روایت فعالان فرهنگ و هنر از نادر طالب زاده
اندیشمند جسور
ایران تئاتر:بعد از درگذشت نادر طالب‌زاده، قطعا سخنانی بازگو خواهد شد که تاکنون درباره آنها حرفی به میان نیامده است. نبود طالب‌زاده هم همچون زیست او، سرمنشا اتفاقاتی برای جبهه انقلاب و مقاومت خواهد بود.
گفت و گو هایی که از دوستان و یاران او دیدیم به این موضوع اشاره داشتند که این اندیشمند، عضوی تاثیرگذار و منحصر به فرد در حوزه انقلاب و مقاومت بوده و تا سال‌های سال مثل او را در جبهه فرهنگی انقلاب نخواهیم یافت.گرچه نادر طالب زاده بسیار معلم پرور بود و شاگردانی را در قواره معلمان فرهنگی در حوزه های مختلف فرهنگی و هنری و فراتر از مرزهای جغرافیایی ایران و درگستره فرهنگ مقاومت اسلامی از خود به یادگار گذاشته است .آبشخودر هنرهای نمایشی اندیشه است و وقتی سخن از اندیشمندی می شود ، تمرکز فعالان هنرهای نمایشی را می طلب . خاصه وقتی سخن از اندیشمند جسوری همچون نادر طالب زاده است آیا چشم بینایی هست که تاثیرات شگفت انگیز حضور او در عرصه فرهنگ ایان اسلامی را درک نکند ؟ با توجه به استقبال اهالی تئاتر از پرداخت ایران تئاتر به فقدان این فعال فرهنگ و هنر در این گزارش ، گزیده ای از واکنش مسئولین فرهنگی و اهالی هنر به درگذشت شهادت گونه او را پیش روی شما گذاشته ایم.
او به وصال دوستان شهیدش رسید
محمد مهدی اسماعیلی "وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی" : با نهایت تاسف و تاثر خبر درگذشت هنرمند متعهد و مجاهد خستگی ناپذیر جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی، آقای نادر طالب زاده را دریافت کردم.
طالب‌زاده عزیز ما، الگوی ارزشمندی از هنرمند تراز انقلاب اسلامی بود که با خردمندی و دانش، شجاعانه وارد میدان کارزار فرهنگی با صهیونیست بین الملل و استکبار جهانی شد، با روشنگری از پرونده سیاه مدعیان آزادی و حقوق بشر، آنان را رسوا نمود و با برپایی رویدادهای بزرگی همچون کنفرانس «افق نو»، چشم‌اندازی روشن فراروی گروه‌های آزادی خواه جهان ترسیم کرد.
او مستندساز و روایتگر صادق رشادت‌های فرزندان معنوی خمینی کبیر در جبهه مقاومت، از بوسنی، فلسطین، لبنان، سوریه، عراق، افغانستان و یمن بود و در این راه مشکلات و بیماری‌های پی در پی که جسم او را رنجور کرده بود، نتوانست خللی در اجرای تکلیف الهی‌اش پدید آورد تا بالاخره هم زمان با روز جهانی قدس، روح پاکش از میان ما پر کشید و به وصال دوستان شهیدش رسید.
مجاهدی که صدایش خاموش نمی‌شود
بسیاری جمال شورجه را نماد سینمای انقلاب می‌دانند؛ فیلمسازی که در طول حیات حرفهای خود همواره در راه آرمان‌های انقلاب گام برداشته و آثار سینمایی متعددی در حوزه سینمای دفاع مقدس از خود به یادگار گذاشته‌است. او چند سالی است به دلیل سکته مغزی و بیماری همچون سال‌های گذشته توانایی فعالیت ندارد. شورجه از دوستان و همراهان مرحوم نادر‌طالب‌زاده است و از شنیدن خبر درگذشتش، بسیار متأثر است. این فیلسماز فقدان زنده‌یاد طالب‌زاده را در عرصه مستند و سینما فقدانی جبران‌ناپذیر می‌داند و معتقد است جای خالی او به سختی پر خواهدشد. به رغم اینکه خودش هم این روزها با بیماری دست و پنجه نرم می‌کند و سخن گفتن برایش مشکل است اما در گفت‌وگویی کوتاه با خبرنگار ما، از تاثیرات زنده‌یاد طالب‌زاده در فضای فرهنگی و آرمان‌های انقلابی او گفت که در ادامه می‌خوانید.
جمال شورجه : نادر طالب‌زاده یکی از فیلمسازان و تحلیلگران بسیار باسواد، شجاع و به روز بود که متاسفانه بسیار زودهنگام هم از کنار ما رفت. قطعا در نبود ایشان ثلمه‌ای به سینمای مستند و تلویزیون وارد می‌شود.
در واقع گفت‌وگوهای او در برنامه تلویزیونی «عصر» حقیقت استکبار را در آمریکا و جهان استعمار به خوبی روشن و تحلیل می‌کرد. می‌توان گفت ما دیگر کسی مانند ایشان نداریم. از دستاوردهای ایشان در حوزه سینما می‌توان به فیلم «بشارت منجی» اشاره کرد که از طرف ریاست‌جمهوری وقت به پاپ تقدیم شد. این‌گونه افراد که کاملا هوشمندانه و شفاف دست استکبار و استعمار را رو می‌کنند، همیشه مورد غضب آمریکا بوده و هستند. دشمن می‌خواهد چشم و دهان جهان بسته باشد و حقایق را نبینند در حالی که نادر برعکس آنها عمل می‌کرد و همیشه می‌خواست شفاف‌سازی و روشنگری کند که چه جنایت‌هایی از سوی آمریکا در داخل و خارج از کشور در حال رخ دادن است.
