در حال بارگذاری ...
...

وداع با یعقوب صباحی؛

مرد نیک تئاتر با ذکر خاطراتی خوش از بازی و زندگی‌اش به خاک سپرده شد

مراسم تشییع زنده‌یاد یعقوب صباحی، با حضور خانواده، جمع کثیری از هنرمندان و دوستان این هنرمند فقید، در قطعه هنرمندان بهشت زهرا(س) برگزار شد.

به گزارش ایران تئاتر، مراسم تشییع زنده‌یاد یعقوب صباحی، صبح امروز چهارشنبه ۲۵ تیرماه ۱۴۰۴ با حضور خانواده، جمع کثیری از هنرمندان و دوستان این هنرمند فقید، در محل قطعه هنرمندان بهشت زهرا(س) برگزار شد.

رضا مردانی (مدیرکل هنرهای نمایشی)، سعید اسدی (مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی ایران)، بهزاد فراهانی، اتابک نادری، وحید لک، حسین مسافرآستانه، شهرام کرمی، خسرو شهراز، نوشین تبریزی، حمیدرضا نعیمی، سام کبودوند، علیرضا آرا، شبنم مقدمی، مهدی قلعه، سعید داخ، فریدون محرابی، ناصر آویژه، مریم رحیمی، سیروس سپهری، مجید قناد، حمید پورآذری، علی اصغر دشتی، آرش فلاحت‌پیشه، ایمان سلگی، کامبیز امینی، علیرضا مهران، سیاوش چراغی‌پور، خسرو احمدی، فرهاد شریفی، آرش دادگر، خیام حسینی، سیروس همتی، فرهاد بشارتی، سیاوش جامع، امیرحسین شفیعی، سیروس انسقی، امین میری، مرضیه  صدرایی، مجید رحمتی، کهبد تاراج، محمدهادی عطایی، احسان فلاحت پیشه، سیاوش خادم حسینی، محمدرضا عطایی‌فر، صدف اسپهبدی، فرزانه نشاط‌خواه، جمشید جهان‌زاده، بهناز نازی، مسعود میرطاهری، سامان خلیلیان، رویا بختیاری‌، سینا ییلاق‌بیگی، حسین امیدی، مجید نوروزی، مصطفی کوشکی در این مراسم حضور داشتند.

حسین مسافر آستانه، کارگردان و مدیر فرهنگی، در مراسم تشییع پیکر زنده‌یاد یعقوب صباحی با اشاره به جایگاه این هنرمند در تئاتر ایران گفت: «هنرمندانی که سال‌ها با او زندگی کردند، با او خاطره ساختند و آثار ارزشمندی را روی صحنه‌های تئاتر به اجرا درآوردند، امروز در سوگ از دست‌دادنش به یاد آن خاطرات پناه می‌برند. این خاطره‌ها شاید بتواند مرهمی بر دل‌ داغدارشان باشد.»

او در ادامه با اشاره به سختی تحمل این فقدان گفت: «تحمل این غم بسیار دشوار است. تنها چیزی که می‌تواند اندکی آرامش‌بخش باشد، همان است که قرآن می‌فرماید: مؤمنان کسانی‌اند که وقتی مصیبتی به آن‌ها می‌رسد، می‌گویند: ما از خداییم و به‌سوی او بازمی‌گردیم. این روز، روزی است که برای همه ما خواهد رسید.»

مسافر آستانه با بازگویی خاطره‌ای از نخستین دیدارش با یعقوب صباحی افزود: «یادم هست در دهه ۷۰ برای نخستین‌بار او را در صحنه تئاتر شهر دیدم؛ جوانی با موهای بلند و پرشور. وقتی اجرای اولش را دیدیم، آقای پاکدل دستش را روی شانه‌اش گذاشت و گفت: ما در آینده از این آدم زیاد خواهیم شنید. و همین‌طور هم شد. اجرای فوق‌العاده‌ای ارائه کرد و از همان زمان مشخص بود که آینده درخشانی خواهد داشت.»

وی با تأکید بر استعداد و توانایی‌های هنری صباحی اظهار کرد: «یعقوب صباحی با وجود آثار ارزشمند و نقش‌آفرینی‌های درخشانی که در تئاتر و جلوی دوربین داشت، هرگز به حق واقعی خودش نرسید. استعداد او فراتر از آن چیزی بود که دیده شد. به‌گمانم جامعه می‌توانست او را بیشتر و بهتر بشناسد.»

