از عباسِ اخراجی‌ها تا سردار دل‌ها
ابوالفضل همراه: بازی در نقش حاج‌قاسم نقطه عطف کارنامه من است
ابوالفضل همراه، بازیگر تئاتر و تلویزیون با بیان اینکه در فضای هنری کشور نیازمند بازنگری کلی هستیم، بازی در نقش حاج قاسم سلیمانی را نقطه عطفی در کارنامه هنری خود دانست.
ابوالفضل همراه، بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون که مدتی است مدیریت فرهنگسرای نیاوران را هم بر عهده دارد، فارغ‌التحصیل رشته نمایش از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است.
«چه کسی به سرهنگ شلیک کرد»، «ترور خاموش»، «دردانه‌های خلیج‌فارس»، «انتهای خواب»، «غبار» و «دفترخانه شماره 13» ازجمله سریال‌هایی است که این هنرمند در آن‌ها بازی داشته است.
او در حال حاضر در سینمایش «410» به کارگردانی کوروش زارعی در نقش حاج قاسم سلیمانی به ایفای نقش می‌پردازد. با او به گفت‌وگویی درباره شروع فعالیتش در عرصه تئاتر و نقشی که در حال حاضر در حال ایفای آن است به گفت‌وگو پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
اولین زمانی را که به تماشای تئاتر نشستید، به خاطر می‌آورید؟
دهه 60 دوران شکوفایی هنر انقلابی بود و مساجد نقش پررنگی در فعالیت‌های فرهنگی و هنری داشتند. خاطرم هست که اولین بار تئاتر را در سن هشت‌سالگی و در دوران جنگ دیدم، شیفته آن شدم و در همان سن کم با بازی کوتاهی در یک اثر درباره دفاع مقدس روی صحنه تئاتر مسجد رفتم. شاید به همین دلیل است تا امروز همچنان آثاری که در آن‌ها فرهنگ ایثار شهادت و دفاع مقدس به چشم می‌خورد در اولویت انتخاب‌هایم قرار دارد.
این حضور روی صحنه تئاتر از کودکی به شکل مستمر ادامه پیدا کرد؟
بله، بعد از اولین تجربه بازی روی صحنه تئاتر مسجد، فعالیت خود را با تئاتر دانش‌آموزی ادامه دادم و در دوره‌های متفاوت در جشنواره‌های کشوری شرکت کردم و سپس به عضویت انجمن هنرهای نمایشی نیشابور درآمدم و پس‌ازآن با پذیرفته شدن در کنکور در دانشکده هنرهای زیبای تهران به‌صورت آکادمیک فعالیت حرفه‌ای خودم را در بازیگری آغاز کردم و طی سال‌های گذشته با ایفای نقش در تمامی ژانرها فعالیت داشته‌ام؛ اما کمدی آن هم کمدی فاخر را بیشتر از دیگر ژانرها دوست دارم.
ماندگارترین نقشی که تاکنون روی صحنه تئاتر بازی کرده‌اید، کدام است؟
در دوران دانشجویی نمایشنامه «هملت» شکسپیر را به شکل پارودی روی صحنه بردیم که من در آن نقش هوراشیو، دوست هملت را بازی می‌کردم. نقش هوراشیو در این اثر از شخصیت هملت پررنگ‌تر و تأثیرگذارتر بود. من برای بازی در این اثر موفق به دریافت جوایز زیادی شدم.
این نمایش جزو آثاری بود که بازی در آن را خیلی دوست داشتم و همچنان دوست دارم. در سینما هم نقش معروف عباسِ فیلم «اخراجی‌ها» را خیلی دوست دارم و خیلی از مخاطبان همچنان مرا با آن می‌شناسند.
فکر می‌کنید دلیل موفقیت نمایش پارودی «هملت» به پرداخت کمدی آن برمی‌گشت؟
بله، پرداخت کمدی که هم به موقعیت و هم به متن توجه داشت. ما تئاتر خوب نخواهیم داشت مگر اینکه متن خوب داشته باشیم. برای یک اثر نمایشی به‌ویژه کار کمدی، بازیگرانی که انتخاب می‌شوند به‌علاوه موقعیتی که کمدی در آن تعریف می‌شود، می‌تواند باعث جذابیت اثر خواهد شد.
شما سال‌های زیادی تنها در سینما و تلویزیون فعال بودید، از بازگشت‌تان به عرصه تئاتر بگویید.