نادر طالب‌زاده پس از شهید آوینی یک انقلابی به تمام معنا و ولایی بود که در خط مقدم دفاع از انقلاب و آرمان‌های آن با قلم مجاهدت می‌کرد و از این منظر بسیار شجاع و ستودنی بود. طبیعی است آمریکا هم به این گونه اشخاص روی خوش نشان نمی‌دهد و همان‌طور که پیشتر هم دیده‌ایم، چنین افرادی طمعه نیرنگ آمریکا شدند و به شهادت رسیدند.
نادر در حوزه فرهنگ افشاگری و روشنگری می‌کرد، خصوصا نسل جوان پیرو او بود. اتفاقا چند وقت پیش یکی از شاگردان او را در جایی دیدم و گفت من جوان‌ترین تحریم‌شده آمریکا در ایران هستم. ایشان چنین تاثیری در حوزه فرهنگ داشت و در تربیت دانشجو و خصوصا مستندسازان جبهه سینمای حقیقت، نقشی بسیار موثر برعهده داشت. جوانان باید وارد عرصه شوند و راه او را ادامه دهند.
من چندسالی است سکته مغزی کرده‌ام و پنجره اتاق من باز است و هر لحظه منتظر قدوم مبارک فرشته حق، حضرت عزرائیل هستم و لحظه‌شماری می‌کنم چهره مبارک ایشان را ببینم و تمام قد بلند شوم و عرض ادب کنم. روح نادر طالب‌زاده شاد و ان‌شاءا... که با شهدا محشور شود چراکه از شهدا دور مانده‌بود؛ نادر از شهید آوینی دور مانده‌بود. ان‌شاءا... به هم می‌رسند و دعای خیرشان شامل حال ما می‌شود.
فرهاد قائمیان ؛ ایستادگی در برابر هجمه رسانه‌ای غرب
فرهاد قائمیان :زنده‌یاد نادر طالب‌زاده، یکی از مهم‌ترین و شاخص‌ترین چهره‌هایی بود که مقابل هجمه رسانه‌های خارجی ایستاد و درباره اخبار و اطلاع‌رسانی دروغ، شفاف‌سازی کرد. همه گفتار و رفتار و فعالیت فرهنگی و هنری او در تقابل با سلطه رسانه‌ای غرب بود و همیشه تلاش داشت با گفتمان و بهترین روش‌ها و برنامه‌های مختلفی که طراحی و اجرا می‌کرد، درباره سیاست‌ها و اهداف پشت پرده رسانه‌ای جهان، روشنگری کند و قدم‌های خوب و موثری در ترویج فرهنگ و هنر انقلاب اسلامی ایران بردارد. متاسفانه آقای طالب‌زاده را زود از دست دادیم و با اینکه جای خالی ایشان پر نمی‌شود اما امیدوارم راه و تفکر و مکتب این چهره ارزشمند ادامه داشته باشد.
طالب‌زاده، دشمن‌شناسی را افزایش داد
محمدحسین صفار هرندی : درگذشت این عزیز، مایه افسوس است. مرحوم طالب‌زاده از آن کسانی است که آدم بارها باید به خاطر این ضایعه تاسف بخورد و خلأ حضور او را کاملا در آینده می‌توان احساس کرد. من مرحوم آقای طالب‌زاده را بیشتر به عنوان یک چهره متخلق به اخلاق و دارای وارستگی‌های شخصیتی می‌شناسم به‌خصوص باتوجه به اینکه وقتی انسان به رسانه دسترسی دارد، فرصت مناسبی است از آن برای تبختر شخصی خودش استفاده کند یا کسانی که برنامه‌سازی می‌کنند و اجرا را به عهده دارند، ممکن است از این امکان برای به رخ کشیدن توانمندی خود بهره ببرند. ولی ما شاهد تواضع فوق‌العاده از ناحیه ایشان بودیم به‌ویژه وقتی در تریبون ظاهر می‌شد و روی آنتن می‌رفت.
از لحاظ تکنیک‌های عمل رسانه‌ای هم همین‌طور بود. با اینکه شخصیت ایشان به لحاظ دانش رسانه و تسلط به مباحث بین‌المللی بالاتر از یک کارشناس معمولی بود، ولی این آمادگی روحی را داشت که خودش در جایگاه یک مجری بنشیند و با کارشناسان گفت‌وگو کند. آن تواضعی که من گفتم به‌خصوص در مواجهه با صاحب‌نظران خودش را نشان می‌داد. ایشان از آن دست اجراکنندگانی نبود که مدام بخواهد میان کلام کارشناسان وارد شود و حرف آنها را تقطیع کند. گاهی وقت‌ها ما خودمان حوصله‌مان سر می‌رفت و می‌گفتیم ایشان چقدر تحمل و صبوری دارد که این‌طور به تفصیل سخنان شخصی که مدعو است را گوش می‌کند و آقای طالب‌زاده فقط به او خیره می‌شد و حرفهای او را استماع می‌کرد و مانند یک مستمع کاملا مستعد بود.
