گفتوگو با داور بیستوهفتمین جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور
محمدرضا آزاد: جشنواره تئاتر منطقه‌ای به جریان پویای تئاتر کمک می‌کند
محمدرضا آزاد، داور بیستوهفتمین جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور برپا شدن دوباره جشنوارههای تئاتر فجر مناطق را کمک به جریان پویای تئاتر و اتفاقات انگیزه‌بخش در این هنر دانست و گفت در کنار شکل‌گیری جشنوارههای تئاتر، گروه‌های نمایشی نیز فرصت یادگیری، رقابت و تبادل اطلاعات خواهند داشت. متأسفانه زمانی که جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور حذف شده بود، این دورهمی، تبادل اطلاعات و ارتباطات فرهنگی نیز از بین رفته بود.
به گزارش ایران تئاتر، محمدرضا آزاد نویسنده، بازیگر تئاتر فعالیت خود را از اواخر دهه 50 در این عرصه آغاز کرده است. حضور این هنرمند به‌عنوان داور بیستوهفتمین جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور که از تاریخ 7 تا 25 دی‌ماه در مناطق مختلف به میزبانی استان‌های کرمانشاه، بوشهر، مازندران و فارس برگزار شد، بهانه‌ای بود تا با او به گفتوگو بپردازیم.
محمدرضا آزاد با اشاره به اینکه پیدایش هنر تئاتر در جشنوارههای یونان باستان و با حضور جمع کثیری از مخاطبان اتفاق افتاده است، گفت: «تئاتر در ذات خود یک هنر گروهی، جمعی و اجتماعی است و در جریان‌های اجتماعی بهتر شکل می‌گیرد.»
او با تأکید بر برگزاری جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور ادامه داد: «در کنار شکل‌گیری جشنوارههای تئاتر گروه‌های نمایشی نیز فرصت یادگیری، رقابت و تبادل اطلاعات خواهند داشت. متأسفانه زمانی که جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور حذف شده بود، این دورهمی، تبادل اطلاعات و ارتباطات فرهنگی نیز از بین رفته بود.»
این هنرمند با بیان اینکه با بازبینی آثار نمایشی از طریق فیلم مخالف است، افزود: «تئاتر یک هنر زنده است. بازبینی تئاتر با فیلم هم امکان‌پذیر است؛ اما در این صورت اندیشه کارها دیده نخواهد شد. علاوه بر این انرژی تولیدکنندگان اثر با حضور تماشاگران در سالن و ارتباط مستقیم با این هنر افزایش پیدا می‌کند و کیفیت آثارشان به این صورت ارتقا می‌یابد و احیای جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور از این لحاظ دارای اهمیت است.»
محمدرضا آزاد حیات تئاتری‌ها را به دیدن و صحبت کردن در مورد آثار یکدیگر وابسته دانست و گفت: «هر زمان جشنواره‌ها خوب رونق پیدا می‌کند، گروه‌ها فرصت اجرا، دورهم بودن و یادگیری و رقابت به دست می‌آورند و قطعاً برپا شدن مجدد جشنوارههای تئاتر فجر مناطق کشور باعث کمک به جریان پویای تئاتر و اتفاقات انگیزه‌بخش در این هنر شده است.»
او با بیان اینکه در هر بخش از بیست و هفتمین جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور حدود ۲۵۰ هنرمند از نقاط مختلف دور هم جمع شده بودند، گفت: «در برگزاری جشنواره تئاتر فجر منطقه‌ای، گروه‌های هنری با اقلیم و آداب و رسوم متفاوت به تولید نمایش می‌پردازند و قطعاً در مواجهه با یکدیگر با انواع تئاترها آشنا خواهند شد. به همین دلیل بخشی از فایده برگزاری جشنواره تئاتر فجر منطقه‌ای همین همراهی هنرمندان و تبادل نظرات آن‌ها با یکدیگر است.»
