فصل جدید همکاری‌ مشترک سازمان بهزیستی و وزارت فرهنگ

به گزارش ایران تئاتر به نقل از روابط عمومی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید جواد حسینی رئیس سازمان بهزیستی کشور و نادره رضایی معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی طی جلسه‌ای مشترک بر لزوم برنامه‌ریزی منسجم برای برگزاری و اجرای برنامه‌های هنری با پیوست‌های مختلف در حوزه‌های توان‌بخشی، مناسب‌سازی سالن‌های اجرای برنامه برای معلولان و تشکیل یک کارگروه مشترک میان این دو مجموعه دولتی تأکید کردند.

سید جواد حسینی رئیس سازمان بهزیستی کشور در ابتدای این دیدار که با همراهی  فاطمه عباسی معاون امور توان‌بخشی سازمان بهزیستی  و فاطمه فخری رئیس گروه هنر  سازمان انجام گرفت، ضمن قدردانی از حساسیت و توجه دوره جدید فعالیت‌های معاونت امور هنری در حوزه‌های خدمت‌رسانی فرهنگی به ذی‌نفعان مرتبط با سازمان بهزیستی بر برگزاری برنامه‌ها و پیوست‌های هنری برای معلولان و دیگر حوزه‌های توان‌بخشی توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تأکید و از آمادگی کامل سازمان بهزیستی برای انجام فعالیت‌های مشترک سخن گفت. 

دسترس‌پذیری سالن‌های هنری تحت پوشش معاونت امور هنری برای افراد دارای معلولیت، برگزاری ویژه‌برنامه‌های مشترک فرهنگی هنری در جهت فرهنگ‌سازی حوزه توان‌بخشی، تشکیل یک کارگروه مشترک در معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تهیه و تدوین یک تفاهم‌نامه اجرایی الزام‌آور برای خدمت‌رسانی به مددجویان حوزه‌های مختلف ازجمله مواردی بود که رئیس سازمان بهزیستی کشور به آن اشاره کرد. 
رئیس سازمان بهزیستی کشور در ادامه صحبت‌های خود تصریح کرد: سازمان بهزیستی کشور مأموریت‌های متعددی دارد که دربرگیرنده ابعاد و گستردگی زیادی است. یکی از همین فعالیت‌ها تمرکز بر «توان‌بخشی فرهنگی هنری» است که معتقدیم بیشترین میزان تأثیر را در میان جامعه هدف دارد. ما اکنون در این ساختار پهن‌پیکر که هشت میلیون نفر را تحت پوشش دارد تلاش می‌کنیم که مجموعه‌ای اثربخش باشیم. در این میان راه‌اندازی خانه‌های هنر و به‌تبع آن تشکیل 300 گروه هنری نشان‌دهنده اهمیتی است که به مقوله فرهنگ و هنر داریم و می‌دانیم تأثیرات زیادی دارد. به‌زودی هم تصمیم داریم تا باوجود تمام محدودیت‌ها بزرگ‌ترین خانه هنر را راه‌اندازی کنیم.

مسیری که طبیعتا بدون حمایت هنرمندان و همراهی معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی میسر نیست 

وی افزود: شعار ما این است که «هیچ‌کس نباید جا بماند» و جامعه دوستدار انسان، آرمان بشری است. اتفاقاً بر همین معیار است که ما ستاد مناسب‌سازی را راه‌اندازی کردیم تا در همه حوزه‌ها بتوانیم فعالیت‌هایی را انجام دهیم. در این راه توسعه شبکه داوطلبان سازمان بهزیستی هم یکی از مهم‌ترین برنامه‌های ما است که طبیعتا جامعه هنرمندان می‌توانند بهترین همراهان ما در این شبکه باشند ما باید تسهیل گری هنری داشته باشیم تا بتوانیم شاهد اتفاقات خوبی در حوزه «توان‌بخشی هنری» باشیم. 