اگر بخواهم درمورد جایگاه محتوایی ایشان قضاوتی داشته باشیم می‌توانم بگویم آقای نادر طالب‌زاده کسی بود که وجوه پنهان و نیمه پنهان از جامعه رسانه‌ای و جامعه عمومی غرب و آمریکا را توانست برملا کند و در منظر و ماوای جامعه ایران و ایرانیان قرار بدهد و علت تسلط ایشان زندگی کردن در یک دوره طولانی در آن سمت و آشنایی با محافل گوناگون جامعه آمریکایی بود که به او این تسلط را داده بود که مقهور ظواهر جامعه آمریکایی نباشد و آن بخش پنهان و مستتر در زیر پوست جامعه آمریکایی را هم بشناسد و ببیند.
هنر دیگر ایشان این بود مطالبی که در مورد آنها می‌خواست بگوید، مستند می‌کرد و به گفتار خود صاحبان آن دیار یا ساکنان آن دیار در می‌آورد.
ارتباطات خوبی که توانسته بود با جامعه آمریکایی برقرار کند این امکان را به او داد که چند دوره با عنوان سمینارهای افق نو مهمانانی را از آن سمت داخل ایران بیاورد و مردم ما پای صحبت کسانی بنشینند که گرچه در جامعه آمریکا بودند اما همه واقعیات آمریکا را حس و لمس کرده و آن را به زبان می‌آوردند و وقتی زبان به سخن باز می‌کردند، برای مردم ما شاید عجیب بود که بشنوند از یک نفری که در آمریکا بوده این‌طور نسبت به این کشور، نقد اساسی و بنیادین داشته باشد.می‌توانم بگویم مرحوم آقای طالب‌زاده سوادرسانه‌ای ما را در ارتباط با دشمن خیلی بالا برد و سهم ایشان در این ارتباط حتما سهم برجسته و قابل‌توجهی است.
حاج‌نادر، حاج‌قاسم جبهه فرهنگی بود
مجید شاه‌حسینی، مدرس سینما و مدیر فرهنگی، از یاران و همفکران مرحوم طالب‌زاده است که به گفته خودش آشنایی آنان به دهه ۶۰ و دوران دفاع‌مقدس باز می‌گردد اما اصل رفاقتشان بعد از سال۶۷ و بازگشت از جبهه جنگ شروع شد. او طالب‌زاده را در آن سال‌ها این‌گونه به خاطر می‌آورد: «یک جوان مومن، انقلابی، تحصیلکرده و به‌شدت دغدغه‌مند.
مجید شاه حسینی: صفت برجسته نادر طالب‌زاده خلوص بود. او نسبت به هیچ‌کس مداهنه، چاپلوسی، ریا و تملقی نداشت. در موازین انقلاب اسلامی کاملا بی‌تعارف بود. وامدار حزب و جناحی نبود و بیعتش با اصل نظام و انقلاب اسلامی بود. به همین دلیل هم هر جایی که احساس می‌کرد اصل نظام به او احتیاج دارد در آن عرصه حاضر بود از همان نخستین حضورش در عرصه رسانه همه دوستان دیدند که تعارف با کسی ندارد و تمام دغدغه او جبهه فکری انقلاب است و تا آخرین روز عمر خود هم بر همین بیعت باقی ماند.
قطعا جبهه انقلاب آسیب جدی از فقدان طالب‌زاده دید و رفتن او به این سادگی‌ها جبران نخواهد شد. این اندیشمند جسور محصول سالیان سال سلوک در جبهه انقلاب و مقاومت بود. این به معنای تکرار ناشدنی بودن او نیست اما باید سال‌ها صبر کرد تا کسی چون نادر طالب‌زاده در جبهه انقلاب و مقاومت ظهور کند. شتابزدگی و فضای مجازی‌زدگی‌های زیادی در بین جوانان وجود دارد اما نسل طالب‌زاده‌ها تاریخ را زندگی کرده بودند. او چه در ایران و چه دور از مرزهای این کشور دغدغه حقیقت داشت و یک سالک به تمام معنا بود. در آینده نزدیک قطعا نظیر او را نخواهیم داشت. اما امیدوارم که جوان‌ترها که شاگردی این عزیز بزرگوار را داشته‌اند بتوانند پای در راه استاد خود گذاشته و یاور انقلاب و مقاومت شوند. باید قدر خود را بدانند و با اخلاص مسیر طالب‌زاده را طی کنند تا شبیه این بزرگوار شوند.
همان حس و حالی که از زیارت شهید آوینی داشتم از دیدار با نادر طالب‌زاده هم داشتم. جبهه انقلاب به واقع به صاحب‌نظرانی در این اندازه و تراز احتیاج داشته و دارد. او خود را شاگرد سیدمرتضی آوینی می‌دانست. سلوکی که آوینی از فضای هنر غربی تا هنر ناب دینی طی کرده بود به‌شدت برای نادر طالب‌زاده آشنا بود، چون خود او هم سلوکی دقیقا مشابه او داشت. هنری که در آمریکا آموخته بود او را سیراب نکرد و فقط سرچشمه انقلاب اسلامی بود که تراز دینی را به او عرضه داشت. شهیدآوینی برای نادر طالب‌زاده نماد این تراز دینی بود، به همین دلیل به‌شدت دوستدار او و وابسته‌اش بود. در حلقه فکری او قرار داشت و با رفتن آوینی خیلی دلشکسته شد. من جایی ندیدم که طالب‌زاده نگاهی سوای نگاه آوینی داشته باشد. امیدواریم اتفاقی که برای تفکر شهید آوینی بعد از شهادت آن بزرگوار افتاد برای حاج نادر طالب‌زاده نیفتد.
