در حال بارگذاری ...
گفت و گو با مرشد محسن میرزاعلی به بهانه اجرای نقالی در هفته هنر انقلاب

یا چراغ خانه یا آتش به جان ، پروانه باش !
باند بازی آفت هنر است حتی هنرانقلاب

ایران تئاتر: مرشد محسن میرزاعلی نقال نام آشنا ، پرده خوان و کارگردان تئاتر اجرای نقالی خود در ویژه برنامه های هفته هنرانقلاب اسلامی را با عنون «نقالی انقلاب» در محوطه تئاتر شهر به صحنه برد.

همزمان با فرا رسیدن هفته هنر انقلاب اسلامی محوطه مجموعه تئاتر شهر تا پایان امروز سه شنبه بیست و سوم فروردین ماه میزبان اجرای چند نمایش خیابانی، مجالس پرده‌خوانی و مجالس نقالی با حضور هنرمندان شناخته‌شده این حوزه‌ها خواهد بود.

این ویژه‌برنامه‌ها هر روز ساعت 16 تا 18:30 توسط اداره کل هنر‌های نمایشی با همکاری مجموعه تئاتر شهر، شهرداری منطقه 11 تهران ، انجمن هنر‌های نمایشی ایران و دفتر تئاتر خیابانی اداره کل هنر‌های نمایشی میزبان شهروندان تهرانی در محوطه مجموعه تئاتر شهر است و مرشد محسن میرزاعلی نقالی خود را همه روزه اجرا کرد. با او پیرامون اهمیت بازخوانی تاریخ انقلاب و کارکردهای هنرنمایش گفت و گو کرده ایم. 

 

بازخوانی تاریخ و وقایع انقلاب اسلامی در ۴۳ اخیر از نگاه شما چه مقدار ضرورت دارد ؟

در زمینه هنرهای آیینی ، قبل از انقلاب در محل هایی نظیر قهوه خانه ها نقالان و پرده خوانان می توانستند اجرای عموم داشته باشند اما بعد از انقلاب پرده خوانی و نقالی ممنوع شد.

 نزدیک به ۲۳ سال گذشته اتفاقاتی برای هنر نقالی افتاد و با کمک  وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، حوزه هنری انقلاب اسلامی ، میراث فرهنگی ، شهرداری و...  این هنر اصیل و ایرانی مانند نقالی پرده خوانی تعزیه و مواردی که مرتبط است با نمایش های ایرانی امروزه جایگاهش بهتر از چندین سال پیش و حتی قبل از انقلاب است.

 زمانی  اجرای نقالی در قهوه خانه ها بوده است اما الان می بینیم که به شاهنامه فردوسی ، نظامی و داستان های ایرانی در نقالی بسیار توجه می شود و حتی در قاب تلویزیون و رادیو به نظر همگان می‌رسد. حتی مسئولین ما هم حمایت های زیادی از این نمایش ها می کنند  و  بسیار ارزشمند است که کتاب‌های مهمی هم در این قبیل نوشته و ثبت جهانی شده است ، همه این موارد نشان دهنده این است که به هنر نقالی بها داده شده است. 

اما آن چیزی که باید در این چهل و سه سال برای این هنر آیینی رخ می‌داد ، رخ نداده و مطلوب و ایده آل نیست؛  عده ای از مدیران در این راه همیشه به فکر منافع شخصی خود بوده‌اند و برایشان هنرهای آیینی و سنتی مهم نبوده است و اگر هم به سمت هنرهای آیینی آمدند باز هم به فکر منافع خود بودند . اگر این مدیران و آدم‌های نادان در راه نمایش‌های آیینی نبودند قطعاً جایگاه نمایش آیینی بهتر و بالاتر بود . هنرهای آیینی ما نه تنها در ایران بلکه در همه جهان حرفی برای گفتن دارد و ما می توانیم از این ابزار استفاده کنیم برای معرفی کشورمان ، مردان و زنان غیورمان ، زندگی هایمان ، اهدافمان و  فرهنگ سازی و آموزش که از طریق هنرهای آیینی مثل نقالی ، پرده خوانی و... انتقال دهیم.

