ابراهیم گله‌دارزاده:
توجه ویژه‌ای به نسخ غریب تعزیه داشتیم
ابراهیم گله‌دارزاده مدیر بخش هنرهای نمایشی خیمه هنر از اجرای تعزیه‌هایی غریب که بیش از ۱۰ سال است در ایران به اجرا درنیامده‌اند در ویژه‌برنامه‌های فرهنگی این خیمه گفت.
به گزارش ایران‌تئاتر، ابراهیم گله‌دارزاده، مدیر بخش هنرهای نمایشی ویژه‌برنامه‌های فرهنگی «خیمه هنر» که همزمان با آغاز محرم به مدت 10 شب در پهنه رودکی مهمانان عزاداران حسینی (ع) است، از جایگاه شبیه‌خوانی گفت.
او با تاکید بر اینکه قرار است تا در «خیمه هنر» توجه ویژه‌ای به شبیه‌خوانی توجه شود، بیان کرد: قطعا معاونت هنری وظیفه حفظ و اشاعه نسخ تعزیه را برعهده دارد و به همین خاطر ما تا جایی که شد توجهی به نسخ غریب کردیم و نسخه‌هایی که در «خیمه هنر» خوانده می‌شود، نسخ معتبری هستند که توسط تعزیه‌خوانان حرفه‌ای اجرا می‌شوند. معین‌البکا این مجالس آقای جمال‌الدین قاسمی است که نزیک به هفت دهه و از بچه‌خوانی دراین عرصه فعالیت داشته و گنجینه‌ای از بهترین نسخ تعزیه را در اختیار دارد و به نحوه اجرای آنها به خوبی آگاه است.
این هنرمند ادامه داد: همچنین با خواندن مجالسی چون «عبدالله عفیف» و «عابس و شوذب» دو تعزیه غریب را به مخاطبان معرفی کردیم. گمان می‌کنم که تعزیه «عبدالله عفیف» بیش از 10 سال بود که در سراسر ایران خوانده نشده بود. تلاش‌مان این بود تا تعزیه‌های خیمه اجرایی‌تر از دیگر تعزیه‌ها باشند و از نظر اجرایی مثل سنت قدیم برگزار شوند. البته در نظر داشتیم، با برنامه‌ای در میدانگاه و با سنت خیلی قدیمی‌تر میزبان عزاداران حسینی باشیم که به دلیل شرایط اخیر این مکان فراهم نشد.
گله‌دارزاده با اشاره به لزوم توجه بیشتر به هنر تعزیه گفت: برپایی مجالس تعزیه نباید تنها محدود به دهه اول محرم یا شب‌های قدر باشد؛ چراکه در این صورت این تنها هنر نمایشی جهان اسلام به فراموشی سپرده می‌شود. کشورهایی که پیرامون ما هستند؛ هیچ هنر نمایشی تولید نکردند و تعزیه تنها هنر جدی سرزمین‌های اسلامی است که ما آنطور که شاید و باید به آن توجه نمی‌کنیم. این هنر نسخ متفاوتی از مذهبی و غیرمذهبی دارد. نسخی که برخی از آنها چند دهه می‌شود که خوانده نشده اما می‌توان از آنها در محافل و اعیاد نیز بهره برد.
او ادامه داد: هنوز چندین معین البکا داریم که خواندن متون کمتر خوانده شده یا فراموش شده تعزیه را می‌دانند و باید به دیگر هنرمندان فعال این عرصه آموزش دهند. غفلت از این موضوع باعث از دست رفتن این سرمایه‌های ملی می‌شود. ما هر دو سال یک‌بار در جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی سنتی فرصت کوتاهی برای خواندن چند نسخه از تعزیه‌های قدیمی را فراهم می‌کنیم اما این خیلی کم است.
مدیر بخش هنرهای نمایشی ویژه‌برنامه «خیمه هنر» با اشاره به ضرورت حضور دولت به عنوان یک حامی قدرتمند برای حفظ تعزیه این میراث ناملموس ایرانیان تاکید کرد: بانیان خصوصی در سطح کشور حضور دارند که کار خود را انجام می‌دهند اما حضور دولت باعث شکل‌گیری یک برنامه منسجم و متداوم خواهد شد. وقتی پای دولت وسط باشد، کار جدی‌تری صورت می‌گیرد، دغدغه هنرمندان کمتر می‌شود و آنها با فراغ بال می‌توانند کارهای اساسی و دشوارتر را انجام دهند. کارهایی که شاید یک بانی شخصی دلیلی نداشته نباشد برای آنها سرمایه‌گذاری کند.
گله‌دارزاده در پایان سخنانش بیان کرد: در هر حال آمادگی حفظ و اشاعه هنر شبیه‌خوانی از طرف خانواده این هنر وجود دارد و فقط باید دید این حمایت چقدر از طرف بخش‌های متعدد دولت انجام خواهد شد. قطعا منظور از دولت تنها وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یا اداره کل هنرهای نمایشی نیست، میراث فرهنگی و دیگر سازمان‌های دولتی نیز باید همراه شوند. تعزیه ثبت جهانی دارد و وظیفه تمامی سازمان‌هاست که به حمایت از آن بپردازند ولی متاسفانه خیلی جدی شانه خالی کرده‌اند و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با بضاعت خود سعی می‌کند تا این هنر را حفظ کند.
گفت‌وگو: نگار امیری