طالب‌زاده کارهای شاخص بسیاری داشت اما به شخصه سریال بشارت منجی را یک سریال راهبردی می‌دانم. سریالی که از دو‌منظر اسلام و مسیحیت به زندگی حضرت عیسی پرداخت. طالب‌زاده منتخب این سریال را به صورت یک فیلم سینمایی تا جشنواه‌ای در ایتالیا هم برد. این فیلم را افراد زیادی از کاردینال‌ها و اسقف‌های واتیکان هم دیدند و آن را تحسین کردند. یک فیلم و سریال راهبردی و بین‌الادیانی بود و این حس را القا کرد که ما در ایران چگونه حضرت مسیح را اکرام می‌کنیم و ناظر بر این فیلم چند مناظره با مسیحیان تبشیری داشت. به نوعی احترامی که برای حضرت مسیح واقع شده بود، آنها را به سکوت واداشت.
طالب‌زاده، وزن علمی و شخصیت رسانه‌ای بزرگی داشت و این شاخصه‌ها باعث می‌شد از هر شخصیت برون‌مرزی که برای حضور در برنامه، آمدن به ایران، حضور در همایش افق نو یا ارتباط تصویری از راه دور دعوت می‌کرد، دعوتش را بپذیرند.
دایره دوستان بین‌المللی او که البته ناظر بر منافع جمهوری اسلامی ایران با آنها ارتباط برقرار می‌کرد، شگفت‌انگیز بود. نقش راهبردی او در تربیت نیروی رسانه‌ای جبهه مقاومت، تربیت نسل اول رسانه‌ای حزب‌ا... لبنان که موسس شبکه المنار بودند و همچنین مشابه این نقش برای مجاهدین افغانستان، پاکستان، کشمیر، انصارا... یمن، عراق و سوریه مشهود بود.
فقدان طالب‌زاده جبران ناپذیر است
اینکه بتوانی همه اقشار را با خود همراه کنی، هنر خاصی می‌طلبد که فقط از چون نادر طالب‌زاده‌ای برمی‌آید که حتی لوریس چکناواریان، آهنگساز برجسته ارمنی هم از او به نیکی سخن می‌گوید و از شنیدن خبر فوت او متاثر و ناراحت می‌شود. لوریس چکناواریان که در خارج از کشور حضور دارد، با شنیدن خبر فوت مرحوم نادر طالب‌زاده بسیار متاثر و ناراحت شد و در گفت‌وگویی بدون اغراق و صادقاته درباره او سخن گفت. خواندن این مصاحبه در این ویژه‌نامه خالی از لطف نخواهد بود.
لوریس چکناواریان : اولین و آخرین همکاری من با مرحوم نادر طالب‌زاده همکاری در سریال «بشارت منجی» بود که ایشان از من دعوت کردند تا آهنگسازی این سریال را بر عهده بگیرم. خاطره قابل ذکری از او ندارم اما تنها چیزی که می‌توان از این همکاری بگویم این است در مدتی که با نادر طالب‌زاده همکاری داشتم، از کار و حضور در کنار او لذت بردم. هیچ‌گاه با یکدیگر در طول کار به مشکل برنخوردیم چون طالب‌زاده با دید باز، هنری و با دانش به مسائل
نگاه می‌کرد.
نادر طالب‌زاده بدون اغراق یک آقای واقعی بود. او یک انسان با فرهنگ، با دانش بالا و بسیار دوست‌داشتنی بود. ما دوستی نزدیکی با یکدیگر نداشتیم اما در برخوردها و تماس‌هایی که شاید سالی یک‌بار اتفاق می‌افتاد و یکدیگر را می‌دیدیم، بسیار با ادب و احترام با من برخورد می‌کرد و همیشه با لطف و مهربانی با من سخن می‌گفت. من بدون اینکه بخواهم کلامی را کم و زیاد کنم باید اعتراف کنم از درون با مرحوم نادر طالب‌زاده احساس نزدیکی و دوستی داشتم. او مرد بسیار پاک و درستی بود. شما در طول زندگی خود خیلی به ندرت انسانی را خواهیدیافت که راستگو باشد و از گفتن دروغ پرهیز کند اما طالب‌زاده در واقعیت چنین انسانی بود و با صداقت کامل با اطرافیانش رفتار می‌کرد. او خیلی آدم روراست و دوست‌داشتنی‌ای بود.
من نمی‌توانم درباره نگاه او در فیلمسازی یا اینکه فیلمساز خوب یا بدی بود، صحبت کنم. باید درباره فیلمسازی نادر طالب‌زاده یک‌کارگردان یا یک سینماگر نظر دهد، من علم فیلمسازی را ندارم اما می‌توانم به این موضوع اذعان کنم که او یک انسان با سواد و با دانش بود. به عنوان یک هنرمند می‌توانم بگویم نادر طالب‌زاده تسلط فوق‌العاده به زبان انگلیسی داشت و در روابط بین‌المللی با همکارانش در دیگر کشورها بسیار موفق بود. او از دانش و نگاه فوق‌العاده‌ای در مستندسازی بهره می‌برد و بی‌نهایت درباره فیلم‌هایی که می‌ساخت یا صحبت‌هایی که می‌کرد، مطلع بود. فوت نادر طالب‌زاده برای سینمای ایران جبران ناپذیر خواهدبود و سال‌ها طول خواهدکشید تا فیلمسازی با سواد و دانش او در سینمای ایران ظهور کند.
