تئاتر در سالی که گذشت؛ چالشهایی که به امید رسید
تئاتر در سالی که گذشت شرایط رو به بهبودی را تجربه کرد و از مشکلاتی که در دوران کرونا برایش ایجاد شده بود، دور شد. در این راستا، بهنظر باید سال آینده را روزهای بسیار خوب و شکوفا تئاتر کشور دانست.
به گزارش ایران تئاتر به نقل از خبرگزاری فارس، در حالی سال 1402 به روزهای پایانی خود رسیده است که میتوان اذعان کرد وضعیت هنر در سالی که گذشت با توجه به آمار و ارقام موجود از رشد قابل ملاحضه برخوردار بوده است، آنهم در شرایطی که دولت در ابتدای مسئولیش با وضعیت اسفناک کرونا روبهرو بود و اساسا هیچ فعالیت هنری رخ نمیداد و در میانه راهش نیز با التهابات ویژهای که کشور درگیر آن شده بود دست و پنجه نرم کرد.
جریانهای معاند در حوزه هنر با توجه به ضریب نفوذشان با تمام قدرت تلاش کرد بخش هنری دولت را زمین گیر کنند اما اکنون باتوجه به آمار و ارقام موجود و بازدیدهای میدانی میتوان گفت بخشهای مختلف هنری در سال 1402 نه تنها زمین گیر نشدند بلکه از رونق و رشد مناسبی نیز برخوردار بودند اما در این بین تئاتر به عنوان هنرپایه از شرایط ویژهتری به نسبت سایر رشتهها برخوردار بود و انتظار میرفت علی رغم تمرکز این جریانات در هنرهای نمایشی از وضعیت چندان مطلوبی برخوردار نباشد اما در روزهای پایانی سال و با اهتمام ویژه مدیرکل هنرهای نمایشی و معاون هنری وزیر ارشاد، تئاتر در سال 1402 در مقایسه با سال گذشته در مدار رشد قرار گرفته و وضعیت به مراتب از آنچه تصور میشد بهتر و مناسبتتر است.
رسیدن به 4 میلیون مخاطب آنهم در حالی که رکورد این بخش مربوط به اواخر دهه نود با 7 میلیون تماشاگر است شاید در نگاه نخست اندک باشد اما نباید فراموش کرد که همان دولتی که رکورد 7 میلون مخاطب را در کارنامه خود ثبت کرده است، با کمتر از 100 هزار نفر تئاتر را به دولت سیزدهم تحویل داد، تئاتری که در سال نخست بسیاری از هنرمندانش به واسطه شیوع کرونا خانه نشین بودند و علی رغم وعدهها مکرر مدیرکل هنرهای نمایشی وقت از هیچ گونه حمایتی برای اجرا و به روی صحنه بردن آثار خود برخوردار نشدند از طرفی با توجه به شرایط کشور و اعلام انصراف معدود افرادی با حمایتها و پشتیبانیهای سنگین رسانهای حتی خوشبینترین منتقدان و هنرمندان نیز سرپا شدن تئاتر را تا چندین سال پیش رو غیر ممکن میدانستند اما اکنون و در روزهای پایانی سال رسیدن به 4 میلیون مخاطب پس از تجربه کرونا و شرایط ویژه کشور در سال جاری خودش یک رکورد مثال زدنی است از طرفی با توجه به اعلام رسمی اداره کل هنرهای نمایشی مبنی بر حضور 2 و نیم میلیونی مخاطبان در سال گذشته شاهد رشد بیش از 30 درصد در حوزه مخاطبان هستیم که با این حرکت قطعا و حتما در سال آینده رکورد 7 میلیونی مخاطبان در تئاتر نیز زده خواهد شد. هرچند که انتقاداتی مبینیبر حضور آثار تکراری در تئاترشهر و البته عدم حمایت اداره کل هنرهای نمایشی از گروهها وجود داشته و باید برای سال آینده برطرف شود.
اما در کنار اقبال و استقبال مخاطبان صدور مجوز برای روی صحنه رفتن حدود 6 هزار نمایش در قالب 53 هزار اجرا نیز نیز نشان از رونق هنرهای نمایشی در کشور علیرغم سر و صدا معدود افراد مبنی بر انصراف از اجرا میباشد، عددی که در مقایسه با سال گذشته که تنها 4 هزار نمایش با مجوز وزارت ارشاد به روی صحنه رفتند نیز از رشد 20 درصدی در نمایشها و همچنین افزایش 35 هزار اجرا در سال 1401 به 53 هزار اجرا در سال 1402 نیز رشد 50 درصدی را در این بخش نشان میدهد. حمایت از 60 رویداد سراسری و بینالمللی آنهم در گستره ایران اسلامی از دیگر دستاوردهای دولت سیزدهم در حوزه هنرهای نمایشی کشور که چراغ تئاتر را در سراسر کشور روشن نگه داشته است آنهم در حالی که همگان بر این امر واقفند که طی سالیان اخیر تئاتر تنها به تهران منحصر شده بود و با توجه به چنین خللی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در برنامه اعلامی خود در روزهای آغاز به کار موضوع عدالت فرهنگی را جزو اولویتهای این وزارت خانه بیان کرده بود و امروز شاهد تحقق این موضوع در سراسر کشور هستیم.
اما در کنار آمار و ارقام اعلام شده، تحقیقات میدانی نیز حکایت از به سامان شدن اوضاع تئاتر دارد، تعیین تکلیف و شروع عملیات احیا مجدد حریم تئاترشهر که به معضل و مسئله سی ساله مهمترین مجموعه تئاتری کشور بدل شده بود، تدوین سند جامع تئاتر به عنوان سند بالادستی و جامع با مشورت و همراهی هنرمندان، پیشکسوتان و مدیران تئاتری، بازسازی، تجهیز و ساخت سالنهای اجرا و پلاتوهای تمرین در سراسر کشور، احیای رویدادها و جشنواره مناطق، اهتمام به برپایی کارگاههای آموزشی رایگان با حضور اساتید مجرب و صاحب سبک در استانها، آغاز فرآیند سیستم یکپارچه سمتا در حوزه آمار و فروش نمایشها، خروج از انحصار فروش بلیتهای آثار نمایشی از جمله اقدامات صورت گرفته توسط اداره کل هنرهای نمایشی طی سال 1402 است که میتوان اذعان کرد که امسال چراغ تئاتر روشنتر از همیشه بود، هنری که متاسفانه طی سالیان گذشته به نوعی دچار عدم توجه ویژه از سوی مسئولین مربوطهاش شده بود. اما با این حال میتوان امیدوار بود که سال آینده تئاتر و هنرهای نمایشی کشور با رشد و سیر صعودی که در دوسال گذشته شاهدش بودیم به مدارج بالاتری دست یابد.