روایت رنج بشر، دموکراسی با طعم همبرگر و دروغ‌پردازی

به گزارش روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی، پنجمین جلسه نقد و بررسی آثار بخش مسابقه و مرور صحنه‌ای چهل‌ودومین جشنواره تئاتر فجر، روز جمعه، ششم بهمن، در تالار مشاهیر مجموعه تئاتر شهر، با حضور عوامل تولید نمایش‌های روز پنجم جشنواره و همچنین منتقدان و علاقه‌مندان به تئاتر برگزار شد.

گویی هر یک از مردم، از ماسک‌­های مختلفی برای پوشاندن چهره حقیقی خود بهره می‌برند

در اولین بخش از این نشست، نمایش «دشمن خدا»، به نویسندگی عمادالدین رجب­لو و کارگردانی مجید عراقی موردبحث و بررسی قرار گرفت.

رضا آشفته، منتقد جلسه، با اعلام این مطلب که این متن ساختاری اپیزودیک دارد، افزود: «نمایش «دشمن خدا» در دو بخش به دو گروه کودکان دبستانی و سربازان نظامی می‌­پردازد که هر دو گروه، تحت آموزش قرار دارند که یکی برای درس و دانش و دیگری برای جنگیدن و دفاع از میهن، آموزش می­‌بینند. موضوعی که در این داستان جالب توجه است، توجه به دروغ‌­پردازی­‌های مردم در اجتماع است که گویی هر یک از مردم، از ماسک­‌های مختلفی برای پوشاندن چهره حقیقی خود بهره می‌برند.»

در ادامه، عراقی، کارگردان این نمایش نیز با اشاره به این نکته که لازم است انسان‌­ها پیش از تولید همنوع خود، آموزش‌­های لازم را دریافت کنند، افزود: «انسان‌­ها ابتدا همنوع خود را تولید می­‌کنند، بدون آن‌که برای آموزش انسان به وجودآمده، آموزش­‌های لازم را دیده­ باشند.»

دموکراسی با طعم همبرگر

در بخش دوم جلسه، نمایش «دموکراسی با طعم همبرگر»، به نویسندگی و کارگردانی حامد شفیع­‌خواه، موردبررسی منتقدان قرار گرفت. «علی تدین صدوقی»، منتقد این نمایش، با نگاهی به ویژگی­‌های آثار گروتسک، درباره این نمایش گفت: «این نمایش، درون‌مایه‌ای گروتسک دارد، چراکه هم تراژدی و هم کمدی، در آن نهفته است. این نمایش نیز این تفاوت­‌ها را درباره آدم­‌هایی که دچار روزمرگی شده­‌اند در قالب کاریکاتور به مخاطب نشان می‌­دهد. داستان نمایش، خانواده­ای را روایت می­‌کند که دچار مشکلاتی در تفاوت‌های فکری بین اعضای خود شده­ است و این تفاوت­‌ها را بررسی می­‌کند، درحالی‌که اعضای خانواده حتی درباره آرا و عقاید خود نیز دارای شناخت و آگاهی کافی نیستند و به‌نوعی دچار روزمرگی و عادت در رفتارهای خود در خانواده و اجتماع شده‌­اند.»

شفیع­‌خواه، کارگردان نمایش نیز در پاسخ به این نکته عنوان کرد: «تفاوت­‌ها در اعضای خانواده این نمایش، منجر به برگزاری انتخابات درونی در آن‌ها می‌­شود و البته هر نسلی، با خود معنای جدیدتری از دموکراسی را همراه دارد. این نمایش، وابستگی به هیچ منطقه خاصی از جهان ندارد و به‌نوعی جهان‌شمول است.»

«ساپو»؛ روایت رنج بشر

در سومین بخش جلسه، نمایش «ساپو»، به نویسندگی و کارگردانی محمدامین سعدی موردبررسی قرار گرفت. رضا آشفته، منتقد این نمایش، با اشاره به داستان این اثر گفت: «در همه آثار درام تلاش بر این بوده و هست که پرحرفی­‌ها و پرگویی­‌های فلسفه ساده­سازی شود و با تبدیل به داستان و تصویر وارد نمایش شود. در نمایش «ساپو»، نوعی انباشت و اشباع دانش تئاتری وجود دارد. نمایش دارای جزئیات روانی و اجتماعی پیچیده­ای است که در شخصیت­‌های مختلف گنجانده‌شده است و البته کارگردان توانسته ­است ریتم و هارمونی لازم و کافی را برای سامان بخشیدن به اثر ایجاد کند.»

سعدی، کارگردان نمایش نیز بابیان پیشینه نگارش و جزئیات نمایشنامه خود گفت: «آنچه بیش از هر چیز دیگری در این نمایش موردنظر من است، به تصویر کشیدن رنج بشری است.»

در این نشست، مهدی حامدسقایان، دبیر چهل‌ودومین جشنواره بین‌­المللی تئاتر فجر نیز حضور یافت و مباحث مربوط به نقد و بررسی آثار نمایشی این جلسه را پیگیری کرد.