سلام رفیق ؛ سلام شهید
محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی در پی درگذشت نادر طالب زاده در صفحه اینستاگرام خود نوشت:
به نام خدای شهدا
برادر بزرگوار
سلام رفیق
سلام شفیق
سلام شهید
سلام بر تو روزی که به‌دنیا آمدی، روزی که زیستی و مبارزه کردی و روزی که در ماه خدا و فوران رحمت کبریاییش مشتاقانه به‌سوی معبود پر کشیدی
آقا نادر چه خوب رایحه ای که از سید شهیدمان آقا مرتضی آوینی عزیز را به امانت گرفتی، پاس داشتی و حالا در ملکوت به رفیقت با سربلندی ادا می‌کنی
نادر جان تو ثابت کردی که جهاد در عرصه جنگ نرم چه بسا دشوارتر و مظلومانه تر از جنگیدن در میادین آتش و خون است.
چه خوب نشان دادی که جهاد با سرمایه گران‌سنگ آبرو گذاشتن در میدان و از ملامت‌ها و زخم زبان‌ها نهراسیدن کمتر از شهادت با مرگ سرخ نیست.
نادر جان تو هم بسان مرتضی نشان دادی که در باغ شهادت بسته نیست
فقط بصیرت می‌خواهد و همت
حالا کارگردان و گوینده خنجر و شقایق در بزم بهشتیان همدیگر را در آغوش گرفته‌اند.
در روزهای پایانی ماه رحمت خدا با ملایکی که در شب قدر نزول کردند همراه شدی و به آسمان پر گشودی
نادر جان شهادت مبارک و گوارایت
اگر چه که در سوگت رفقایت نالان و حیرانند.
کز سنگ ناله خیزد روز وداع یاران
نادرترین یار
ابراهیم حاتمی‌کیا کارگردان سینما در پیامی درگذشت نادر طالب‌زاده کارگردان و مجری باسابقه تلویزیون را تسلیت گفت.
در این پیام آمده است:
یالطیف
نادرترین یار.
حاج نادر طالب زاده از میان یاران رفت.
نادر طالب زاده، نادرترین شخصیتی بود که در حوزه هنر سینما می‌شناختم.
نادر بود در چهره پرنفوذ و مهربانش.
نادر بود در اصرار و ایمان به آنچه معتقد بود و با همه وجود آن را در رسانه و هنر به‌کار می‌بست.
نادر بود در زیست غریبش در سرزمین غرب.
نادر بود در سلوک عارفانه و مومنانه.
نادر بود و بعید می دانم کسی بتواند جای خالی او را پر کند.
خدایش او را با اولیاء محشور کند
عروج شهادت گونه مجاهد فرهنگی
سید محمدیاشار نادری رئیس بنیاد فرهنگی روایت فتح طی پیامی درگذشت نادر طالب‌زاده مستندساز و سردار جبهه فرهنگی انقلاب را تسلیت گفت.
«وَبَشِّرِ الصَّابرِینَ الَّذینَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِیبَهٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ
عروج شهادت گونه مجاهد فرهنگی و هنرمند متعهد، زنده نام حاج نادر طالب‌زاده موجبات تأسف و تألّم خیل کثیر علاقه‌مندان به جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی را پدید آورد.
کارنامه پرافتخار و پربار آن هنرمند فقید که از همراهی با سیدالشهدای اهل‌قلم شهید سید مرتضی آوینی رحمه الله علیه تا تربیت نسل جدیدی از مستندسازان و هنرمندان جوان انقلابی را دربرمی گیرد، بی‌شک باقیات‌الصالحات و ذخیره ارزشمندی برای آن فقید سعید می‌باشد.
پایمردی و تداوم در جبهه حق علیه باطل از اوان روزهای انقلاب تا آخرین روزهای حیات ایشان و حضور در جبهه‌های بین‌المللی جهان اسلام و ثبت و ضبط وقایع جنگ‌های سخت و طاقت‌فرسا ویژگی بارز وی بود که درنهایت در روز جهانی قدس و ایام‌الله انزجار از رژیم غاصب و نامشروع صهیونیستی به دیدار معبود شتافت.
اینجانب ضمن عرض تسلیت به پیشگاه رهبری فرزانه انقلاب، حضرت آیت‌الله‌العظمی امام خامنه‌ای حفظه الله، بیت شریف ایشان، خانواده معزا، علاقه‌مندان و دوستداران ایشان علو درجات و غفران الهی را آرزومندم.
پدر و معلم دلسوز جبهۀ فرهنگی
محمد مهدی دادمان رئیس حوزه هنری نیز در یادداشتی آورده است:
متن کامل این پیام بدین شرح است:
بسم اللّه الرحمن الرحیم
استاد نادر طالب‌زاده، پدر و معلم دلسوز جبهۀ فرهنگی انقلاب اسلامی به رفقای شهیدش پیوست.
جان بیقرارش، او را سه ماه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی از دانشگاه کلمبیا به وسط خیابان‌های تهران کشاند.
او همیشه حاضر بود؛ از عکاسی لحظه‌های انقلاب تا سرپرستی خبرنگارهای خارجی، از دفاع مقدس تا سریال مسیح و برنامۀ راز، از گروه تلویزیونی حوزۀ هنری تا جشنوارۀ عمّار.
او از برپاکنندگان جبهۀ فرهنگی انقلاب بود و هر آنچه امروز در این جبهه هست بهره‌ای از همّت، اراده و دانش آن مجاهد خستگی‌ناپذیر دارد. حاج نادر برای ما که آن قلندر شهید را از نزدیک درک نکردیم، غنیمتی گرانبها بود که بوی سید مرتضی را از او استشمام می‌کردیم.
