پیام احمد جولایی به جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی
احمد جولایی، در آستانه برگزاری بیست و یکمین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی، در پیامی که به این مناسبت منتشر کرد، این رویداد را بستری مناسب برای بازتاب و صیقل خوردن آیینها و سنتهای ملل گوناگون جهان در کنار هم دانست.
به گزارش ایران تئاتر به نقل از روابط عمومی ادارهکل هنرهای نمایشی، احمد جولایی، دبیر بیست و یکمین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی، در آستانه برگزاری این رویداد پیام داد.
در متن پیام احمد جولایی آمده است:
«بر کسی پوشیده نیست که آیین، سنت، سرمایه ملی، شعار بیست و یکمین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی است، پرچم و نشانهای که در صورت غور و دقت در آن بیش از یک شعار باید تلقی شود، همه اقوام و ابناء بشر، با توجه به زیستبوم خود، قلعه فرهنگ خود را ساخته و خشت خشت این بنای فرهنگی هیچ نیست، مگر آیین و سنت که ملات آن باورهای مردم است، اینکه نمایش خاستگاهی آیینی دارد، امری است که تقریبا کاملا پذیرفتهشده است. این نظریه در بین اهلفن از نمایشیها گرفته تا مردم شناسان و حتی آنان که به علم نگاهی دکارتی دارند و خرد ابزاری را در دستور کار خود قرار میدهند، امری پذیرفتهشده است و بهآسانی نمیتوانند از موضوع آیین نیایش و نمایش گذر کنند. تا جایی که کنکاش درباره اقوام، اصالتهای رفتاری و... علاوهبر مقوله بومشناسی و نگاه به فرهنگ دیرینه آنان، امکان شناخت بیشتر و آگاهی از ماهیت اندیشه و روند تکاملی آن را فراهم میسازد. بیندیشیم و باور کنیم که بشر با همه دانشش تاکنون نتوانسته زیستگاهی غیر از زمین برای انسان شناسایی نماید، این ربع مسکون، همه دارایی بشر و چراغ روشن جایجای آن، آیین است و سنت.
ایران به لحاظ اقوام، در حوزه مناطق مختلف جغرافیایی سیاسی قرارگرفته تا جغرافیای فرهنگی، در حقیقت یک رنگینکمان زیبا را شکل میبخشد که هر چه در این قوسِ قزح غور شود، رنگهای خیرهکننده آن باعث آرامش و تجربه یک حس زیباییشناختی خاص در آدمی میشود.
شاید از همین منظر باشد که کسانی مثل «کُخ ویکتور ترنر» همکاری بین مردم شناسان و کسانی که در حوزه مردمنگاری فعالیت میکنند را باکسانی که در حوزه نمایش به فعالیت میپردازند، ممکن و تا حدودی ضروری میدانند، او برای این حرف خود شاهد میآورد، از همکاری بین کولین ترن بول و چهره شناختهشده دنیای نمایش پیتر بروک در باب (ایکهای اوگاندا) که در یک مطالعه میدانی مردم نگارانه با خلاقیت و ظرفیتهای نمایش به یک پدیده صحنهای جذاب و درخور توجه بدل میسازد و حتی پا را فراتر نهاده (ترنر) و میگوید: «این همان کارکرد کلاسیک نمایش در یونان و مشحون از جنبههای آموزشی است.»
در این روش علاوه بر آنکه هر کس نقش و مسئولت خود را در پیشبرد جنبههای آیینی به عهده دارد، هر بار حضور در جمع و اجرای آیینهای نمایشها باعث میشود به توانایی بیشتری از خود دست یابد، حتی وقتیکه نقش و مسئولیت خودش را در آئین به عهده دارد. بهنوعی کشف از درون و تقویت باورهای خود، نسبت به خود هم برسد. تواناییهایی که قبلا شاید موردتوجه خود او هم قرار نگرفته بود. نظیر قدرت بدنی، توانایی انتظار، صبر، مداومت در حرکت و از همه مهمتر انتظار برای رخ داد حادثههای خوب و لحظهای که منتظرش بود.
و اما در جشنواره چه میگذرد؛ قریب 10 نوع فعالیت نمایشی در قالب انواع نمایش و فعالیتهای انفرادی گرفته تا جمعی به میزان 810 مورد درخواست فردی و گروهی برای شرکت در بیست و یکمین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی، از گروهای داخلی و نزدیک به 25 گروه از کشورهای خارجی اروپایی، آسیایی، آفریقایی و حتی آمریکای لاتین و شرق دور و خواستار حضور در جشنواره مؤید همین نکته است که جشنوارههای آیینی و سنتی میتوانند، بستر مناسب برای بازتاب و صیقل خوردن، آیین و سنتهای، ملل گوناگون در کنار هم باشند، این آیینها و سنتها گرچه گاه ظاهری متفاوت باهم دارند، اما در صورت دقت میتوان دریافت که از خاستگاه و جایگاهی مشابه برخوردارند. آیینها شکل یافتند تا در سایهسار تجربه فردی فرد و تعالیم آموزگاران بشر که بعد از طبیعت سهم بزرگی در آموزش بشر دارند، در ابناء بشر در صلح و آرامش، زمان حیات خویش را بر این کره خاکی بگذرانند، پس آیین، سنت، سرمایهای عظیم است برای هر ملتی، قومی و...»
بیست و یکمین جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی از اول مهر 1402 در پنج استان کشور برگزار خواهد شد.