بطور کلی در این ۴۳ ساله اتفاقات خوبی برای نمایش‌های آیینی افتاده است؟

بله اتفاقات خوبی  رقم خورده است و ما نمی‌توانیم چشممان را روی زحماتی که تا به حال کشیده شده است ببندیم. در زمان حال این اجرا علاوه بر مکان های رسمی برای مردم ، بلکه برای خیلی از بزرگان مانند رئیس جمهور کشور اجرا می‌شود.

 رهبری معظم  ، درباره زبان فارسی صحبت کرده بودند و گفته اند زبان فارسی در خطر است ، ما هنرمندان شاهنامه فردوسی عزیز ، حکیم نظامی و بزرگانی دیگر را در ادبیات ایران داریم که بتوانیم به اهمیت زبان فارسی بپردازیم  و این مستلزم آن است که مدیران ما خلاء آن را حس کند و به این فکر کنند که فرزندان خودشان در این کشور دچار کمبود اطلاعات و آگاهی می‌شوند ، یا کشور و هویت رو به نابودی می رود پس باید به آن بیشتر بپردازیم.

سوال من این است که چرا کره جنوبی یا کشورهای دیگر روی فرزندان ایران تاثیر بگذارند ، چرا ما روی آنها تاثیر مثبت نگذاریم ، چرا ما نتوانیم روی آن ها اثرگذار باشیم ؛ ادبیات فارسی در  زمینه های صنعت ، کشاورزی ، فرهنگ و هنر ، رشد اقتصادی و... بسیار بسیار تاثیرگذار و مهم است حتی می تواند جلوگیری از اعتیاد در جوانان کند . به نظر بنده این ها  اهداف مهم انقلاب است و ما باید از تمام این ظرفیت‌ ها استفاده کنیم تا حتی نخبه های کشورمان هم از ایران نروند.

وظیفه بسیار مهمی به گردن مدیران و مسئولان و در درجه بعد هنرمندان است ، امیدوار هستیم که مدیران جدیدی که برای فرهنگ و هنر ما تلاش می‌کنند ، انقلابی عمل کنند و دلسوز باشند

 

هنرهای نمایشی و نقالی چقدر می‌تواند در تبیین وقایع و بزنگاه های انقلاب اسلامی نقش ایفا کند؟

در هر زمینه ای می توانیم از ابزاری به نام نقالی استفاده کنیم و به مخاطب خود انتقال مفاهیم کنیم.

در این جا می شود به مدیران اشاره کرد و بسیار مهم است که برای مدیر چقدر این مسائل اهمیت دارد چون باید مدیری صادق ، شجاع ، دلسوز ، متعهد به کشور و مردمش باشد تا حمایت کند از هنر و هنرمند.

خیلی وقت ها مدیرانی در رأس کار می آیند که  در جشنواره ها هم می‌توانیم عملکرد آن ها را مشاهده بکنیم  به نام اینکه می‌خواهیم از جوانان حمایت کنیم پیشکسوتان را فراموش می‌کنند و آنها را کنار می‌گذارند ولی  باید حمایت هم از پیشکسوتان و هم از جوانان تازه نفس صورت گیرد . چه بسا که باید از هنرمندان خانم و دختران که در حرفه های هنری و بخصوص در هنر نقالی مشغول به فعالیت هستند هم حمایت ها انجام شود.

 

از کم توجهی ها و آسیب هایی که در این مسیر قرار دارد بگویید و تاثیر آن در هنر انقلاب چیست ؟

 متاسفانه یک عده هستند  که در تئاتر تیم سازی می کنند و همه جا این گروه ها هستند. هنرمندان زیادی را داریم در نمایش های ایرانی ، تعزیه ، نقالی و...  که توقع خیلی از هنرمندان و پیشکسوتان این است که این مافیا بازی هرچه زودتر تمام شود ، این تیم ها حتی نفوذ هم به جشنواره ها هم کرده‌اند . هنرمندان زیادی در سطح کشور و استان های ایران داریم که در زمینه  هنرهای نمایشی بسیار فعال و درخشان هستند اگر قرار بر این است که هنر انقلاب معرفی شود باید به جوانان و هنرمندانی که همواره در تلاش هستند بها بدهیم که متاسفانه آدمهایی هستند که برای منافع خودشان باند و باند بازی میکنند و مانع از حضور جوانان هنرمند و پیشکسوتان حتی از استان ها و شهرستان ها می شوند  و من بسیار افسوس میخورم این هنرمندان عزیز هستند و خیلی ها نمی گذارند این عزیزان کار بکنند و دیده بشوند.