چه عاقبت دل‌انگیزی که در عزیزترین ماه و یوم الله قدس در جوار یار دیرینش، آوینی بزرگ آرام می‌گیرد. روح بلند او در پناه حضرت حق جلّ و علی، غرق نور و رحمت باشد و ان‌شاءالله همۀ ما دلبستگان آن جانِ طالبِ حقیقت، در سرای باقی به او و یارانش ملحق شویم
سردار سرافراز جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی
در متن پیام سیدمهدی جوادی مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی نیز آمده است :
باسمه تعالی
الَّذِینَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِیبَةٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ
پرواز شهادت گونه سردار سرافراز جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی حاج نادر طالب زاده» را همزمان با ماه مبارک رمضان و روز جهانی قدس تسلیت و تعزیت عرض می‌کنم.
حاج نادر طالب زاده از مصادیق «اصحاب آخرالزمانی سیدالشهدا علیه السلام» بود که سال‌ها به عنوان جهادگر و رزمنده، سنگر رسانه را «کربلای مبارزه حق و باطل» قرار داده بود. نام این سردار جنگ نرم عجین بود با مبارزه علیه صهیونیسم و استکبار جهانی و چه تقارنی است رحلت شهادت گونه او با روز جهانی قدس.
اکنون او میهمان شهدا و در آغوش رفیق دیرینه خود سید شهیدان اهل قلم است که می‌فرمود: غایت خلقت جهان، پرورش انسان‌هایی است که در برابر شدائد، بر هرچه ترس و شک و تردید و تعلق است غلبه کنند و حسینی شوند.
فقدان این استاد ارجمند و مبارز نستوه ثلمه‌ای برای همه آزادیخواهان جهان و اهالی فرهنگ و رسانه است.
با عرض تسلیت و تعزیت به خانواده محترم «حاج نادر طالب زاده» و جامعه هنری و رسانه‌ای کشور، از درگاه خداوند متعال برای آن مرحوم، غفران و رضوان الهی را مسئلت دارم. ان شاالله قرین رحمت واسعه الهی و هم‌نشین سالار شهیدان باشند.
صاحب اندیشه پیشگام
محمد حمیدی مقدم مدیر عامل مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی نیز با انتشار متنی درگذشت طالب زاده را تسلیت گفت. در این پیام آمده است:
بازگشت همه به سوی خدای مهربان است
درگذشت برادر گرامی، هنرمند متعهد و اندیشمند، عضو محترم هیات امنای مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی ضایعه‌ای بزرگ برای جامعه هنری، سینمای مستند و هنرمندان انقلابی است.
زنده‌یاد نادر طالب‌زاده حیات هنری خود را با انقلاب اسلامی و مفاهیم ارزشمند آن گره زد. با سینمای دفاع مقدس بالید و در حوزه مستند، تولید فکر و کشف جوانان انقلابی و صاحب اندیشه پیشگام و موثر بود.
فقدان او که از پیشگامان و پرچمداران هنر انقلاب اسلامی بود، ضایعه‌ای جبران ناپذیر برای هنر انقلاب اسلامی است. امید که روح پاکش در پرتو مهر خداوند متعال، در آرامش باشد و راه، اندیشه و آموزه‌هایش چراغ راه نسل آینده.
شاگردانی شایسته تربیت نمود
سید مجید پوراحمدی مدیرعامل صندوق اعتباری هنر در پیام خود آورده است:
«درگذشت هنرمند ارزش مدار و با ایمان مرحوم نادر طالب زاده موجب تأسف و تأثر فراوان شد. استاد طالب‌زاده یکی از برجسته‌ترین چهره‌های هنر انقلاب اسلامی بود که در طول عمر پربرکت خویش همواره در راه بازنمایی و تبیین اندیشه‌های اسلام و انقلاب تلاش کرد و در این راه شاگردانی شایسته تربیت نمود که راه او را در خدمت به فرهنگ و هنر کشور ادامه خواهند داد. بی شک یاد و نام وی در قلب دوستدارانش مانا و جاویدان خواهد بود.
اینجانب فقدان آن برادر عزیز را که در ایام پربرکت ماه مبارک رمضان و در روز قدس آسمانی شد، به جامعه فرهنگ و هنر کشور، دوستداران و خانواده گرامی ایشان تسلیت گفته و از خداوند متعال رحمت الهی برای آن مرحوم و صبر و شکیبایی برای خانواده محترمش آرزو می‌نمایم.
قبله و جبهه هنری
متن پیام سید محمد حسینی مدیرعامل انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس نیز به این شرح است:
استاد گرانمایه و عزیز حاج نادر طالب زاده
کسی که در حیات و امروز در نوع وفاتش به ما آموخت. بهتر از همه حرفهای یار دیرینش سید شهیدان اهل قلم را فراگرفته و به آن جامه عمل پوشانده، اینکه هنر در ذات خود واجد دو وجه کلی است. قبله و جبهه هنری که جهت نداشته باشد و روی به قبله‌ای نکند و به تعبیر بلند سیدمرتضی انصراف وجه از جهات دیگر نداده باشد و هنری که جبهه و مواجهه با ظلم و کفر و استبداد و بیداد را سرلوحه خود نسازد اساساً هنر نیست از حیز هنر بودن ساقط است.
و این مفهوم چه عمیق و درست و مشهود در تار و پود تمام رفتارهای عمار سینمای ایران حاج نادر طالب زاده عزیز تنیده شده بود.
