آغاز کار جوایز ملی و فرهنگی ابتکار عربستان فرصتی برای شکلگیری هنرهای نمایشی
گام های نوزادی رقابت تئاتر در عربستان !
ایران تئاتر: جوایز ملی و فرهنگی ابتکار عربستان که قرار است در میانهسال جاری نخستین دوره برگزاری خود را تجربه کند، دستاوردها و تولیدات افراد، گروهها و موسسات فرهنگی و هنری این کشور را مورد تقدیر قرار میدهد. هدف از اهدای این جوایز علاوه بر حمایت مادی و معنوی از برندگان، تشویق به تولید محتوای فرهنگی و هنری توسط اهالی فرهنگ و هنر عربستان است.
به گزارش ایران تئاتر مهلت ثبت نام جوایز ملی و فرهنگی ابتکار عربستان ،مدتی قبل در روز دوم فروردین ماه امسال به پایان رسید . این جشنواره میتواند فرصتی برای انسجام بیشتر برای گام های نوزادی تئاتر نوپای کشور عربستان باشد.
این جوایز ۱۶ شاخه مختلف را در بر میگیرد که یکی از آنها تئاتر و هنرهای نمایشی است. بر این اساس شاید وجود جایزه جدید ابتکار موجب شود که هنرمندان تئاتر عربستان انگیزه بیشتری برای انجام کار هنری داشته باشند و هنرهای نمایشی این کشور، که در آغاز راه به سر میبرد، مجالی برای رشد و پوستاندازی بیابد.
یکی از این هنرمندان جوان احمد الحمدان بازیگر ۳۵ ساله تئاتر است که از مدتها قبل این کار را آغاز کرده و به مدت ۲۰ سال در حوزههای فرهنگی کشور عربستان مشغول کار بوده است. سخنان او نشان از آن دارد که تئاتر کشور عربستان هنوز در آغاز راه قرار دارد و بسیاری از پدیدهها را تازه در سالهای اخیر تجربه کرده است.
یکی از این پدیدهها حضور بازیگران زن روی صحنه تئاتر است که سابقه آن هنوز به دو دهه نرسیده و احمد الحمدان این امر را یک تغییر بزرگ در دوران فعالیت خود میداند. او در این مورد توضیح میدهد: «در نخستین روزهایی که حضور در تئاتر کشور عربستان را تجربه کردم زنان اجازه ظاهر شدن بر صحنه تئاتر را نداشتند و ما بازیگران مرد مجبور بودیم این خلاء بزرگ را پر کنیم و در نقش شخصیتهای زن ظاهر شویم. من خودم در طول دوران فعالیت هنری چندین بار نقش زنان را روی صحنه تئاتر ایفا کردم.»
از نظر این بازیگر جوان اما باتجربه اگرچه تئاتر در کشور عربستان برای چند دهه وجود داشته اما تا سالهای اخیر آن کشش و جذبه لازم را نداشته است. او اعتقاد دارد: «در زمانی که من کار تئاتر را آغاز کردم مخاطبان هنرهای نمایشی کشور عربستان تنها نمایشنامهنویسان و اهالی تئاتر بودند و عده کمی نتایج این هنر و تولیدات آن را دنبال میکردند یا به آن علاقه داشتند. در مجموع با وجود دستاوردهایی که هنرهای نمایشی عربستان در داخل و خارج کشور داشت وضعیت فرهنگی تئاتر در حد لازم نبود. با این حال در سالهای اخیر شاهد آن هستیم که هنرهای نمایشی کشور عربستان فرایند احیا را آغاز کرده است. به خصوص پس از ظهور چندین گروه نمایشی در مناطق مختلف کشور که تلاش خوبی برای پیشرفت هنرهای نمایشی و گسترش و ترویج فرهنگ تئاتر داشتهاند. به دلیل این اقدامات و احیا شدن هنرهای نمایشی انتظار میرود که نسل بعد بیش از پیش تحت تاثیر فرهنگ تئاتر قرار گیرد.»
حرکت رو به رشد کشورهای حاشیه خلیج فارس در حوزه هنرهای نمایشی
احمد الحمدان کشورهای حوزه خلیج فارس را در تمام شاخههای هنری از جمله هنر نمایش خبره توصیف میکند و اعتقاد دارد که هنرمندان این منطقه توانستهاند در سالهای اخیر هنرهای نمایشی را بیش از گذشته گسترش دهند. او یکی از دلایل جان گرفتن تئاتر در کشور عربستان طی سالهای اخیر را توجه مسئولان و مقامات دولتی به هنرهای نمایشی میداند و معتقد است: «شاهد این مدعا تاسیس کمیسیون تئاتر و هنرهای نمایشی در کشور عربستان است. همچنین چندی پیش آکادمی هنرهای نمایشی شارجه در خلیج فارس تاسیس شد که نشان از توجه کشور امارات به هنرهای نمایشی دارد. امید میرود که تاسیس چنین ارگانها و آکادمیهایی ادامه داشته باشد و در سالهای آینده شاهد ساخته شدن تعداد بیشتری از آنها باشیم.»
اغادیر السعید، دیگر هنرمند عربستانی اکنون ۱۶ سال است که در تئاتر کشور عربستان فعالیت میکند و سابقه حضور او در صحنه نمایش به سال ۲۰۰۶ میلادی میرسد. شاید بتوان او را در ردیف نخستین گروه از زنانی قرار داد که توانستند حضور در صحنه تئاتر کشور عربستان را تجربه کنند. او که سابقه بازی در نمایش «بالاخره برگشتیم» را در کارنامه دارد، نگاه مسئولان و مقامات دولتی این کشور به هنرهای نمایشی را بهتر از قبل توصیف میکند و معتقد است: «در طول سالهای اخیر شاهد تغییراتی در تئاتر کشور عربستان بودهام. به عنوان مثال میتوان به توجهی که اداره سرگرمیهای عمومی نسبت به صحنههای نمایش بومی و محلی نشان داده است، اشاره کرد. آنها این برنامه را در فصل نمایش ریاض گنجاندند که گام موفقی برای هنرهای نمایشی بود. ما هنرمندان تئاتر از مشاهده ساخته شدن و ارتقا یافتن صحنههای نمایش شادمان و هیجانزدهایم.»
در سالهای اخیر تعدادی سالن تئاتر در نقاط مختلف کشور عربستان به توسعه هنرهای نمایشی اختصاص یافت که همگی توسط انجمنهای فرهنگی و هنری نمایندگی و اداره میشوند. در مجموع علاوه بر سالنهای تئاتر دانشگاههای این کشور تماشاخانههای دیگری نیز در نقاط متفاوتی مانند مرکز فرهنگی ملک عبدالعزیز در شهر ظهران و مرکز فرهنگی ملک فهد در شهر ریاض به امر نمایش اختصاص یافته است.
در پایان باید به این نکته اشاره کرد که برگزیدگان نخستین جوایز فرهنگی و ملی ابتکار عربستان در زمانی مابین ماههای خرداد و مهر امسال معرفی میشوند.