در گفتوگو با بازیگر پیشکسوت مطرح شد
جهانگیر الماسی: جشنوارههای منطقهای تئاتر کمکی در توزیع عادلانه تولیدات و محصولات فرهنگی است
جهانگیر الماسی، بازیگر پیشکسوت با بیان اینکه تئاتر تاثیر فراوانی در زنده نگه داشتن ارزشهای پیشینمان دارد و ما را برای آینده واکسینه میکند، برگزاری جشنوارههای استانی و منطقهای تئاتر را کمکی در توزیع عادلانه تولیدات و محصولات فرهنگی دانست.
نگار امیری: جهانگیر الماسی بازیگر پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون کشور فعالیت هنری خود را از اواخر دهه 40 آغاز کرد.
«رخش دلم جز بار محبت نخواهد برد»، «مرگ دستفروش»، «استنطاق» و «وقتی که سربازها حمله میکنند» از جمله آثار این هنرمند به شمار میآید.
با او به گفتوگوی کوتاهی درباره برگزاری جشنوارههای مختلف تئاتر پرداختیم که در ادامه میخوانید.
برگزاری جشنوارههای تئاتر تا چه حد میتواند در ارتقای سطح فرهنگی و هنری کشور تاثیرگذار باشد؟
هنوز بسیاری از مدیران کشور متوجه توانمندی هنرهای ظریفه مانند سینما، تئاتر، تلویزیون و سایر رسانهها برای توسعه اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و.. نیستند و به همین دلیل هنر جسته و گریخته و لنگ لنگان در حال طی کردن مسیر است ولی واقعیت این است که برگزاری جشنوارهها حتی بدون هدف خود به خود معین بسیاری از اهداف کوتاهمدت و بلندمدت ملی است.
چه اهدافی با برگزاری جشنوارههای تئاتر در کشور عملی خواهد شد؟
اول اینکه با برگزاری جشنوارهها در مبادله اهداف و آرا بین آحاد اجتماعی رشد فکری و فرهنگی رخ میدهد. این جشنوارهها بهترین زمان برای گوش کردن، آموختن و استفاده از تجربه دیگران است و این موضوع بسیار ارزندهای است که این جشنوارهها با خودشان همراه دارند.
من حدود چهل سال است که در جشنوارههای ملی کشور شرکت میکنم و شاهد بودهام که یک جشنواره در یک شهر غریب چقدر میتواند در رفتار، روابط همنشینی، گفتار مشترک، امید و هدف مشترک شرکتکنندگان موثر باشد. دیگر امکان جشنوارهها ایجاد ظرفیتهای با هم بودن است. خاطرم هست در کودکی عاشق تماشای آثار وسترن بودم چون همه افراد یک خانواده به دنبال کمک و همراهی با یکدیگر بودند. ما با وجود اینکه سابقه تاریخی بسیار کهنتری نسبت به آمریکا داریم ولی همچنان به دنبال منافع فردی هستیم. درحالیکه احتیاج داریم برای با هم بودن و با هم زندگی کردن و ملتی شبیه به امت بودن را تمرین کنیم. تمرین اینکه چرا با هم زندگی میکنیم، منافعمان از زندگی جمعی چیست؟! و از این زندگی جمعی چه سودی میبریم چراکه به تنهایی هم قادر به ادامه زندگی هستیم و تمامی نیازهایمان را میتوانیم، تامین کنیم ولی با هم بودن منافعی دارد که باید آنها را مرور کنیم. سینما، تصویر و دیگر هنرهای روز ما همگی متعلق به دنیای مدرن و غرب است اما این هنرها برای ما نو نیست، حضرت حافظ در قرن هفتم با شعر خود آنچنان تصویرسازی کرده است که گویی یک فیلم را کارگردانی کرده است. تنها همین یک بیت مثال موضوعی است که بیان شد: «زلف آشفته و خوی کرده و آشفته و خندان لب و مست...پیرهن چاک و غزلخوان و صراحی در دست» حافظ در این شعر حتی دکوپاژ هم کرده است. تاثیرش را هم میگیرد؛ پس تصویر و نمایش برای ما تازه نیست و در اصول زندگی ما حضور دارد و ما را زنده نگه داشته است.
جشنوارههای استانی و منطقهای چقدر در این تصویرسازی و زنده نگه داشتن زندگی تاثیر دارند؟
تئاتر تاثیر فراوانی در این زمینه دارد. ما با زنده نگه داشتن تئاتر متوجه ارزشهای پیشینمان میشویم و همچنین خودمان را برای آینده واکسینه میکنیم. ما باید نیازهای فرهنگی استانهای مختلف خود را بشناسیم و در توزیع عادلانه تولیدات و محصولات فرهنگی حرکت کنیم. من معتقد هستم که وظیفه رسانههای جمعی از جمله سینما، تلویزیون و تئاتر تولید و توزیع آگاهی است.
شما با برگزاری یک جشنواره از طریق جوانان میتوانید میراث طبیعی، تاریخی، فرهنگی، هنری و امکانات متعدد اجتماعی، طبیعی، اقتصادی و سیاسی را شناسایی کنید. جشنواره منطقهای نیز برای شناسایی ظرفیتهای مختلف ایجاد شده است. ما همیشه در تقسیم مناطق فرهنگی کشور دچار لغزش بودهایم اما این بار با مطالعه و دقت بیشتری در حال برگزاری این اتفاق هستیم. ما بایستی ابتدا بدانیم چه داریم و به داشتهها و نداشتههایمان واقف باشیم تا بعد تصمیم بگیریم که برای ارتقای کیفی تئاتر چه باید کرد و این جشنوارهها در این زمینه بسیار کمککننده هستند. قطعا برگزاری جشنوارههای تئاتری به ما کمک میکند تا بدانیم که میراث فرهنگی، هنری و نیازهای ما در استانهای مختلف چقدر با هم متفاوت است و روابط فرهنگی هنرمندان در استانها و مناطق مختلف چقدر متغیر است یا چقدر با استانهای همجوار خود همپوشانی و هماهنگی دارند. همه این موارد در برگزاری جشنوارهها و حوزههای جنبی آنها شناسایی میشود و قطعا موقعیت پژوهشی که فراهم میشود، خیلی ارزشمندتر است.