کاظم نظری: جشنواره خندستان باید در سطح ملی و بین‌المللی معرفی شود

به گزارش ایران تئاتر، پنجمین جشنواره ملی تئاتر کمدی خندستان از ششم اسفندماه با اجرای چهل اثر منتخب در بخش صحنه‌ای و خیابانی برگزار شد. این آثار به مدت یک هفته در بخش صحنه‌ای در تالار هنر، پردیس هنر و هنرسرای خورشید اصفهان اجرا شد و منتخبان آثار خیابانی در دو بخش آزاد و زاینده‌رود در سه مکان از مکان‌های پرتردد شهر اصفهان آثار خود را اجرا کردند.

در حاشیه این رویداد هنری، کاظم نظری مدیرکل هنرهای نمایشی به همراه مدیران ستادی جشنواره خندستان به‌پاس قدردانی از مدیریت شهری اصفهان و تعامل هر چه بیشتر برای تداوم برگزاری این رویداد ملی در سال‌های آینده با علی قاسم‌زاده شهردار اصفهان دیدار کردند.

علی قاسم‌زاده، شهردار اصفهان در ابتدای این دیدار درباره میزبانی استان اصفهان از این رویداد هنری گفت: «جشنواره خندستان و همایش‌های استانی که اصفهان میزبان آن است خودبه‌خود انگیزه و روحیه جوانانی که در این جشنواره‌ها شرکت کرده‌اند، افزایش می‌دهند.»

او با بیان اینکه باید با همت بیشتری دوره‌های بعدی جشنواره خندستان را برگزار کنیم، ادامه داد: «استعداد انجام چنین برنامه‌هایی با توجه به زمینه طنز و کمدی که در اصفهان وجود دارد و سابقه فعالیت هنرمندانی همچون زنده یاد ارحام صدر که زنجیره تئاتر کمدی را در اصفهان حفظ کرده‌اند، وجود دارد. به همین جهت استان اصفهان دارای زیرساخت‌های فرهنگی، هنری در برگزاری جشنواره تئاتر کمدی در سطح ملی و بین‌المللی است.»

قاسم‌زاده افزود: «در پنجمین دوره جشنواره تئاتر ملی خندستان، پوشش بسیار خوبی از سوی رسانه‌ها صورت گرفت اما بیش از این نیاز است که این جشنواره در سطحی بالاتر و گسترده‌تر و حتی در رسانه ملی برای عموم مردم معرفی شود. نفس برگزاری جشنواره خندستان در شرایطی که دشمنان نظام سعی بر پاشیدن گرد ناامیدی به مردم کشورمان و معرفی ایران به‌عنوان کشور غم‌زده به جهانیان دارند، خوب است.»

شهردار اصفهان توضیح داد: «شهرداری اصفهان آماده است که آثار نمایشی منتخب هیئت‌داوران جشنواره خندستان را که از لحاظ کیفی و محتوایی دارای استاندارهای لازم است، به‌صورت تله‌تئاتر تولید کند و در شبکه‌های ملی به نمایش بگذارد.»

در ادامه این دیدار کاظم نظری، مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی گفت: «اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تمایل به همکاری بیشتری با جشنواره خندستان دارد زیرا جای این‌گونه ژانر نمایشی در کشور خالی است و جشنواره خندستان قابلیت بین‌المللی شدن دارد و می‌تواند نقش مؤثری در توسعه و ارتقای تئاتر کمدی در کشور و حتی بین‌الملل ایفا کند.»

نظری افزود: «خوشبختانه آثار منتخب جشنواره خندستان از لحاظ کیفیت و محتوا از استاندارهای لازم و مطلوب برخوردار است به همین جهت قرار است در دوره‌های بعدی برگزاری این جشنواره، تمام رویدادها و اخبار جشنواره خندستان از طریق رسانه‌های ملی و استانی پخش شود. در واقع این جشنواره از کارکردهای لازم در حوزه توسعه و تقویت تئاتر کشور برخوردار است و باید بیش از گذشته از طریق رسانه‌ها در سطح ملی و بین‌الملل معرفی شود.»

مدیرکل هنرهای نمایشی گفت: «شهر اصفهان و جشنواره خندستان دارای زیرساخت‌های لازم برای ارائه و اجرای گونه‌های مختلف تئاتر کمدی است، به همین جهت در نظر داریم برای دوره‌های بعدی این جشنواره با همکاری صداوسیما، برای تولید و حضور تله‌تئاتر برنامه‌ریزی و اقدام کنیم.»

