در حال بارگذاری ...

نوشتاری در اهمیت آموزش و نقد تئاتر

شهرام محرابی: یک پای تئاتر در فلسفه و پای دیگر آن در شعر است. شاعرانگی و فلسفه یک اثر هنری را شکل می‌دهد و تئاتر از هردوی این‌ها بهره‌مند است؛ یعنی دنیای تئاتر دنیای پر از رمز و رازهاست رمزی که فیلسوف می‌آفریند و رازی که شاعر می‌سازد. هر چه رمزها و رازها برای مخاطب  آشکار گردد، از دیدن اثر لذت دوچندان می‌برد. به‌طوری‌که که تئاتر هنری است زنده و پویا که درست در زمان آفرینش با تماشاگران خود پیوند می‌یابد. زنده‌بودن تئاتر سبب می‌شود تا نقد در تئاتر اهمیتی زیادی یابد. فراوان دیده، خوانده و شنیده‌ایم که یک یا شماری از نقدها بر اجراهایی پسین یک تئاتر تأثیر و تأثیرهای جدی و ژرف گذارده‌اند. در حوزه هنر تئاتر دو عنصر مهم نقد و آموزش و البته عنصری جدایی‌ناپذیر از تئاتر هستند که همین دو عنصر سال‌هاست در جشنواره‌های استانی، منطقه‌ای و سراسری مورد غفلت واقع‌ شده است. متأسفانه جلسات نقد بررسی و کلاس‌های آموزشی به‌طورکلی حذف یا بسیار کم‌رنگ شده است درصورتی‌که منتقد می‌تواند در جریان سازی تئاتر اهمیت فوق‌العاده‌ای داشته باشد؛ و آموزش نیز از مسائل بنیادی تئاتر امروز است.

هرگونه رشد و توسعه در حوزه تئاتر باید همواره از این دو عنصر بهره‌مند باشد. زمانی که اثر مورد ارزیابی و قضاوت شفاف قرار نگیرد نمی‌تواند به یک اثر کامل و موفق تبدیل شود؛ و از طرفی نقد اثر باعث می‌شود فهم مخاطب روشن و بهتر شود تا پیوند میان اثر و مخاطب را گره بزند؛ و منتقد دقیقاً در اینجا نقش پلی را که میان تئاتر و مخاطب است، ایفا می‌کند. خوشبختانه امسال در بیست و یکمین جشنواره تئاتر منطقه‌ای مغان به همت شورای سیاست‌گذاری جشنواره و ستاد اجرایی همزمان با برگزاری جشنواره جلسات‌ نقد و بررسی پس از اجرا و همچنین کلاس‌های آموزشی توسط کارشناسان و متخصصین دایر و برگزار شد؛ و استقبال خوبی هم از طرف هنرمندان و تماشاگران شد و جلسات نقد بررسی در جهت شفاف‌سازی و آنالیز اثر، در حضور کارگردانان و عوامل اجرایی مورد ارزیابی شد. انتظار می‌رود در تمامی جشنواره‌ها به‌ویژه استانی فضای مناسب برای آموزش یا کارگاه آموزشی و زمان بهتر برای جلسات نقد و بررسی در جدول زمان‌بندی جشنواره قرار گیرد تا هنرمند و مخاطب این حوزه به شاعرانگی و فلسفیان این هنر به‌وضوح پی ببرد و پیوند میان مخاطب و اثر شکل بگیرد؛ این اتفاق نمی‌افتد مگر با تأکید بر موارد فوق‌الذکر و اهمیت دادن به آموزش و ضروری دانستن نقد و بررسی آثار. البته این آموزش و نقد اثر نباید به برگزاری جشنواره‌ها و رویدادها محدود شود و ضرورت دارد در طول سال و در کنار اجراهای عمومی و هنگام روی صحنه رفتن آثار استانی و شهرستانی انجام شود.

بهتر است سیاست‌گذاران و نهادهای مرتبط با موضوع به‌مرور برگزاری جلسات نقد و بررسی و آموزش را از پیوست‌های ضروری اجراها دانسته و بر اهمیت موضوع تأکید کنند؛ و این تأکید صرفاً روی کاغذ بیانیه هیئت‌داوران جشنواره جا خوش نکند و به‌صورت عملی بر اجرای آن تأکید شود. بدیهی است ادبیات و هنر از زمان ارسطو تا به امروز در سایه نقد و آموزش پیشرفت چشمگیر داشته است. منابع بسیار و نظریات متفاوتی در حوزه نقد هنر و ادبیات به‌ویژه تئاتر ارائه‌ شده است که مطالعه آن‌ها هم برای هنرمندان تئاتر و هم برای کارشناسان حوزه آموزش و نقد الزامی است.