مسافر آستانه در پایان گفت: «امیدوارم خاطرات و آثارش تسلای خاطر دوستان، همکاران و دوستدارانش باشد. ما به ظاهر از او جدا شدیم، اما در حقیقت، در دل همه‌ی کسانی که او را می‌شناختند، یاد و خاطره‌اش زنده خواهد ماند. بار دیگر این مصیبت را به خانواده محترم ایشان، جامعه هنری و همه‌ی دوستدارانش تسلیت عرض می‌کنم.»

سعید اسدی، پژوهشگر و نویسنده تئاتر و مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی ایران، در مراسم تشییع پیکر زنده‌یاد یعقوب صباحی ضمن تسلیت به خانواده این هنرمند فقید گفت: «درگذشت محترم شادروان یعقوب صباحی برای ما بسیار تلخ و دردناک است. از خداوند برای خانواده ایشان صبر و شکیبایی مسئلت دارم و امیدوارم بتوانند این رنج سنگین را تحمل کنند. ما خود را شریک اندوه این خانواده می‌دانیم، چراکه یکی از اعضای جامعه تئاتر و خانواده فرهنگی خود را از دست داده‌ایم.»

او با تأکید بر جایگاه صباحی در هنرهای نمایشی ادامه داد: «امروز در سوگ هنرمندی نشسته‌ایم که از دل مردم برخاسته بود و همواره وفادار به مردم و هنر باقی ماند. او یکی از چهره‌های متعهد تئاتر ما بود.»

اسدی در پایان گفت: «از طرف خودم و به نمایندگی از معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اداره‌کل هنرهای نمایشی، و انجمن هنرهای نمایشی، این ضایعه را به خانواده محترم ایشان و جامعه هنری کشور تسلیت عرض می‌کنم. یاد و خاطره ایشان در دل همه ما زنده خواهد ماند.»

در مراسم تشییع پیکر زنده‌یاد یعقوب صباحی، سیروس همتی، شهرام کرمی، آرش فلاحت‌پیشه، آرش دادگر و حمیدرضا نعیمی هر یک با اندوه و تأثر از خاطرات این هنرمند فقید یاد کردند.

این هنرمندان برجسته با اشاره به ویژگی‌های شخصیتی و هنری صباحی، از نقش مهم او در تئاتر ایران سخن گفتند و فقدانش را ضایعه‌ای بزرگ برای خانواده هنرهای نمایشی دانستند.

آنان همچنین با مرور خاطرات همکاری و دوستی با صباحی، بر تأثیرگذاری ماندگار او در ذهن و دل همکاران و هنرجویان تأکید کردند و یاد و خاطره‌اش را گرامی داشتند.

در ادامه این مراسم با همراهی گروه دمام نوازی پیکر هنرمند فقید یعقوب صباحی به خاک سپرده شد.

آرش فلاحت‌پیشه، بازیگر تئاتر، در مراسم بزرگداشت زنده‌یاد یعقوب صباحی با قرائت یادداشت هیات‌مدیره انجمن بازیگران خانه تئاتر، سخنان خود را این‌گونه آغاز کرد: «انجمن بازیگران خانه تئاتر با اندوهی فراوان، درگذشت هنرمند گرانقدر و بازیگر برجسته تئاتر، یعقوب صباحی را به جامعه هنری، دوستان، همکاران و خانواده ایشان تسلیت می‌گوید. او الگویی درخشان برای نسل‌های پس از خود بود؛ یادش گرامی، نامش جاودان، و راهش چراغی روشن برای آیندگان.»

فلاحت‌پیشه سپس با لحنی شخصی‌تر از نسبت خانوادگی با صباحی گفت: «بسیاری از دوستان می‌دانند که یعقوب صباحی پسرخاله مادری و در واقع برای من فراتر از یک برادر بود. او کسی بود که مرا با تئاتر واقعی آشنا کرد؛ با آن بارانی که از شور و اشتیاق هنر در دلش می‌بارید.»

او با یادآوری خاطره‌ای از روزهای نوجوانی‌اش ادامه داد: «یادم هست در فرهنگسرای فدک تمرین می‌کردم و در انتهای سالن نشسته بودم. یعقوب را می‌دیدم که بازی می‌کرد؛ برایم همچون یک جادو بود. از همان کودکی، در جمع‌های خانوادگی و در آن خانه قدیمی، یعقوب الگویی برایم بود. اتاقکی در بالای خانه داشت؛ یک دنیای دیگر. دوستان هم گفتند: یعقوب تنهایی خاصی داشت، جهانی داشت که برای ما دست‌نیافتنی بود، اما الهام‌بخش.»

