موضوع جنگ، تاریخ انقضا ندارد

به گزارش ایران تئاتر، نشست خبری نمایش «بیرون، پشت در»، پس از اجرای پنجشنبه‌شب این اثر (11 آبان) با حضور محمد اسماعیل‌بیگی، کارگردان و محمد طهان، تهیه‌کننده و بازیگر این نمایش در موسسه هنرهای نمایشی شمایل مشهد برگزار شد.

در آغاز این نشست، محمد اسماعیل‌بیگی، کارگردان این اثر نمایشی که تا پایان آبان‌ ۱۴۰۲ در تماشاخانه شمایل مشهد روی صحنه خواهد بود، گفت: «موسسه هنرهای نمایشی شمایل مشهد در راستای اعتلای هنر تئاتر در شهر مشهد، برخی دوره‌های آموزشی را برگزار کرد که منجر به ساخت این نمایش شد. بازیگران «بیرون، پشت در» از هنرجویان این دوره‌های آموزشی هستند.»

او ادامه داد: «زمانی که قرار شد کارگردانی یکی از آثار نمایشی با حضور هنرآموزان موسسه شمایل را بر عهده بگیرم، سه نمایشنامه را در ابتدا با مدیریت مجموعه شمایل به بحث گذاشتیم که از دل آن‌ها نمایش «بیرون، پشت در» به نویسندگی ولفگانگ برشت انتخاب شد.»

این کارگردان درباره موضوع نمایشنامه گفت: «این نمایشنامه درباره زندگی یک گروهبان ارتش هیتلر است که پس از جنگیدن در شوروی به میهن خود باز می‌گردد اما او همه چیز خود را از دست داده است، در واقع این نمایشنامه چهره راستین جنگ را در آلمان روایت می‌کند.»

اسماعیل‌بیگی افزود: «نویسنده این اثر خود سرباز و به شدت ضد هیلتر بوده است، چندین مرتبه زندانی و آخرین بار به مرگ محکوم می‌شود اما به واسطه بیماری سختی که داشته و قاعدتا منجر به فوتش می شده، اعدام نمی‌شود، بعد از دادگاه به جبهه باز می‌گردد و آن فشار روانی که از جنگ داشته منجر به نوشتن نمایشنامه‌ای در مدت یک هفته توسط او می‌شود، این نمایشنامه تا مدت‌ها اجرا نشد زیرا آلمان بعد از جنگ اعتقاد داشت که باید هر نشانه‌ای از جنگ را پاک کرد، اما بعدها این نمایشنامه که چهره خیلی پررنگی از جنگ را نشان می‌دهد، مورد استقبال قرار می‌گیرد.»

او، «بیرون، پشت در» را یک اثر دراماتوژی (هنر یا فن پردازش متن نمایشی) دانست و ادامه داد: «این اثری که به نمایش درآمد را نباید با نسخه اصلی مقایسه کرد، یکی از اتفاقاتی که در دراماتوژی رخ می‌دهد، این است که اثر را به فضای جامعه نزدیک می‌کند و به عبارتی متن را با شرایط روز جامعه همخوان می‌‌کند، سیری که در این اثر برای «سرجوخه بکمان» در پیش گرفتیم، بیشتر پررنگ کردن موضوع مزبور است.»

این هنرمند افزود: «ایران طعم جنگ را چشیده و با بخش‌هایی که در اثر «بیرون، پشت در» به نمایش درمی‌آید، عجین است، آقای طحان هم در مقام بازیگر نقش اول این اثر به هدف رسیده است و جنبه بازیگری این قضیه را پررنگ کرده است، با این حال هیچ اثری کامل نیست و طبیعتا اثر بهتر از این می‌تواند اجرا شود، هر اتفاقی که روی صحنه می‌افتد، به توان گروه و عناصر بازمی‌گردد.»

او داد: «هم اینک من جهان را بیشتر از اوقات دیگر دچار آشوب می‌بینم، تا زمانی که انسان روی زمین باشد، جنگ وجود دارد، موضوع جنگ هیچگاه تکراری نمی‌شود و تاریخ انقضا آن نمی‌گذرد، علاوه بر آن در بخش آموزشی یا ساختاری اثر، تلاش کردم که به‌روز باشد.»

اسماعیل‌بیگی گفت: «تعدادی از بازیگران این اثر نمایشی، «بیرون، پشت در» نخستین حضورشان درعرصه تئاتر است که با توجه به استعدادشان به‌زودی به بدنه هنرمندان تئاتر مشهد اضافه خواهند شد، برخی از بازیگران نیز مانند آقای طحان جزو هنرمندان باسابقه تئاتر هستند و برخی از آنان نیز بعد از مدتی دوری از صحنه با این اثر به صحنه تئاتر بازگشته‌اند.»

محمد طهان، تهیه‌کننده و بازیگر نقش نمایش «بیرون، پشت در» نیز در ادامه این نشست، گفت: «مدت زمان کمی برای تمرین و آماده کردن این اثر برای اجرا داشتیم، در طول این دو ماه مدیریت مجموعه، تهیه کنندگی و بازیگری در اثر، کار دشواری برای من بود، دیالوگ‌های سرجوخه بکمان نیز بسیار زیاد بود و نمی‌توانستیم بخشی از آن‌ها را حذف کنیم، دکور صحنه نیز سنگین و دشوار بود، شاید فشارهای عصبی ناشی از سختی کار باعث شد که بتوانم درک بهتری از نقش سرجوخه بکمان داشته باشم و آن را به اجرا بگذارم.»

این کارگردان افزود: «تلاش کردم متفاوت‌ترین سرجوخه بکمان را در بین تمام آثار نمایشی که بر مبنای نمایشنامه «بیرون، پشت در» ساخته شده است، به نمایش بگذارم، بکمانی که سراسر مملو از عواطف و احساسات بود و جدیت بکمان‌های دیگر را نداشت.»

او در پاسخ به سوالی در مورد حمایت نهادهای مختلف از این اثر نمایشی گفت: «تنها حامیان من شاگردانم بودند، حتی درخواست ما برای تبلیغات محیطی این اثر در سطح شهر نیز به نتیجه نرسید، من تلاش کردم یک کارگردان را از تهران برای ساخت و نمایش «بیرون، پشت در» بیاورم، هزینه زیادی انجام دادم و اثری مفهومی فارغ از لودگی و طنز ارائه کردم، این تئاتر حرف‌های زیادی برای گفتن دارد که امیدوارم حمایت شود.»