ارائه خدمات مبتنی بر توان‌بخشی در پروژه «اتاق هنر» 

فاطمه فخری رئیس گروه هنر سازمان بهزیستی کشور هم در ادامه این نشست ضمن ارائه گزارشی از روند فعالیت‌های مجموعه تحت پوشش خود توضیح داد: ما در تمامی کشور به‌واسطه اینکه هنر ابزار قدرتمندی است و آن را به‌عنوان یکی از اصول توان‌بخشی معرفی کردیم تلاش داشتیم تا با اجرای طرح «اتاق هنر» رویکردهای توان‌بخشی در این عرصه را ارتقا بخشیم. در این چارچوب آنچه موردتوجه و تمرکز ما بود اجرای پررنگ‌تر این پروژه در شهرها و روستاهای کوچک بود که بر این اساس 113 پایگاه در استان‌ها راه‌اندازی و خدمات هنری مبتنی بر توان‌بخشی را ارائه دادیم.

وی افزود: آنچه در این پروژه برای ما بسیار اهمیت داشت، اصلا مسیری برای ایزوله سازی و جداسازی نبود بلکه ارائه شرایطی برای تولید محصولات هنری در حوزه‌های تئاتر، موسیقی و هنرهای تجسمی بود که خوشبختانه با استقبال بسیار خوبی هم مواجه شد و فضایی را فراهم ساخت تا در تحقق موضوع «عدالت فرهنگی» دولت آن هم در حوزه‌های توان‌بخشی گام‌هایی را برداریم. البته در این حوزه برخی از مسئولان نیز در برخی جشنواره‌های فجر کم‌توجه‌ی هایی داشتند و ای‌کاش می‌دانستند درجه کیفی این بچه‌ها چه قدر بالاست و می‌توانند در رویدادها و جشنواره‌های مختلف در حد و اندازه‌های خود آثار درخشانی را خلق کنند. پس خواهش ما این است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تلاش کند تا در یک همکاری مشترک این چالش‌ها را مرتفع کنند. چراکه بچه‌های معلول به‌قدری می‌توانند در جشنواره‌ها حضور فعالی داشته باشند که بتوانند یکی از مؤلفه‌های جذابیت این رویدادها به حساب آیند. 

رئیس گروه هنر سازمان بهزیستی کشور خاطرنشان کرد: ما هم‌اکنون 780 هنرمند درجه‌یک داریم که می‌توانند با ارتقا آگاهی و دانش خود به‌واسطه حضور معلمان و استادان درجه‌یک و بحث‌های مربوط به «آموزش رایگان» به‌ویژه در روستاها بهترین کمک دهنده برای افزایش سطح کیفی فعالیت‌های ما باشند.  مسیری که فکر می‌کنم یکی از بهترین و مؤثرترین کمک‌هایی است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند به ما داشته باشد. 

پیشنهاد راه‌اندازی شبکه مولد هنرمندان در حوزه‌های توان‌بخشی 

سعید اسدی مشاور عالی معاون امور هنری وزیر فرهنگ و مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی ایران هم در ادامه این نشست ضمن ارائه توضیحاتی درباره نحوه مشارکت گروه‌های هنری دارای معلولیت در رویدادها و جشنواره‌های ملی گفت: فراز و نشیب همواره در جریان برگزاری جشنواره‌های مختلف وجود داشته که در دوره‌ای درخشان و در دوره‌ای عنایت‌ها به پروژه‌های موضوعی کمتر از حد تصور بوده‌اند؛ اما نکته‌ای که لازم است اشاره‌ای به آن داشته باشم برگزاری جشنواره نمایش‌های آئینی سنتی است که فکر می‌کنم هنرمندان دارای معلولیت می‌توانند با برنامه‌ریزی که به میزبانی جشنواره انجام می‌شود ویژه‌برنامه‌های نمایشی را در این رویداد اجرا کنند. 

