جشنوارههای تئاتر؛ محملی برای ایجاد انگیزه در هنرمندان
مالک سراج*: هنرمندان بسیاری با برگزاری جشنوارهها به دلیل تعدد آنها در کشور مخالف هستند اما من همواره با برگزاری چنین رویدادهایی موافق بوده و هستم.
جشنواره به نوعی سرمایهگذاری و ایجاد انگیزه برای هنرمندان است. من بچه تئاتر فجر هستم و این هنر را با این رویداد بزرگ آغاز کردم پس قطعا آن را برای حضور هنرمندان سراسر کشور مهم میدانم .
چندی پیش هم شاهد برگزاری بیستوهشتمین جشنواره تئاتر منطقهای کشور به میزبانی چهار استان بودیم که برگزیدگان این رویداد، به چهلودومین جشنواره تئاتر فجر معرفی شدند.
۴۲سال از برگزاری جشنواره بینالمللی تئاتر فجر میگذرد و ما دوران اوج این رویداد هنری را شاهد بودهایم، پس بهتر است در انتخاب آثار جشنوارههای منطقهای برای ورود به جشنواره فجر، با جدیت بیشتری برخورد کنیم. همچنین ما در بخش آموزش، هنوز تا سطح مطلوب فاصله داریم و شاهد پیشرفت در تمام ابعاد حوزه تئاتر، آن چنان که بایسته و شایسته است، نبودهایم.
متاسفانه برخی آثار در حد و اندازه جشنواره تئاتر منطقهای بهعنوان دروازهای برای راهیابی به جشنواره بینالمللی فجر نبودند و چرایی انتخاب آنها در مرحله استانی برای من محل سوال است.
البته ما در داوری نیز باید انتخابی یکدست داشته باشیم. قطعا داوران بخش استانی با رویکرد خاصی دست به انتخاب زدهاند که با رویکرد من بهعنوان داور منطقهای متفاوت بوده است و این تفاوت دیدگاه باعث میشود ما ضعف آثار را از انتخاب مرحله اول ببینیم.
کیفیت هر نمایشی، از همخوانی فرم و محتوا شکل میگیرد و ما شاهد هماهنگی و همراهی این دو عنصر در برخی آثار نبودیم. بعضی از نمایشها، محتوایی سطحی داشتند و در فرم اجرایی نیز با مشکل روبهرو بودند.
از نظر من یکی از علل ضعف آثار، عدم توجه لازم و کافی به هنرمندان است. شاید اگر برای رفع مشکلِ نمایشهای منتخب از زمان انتخاب تا زمان حضور در جشنواره منطقهای با اعزام کارشناس تلاش شده بود، شاهد رفع بسیاری از نواقص میبودیم.
در آثار خیابانی، اولین چیزی که در شکلگیری اینگونه نمایشی لازم است، تعریف و شناخت آن است، در حالی که در جشنواره منطقهای پارس (شیراز)، ما در بسیاری از آثار به تماشای نمایشهای صحنهای در خیابان نشستیم.
قطعا انتخاب بر اساس کیفیت آثار، هم در تخصیص بودجه تاثیر خواهد داشت و هم باعث رقابت بیشتر هنرمندان و چالش داوران برای برگزیدن نمایشهای برتر بهمنظور ورود به جشنواره تئاتر فجر میشود؛ موردی که بدون تردید در سالهای بعد باید پیش از پیش مدنظر تمامی مدیران فرهنگی_هنری و داوران در بخشهای استانی و منطقهای باشد.
داور جشنواره تئاتر منطقهای پارس (فارس) *