همه ی ما باید یکرنگ باشیم و مردم و انقلاب در کنار هم باشند و وظیفه ما این است باهنر بتوانیم نقصان هایی که در زندگی به وجود می‌آید برای مردم رفع کنیم.

فروغی بسطامی میگوید:

چون قدح از دست مستان می خوری مستانه خور          چون قدم در خیل مردان می‌زنی مردانه باش

گر مقام خوش‌دلی می‌خواهی از دور سپهر                  شام در مستی، سحر در نعره مستانه باش

گر شبی در خانه جانانه مهمانت کنند                         گول نعمت را مخور مشغول صاحب خانه باش

یا به چشم آرزو سیر رخ صیاد کن                           یا به صحرای طلب در جستجوی دانه باش

یا مشامت را ز بوی سنبلش مشکین مخواه                   یا هم آغوش صبا یا هم نشین شانه باش

یا گل نورسته شو یا بلبل شوریده‌حال                         یا چراغ خانه یا آتش به جان پروانه باش

یا که طبل عاشقی و کوس معشوقی بزن                     یا به رندی شهره شو یا در جمال افسانه باش

یا به زاهد هم قدم شو یا به شاهد هم نشین                    یا خریدار خزف یا گوهر یک دانه باش

یا مسلمان باش یا کافر، دورنگی تا به کی                   یا مقیم کعبه شو یا ساکن بت خانه باش

یا که در ظاهر فروغی ذکر درویشی مکن                  یا که در باطن مرید خسرو فرزانه باش

 

در زمان قاجار تکیه دولت محل اجرای شبیه خوانان و تعزیه گردان ها و هنرهای آیینی که واقع در ضلع جنوبی کاخ کلستان بود. و تکیه دولت به هنر های آیینی و تعزیه عظمتی بخشیده بود . چرا در این 43 سال که انقلاب شده است ما در پایتخت  پاتوق یا مکان ثابتی برای نقالی ، تعزیه و نمایش های آیینی نداریم و این یک نقصان بزرگ است.

 هنر نقالی ، پرده خوانی ، تعزیه ، هنر روایی و شاهنامه خوانی نزدیک ترین تفکر و اندیشه را به انقلاب دارند و هنر غذای روح انسان است ، فردوسی بزرگ بارها در شاهنامه میگوید هنر برای ایرانیان است و ما میتوانیم تنوع هنر هر خطه در ایران ببینیم.

امروزه وقتی اسم انقلاب می آید خیلی ها کنار می کشند چون مدیریت و عملکرد بد مدیران باعث دور شدن از انقلاب می شود وقتی اسم انقلاب می آید عده ای انگشت شمار جلو می آیند تا پای کار باشند.

 با هنر می‌توان معرفی کرد و با هنر انقلاب ما می توانیم انقلاب خودمان را معرفی کنیم ؛ خواهش من این است که اگر مدیری گفتگوی ما را می بیند بیاید ایثار کند و خودش را نبیند کشور را ببیند ، مردم را ببیند ، هوای نفس خود را کنار بگذارد و اتفاقات خوب را رقم بزند.

درخواستی که از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مسئولین هنری دارم این است که نگدارند باند و باند بازی در هنر ادامه پیدا کند چون  هنرمندان واقعی را از دست می دهیم و این ماجرا جبران نشدنی است.باند بازی آفت هنر است حتی هنرانقلاب.

خوشحال و امیدوار هستیم که با آمدن آقای نظری اتفاقات خوبی در جامعه تئاتر و نمایش رقم بخورد.

 

از اجراهای خود در هفته انقلاب اسلامی بگویید...

در اجراهای نقالی در هفته هنر انقلاب اسلامی نقل هایی از شاهنامه و داستان هایی که متعلق به امیرالمومنین علی (علیه السلام ) و مرتبط به ماه رمضان و داستان های قرآنی هست را برای علاقمندان و حتی هنرمندان عزیز در محوطه باز تئاتر شهر اجرا میبریم و امیدوار هستیم مورد پسند مخاطبین عزیز قرار بگیرد.




مطالب مرتبط

نظرات کاربران