او ادامه داد: «باید برای معرفی جشنواره خندستان از تمام ظرفیت‌های ملی در تمامی حوزه‌ها به‌ویژه حوزه رسانه‌ها استفاده کرد زیرا جشنواره خندستان برند تئاتر کمدی در کشور است و این برند دیگر به نام شهر اصفهان ثبت‌شده و قرار است این برند در عرصه بین‌الملل مطرح شود.»

نقش جشنواره خندستان در ارتقای آثار کمدی کشور

علی صالحی، سخنگوی شورای اسلامی شهر اصفهان در ادامه این دیدار گفت: «جشنواره خندستان یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که باید در عرصه ملی معرفی و مطرح شود، زیرا این جشنواره از مکتب کمدی انتقادی شعر اصفهان و برگرفته از فرهنگ‌عامه مردم اصفهان است. ما امروز با سبک نازلی از کمدی در محتواهای شبکه‌های اجتماعی روبه‌رو هستیم که نیاز است این مکتب کمدی-انتقادی با برگزاری جشنواره‌هایی همچون خندستان جایگزین این محتواهای نازل در شبکه‌های اجتماعی شود.»

او افزود: «زبان کمدی و طنز بیانگر دغدغه و مشکلات مردم است که وقتی با تئاتر عجین شود پذیرش و اثربخشی بر مردم بیشتر می‌شود. جشنواره خندستان به دلیل اینکه رویکرد مردمی و ملی دارد؛ بیشتر از جریان روشنفکری حاکم بر تئاتر می‌تواند بیانگر دغدغه و مشکلات مردم در قالب کمدی باشد و پذیرش این محتوا و پیام نمایش‌ها در قالب تئاتر کمدی بیشتر است.»

سخنگوی شورای اسلامی شهر اصفهان ادامه داد: «تئاتر کمدی یکی از کارکردهای مثبت هنر برای بیان مشکلات و دغدغه‌های مردم است؛ به همین جهت تأکید می‌شود از ظرفیت‌های ملی برای معرفی جشنواره خندستان استفاده شود.»

صالحی گفت: «مدیریت شهری اصفهان همپای جشنواره موسیقی، فیلم و تئاتر فجر بود، به‌گونه‌ای که در ایام موسیقی فجر در این شهر کنسرت‌های بزرگی با حضور خوانندگان مطرح کشور به‌طور رایگان برای عموم شهروندان برگزار شد و بیش از سی هزار مخاطب از همه قشرها در این کنسرت‌ها شرکت کردند.»

سخنگوی شورای اسلامی شهر اصفهان توضیح داد: «تصور من این است حق جشنواره خندستان در سطح رسانه‌های ملی ادا نشده است به همین جهت نیاز است از ظرفیت رسانه‌های ملی برای معرفی هر چه بیشتر این جشنواره استفاده شود. در واقع جشنواره خندستان باید همچون جشنواره تئاتر فجر از طریق رسانه‌های ملی به عموم مردم اطلاع‌رسانی شود.»

او افزود: «اگر قرار است جشنواره خندستان در سطح بین‌المللی مطرح و معرفی شود، لازم است که از همه ظرفیت‌های ملی در برگزاری این جشنواره استفاده شود. استفاده از ظرفیت ملی تنها بحث اعتباری نیست بلکه بحث معنوی آن است یعنی نگاهی که مدیران ارشد فرهنگی و هنری  به خندستان دارند، جایگاهی که برای این جشنواره در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در نظر گرفته‌شده است، ظرفیت‌های تبلیغی که در بحث ملی و بین‌المللی می‌تواند برای این جشنواره رقم بخورد، این‌ها همه مواردی است که نیاز است در برگزاری جشنواره خندستان مطرح شود.»

او گفت: «اگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با در نظر گرفتن مواردی که به‌عنوان لازمه برگزاری جشنواره خندستان مطرح شد، به این جشنواره بپردازد به‌طورقطع برند جدیدی در حوزه فعالیت‌های هنری و نمایشی در کشور و سطح بین‌الملل ایجاد خواهد شد.»