او با تأثر افزود: «وقتی دیروز متن تسلیت هیات‌مدیره انجمن بازیگران خانه تئاتر را برای خواندن به من سپردند، مدام به این فکر می‌کردم که چرا باید من اینجا باشم؟ قرار نبود امروز در چنین جایگاهی برای یعقوب صحبت کنم. او هنوز خیلی کارها داشت، خیلی حرف‌ها برای گفتن.»

فلاحت‌پیشه با اشاره به آخرین دیدارش با صباحی گفت: «در جشن بازیگر، بعد از تقدیر از او جلو آمد. با همان تواضع همیشگی‌اش گفت: «آرش، چرا من؟ چرا این اتفاق باید برای من بیفتد؟» اما در چشمانش هنوز شور زندگی بود. هر بار که روی صحنه بود، زنده می‌شد و عشق می‌کرد. او زاده صحنه بود.»

در پایان، فلاحت‌پیشه گفت: «عمو یعقوب، داداش، پسرخاله… دلمان برایت خیلی تنگ خواهد شد. سپاسگزارم از همه عزیزانی که اینجا هستند و در این غم با ما شریک‌اند.»

شهرام کرمی، کارگردان و پژوهشگر تئاتر، در مراسم تشییع پیکر زنده‌یاد یعقوب صباحی با بغض و اندوه از این هنرمند فقید یاد کرد و گفت: «بازگشت همه به سوی خداست. هیچ‌وقت فکر نمی‌کردم روزی برسد که ناچار شوم برای یعقوب صحبت کنم. سی سال پیش با هم شروع کردیم. همراه با دوستانی چون آرش، آغازگر مسیری بودیم که افتخارش را یعقوب با تلاش، استقلال و اخلاقش رقم زد.»

او با تأکید بر ویژگی‌های شخصیتی صباحی افزود: «یعقوب صباحی هنرمندی خودساخته بود؛ مستقل، پرتلاش و صبور. هیچ‌گاه وابسته به کسی نبود. با مشقت بسیار، خودش مسیرش را ساخت و در عرصه هنر جایگاهی شایسته به دست آورد.»

کرمی ادامه داد: «امروز ما از افتخار یعقوب صباحی سخن می‌گوییم؛ افتخاری که نه فقط به‌خاطر هنر او، بلکه به‌خاطر انسانیت، اخلاق و منش نیکش در ذهن ما ماندگار شده. یعقوب فقط یک بازیگر توانا نبود، بلکه یک انسان شریف و هنرمند اخلاق‌مدار بود. او بیش از سه دهه در صحنه تئاتر درخشید و به‌درستی به‌عنوان “مرد نیک تئاتر” شناخته می‌شد.»

او با اشاره به محبوبیت صباحی در میان دوستان و همکارانش گفت: «خودم هم تصور نمی‌کردم این‌همه علاقه و حس مثبت نسبت به یعقوب وجود داشته باشد. او را همه با محبت و احترام صدا می‌زدند. حتی در جمع دوستان، ما به او “عمو” می‌گفتیم؛ در فرهنگ کردی، “عمو” عنوانی‌ست برای بزرگان، و او برای ما بزرگ بود.»

شهرام کرمی در پایان با اندوه گفت: «سخت است، بسیار سخت، که امروز در کنار هم جمع شده‌ایم برای بدرقه یک مرد پرافتخار از هنر ایران. تسلیت می‌گویم به دختر نازنینش، همسر داغدارش، خواهرانش، و همه خانواده و دوستان هنرمندش. برای روح بلندش آرامش و آمرزش طلب می‌کنم. یعقوب عزیز، یادت همیشه با ما خواهد بود.»

سیروس همتی بازیگر و کارگردان گفت: «یعقوب هنرمندی بود که تنهایی‌اش را، دردهایش را، پنهان می‌کرد. پشت آن آرامش و سکوت، درد تنهایی را حمل می‌کرد. بازیگر بی‌ادعا و صبوری که جای خالی‌اش برای همه ما، بسیار سنگین است.»

آرش دادگر، کارگردان و بازیگر تئاتر، در مراسم یادبود زنده‌یاد یعقوب صباحی، با اشاره به ویژگی‌های اخلاقی و انسانی او گفت: «شرافت، مردانگی، صبوری، آرامش و متانتی که یعقوب داشت، واقعاً مثال‌زدنی بود. آقای نعیمی چند دقیقه پیش به من گفتند دیشب با آقای کرمی همزمان اشک می‌ریختند، با یاد خاطرات یعقوب می‌خندیدند… چون یعقوب همین‌گونه بود؛ لبریز از مهربانی، پر از قدرت و امید.»

