حسن دادشکر:
وظیفه «تئاتر» فرهنگ‌سازی است، نباید به کار بازاری تن داد
حسن دادشکر، کارگردان و پیشکسوت تئاتر کودک و نوجوان معتقد است وظیفه «تئاتر» فرهنگ‌سازی است و برای به‌دست آوردن گیشه نباید به کار بازاری تن داد.
به گزارش ایران تئاتر، حسن دادشکر، کارگردان و پیشکسوت تئاتر کودک و نوجوان، در گفت‌وگویی با تاکید بر وجه فرهنگی تئاتر، گفت: می‌گویند برای به دست آوردن گیشه باید کار بازاری انجام داد و تماشاگر را وادار به دست‌زدن کرد. تئاتر، وظیفه فرهنگ‌سازی و انسان‌سازی دارد، نه صرفاً سرگرمی. البته وجه سرگرم‌کنندگی تئاتر هم لازم است، اما نباید به آن تقلیل یابد.
این هنرمند پیشکسوت تأکید کرد: تماشاگر باید خودجوش دست بزند، نه به اجبار بازیگران. اگر تئاتر خوب تولید شود، هم آثار شاد خواهیم داشت و هم آثار اندیشمندانه. مهم این است که کارگردان هر سال کار کند و نسل تازه تربیت شود. دکور عظیم ۱۰۰ متری مهم نیست، بلکه طراحی درست، موسیقی و شعر مناسب ارزش دارد.
دادشکر خاطرنشان کرد: در چهار دهه گذشته نسلی را تربیت کرده‌ام و از این بابت که جان و عمرم را پای تئاتر گذاشته‌ام پشیمان نیستم. تئاتر باید متنی داشته باشد که هم منِ کارگردان راضی باشم و هم تماشاگر، تا امید و روحیه ایجاد کند. امروز دوران قهرمان‌سازی گذشته است؛ هرکس در این شرایط سخت بتواند زندگی‌اش را ادامه دهد، قهرمان است.
او افزود: به جایی رسیده ام که نمی‌توانم نمایش ۴۰ سال پیشم را تکرار کنم. کودکان در آن زمان طور دیگری فکر می‌کردند و در حال حاضر بچه‌های امروز با آن زمان پیش فرق کرده‌اند. باید سعی کنیم به سمت اندیشه‌ورزی و استقلال و حرف درست زدن اندیشه آنها را سوق دهیم.
دادشکر با انتقاد از برخی نهادهای فرهنگی گفت: مسئولان باید بررسی کنند کدام سالن‌ها فعال‌اند و کدام نه. برخی نهادهای وزرات‌خانه‌ها بودجه می‌گیرند اما خروجی قابل توجهی ندارند. در حالی که اگر بدانند تئاتر کودک و نوجوان چگونه انسان می‌سازد، نگاهشان تغییر خواهد کرد.
او با یادآوری نخستین تجربه‌اش در سال ۱۳۵۰ با تماشای نمایشی از بیژن مفید اظهار کرد: همان یک نمایش مسیر زندگی‌ام را تغییر داد. تئاتر خیابانی و محیطی همواره اجتماعی و سیاسی بوده است، نه صرفاً اجرای نمایشی در خیابان.
این کارگردان تئاتر کودک و نوجوان بیان کرد: در تئاتر زیر نظر داوود رشیدی، حمید سمندریان و دکتر پرویز ممنون و دکتر حسن ره‌اورد بزرگ شدم و کار یاد گرفتم. راه بهروز غریب پور و مرضیه برومند و دکتر قطب‌الدین صادقی را رفتم و راه آنها را قبول دارم.
دادشکر ادامه داد: در همه دنیا تئاتر از مدرسه آغاز می‌شود و به همین دلیل برای همه سلیقه‌ها برنامه دارند؛ از نمایش کلاسیک تا آوانگارد و ابزورد. اما در ایران تئاتر کودک و نوجوان جدی گرفته نمی‌شود. مدرسه فقط آموزش می‌دهد و پرورش مغفول مانده است. در حالی که پرورش درست می‌تواند یک کودک را به فرد موثر در جامعه بدل کند و پرورش غلط او را به راه درست بکشاند.
او با انتقاد از رویکرد نمایشی در مدارس گفت: وقتی پنج روز مانده به مراسم، تنها یک سرود یا نمایش سطحی تمرین می‌شود، نتیجه‌ای در تربیت هنری بچه‌ها ندارد. تئاتر باید با برنامه، قصه‌گویی، شاهنامه‌خوانی و آموزش خلاقیت همراه باشد.
دادشکر همچنین از مشکلات معیشتی و درمانی هنرمندان گفت: «از کانون پرورش فکری بازنشسته شده‌ام و حقوق بازنشستگی شاید به ده روز اول ماه برسد. هزینه داروهایم چندین میلیون تومان است و بیمه هنرمندان تنها بخشی از آن را پوشش می‌دهد. پیشکسوتان تئاتر که عمرشان را در این راه گذاشته‌اند، سزاوار حمایت واقعی‌اند.»
وی افزود: «هنگامی که خودم با مشکلات جسمی و معیشتی و درد روبه‌رو هستم، چگونه می‌توانم برای کودکان امید بسازم؟ وظیفه ما این است که در صحنه ناامیدی را منتقل نکنیم و بگوییم زندگی بخش‌های مختلف دارد. اما لازمه‌اش این است که مسئولان هم شرایط معیشتی را برای هنرمندان تسهیل کنند.»