صالحی ادامه داد: «در سال 1402 بودجه شهرداری اصفهان، در حوزه هنرهای نمایشی نسبت به سال گذشته سه برابر شده است و مدیریت شهری اصفهان یکی از اولویت‌های مهم خود در حوزه فرهنگ و هنر را تقویت و حمایت از حوزه هنرهای نمایشی می‌داند. به همین جهت با قطعیت می‌توان گفت شهر اصفهان تمام ظرفیت‌ها و زیرساخت‌های لازم برای ادامه این رویداد ملی و گسترش آن در بعد بین‌المللی دارد فقط کافی است متولیان امر در کشور به این جشنواره توجه ویژه‌ای داشته باشند.»

سخنگوی شورای اسلامی شهر اصفهان توضیح داد: «برگزاری جشنواره خندستان به نفع کشور است زیرا دویست اثر تئاتر کمدی از سراسر کشور به این جشنواره ارسال‌شده است که این نشان از ظرفیت‌های بالای جشنواره در بعد ملی و بین‌المللی در حوزه تئاتر کمدی دارد.»

ایجاد تکاپوی اجتماعی با برگزاری جشنواره خندستان

مجتبی شاهمرادی، رئیس جشنواره تئاتر ملی کمدی خندستان در ادامه این ملاقات گفت: «با برگزاری جشنواره تئاتر کمدی خندستان، اتفاقات خوبی در تئاتر کمدی کشور رقم خورد. پوشش خبری و رسانه‌ای خوبی از برگزاری جشنواره خندستان توسط خبرگزاری‌ها و رسانه ملی صورت گرفت.»

رئیس جشنواره تئاتر ملی کمدی خندستان ادامه داد: «هنرمندان و شهرداری در زمینه برگزاری این جشنواره تلاش‌های خوبی انجام دادند و با این همکاری اتفاق خوبی در این زمینه رقم خورد. با تلاش‌های صورت گرفته و برگزاری جشنواره خندستان به‌ خوبی توانستیم در میان اهالی تئاتری‌های کشور اشتیاقی برگزار کنیم.»

نقش جشنواره خندستان در ارتقای نشاط اجتماعی

محمدصادق سجادزاده، نایب‌رئیس جشنواره تئاتر کمدی خندستان گفت: «خوشبختانه جشنواره خندستان مورد استقبال بی‌نظیری از سوی شهروندان قرار گرفت. تئاترهای خیابانی در سه مکان از بهترین مکان‌های اصفهان اجرا شد به‌گونه‌ای که برای مشاهده هر اجرای خیابانی بالغ‌بر پانصد نفر از شهروندان حضور داشتند. همچنین نمایش‌های صحنه‌ای در سه سالن هنرسرای خورشید، تالار هنر و پردیس هنر اجرا شد که خوشبختانه این بخش هم مورد استقبال خوبی از شهروندان قرار گرفت.»

او افزود: «با توجه به استقبال بالای شهروندان برای مشاهده آثار این جشنواره و موضوع کمدی به نظر می‌رسد برگزاری این جشنواره نقش بسیار مهمی در ارتقای نشاط اجتماعی شهروندان به همراه خواهد داشت و نیاز است که جشنواره خندستان در سطح ملی گسترش پیدا کند. در آماری که از تعداد حضور شهروندان در مکان‌های برگزاری جشنواره انجام شد حدود بیست و پنج هزار نفر آثار جشنواره خندستان را در طول مدت یک هفته مشاهده کردند، این نشان از ظرفیت‌های بالا و کارکردهای مثبت جشنواره خندستان دارد که توانسته این تعداد شهروند را برای مشاهده تئاتر به سالن‌های تئاتر و مکان‌های اجرای تئاتر خیابانی بکشاند.»

نایب‌رئیس جشنواره تئاتر کمدی خندستان ادامه داد: «اگر به دنبال این هستیم که اصفهان، شهر جشنواره‌ها و رویدادهای بین‌المللی همچون جشنواره «پوپک»، جشنواره فیلم کودکان و نوجوان شود، باید جشنواره‌های ملی همچون خندستان که در اصفهان برگزار می‌شود، تقویت شوند.»

سجاد زاده توضیح داد: «باید بیش از گذشته ارتباط دیپلماسی هنری شهر اصفهان با شهرهای دیگر تقویت و ارتقا پیدا کند. هم‌اکنون بیست کلان‌شهر در کشور وجود دارد اما اصفهان یکی از سه کلان‌شهری است که از حوزه تئاتر حمایت می‌کند به همین جهت در نظر داریم که ارتباط دفتر تخصصی هنرهای نمایشی شهرداری اصفهان را با گروه‌های نمایشی سراسر کشور تقویت کرده و آثار این گروه‌ها از سایر نقاط کشور در اصفهان اجرا شود.»

