سختترین کار در بازیگری این است که خودت باشی

نشست پرسش و پاسخ نمایش "پروفسور بوبوس" به همت انجمن منتقدان و نویسندگان خانه تئاتر و با حضور "آتیلا پسیانی" کارگردان نمایش، "رضا کیانیان" بازیگر و "امید روحانی" منتقد جلسه سه شنبه ۷ اردیبهشت در سالن کنفرانس مجموعه تئاترشهر برگزار شد.
به گزارش سایت ایران تئاتر، در این نشست "آتیلا پسیانی" با اشاره برای اجرای این اثر در سال 1360 گفت: «این متن را "رضا قیصریه" برای اجرای ما ترجمه کرد؛ اما چون آن موقع من به عنوان یک کارگردان حرفهای شناخته نشده بودم اجرای آن 29 سال به تعویق افتاد.»
وی افزود: «در طی این مدت نمایشهای دیگری برای من در اولویت قرار گرفت و از اجرای "پروفسور بوبوس" صرف نظر کردم، حتی امسال نیز قرار بود کاری بر اساس "بعل برشت" و ترکیب آن با گیلگمش به صحنه بیاورم؛ اما چون آن کار زمان تمرین طولانی را میطلبید نمایش سادهتر "پروفسور بوبوس" را پیشنهاد کردیم.»
پسیانی درباره انتخاب "رضا کیانیان" برای نقش بوبوس گفت: «سال 60 قرار بود این نقش را "احمد آقالو" بازی کند. از شهریور و مهر سال گذشته که به فکر اجرای این اثر افتادم، رضا کیانیان و جنس بازی دوگانهاش به ذهنم آمد و برایم اهمیت یافت.»
سپس "امید روحانی" منتقد جلسه به معرفی ویژگیهای نمایشنامه پرداخت و گفت: «این نمایشنامه واکنشی به فضای پس از استقرار استالین در شوروی است. در اجرای پسیانی دیالوگها دست نخورده باقی مانده و تنها چند شخصیت جذف شده است.»
پسیانی درباره آزادی عملش در کارگردانی و وفاداری به متن نمایشنامه گفت: «برای من در مقام کارگردان، کار در نمایش بدون کلام و کار در نمایش دارای کلام تفاوت زیادی ندارد؛ چرا که هر دو متن دارند و روش کار ما هم در هر دو یکی است چون که کار ما اتود زدن است.»
در ادامه "رضا کیانیان" درباره نحوه اجرا در اثر تجربی و کارگاهی پسیانی گفت: «من در هر نمایش، فیلم یا سریالی که بازی کردهام، شیوه خود را دارم که اتفاقاً شیوهای کارگاهی و تجربی است.»
کیانیان افزود:«من معتقدم نمایش زندگی نیست، بلکه بازی است. تماشاگر به دیدن تئاتر نمیآید که دوباره عین زندگی را ببیند بلکه میخواهد سرگرم شود و لذت ببرد اما در عین حال مفاهیمی هم منتقل میشود.»
وی در ادامه درباره برداشتش از مفهوم بازی تصریح کرد: «منظورم از بازی، بازیهای کودکانه است نه مفهومی پیچیده و عمیق. ما حتی وقتی بزرگ هم میشویم با بازی بهتر میتوانیم همه چیز را بفهمیم.»
کیانیان در ادامه بازی را یکی از سه ستون مهم نمایش خواند و گفت: «نخستین ستون، بازی است و ستون دوم، روایت است؛ اما روایتی که شیوه نمایشی دارد. ستون سوم، به حیرت انداختن مخاطب است؛ چرا که حیرت لذتبخش است.»
وی افزود: «رسیدن به سادگی بازی کودکانه نه تنها راحت نیست، بلکه بسیار پیچیده و دشوار است.»
کیانیان همچنین گفت: «سختترین کار در بازیگری این است که خودت باشی، اما چون نقاب و تکلف داریم نمیتوانیم خودمان باشیم.»
سپس پسیانی درباره مفهوم بازیگری اضافه کرد: «وقتی آرتو از بازیگر صحبت میکند از آوردن نقاب به روی چهره حرف نمیزند بلکه از پس زدن نقابها صحبت میکند.»
در ادامه "امید روحانی" کارهای پسیانی را بر چند اصل طبقهبندی کرد و گفت: «یکی از مهمترین ویژگیهای آثار پسیانی ارجاع به تمهیدات سینمایی است و دوم استفاده از المانهای تکرار شونده در آثارش.»
پسیانی در این باره توضیح داد: «سعی میکنم از الگو برداری مستقیم از تمهیدات سینمایی دوری کنم، اما در مورد المانهای تکراری گاه آگاهانه است و گاه غیر عمدی؛ اما مهم این است که به درد نمایش بخورد.»
وی در ادامه در توضیح استفاده از مد و فشن شو در نمایش "پروفسور بوبوس" گفت: «هدف من از استفاده از مد، متظاهر نشان دادن شخصیتهای نمایش است و به همین دلیل شخصیت بوبوس در این شو حضور ندارد.»
پسیانی در ادامه درباره حرکتش به سوی مخاطب در این اجرا گفت: «من تمام کارهایم را برای دل خودم انجام میدهم نه تماشاگر، مخاطب تنها همبازی من است و من با تئاتر بازی میکنم.»
وی افزود: «تئاتر نمیتواند از زندگی من جدا باشد چرا که کل زندگی من از کودکی با تئاتر گذشته و هرگز هیچ نمایشی را با حسابگری روی صحنه نیاوردهام.»
وی در ادامه تصریح کرد: «البته هر چند تعداد همبازیهایم بیشتر شوند خوشحال میشوم.»
کارگردان "پروفسور بوبوس" در ادامه درباره اجرا در تالار اصلی مجموعه تئاترشهر گفت: «تالار اصلی تئاترشهر برای من تالار جذابی نیست؛ چرا که درخصوص ایجاد رابطه، سالنی سرد است و ما سالنی مثل چهارسو که رابطهای گرم ایجاد میکند را میخواستیم که این ربطی به بزرگی و کوچکی تالار ندارد، بلکه به نوع ساخت آن مربوط است.»
در ادامه "کیانیان" درباره دور بودنش از تئاتر و پذیرش ایفای این نقش گفت: «وقتی به جایی رسیدهام که مورد قبول عدهای در جامعه هستم، حق دارم انتخاب کنم. دلیل اصلی حضور در کار پسیانی این است که جنس نگاه من و او یکی است.»
وی افزود: «نمیتوانم در کاری که فرسنگها از من دور است بازی کنم و این به معنی بد بودن این کارها نیست.»
وی ادامه داد: «من کار کردن با سمندریان، علی رفیعی و آتیلا پسیانی را دوست دارم. بازی در نمایشنامههای کلاسیک به خصوص آثار شکسپیر، مکبث و ریچارد سوم را هم دوست دارم. چخوف را دوست دارم، به خصوص مرغ دریایی را. اما باید امکان حضورم در این آثار فراهم شود.»
کیانیان درباره نقش مرکز هنرهای نمایشی در این رابطه گفت: «مرکز هنرهای نمایشی باید شرایطی را فراهم کند که من بازیگر بتوانم در تئاتر حضور داشته باشم.»
وی افزود: «من میدانم هر کس رییس مرکز هنرهای نمایشی باشد کوهی از مشکلات دارد برای همین زیاد گلایه نمیکنم؛ اما در همان حال گاهی هم باید یادآوری کرد که مرکز هنرهای نمایشی بدون هنرمندان نمیتواند وجود داشته باشد.»