بله، در سال‌های گذشته با وجود علاقه زیادی که به تئاتر داشتم، به دلیل فعالیت در بخش مدیریتی و همچنین ایفای نقش در سریال‌ها و آثار سینمایی فرصت کمی برای حضور روی صحنه تئاتر پیدا کردم. تا اینکه طی تماسی از طرف کوروش زارعی پیشنهاد بازی در سینمایش «410» به من داده شد. این پیشنهاد این‌قدر جذاب بود که حضورم در دو پروژه دیگر را لغو کردم و در تمرین‌های کار حاضر شدم.
این نمایش چه ویژگی داشت که ترجیح داد به پیشنهادهای بازی در آثار تصویری پاسخ منفی بدهید؟
من شخصیت شهید بزرگوار حاج قاسم سلیمانی را بسیار دوست دارم و همیشه از ایشان به‌عنوان الگو نام برده‌ام و آرزوی من این بوده که در نقش ایشان ظاهر شوم. زمانی که کارگردان کار پیشنهاد این نقش را به من داد با کمال میل پذیرفتم. این بزرگ‌ترین دلیلی بود که باعث شد پس از سال‌ها به صحنه تئاتر برگردم.
بازی در نقش یک شخصیت معاصر و امروزی که ما‌به‌ازای بیرونی داشته و به‌عنوان یک الگو در جهان مطرح است، سخت نیست؟
بله، قطعاً همین‌طور است. زمانی که باید نقش‌هایی را بازی کنید که ما‌به‌ازای بیرونی دارد مخصوصاً شخصیتی مثل شهید سلیمانی که هزاران فیلم و تصویر از او وجود دارد، کار دشوارتر هم خواهد شد.
ایفای نقش شخصیت‌های حقیقی تیغ دولبه است؛ یا شما خیلی موفق خواهید شد یا فعالیت هنری‌تان عملاً به پایان خواهد رسید.
از نظر خودتان تا چه اندازه در ایفای این نقش موفق بوده‌اید؟
نمی‌توانم ادعا کنم که این شخصیت را کاملاً بازگو کرده‌ام اما تا جایی که در توانم بوده به آن نزدیک شده‌ام و همه تلاشم را کردم تا بازی در این نقش برای مخاطب باورپذیر باشد و به‌جرئت ادعا می‌کنم بازی در نقش حاج‌قاسم سلیمانی نقطه عطفی در کارنامه هنری من به شمار می‌آید.
سینمایش «410» چقدر در بیان روایتی از دفاع مقدس متفاوت عمل کرده است؟
دوره دوره‌های کارهای بزرگ است؛ تئاترهایی که نوع نگاه و روایتی جدید و متفاوت داشته باشد.
مخاطب در مورد تمامی آثار به‌ویژه آثار دفاع مقدس از کلیشه‌ها بیزار است. سینمایش «410» درباره شهدای غواص است و شاید تصور مخاطب این است که با یک اثر کاملاً تراژیک روبه‌رو شود درحالی‌که این نمایش راوی لحظات تلخ و شیرین است.
قطعاً کارهای مذهبی، دفاع مقدسی و تاریخی را می‌توان با نگاه جدیدی روی صحنه برد. من معتقدم طنز، کمدی و لبخند را می‌توان در هر کاری جای داد و از این ظرفیت در آثار متفاوت استفاده کرد. ما تا زمانی که در اجرای لحظات شیرین یک رخداد موفق عمل نکنیم و تا زمانی که لبخند خوب نداشته باشیم، در اجرای لحظات تلخ نیز موفق نخواهیم بود.
به نظرتان نسل جدید چقدر می‌تواند در تولید آثار متفاوت مؤثر باشد؟
نسل جدید سرشار از انرژی و استعداد است و باید از جانب مدیران سرمایه‌گذاری خیلی خوبی روی آن‌ها شود. تربیت نیروی انسانی ماهر می‌تواند به آینده هنر کشور کمک کند و از همه مسئولان فرهنگی تقاضا دارم این نسل را جدی بگیرند و فضایی برای آن‌ها فراهم کنند تا این جوانان به دنیای حرفه‌ای وارد شوند.
ما در فضای هنری کشور نیازمند بازنگری کلی هستیم. باید داشته‌های‌مان را به‌روز کنیم و از ظرفیت‌ها و استعدادهای جدید به‌منظور توسعه و رونق هنر کشور استفاده کنیم.