روحت شاد که در رفتن از این دنیا هم محراب ماه علی علیه السلام و روز مبارزه با استبداد را برگزیدی و دوباره پرده از رازی برداشتی برای اینکه به ما و به همه آزادی خواهان جهان با رفتن شهادت گونه‌ات درس پایداری و استقامت دهی.
حاج نادر عزیز بدان که شاگردانت راهت را ادامه خواهند داد و دیر نخواهد بود زمانی که روز قدس را به یاد تو در قدس گرامی دارند.
رحمت و رضوان اللهی بر تو باد
تلاش خالصانه در راه آرمان‌های فرهنگی
«خانه سینما درگذشت زنده یاد نادر طالب‌زاده را به خانواده ایشان و اعضای محترم جامعه اصناف سینمای ایران تسلیت عرض می‌کند.
مرحوم نادر طالب زاده صادقانه و خالصانه در راه آرمان‌های فرهنگی و هنری کشور تلاش بسیار را انجام داد و مبدع اتفاقات نو بوده است.
جایگاه زنده یاد نادر طالب زاده در سینمای میهن‌مان به یاد خواهد ماند
شخصیت دلسوز و دغدغه‌مند
مهدی افضلی مدیرعامل بنیاد رودکی در پیام تسلیت خود نوشته است:
درگذشت هنرمند ارزنده و راوی متعهد سال‌های حماسه و ایثار دفاع مقدس، آقای نادر طالب زاده موجب تاثر و تاسف شد.
راه این شخصیت دلسوز و دغدغه‌مند، ممتاز، روشن و متعهدانه بود.
اینجانب، فقدان این هنرمند را به خانواده محترم، دوستداران و شاگردان ایشان و اهالی فرهنگ و هنر تسلیت می‌گویم.
از خداوند سبحان برای آن عزیز سفر کرده غفران واسعه الهی و برای بازماندگان صبر و تندرستی آرزومندم
افق نگاه او همچنان علاقهمندانش را به ادامه مسیرش دعوت خواهد کرد
رئیس فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران و گروه تخصصی سینمای این فرهنگستان در پی درگذشت هنرمند متعهد، نادر طالب‌زاده، پیام تسلیتی صادر کردند.
متن این پیام بدین شرح است:
هر هنرمند آفریننده پنجره‌ای است رو به جهان که مردمان میتوانند بر آستانه آن به تماشای جهان بنشینند و از نظرگاه آن هنرمند، جهان را به شکلی دیگر، در بافتاری برخاسته از شخصیت و باورهای هنرمند، نظاره کنند. خبر درگذشت هنرمند شناخته‌شده، نادر طالب‌زاده، موجب تأثر و تألم فراوان شد، اما باور ما آن است که افق نگاه او همچنان علاقهمندانش را به ادامه مسیرش دعوت خواهد کرد.
فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران، درگذشت این هنرمند انقلابی را به جامعه هنری و خانواده محترم ایشان تسلیت و تعزیت می‌گوید، و از درگاه حق‌تعالی برای ایشان رحمت واسعه، و برای بازماندگان و عزیزانش، صبر و سلامت خواستار است. امید است جای خالی این هنرمند ارزشی و متعهد را جوانانی پُر کنند که به تصویری که خود از جهان میسازند پایبند و وفادار باشند؛ درست مثل زنده‌یاد طالب‌زاده که تا آخرین لحظه‌های حیات، دست از باورها و ارزش‌های خود نکشید و به آنچه خود حقیقت می‌دانست متعهد ماند
انسان والا و با گذشت، مهربان
مرتضی ضرابی بازیگر و چهره‌پرداز سینما و تلویزیون نیز از تجربه همکاری با طالب زاده چنین گفت :
مرتضی ضرابی : من و نادر طالب زاده در پروژه «بشارت منجی» با هم همکاری داشتیم که این همکاری باعث ایجاد شناختی از وی برای من بود. در واقع از شنیدن خبر درگذشت وی بسیار متاثر شدم چرا که زنده‌یاد طالب زاده، جدای کارگردان یا خبرنگار بودن یک انسان والا و با گذشت، مهربان و از خود گذشته بود.
وی با اشاره به اینکه زنده‌یاد طالب‌زاده بسیار به مذهب و آرمان‌های خود معتقد بود و در همان راستا فعالیت می‌کرد، توضیح داد: آقای طالب‌زاده با اعتقاد بالای خود پروژه «بشارت منجی» را آغاز کرد و برای روایت داستان این فیلم، از قرآن و بخشی از روایت‌های انجیل برنابا استفاده کرده بود چرا که حکایت‌های این انجیل بسیار نزدیک به روایت‌های قرآنی بود، مساله‌ای که وجود داشت «بشارت منجی» با بودجه بسیار اندکی توسط آقای طالب‌زاده آغاز شد و در نهایت با تمام تلاشی که انجام داد توانست این پروژه را به پایان رساند.
این بازیگر تاکید کرد: آقای طالب‌زاده برای ساخت «بشارت منجی» با مشکلاتی مواجه بود چرا که به دلیل برداشت‌های وی از انجیل برنابا سروصداهایی به‌وجود می‌آمد و همین مساله باعث قلع و قمع و جمع و جور شدن این پروژه در هنگام نمایش بود و یک بخش‌هایی از این فیلم اصلاً اجازه پخش پیدا نکرد.