وی افزود: فرآیند استعدادیابی جشنواره‌های فجر هم که برای آن برنامه‌ریزی‌هایی انجام دادیم می‌تواند فضای بسیار مناسبی برای انجام فعالیت‌های مشترک بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان بهزیستی باشد. در این چارچوب می‌توان پاتوق‌های فرهنگی را در ایام جشنواره طراحی کرد که آغازگر یک شبکه مولد برای انجام کارهای شبکه‌ای بین افراد دارای معلولیت و هنرمندان در تهران و دیگر استان‌ها باشد. به اعتقاد من این توانمندی برای ایجاد یک شبکه فعال وجود دارد منتها تحقق چنین چشم‌اندازی نیازمند یک مسیر آموزشی است که می‌بایست میان وزارت فرهنگ و سازمان بهزیستی مستحکم‌تر شود. در این راه نظرسنجی از هنرمندان برای فعال کردن آن‌ها به شکل عملیاتی، تشکیل یک کارگروه تخصصی و حرکت به سمت فعالیت‌های اجرایی با توجه به اقتضائات بودجه و ایجاد یک همکاری سه سویه میان سازمان بهزیستی، وزارت فرهنگ و انجمن‌های غیردولتی و برگزاری کارگاه‌های آموزشی با موضوع ویژه افراد دارای معلولیت و همچنین ایجاد پل‌های ارتباطی در ایران و کشورهای دیگر می‌تواند بخش مهمی از این شبکه مولد به حساب آید. 

مشاور عالی معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری از صحبت‌های خود تصریح کرد: مسئله «هنر کاربردی» موضوع بسیار مهمی است که پیوند آن با بدنه هنر مغفول مانده است این نکته مهمی است که ما می‌توانیم در قالب کمپین‌های مشترک با سازمان بهزیستی روی آن کارکنیم. 

تلاش برای حضور مؤثرتر هنرمندان دارای معلولیت در عرصه‌های حرفه‌ای 

آیدین مهدی زاده مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در این دیدار بیان کرد: بسیاری از هنرمندان مطرح دنیا بعضاً از بدو تولد هنرمندانی دارای معلولیت بودند اما کارها و آثارشان تبدیل به بهترین و جریان سازترین محصولات شد. مسیری که امروز تبدیل به یک زاویه متفاوت و مهم در هنرهای تجسمی شده است. شرایطی که ثابت کرده هنرمندان دارای معلولیت نه‌تنها نقصی ندارند که در بسیاری موارد دارای ارزشمندی‌های بیشتری به نسبت انسان‌های بدون معلولیت هستند؛ بنابراین نباید این افراد را در حوزه تجسمی مقایسه کرد.

وی با تأکید بر آسیب‌شناسی جریان حضور هنرمندان دارای معلولیت در رویدادها و جشنواره‌های هنری کشور گفت: حضور هنرمندان دارای معلولیت دربرگیرنده کارشناسی و بررسی‌های دقیقی است که امیدوارم ازاین‌پس توسط دوستان در سازمان بهزیستی کشور به ما منتقل شود و شرایطی را فراهم آورد که بتوانیم بدون کم‌وکاست درزمینهٔ حضور هنرمندان، رتبه‌بندی کیفی آن‌ها، ثبت‌نامشان در بانک اطلاعاتی و حتی فروش محصولات آن‌ها در عرصه‌های مختلف کارهای مؤثری را انجام دهیم. 

آمادگی دفتر موسیقی برای حضور هنرمندان دارای معلولیت در جشنواره‌ها

بابک رضایی مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در بخش دیگری از این دیدار تصریح کرد: تمام تلاش بنده و همکارانم بر این نکته قرارگرفته که در حوزه موسیقی تمام و کمال کنار هنرمندان دارای معلولیت باشیم چراکه چنین رویکردی را یک وظیفه می‌دانیم؛ اما در این راه به‌واسطه تخصص و نگاه کارشناسی که در بین کارشناسان سازمان بهزیستی وجود دارد باید برنامه‌ریزی منسجم‌تری ساماندهی شود تا بتوانیم در حوزه خدمت‌رسانی به هنرمندان این حوزه شرایطی بهتری را فراهم کنیم. 

وی ادامه داد: اجرای آثار هنری مختلف در فضاهای فرهنگی غیر از ایام برگزاری جشنواره‌ها، ارائه کارهای نمایشگاهی در بخش‌های متنوع موسیقایی، معرفی یک رابط از سوی سازمان بهزیستی به معاونت امور هنری وزارت فرهنگ برای ایجاد تعامل بیشتر ازجمله کارهایی است که می‌تواند در ماه‌ها پیش رو موردتوجه قرار گیرد. این در حالی است که بنده از همین‌جا آمادگی دفتر موسیقی وزارت فرهنگ برای حضور هنرمندان توان یاب تحت پوشش سازمان بهزیستی در جشنواره موسیقی جوان و دیگر رویدادهای پیش رو را اعلام می‌کنم تا به یاری پروردگار فعالیت‌های مشترک را آغاز کنیم. 