مطالب مرتبط

با انتشار یک فراخوان و اهدای جایزه‌ای ویژه اعلام شد

جشنواره‌های وزارت ارشاد را نقد کنید
با انتشار یک فراخوان و اهدای جایزه‌ای ویژه اعلام شد

جشنواره‌های وزارت ارشاد را نقد کنید

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با انتشار فراخوانی از قدردانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ارایه بهترین نقدها با موضوع جشنواره‌های برگزارشده و عملکرد این وزارت خانه در سال ۱۴۰۲ خبر داد.

|

نگاهی به نمایش «یکی نبود، یکی بود» نوشته رها جهانشاهی و کار علی کوزه‌گر

همچون رقصی فاقد بدن
نگاهی به نمایش «یکی نبود، یکی بود» نوشته رها جهانشاهی و کار علی کوزه‌گر

همچون رقصی فاقد بدن

علیرضا نراقی: با تحولات تئاتر معاصر مفهوم میزانسن به‌مثابه امری بنیادین در هنر نمایش، دچار دگرگونی ماهوی شد. این بدان معنا نیست که میزانسن جایگاه و اهمیت خود را در ظهور یک اجرا از دست داد، بلکه تئاتر ...

|

مدیرکل هنرهای نمایشی در سفر به شهرهای مرزی مطرح کرد

رسالت هنرمندان، ترویج فرهنگ ایثار و معرفی الگوهای برتر به نسل آینده است
مدیرکل هنرهای نمایشی در سفر به شهرهای مرزی مطرح کرد

رسالت هنرمندان، ترویج فرهنگ ایثار و معرفی الگوهای برتر به نسل آینده است

کاظم نظری، مدیرکل هنرهای نمایشی که همزمان با یوم‌الله 22 بهمن به شهرهای مرزی استان اردبیل و پارس‌آباد و بیله سوار سفر کرده بود، در این سفر با مسئولان و هنرمندان استانی دیدار و گفت‌وگو کرد.

|

دومین جلسه نقد و بررسی آثار صحنه‌ای جشنواره 42 برگزار شد

زنان در دوران جنگ، ایرانیزه کردن غیرافراطی و فرهنگ بومی
دومین جلسه نقد و بررسی آثار صحنه‌ای جشنواره 42 برگزار شد

زنان در دوران جنگ، ایرانیزه کردن غیرافراطی و فرهنگ بومی

دومین جلسه نقد و بررسی آثار بخش تئاتر صحنه‌ای جشنواره 42 تئاتر فجر، روز سه‌شنبه سوم بهمن با حضور رضا آشفته، محمدحسن خدایی و عرفان پهلوانی در سالن مشاهیر تئاتر شهر برگزار شد و سه نمایش «ایلخون»، «بدریه» و «کابوس‌نامه اهل هوا» مورد تحلیل قرار گرفتند.

|

نقد و نظری بر نمایش «خانم آقای جرج کلونی» نوشته متین ایزدی و کار مونا صوفی

داستانی دیرهنگام
نقد و نظری بر نمایش «خانم آقای جرج کلونی» نوشته متین ایزدی و کار مونا صوفی

داستانی دیرهنگام

احمدرضا حجارزاده: سال‌هاست خاورمیانه و انبوه حوادث بی‌پایانش به عنوان محور جذابی برای تولید آثار ادبی و تصویری، مورد توجه نویسندگان و کارگردانان سینمای ایران و جهان قرار گرفته است. گرچه چندان ...

|

نگاهی به نمایش «ننه زار» اجرا شده در جشنواره تئاتر منطقه‌ای خاوران

لطفاً بیاییم سکوت کنیم و از دیدن تئاتر لذت ببریم!
نگاهی به نمایش «ننه زار» اجرا شده در جشنواره تئاتر منطقه‌ای خاوران

لطفاً بیاییم سکوت کنیم و از دیدن تئاتر لذت ببریم!

امین خرمی*: آیین «زار» میان مردمان خون‌گرم و دوست‌داشتنی جنوب کشورمان یکی از پُربسامدترین آیین‌ها در انتخاب هنرمندان آثار دراماتیک برای نگارش نمایشنامه‌هایی خوش‌نام و ...

|

نگاهی به نمایش «کیلومتر 944» اجرا شده در جشنواره تئاتر منطقه‌ای خاوران

پسِ پشت تمام تلخی‌های جنگ هیچ امیدی نیست؟
نگاهی به نمایش «کیلومتر 944» اجرا شده در جشنواره تئاتر منطقه‌ای خاوران

پسِ پشت تمام تلخی‌های جنگ هیچ امیدی نیست؟

امین خرمی*: نمایش «کیلومتر 944» نگاه خود را معطوف به نسلی می‌کند که کماکان پرسش‌گری درباره تاریخ معاصر کشورمان را در قالب نقد، نظر، گفتارها و جستارهای پدران و مادرانی سپری می‌کند که سال‌های ...

|

نظرات کاربران