جشنواره خندستان جای خود را در میان شهروندان پیدا کرده است

علی عطریان، دبیر اجرایی جشنواره ملی تئاتر کمدی خندستان در ادامه گفت: «از هر گوشه کشور که صدای تئاتر کمدی بلند شود باعث شعف خواهد بود و تفاوتی بین اصفهان و سایر نقاط کشور نیست؛ زیرا همه هدف واحدی دارند اما بعضی از جشنواره‌ها رنگ و بوی دیگری را به خود می‌گیرند که در جشنواره خندستان همت تمامی اعضای گروه برگزارکننده برای برگزار کردن جشنواره‌ای در سطح ملی در جهت ایجاد پایگاه تئاتر کمدی در شهر اصفهان است.»

او افزود: «در سال‌های گذشته جشنواره‌های بزرگی در حوزه طنز برگزار شده که خوشبختانه این جشنواره تجارب چهار دوره را پشت سر دارد و توانسته جایگاه خود را میان مردم و در ذهن هنرمندان هنر تئاتر و به‌ویژه کمدین‌ها پیدا کند. مهم‌ترین ویژگی جشنواره خندستان این است که یک موضوع درست در یک مکان و شهر درست قرارگرفته و طبق نظر بسیاری از بزرگان حوزه تئاتر باید تئاتر کمدی را متعلق به اصفهان بدانیم.»

جشنواره خندستان برند ‍ژانر کمدی در کشور

ایوب آقاخانی دبیر پنجمین جشنواره ملی تئاتر کمدی خندستان درباره این رویداد هنری گفت: «ازآنجایی‌که برای رشد و توسعه کشور باید زمینه شادی فراهم شود، جشنواره خندستان به‌عنوان یکی از رویدادهای ملی کشور در این زمینه است.»

او ادامه داد: «زمانی که این رویداد را از نزدیک مشاهده کردم، لذت بردم؛ زیرا مخاطبان بسیار راضی بودند و برای من که میهمان بودم پس از تماشای چند اثر خیابانی و صحنه‌ای دیدن احساس رضایت مردم خوشحال‌کننده بود.»

دبیر پنجمین جشنواره ملی تئاتر کمدی خندستان توضیح داد: «اصفهان قدمت بسیار زیادی در همه بخش‌ها به‌ویژه هنر نمایش و ژانر کمدی دارد و افراد برجسته‌ای را نیز در حوزه طنز به جامعه معرفی کرده است، بنابراین این شهر از ظرفیت برگزاری خندستان در بخش بین‌المللی نیز برخوردار است.»

آقاخانی افزود: «با توجه به خواهرخواندگی ۱۷ شهر بزرگ دنیا با اصفهان این پیشنهاد ارائه‌ شده است که اگر شرایط مهیا شود گروه‌های نمایشی و کمدی می‌توانند از سایر کشورها در جشنواره خندستان حاضر شوند و جشنواره در سطح بین‌المللی برگزار شود.»

او گفت: «ما می‌توانیم نمونه نمایش‌هایی که در اصفهان قدمت دارند؛ در ایتالیا و فرانسه و کشورهای همسایه هم داشته باشیم، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند در این زمینه کمک کند تا دوره‌های خوبی در سطح بین‌المللی برگزار شود و هنرمندان ایرانی هم بدانند که از نظر اجرا و تکنیک با کشورهای دیگر دنیا برابرند.»

دبیر پنجمین جشنواره ملی تئاتر کمدی خندستان ادامه داد: «نمونه این جشنواره در کشور وجود ندارد و اگر خندستان رونق یابد؛ می‌تواند در بخش رونق نمایش کمدی به کشور کمک کند، جدا از اینکه بحث گردشگری و معرفی اصفهان و تمدن اسلامی می‌تواند به بهترین شکل در حوزه نمایش صورت بگیرد.»

او توضیح داد: «خیلی جدی از جشنواره خندستان حمایت خواهیم کرد و در این چند روز که جشنواره خندستان برگزار شد از متحد بودن و هم‌افزایی دست‌اندرکاران برگزاری این رویداد با یکدیگر و با هنرمندان بسیار لذت بردم. تمام هنرمندان از برگزاری جشنواره رضایت داشتند و تمایل به تداوم جشنواره خندستان داشتند.»

