چراغ جشنواره تئاتر دانشگاهی همچنان خاموش است
حالا دیگر چندمین سالی است که دانشجویان تئاتر جای خالی جشنواره تئاتر دانشگاهی را حس میکنند؛ جشنوارهای که زمانی نهتنها برای جامعه دانشگاهی که حتی برای بدنه حرفهای تئاتر کشور هم اتفاقی ویژه بود.
به گزارش ایران تئاتر به نقل از ایسنا، اردیبهشت برای خانواده تئاتر و بهویژه تئاتر دانشگاهی، بیش از هر چیز دیگری، یادآور جشنواره تئاتر دانشگاهی است؛ جشنوارهای که امسال هم خبری از برگزاری آن نیست و احتمالا برای مدتی طولانی به محاق رفته است.
این جشنواره البته طی سالیان طولانی، فراز و نشیبهای گوناگونی را از سر گذرانده و پیشازاین هم طعم فترت را چشیده است اما نکته مهم این است که این جشنواره در اوج درخشش خود، ابتدا با محدودیتهای مختلف روبهرو شد و حالا هم که سالهاست تعطیل شده است.
جشنواره تئاتر دانشگاهی همواره یکی از اصلیترین مجراهایی بوده که استعدادهای درخشان تئاتر را در رشتههای گوناگون معرفی کرده است. بسیاری از نامآوران تئاتر کشور از دل همین جشنواره به بدنه حرفهای تئاتر شناسانده شدهاند و اینچنین بود که بعد از مدتی، جشنواره تئاتر فجر، جایی را برای برگزیدگان جشنواره دانشگاهی تعریف کرد تا جوانان مستعد دانشجو، در این رویداد نیز فرصت هنرنمایی داشته باشند.
از بحث معرفی استعدادهای تازه که بگذریم، جشنواره تئاتر دانشگاهی، همواره فرصت مغتنمی بود تا دانشجویان تئاتر بتوانند در جایگاه برگزارکننده و تصمیمگیرنده، قرار بگیرند و از این حیث، نقش جشنواره دانشگاهی در پرورش و ارتقای توان مدیریتی جوانان هنرمند، بیمانند است.
دانشجویان دهههای گذشته خوب به یاد دارند که سیستم انتخاب دبیر این جشنواره از دل کانونهای تئاتر دانشگاهی بود و این یکی از نخستین زمینههای تمرین دموکراسی برای نسلی بود که قرار بود آینده کشور را بسازد. آنان یاد میگرفتند با برگزاری جشنواره هم به شیوهای دموکراتیک، دبیر انتخاب کنند و هم چندوچون برگزاری و برنامهریزی یک جشنواره مهم را در اشل بینالمللی میآموختند.
داشتن دبیرخانه دائمی که در طول سال فعال بود و نیز انتخاب دبیر هر دوره در اختتامیه دوره پیشین جشنواره، ازجمله ویژگیهایی بود که سبب شد در مقطعی، جشنواره تئاتر هم به این شیوه عمل کند و در اختتامیه هر دوره، دبیر دوره بعدی را معرفی کند تا دبیر منتخب برای برنامهریزیهای خود زمان بیشتری در اختیار داشته باشد.
از سوی دیگر، جسارت و نوآوری همواره بهعنوان وجوه مهم جشنواره تئاتر دانشگاهی تلقی میشد، چراکه دانشجو، برخلاف هنرمند حرفهای چیزی برای از دست دادن ندارد. او نه نگران گیشه و بازگشت سرمایه است و نه ناچار است از کارنامه هنری خود مراقبت کند. او کسی است که میتواند به دل خطر بزند و ناشناختهها را کشف کند.
در آغاز، این جشنواره محدود و محدودتر شد و دوران کرونا هم بهترین بهانه را فراهم کرد تا تعطیل شود و این تعطیلی همچنان تداوم پیدا کرده است و وزارت علوم متولی برگزاری این رویداد هم هیچ خبر رسمی از احیای دوباره این جشنواره تاکنون نداده است.
در نگاه اول شاید به نظر برسد که دانشجویان شاید دیگر توش و توانی برای شرکت در رویدادی مانند جشنواره دانشگاهی را نداشته باشند اما هر بار که جشنوارهای دیگر، فراخوانی میدهد، اتفاقا دانشجویان تئاتر نشان میدهند که شوق حضور در رویدادی مانند جشنواره را دارند، چراکه جشنواره، تنها فرصت آنان برای ابراز وجود است و اینچنین است که هم جشنواره تئاتر «همآغاز» در تئاتر شهر و هم بخش دانشگاهی جشنواره تئاتر فجر از سوی دانشجویان تئاتر با استقبال روبهرو شدند.
سال گذشته دبیر جشنواره تئاتر فجر که خود جزو جامعه دانشگاهی و مدرس دانشگاه است، برای جبران این کمبود، بخش تئاتر دانشگاهی را در جشنواره فجر تعریف کرد. این اقدام هرچند با اقبال دانشجویان روبهرو شد اما در دل جامعه دانشگاهی و استادان، این نگرانی را ایجاد کرد که مبادا وزارت علوم با توسل به چنین اتفاقی، برگزاری جشنواره تئاتر دانشگاهی را به فراموشی بسپارد.
اردیبهشت امسال هم میگذرد و شاید جای جشنواره تئاتر دانشگاهی در اردیبهشتهای آینده هم همچنان خالی بماند اما مرور تاریخ این جشنواره نشان داده که جشنواره دانشگاهی هر بار ققنوسوار برخاسته و از خاکستر خود، حیاتی دوباره ساخته است و ما هم امیدواریم در روزها و ماههای پیش رو چراغ این جشنواره روشن شود.