تجربه همکاری من با آقای طالب‌زاده باعث شد که بدانم وی نسب به مسائل مختلف نگاه عمیق‌تری دارد اما با تمام این شرایط هرچند تحصیلکرده آمریکا بوده و به سینما کاملاً اشراف داشت، اما به افراد مختلفی از گروه فیلمسازی خود که می‌توانست یک کارگر ساده صحنه باشد نیز فرصت اظهارنظر می‌داد.
بازیگر نقش یهودا در «بشارت منجی» تاکید کرد که نادر طالب‌زاده به مسائل و اتفاقات تاریخی و مذهبی بسیار اشراف داشت و همین مساله باعث تفاوت وی نسبت به دیگر هنرمندان شده بود.
وی با اشاره به خاطره همکاری خود با زنده یاد طالب‌زاده گفت: به خاطر دارم که برای همکاری با نادر طالب‌زاده به عنوان طراح گریم در پروژه «بشارت منجی» حضور داشتم، آغاز این همکاری نیز به دلیل آشنایی من با آقای طالب‌زاده در فیلم سینمایی «تویی که نمی شناختمت» بود که وی به عنوان بازیگر در این پروژه حضور داشت.
این هنرمند در پایان با اشاره به خاطرات خود از زنده یاد طالب‌زاده بیان کرد: از جمله خاطراتی که در ذهن من از این هنرمند باقی مانده، این است که در مراسم‌های مختلف، گوسفندهایی را قربانی کرده و به کهریزک می‌فرستاد. حتی به خاطر دارم تعدادی از افراد ماهانه به وی مراجعه و مبلغی را دریافت می‌کردند، می‌توانم بگویم وی قلب بسیار مهربانی نسبت به افراد مختلف جامعه داشت.
نادر در عرصه رسانه قوی‌تر از یک «مدیر» عمل می‌کرد
ابوالقاسم طالبی کارگردان سینما و تلویزیون و از دوستان دیریه طالب زاده نیز گفت: نادر این اواخر به این نتیجه رسیده بود که باید خودش تبدیل به یک رسانه شود. کمااینکه واقعاً یک رسانه شده بود. هم او به خوبی شناخت پیدا کرده بود و هم دنیای غیر او را شناخته بود. نادر طالب‌زاده یک «رسانه» بود. زمانی شاید به رسانه‌های دیگر احتیاج داشت اما بعد از تولید و اجرای برنامه «عصر» خودش تبدیل به یک رسانه شد.
وی افزود: یادگارهای بسیاری از نادر طالب‌زاده باقی مانده است. خودش زمانی به من می‌گفت حدود ۲۰۰ ساعت فیلم ضبط‌شده است جبهه‌های جنگ دارد که هنوز نگاتیو است و تبدیل نشده است. او کارهای بسیاری کرد که نتایج آن همچنان باقی مانده است. مورد هجوم‌های سنگینی هم قرار داشت. ناگهان هزاران کامنت علیه او از ریاض منتشر می‌شود که مدعی می‌شوند نادر با مردم نبود! بالاخره همه این موارد را دیده و همچنان هم می‌بینیم. با وجود این موارد نادر هنوز نمرده است و او هنوز هست.
طالبی درباره عدم حضور نادر طالب‌زاده در مسئولیت‌های کلیدی و مدیریتی در صداوسیما هم گفت: نادر خودش علاقه‌ای به این سمت‌ها نداشت. نادر در عرصه رسانه و فعالیت‌های رسانه‌ای قوی‌تر از یک «مدیر» عمل می‌کرد و این واقعیتی بود که خودش هم به آن رسیده بود. به همین دلیل هم خودش انتخاب کرد که مدیریت را نپذیرد. نادر هر جایی احساس خلا می‌کرد، آنجا حاضر می‌شد و عرصه مدیریت هم هیچ‌گاه خالی نیست! در زمینه مدیریت همیشه ما شاهد صف مدعیان هستیم و همه می‌خواهند مدیر شوند. اما نادر طالب‌زاده در جاهایی حاضر بود که حالا که رفته است متوجه خواهیم شد که خالی خواهد ماند.
وی افزود: من معتقدم که نادر طالب‌زاده یک «شهید» است، هم به دلیل مسیری که انتخاب کرده بود و هم به دلیل اینکه مقابل کسانی ایستاده بود که از هیچ فرصتی برای زدن او دریغ نمی‌کردند.
قصه پرفراز و نشیب زندگی‌اش مثل خودش نادر بود
رضا میرکریمی هم در متنی کوتاه نوشت :
زمستان هنوز تمام نشده بود که زنگ زد، با صدای خسته و مریض گفت: فقط می خواستم حالت را بپرسم، سابقه نداشت همینطوری زنگ بزند، شرمنده شدم، مدتی در بیمارستان بستری بود و من برای احوالپرسی از او کوتاهی کرده بودم. خیلی حرف زد، بابت رفتاری که با جشنواره جهانی شده بود اظهار تاسف می‌کرد و از شرایط فرهنگی و اوضاع مدیریتی کشور گله‌مند بود و البته مثل همیشه حرف‌هایش را با امید و ایمان به آینده‌ای زیبا تمام کرد. حالا که دیگر نیست خیلی‌ها خیلی چیزها درباره‌اش می‌گویند، خوب و بد، درست و غلط، موافق و مخالف، و رد کینه‌های کهنه در این هیاهوی به‌راه افتاده پررنگ است، برای مردی که مثل همه ما بی‌عیب نبود ولی صادق بود و بی کینه، و قصه پرفراز و نشیب زندگی‌اش مثل خودش نادر بود
گزارش از ایسنا