آقاخانی ادامه داد: «جشنواره خندستان از انگیزه تا روند اجرایی و برگزاری بسیار خوب‌ به انجام رسید. دست‌اندرکاران این رویداد هنری در اصفهان برای برگزاری بی‌نظیر آن بسیار تلاش کردند و ما فقط سعی کردیم خندستان در چارچوب‌های منطقی‌تری اتفاق بیفتد.»

این هنرمند گفت: «خندستان به‌راحتی می‌تواند مانند جشنواره فیلم کودک که با اصفهان پیوند بخورد و تبدیل به یک برند برای اصفهان شود، پس در حوزه هنرهای نمایشی نیز خندستان باید به چنین بستری بدل شود؛ بنابراین می‌خواهم با تمام سختی‌هایی که وجود دارد برای برگزاری جشنواره تئاتر کمدی خندستان در حوزه بین‌المللی تلاش شود.»

دبیر پنجمین جشنواره ملی تئاتر کمدی خندستان توضیح داد: «اصفهان در زمینه‌های گردشگری‌ در اوج قرار دارد و تمام شرایط را برای اینکه یک شهر مهم در کشور باشد؛ دارد و تنها یک برند نمایشگری می‌خواهد که خندستان از تمام شرایطش بهر‌ه‌مند است، پس باید برای بین‌المللی شدن خندستان گام برداشته شود و لازمه آن این است که شهرداری جایگاه خندستان را در رویدادهای فرهنگی کشور محکم کند، طوری که این جشنواره به تعویض مدیریت و تغییر موسمی حوزه‌های مدیریتی وابسته نشود.»

او گفت: «لازمه تحقق این امر آن است که تا دیر نشده این موضوع را در دل اصفهان و فرهنگ اصفهان به‌گونه‌ای پیوند بزنیم که این پیوند گسسته نشود. برای تحقق این امر باید سیاست دوره بعد مشخص شود، دبیرخانه فعال شود، سیاست‌گذاری در شورای سیاست‌گذاری انجام شود و با سرعت زیادی فراخوان داده شود تا گامی برای بین‌المللی شدن برداشته شود.»

جشنواره خندستان الگویی برای سایر استان‌های کشور

اسرافیل فرج‌اللهی، مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی ایران در جریان این دیدار توضیح داد: «اصفهان در برگزاری جشنواره تئاتر کمدی، الگویی برای سایر استان‌های کشور است و پنجمین دوره جشنواره تئاتر ملی خندستان ازلحاظ اجرا و محتوا بسیار خوب برگزار شد.»

فرج‌اللهی در پایان گفت: «حرکتی که در تئاتر با برگزاری چنین جشنواره‌هایی ایجاد می‌شود در نوع خود بی‌نظیر است و درست است که این موضوع بخشی از ماموریت‌های ذاتی شهرداری‌ها است اما در ایران مغفول مانده و اصفهان فعالیتی بی‌نظیر در این زمینه انجام داد و امیدوارم در سال‌های آینده این جشنواره باشکوه‌تر برگزار شود.»

نقش جشنواره خندستان در توسعه تئاتر کمدی کشور

احمد جولایی، دبیر جشنواره‌های بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی کشور در این دیدار گفت: «اصفهان از دوران قدیم ازلحاظ زبان‌شناختی و به‌اصطلاح بداهه‌گویی و دست‌به‌نقد بودن ضرب‌المثل است.»

او با بیان اینکه برگزاری جشنواره خندستان برای توسعه تئاتر کمدی کشور مؤثر است، گفت: «گروه های کمتر دیده شده ای در نمایش هایی آیینی و سنتی مثل نقالی داریم که بهترین نمونه آن‌ها در اصفهان است. در واقع اصفهان مجموعه‌ای زیرخاکی و ارزشمند و در نوع خود کم‌نظیری در زمینه نمایش های آیینی و سنتی به شمار می آید.»

دبیر جشنواره‌های بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی کشور در پایان گفت: «اگر جشنواره آیینی و سنتی را در گامی بزرگ‌تر برداریم؛ اصفهان می‌تواند نقطه خوبی باشد تا از دوره بیست و یکم این رویداد هنری به صورت غیرمتمرکز در برگزاری جشنواره همراه باشد.»