد در مورد «تئاتر خیابانی» به صحبت می‌نشستیم، موضوع صحبت ما این بود که در ایران‌مان به تئاتر خیابانی چگونه نگاه می‌شود؟ و در دنیا چگونه به این هنر می‌نگرند؟
و پاسخ این سوال در پند و اندرز‌های «استاد سپیدموی» تئاتر نهفته بود که عزیزانم: «تئاتر تلاش می‌خواهد، استمرار می‌خواهد و از همه مهم‌تر عاشق می‌خواهد.»
این گفته‌های استاد رشیدی آویزه گوش‌مان بود و هنوز هم آرزو می‌کنیم باشد.
اینکه اکنون (منظور آن زمان) در کجا بودیم و در آینده (منظور اکنون) به کجا خواهیم رسید چشم‌اندازی بود در آن زمان برای آینده و نصیحت‌های استاد که «چه باید کرد» و «چه نباید کرد».
صحبت‌های استاد رشیدی برای من و منوچهر پندآموز بود و ما هم آرزو‌های‌مان را با ذهن استاد پیوند می‌زدیم تا شاید نکته‌برداری کنیم و توشه راه‌مان باشد.
اما اکنون ده سال از آن روز می‌گذرد؛ استاد در بین ما نیست و نامش ماندگار تاریخ هنر این سرزمین شده است، ما در دل غم او داریم و در ذهن هنوز آرزوهامان بر قرار است، اما به چند آرزو رسیده‌ایم، که ای‌کاش استاد بود و بر این سخنان ما شاید صحه می‌گذاشت.
امسال که درست ده سال از آن ماجرا می‌گذرد باز شانس داوری این بخش از جشنواره به من رسید است و این در حالی است که ایمان داریم تئاتر خیابانی امروز سربلند است و نمایشگران حرفه‌ای امروز که جوانان جویای نام دیروز بودند، اکنون در کسوت حرفه‌ای تئاتر خیابانی ایران حضور موثری دارند.
آنچه امسال در آثار حاضر در بخش ارزیابی نمایش‌های خیابانی چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر بیش از همه خودنمایی می‌کند «تنوع و گوناگونی در موضوعات نمایشی»، «شیوه‌های بدیع و ترکیبی اجرایی» و «رنگارنگی فرهنگ اقوام مختلف ایران‌زمین» در این بخش از جشنواره است.
دیگر دغدغه نخست جشنواره‌های تئاتری کشف استعداد‌های تئاتر خیابانی نیست، زیرا تئاتر خیابانی خودش خود را تقویت می‌کند و به چنان استحکامی رسیده که بیشتر گروه‌ها عموما متفاوت و کار ویژه‌اند، صاحب سبک‌اند و به وفور در آن حضور جوانان در کنار پیشکسوتان دیده می‌شود.
تئاتر خیابانی ایران اکنون نام و نشان و آوازه‌اش محدود به یک شهر و دو شهر نیست و می‌رود که با همت هنرمندان خلاق این عرصه محدود به جغرافیای ایران زمین هم نباشد.
حضور پررنگ گروه‌های شهرستانی در این بخش از جشنواره از ویژگی‌های مهم دیگر نمایش‌های امسال است.
امسال یک تجربه جدید هم در جشنواره به ثبت رسید و آن بازبینی آثار در «تلویزیون تئاتر ایران» بود که بسیار جذاب و شگفت‌انگیز می‌نماید.
از لحاظ کمی و کیفی نیز، شاهد آثار خوب و مناسبی هستیم، این موضوع نویدبخش این است که امسال در بخش خیابانی، شاهد رقابت گرمی میان گروه‌های شرکت‌کننده خواهیم بود.
توجه ویژه به اجراهای عمومی تئاتر خیابانی و آموزش‌های مستمر از عوامل رشد سطح کیفی این نوع نمایش‌ها ظرف سال‌های گذشته بوده است که به نظر می‌رسد برنامه‌ریزان برای احیای مجدد اجرای عمومی تئاتر‌های خیابانی پساکرونا باید برنامه‌ریزی بهتری بکنند تا در روند این پیشرفت خللی ایجاد نشود.
تئاتر خیابانی، عموما با گروه‌های جوان عرضه می‌شود اما آنچه در بازبینی‌ها شاهد بودیم نشان می‌دهد که در سطح حرفه‌ای حرف‌هایی برای گفتن داریم و امیدواریم با حمایت مالی مسئولان و شرکت فعال پیشکسوتان، در سال 1401 شاهد تحول عمده‌ای در اجرای این نوع نمایش‌ها باشیم.
