گفتوگو با کارگردان راه‌یافته به بخش مسابقه تئاتر ایران فجر42
امید نیاز: جشنواره فرصتی برای نگرش به انواع متفاوت تئاتر است
امید نیاز، کارگردان نمایش «سندروم بولونیا» می‌گوید نمایشی که از تصویر غنی نباشد و نتواند زیبایی بصری داشته باشد، مورد استقبال تماشاگران قرار نمی‌گیرد.
به گزارش ایران تئاتر به نقل از برنا، نمایش «سندروم بولونیا» به نویسندگی و کارگردانی امید نیاز از شهر اصفهان در مسابقه تئاتر ایران در جشنواره فجر حضور دارد و روزهای دهم و یازدهم بهمن در سالن اصلی تئاتر شهر روی صحنه می‌رود.
امید نیاز کارگردان نمایش «سندرم بولونیا» گفت: «پس از اینکه تحصیلاتم را در مقطع دکترا در رشته فلسفه به پایان رساندم، یکی از مهم‌ترین مفاهیمی که به آن فکر می‌کردم، تاثیری بود که به لحاظ تعاریف، ارزش‌ها و ضدارزش‌ها در دیدگاه انسان پس از قرن هجده ایجاد شد.»
نیاز درباره عنوان این نمایش گفت: «بولونیا یک شهر دانشجویی در ایتالیاست که سمبل و شهر آگاهی و دانش شناخته می‌شود. سندروم نیز کلمه‌ای است که مبنای علمی دارد و یک نوع اختلاف و ناهمگونی با جمع را شامل می‌شود.»
او افزود: «داستان این نمایش درباره یک کمپ پناهجویان در سال ۱۹۸۸ در نقطه صفر مرزی ایتالیاست. افرادی که در آن مکان هستند، سال‌ها به یک رخوت و پریشانی دچار شده‌اند که سمبلی از اکثریت انسان‌های عصر حاضر در جهان است و گویی جهان چیزی برای عرضه به آن‌ها ندارد. گویی نگاهی پوچ‌گرایانه در بشر نهادینه شده است و انسان‌ها فاقد هر مکانی برای رفتن به آنجا هستند و در این میان یکی از شخصیت‌ها دست به خیال‌پردازی می‌زند و این کار او مورد تسمخر افراد حاضر در آن کمپ قرار می‌گیرد.»
نیاز ادامه داد: «افرادی که در قصه هستند هر کدام دارای پس زمینه‌ای هستند که از شاخه‌های کلی مشکلات بشر عصر حاضر در آن استفاده شده است. همچنان که بحث فلسفی کلی میان تضاد و جنگ، خیال، نگاه و آرزوی آزادی را بررسی می‌کنیم، در کنار آن به مباحثات روان‌شناختی نیز توجه داشتیم.»
این هنرمند درباره چالش‌های پیش رو در تولید نمایش «سندروم بولونیا» نیز گفت: «یکی از مهم‌ترین چالش‌ها برای ما، عدم باور اولیه توسط افراد تصمیم‌گیر به لحاظ تولید اثر در شهر اصفهان بود و البته از نظر من تئاتر یعنی تلاش و مبارزه و خوشبختانه در نهایت مشکلات مربوطه برطرف شد. مسئله دیگر برای ما این بود که چگونه می‌توانیم این اثر پرلایه را برای تماشاگر عصر حاضر اجرا کنیم، چراکه امروزه مخاطب مدیوم‌های مختلفی را در اختیار دارد و مهم است از چه طریقی قصد داریم او را مجاب به تماشای یک اثر نمایشی کنیم. مورد دیگر دکور این کار بود که باید به وسیله آن به صورت توامان فضای رئال و سمبولیک را ایجاد می‌کردیم.»
امید نیاز با اشاره به اینکه تلاش کردیم در تولید این اثر به سمت تصویرسازی حرکت کنیم، ادامه داد: «نمایشی که از تصویر غنی نباشد و نتواند زیبایی بصری داشته باشد، مورد استقبال تماشاگران قرار نمی‌گیرد. تلاش کردم مفاهیم پیچیده را در قالب قصه‌ای ساده قرار دهم. من از سال ۲۰۰۷ در فستیوال‌های مختلف اروپایی و آسیایی حضور داشتم. فلسفه و تعریف جشنواره به‌واقع موقعیت و امکانی است تا هنرمندان با چگونگی رویکردهای مختلف آشنا شوند تا مجالی برای تجربه‌اندوزی و نگرش به انواع متفاوت تئاتر به وجود بیاید.»
چهلودومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با ریاست کاظم نظری و دبیری مهدی حامدسقایان، از 27 دی تا 12 بهمن 1402 در تهران در حال برگزاری است.