این هنرمند باسابقه ادامه داد: «در بیست و هفتمین جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور استان میزبان در شهر خود اجرا نداشت و این موضوع باعث می‌شد تا بچه‌های تئاتر استان میزبان با راحتی و فراغت بال به تماشای آثار دیگر هنرمندان بنشینند.»
آزاد با بیان اینکه تمامی آثار نمایشی در بازخوانی، بازبینی و مرحله استانی محک خورده بودند و قطعاً تلاش زیادی برای حضور در جشنواره تئاتر مناطق داشتند، گفت: «به دلیل فشردگی زمان برگزاری جشنواره و زمان‌بندی اجرای آثار نمایشی امکان بهره‌بری کمتری از آثار روی صحنه وجود داشت و بهتر است که برای دوره‌های بعدی برای هر اثر دو سئانس اجرا در نظر گرفته شود تا مخاطبان بیشتری به تماشای آثار بنشینند.»
این هنرمند همچنین برگزاری جشنواره تئاتر فجر مناطق را باعث آشنا شدن مسئولان مختلف استانی با هنر تئاتر دانست.
او با ابراز خرسندی از استقبال مخاطبان از این رویداد هنری ادامه داد: «خوشبختانه اجرای آثار نمایشی در جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور با استقبال مخاطبان روبه‌رو بود تا حدی که بسیاری از افراد از تماشای آثار جا می‌ماندند و قطعاً ما برای اینکه بتوانیم هنرمندان استان‌ها بیشتر درگیر شوند باید دوره برگزاری جشنواره را گسترده‌تر کنیم تا گام‌به‌گام به مرحله اصلی جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر برسیم.»
داور جشنواره بیست و هفتمین جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور افزود: «جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور نشان داد که اگر تئاتر در جامعه زنده شود، اتفاقات خوبی خواهد افتاد.»
او با اشاره به شرایط فعلی تئاتر گفت: «ایدئال و توقع شخص من به‌عنوان یک معلم و مدرس تئاتر که از دومین دوره برگزاری جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر تاکنون در این رویداد هنری حضور داشته‌ام، کیفیت بالای آثار نمایشی است.»
این هنرمند افزود: «تلاش و حضور گروه‌های نمایشی در بیستوهفتمین جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور نشانی از بزرگواری و تلاش این عزیزان آن هم در شرایط سخت اجتماعی و اقتصادی داشت. متأسفانه شرایط سخت تئاتر باعث شده است تا نسل‌های حرفه‌ای‌تر، تئاتر را کنار بگذارند و به همین دلیل ما در رویدادهای هنری همه بضاعت تئاتری‌مان را نمی‌بینیم. نسل جدید نیز در مسیر تجربه و کسب دانش است اما در بسیاری از موارد بعد از تولید چند اثر نمایشی دیگر به فعالیت خود ادامه نمی‌دهد و این باعث تأسف است.»
داور جشنواره بیست و هفتمین جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور با اشاره به عقبه تئاتر ایران و حضور هنرمندان مطرح کشور در جشنوارههای منطقه‌ای و فجر در دوره‌های گذشته افزود: «در شرایط فعلی که تئاتر سپری می‌کند، نمی‌توانیم خودخواه باشیم و باید قبول کنیم که اکنون بضاعت تئاتر ما این است و با این قید تمامی گروه‌های نمایشی مناطق مختلف درخشان کار کردند.»
محمدرضا آزاد در پایان گفت: «در حال حاضر فعالیت در تئاتر جنگ بزرگی است و تمام گروه‌های نمایشی برای رسیدن به مراحل استانی، منطقه‌ای و فجر عاشقانه کار کرده و جنگیده‌اند. امیدوارم شور و اشتیاق این نسل همانند نسل‌های پیشین برای تولید آثار نمایشی افزایش پیدا کند و هر روز شاهد حضور پررنگ‌تر و مستمر آن‌ها روی صحنه‌های تئاتر باشیم.»
گفتوگو: نگار امیری