دادگر با یادآوری خاطراتی از دوران همکاری‌اش با صباحی افزود: «در سال‌های جوانی‌ام، گاهی در حین کار با یعقوب بحث می‌کردم، گله‌مند می‌شدم، دعوا می‌کردم… اما او همیشه با متانت، بدون کینه، از کنار این مسائل عبور می‌کرد و فقط یک‌بار بود که تمرین را ترک کرد و گفت دیگر نمی‌آید. سه روز بعد برگشت. نشست، تماشا کرد، و بعد از مدتی گفت: «می‌شود من هم دوباره برگردم؟» گفتم: یعقوب، اینجا خانه خودت است. تو نرفته بودی که حالا بخواهی برگردی.»

او با تأکید بر جایگاه ویژه صباحی در میان همکارانش ادامه داد: «در طول دوران کاری‌ام، انسانی شریف‌تر از یعقوب ندیده‌ام. قلب بزرگی داشت. انسانیت در او موج می‌زد.»

دادگر همچنین از سوی یکی از دوستان دور صباحی پیامی را منتقل کرد: «مهران امام‌بخش، که این روزها در اتریش است، دیشب برایم پیامی فرستاد و خواست از طرف او بگویم که چقدر یعقوب را دوست داشت، چقدر دلتنگ اوست، و چه جای خالی بزرگی برایش به جا گذاشته است. یعقوب رفت، اما مهر و یادش ماندگار است. خدا رحمتش کند.»

حمیدرضا نعیمی، کارگردان تئاتر، در مراسم گرامیداشت زنده‌یاد یعقوب صباحی با بغض و اندوه از این هنرمند فقید گفت: «از صمیم قلب از محبت همه شما ممنونم، اما این همه لطف بی‌شک به خاطر مهربانی‌ها و خوبی‌های یعقوب عزیزمان است.»

نعیمی با تأکید بر اینکه مرگ یعقوب صباحی برایش باورپذیر نیست، ادامه داد: «من با یعقوب خداحافظی نمی‌کنم. به او سلام می‌کنم و همچنان با او خواهم بود. او برای من زنده است؛ همان‌طور که مرگش برای همه ما باورنکردنی بود، همان‌طور که بازی‌هایش را گاهی چنان باور می‌کردیم که انگار نقش نیست، زندگی است.»

او با قدردانی از یعقوب صباحی گفت: «یعقوب جان، بابت تمام مهربانی‌ها و لطفت ممنونیم. تو به ما یاد دادی که دنیا و آدم‌ها چقدر می‌توانند زیبا باشند. روی ماهت را می‌بوسم و همچنان با تو دیدار خواهم داشت.»

نعیمی در ادامه از همراهی نهادها و دوستان هنرمند در روزهای سخت بیماری و پس از درگذشت صباحی تقدیر کرد و گفت: «سپاسگزارم از همه عزیزانی که در این روزها کنار خانواده یعقوب بودند. از مرکز هنرهای نمایشی، انجمن هنرهای نمایشی، خانه تئاتر، صندوق اعتباری هنر و همه دوستان و همراهان. همچنین از عزیزان نسل جوان و هم‌نسلان خودم که در بیمارستان و پس از آن همراه بودند، صمیمانه تشکر می‌کنم.»

او با نام بردن از برخی افراد حاضر در مراسم از آن‌ها به‌صورت ویژه قدردانی کرد: «سپاسگزارم از مریم رحیمی، علی زارع، عسل کلاکی، شهرام کرمی، و به‌ویژه از استاد عزیزم بهزاد فراهانی که با وجود درد ناشی از سه دنده شکسته در خانه نماندند و به احترام یعقوب در این مراسم حاضر شدند. همچنین از استادان خسرو شهراز، جمشید جهان‌زاده، حسین مسافر آستانه و بهناز نازی که با وجود حال نامساعدشان در این مراسم حضور یافتند.»

او در پایان گفت: «امروز شاید روز تلخی باشد، اما با این همه عشق و حضور، روزی‌ست که یک رابطه تازه میان ما و یعقوب شکل می‌گیرد. یعقوب جان، سلام بر تو، درود بر مهربانی‌ات.»

این مراسم با حمایت و پشتیبانی اداره کل هنرهای نمایشی برگزار شد.

گزارش: علی کیهانی

عکس: میلاد میرزاعلی