«هنر درمانی» و طرح چند نکته آموزشی برای آینده 

محمدحسین اسماعیلی مدیر دفتر برنامه‌ریزی و آموزش‌های هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در این نشست ضمن ارائه توضیحاتی درباره اجرای فعالیت‌های مشترک مجموعه تحت مدیریت خود با سازمان بهزیستی  گفت: بی‌تردید در حوزه هنر ملاک میزان توان اثر هنری و نه میزان توان هنرمند است؛ بنابراین باید مراقب باشیم در رویدادهای مختلف هیچ‌گونه تبعیضی وجود نداشته باشد. 

وی افزود: خوشبختانه ما سابقه همکاری خوبی با سازمان بهزیستی در حوزه آموزش هنر داریم مسیری که در سال 1401 نتایج خوبی داشت. ما در این زمینه تفاهم‌نامه‌ای هم داریم که براساس آن برخی از مباحث آموزشی را به‌صورت رایگان در سراسر کشور اجرا کردیم شرایطی که امیدوارم در آغاز فصل جدید همکاری‌ها ادامه پیداکرده و ما در کنار دوستان کمک دهنده خوبی باشیم. البته بحث «هنردرمانی» اکنون پاشنه آشیل مباحث آموزشی هنر شده که می‌بایست در قالب درست و اصولی آن به هنرجویان ارائه شود مسیری که در حوزه‌های مرتبط با هنرمندان دارای معلولیت نیز موردتوجه است و دفتر برنامه‌ریزی و آموزش‌های هنری این آمادگی را دارد که بتواند در این زمینه ارائه‌دهنده بسته‌های آموزشی در قالب‌های مختلف باشد. 

برنامه‌های مهم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه توان‌بخشی 

نادره رضایی معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در بخش دیگری از این نشست تصریح کرد: موضوع کمبود بودجه در مجموعه‌ها و سازمان‌های دولتی همواره مانع تحقق آروزها و رویکردهای حمایتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شده است؛ اما بی‌تردید می‌توان اتفاقات خوبی را با همکاری و هم‌افزایی وزارت فرهنگ و سازمان بهزیستی انجام داد. 

وی ادامه داد: آنچه برای بنده و همکارانم بسیار مهم است تلاش برای استفاده از توانمندی هنرمندان توان یاب برای امکان ارائه اثر و تولیدات هنری در فرصت‌های برابر است. موضوعی که چه در زمان حضورم در سمت‌های قبلی و چه زمان حضور در معاونت امور هنری برایم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده‌اند و همواره سعی کردم در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی مرتبط با ظرفیت توان یابان فعالیت‌های نوآورانه  را به نتیجه برسانم. البته براین باورم در این حوزه باید مرتبط با مأموریت سازمانی و با رویکرد خلاقانه اقدامات مسئولانه انجام داد و به دستاوردهای مطلوبی رسید. 

معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: از دیگر دغدغه‌هایی که همواره روی آن تأکید داشته و دارم بحث مناسب‌سازی سالن‌های اجرای آثار هنری و دسترس‌پذیر کردن آن‌ها برای مخاطبان توان یاب است که امیدوارم به‌زودی فاز اول آن با همکاری سازمان بهزیستی در یکی از سالن‌های مرتبط با معاونت امور هنری آغاز شود.

رضایی در پایان صحبت‌های خود ضمن قدردانی از آمادگی سازمان بهزیستی کشور برای آغاز فصل تازه فعالیت‌های مشترک با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی توضیح داد: به اعتقاد من هنرمندان توان یاب می‌توانند بهترین نمایندگان جمهوری اسلامی ایران در جشنواره ه و رویدادهای بین‌المللی باشند. شرایطی که با پتانسیل بسیار ارزشمندی که در سازمان بهزیستی  و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی وجود دارد آغازگر فصل تازه‌ای از فعالیت‌های مشترک مجموعه‌های ذی‌نفع باشد.