استقرار گروه‌های تئاتردر سالن‌ها و فعالیت مستمر آنها از برنامه‌های امسال است
مهرداد ابوالقاسمی: آئین پایانی سومین دوره اردیبهشت تئاتر ایران غروب روز پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت ماه با حضور جمعی از هنرمندان و مسوولان در شیراز به کار خود پایان داد.
در این مراسم که با حضور حمید شاه آبادی، معاون هنری وزارت ارشاد، فرماندار استان فارس حسین پارسایی رئیس مرکز هنرهای نمایشی، منصور طبیعی مدیرکل ارشاد استان فارس و هنرمندانی چون علی نصیریان، سیاوش تهمورث، ایرج راد، داود رشیدی، احترام برومند، اصغر همت، حمید مظفری، مائده طهماسبی، مهدی فقیه و ... برگزار شد، طبیعی مدیر کل ارشاد استان فارس به ارائه گزارشی از عملکرد هنرهای نمایشی در طول سال در این استان پرداخت.
همچنین در این مراسم گروه نمایشی "اما" به اجرای قطعه‌ای موسیقی نمایش پرداخت و گروه موسیقی سه نفره "خموش" نیز در بخشی دیگر از مراسم به اجرای قطعات موسیقی‌ایی سنتی پرداخت. در این مراسم همچنین فیلمی گزارش‌گونه از فعالیت انجمن هنرهای نمایشی پخش شد.
"حمید شاه آبادی" در آئین اختتامیه اردیبهشت تئاتر ایران، بزرگداشت روز جهانی تئاتر که در ارگ کریمخانی شهر شیراز برگزار شد، افزود: «اردیبهشت تئاتر ایران که توسط حسین پارسایی (مدیر مرکز هنرهای نمایشی) پایه گذاری شد را باید سنتی حسنه و ماندگار دانست که پیام آور بسیاری از اخلاقیات، رفتارها و آئین های موجود در ملت ایران است.»
وی خاطرنشان کرد: «این مراسم، قدرشناسی از هنرمندانی است که خاک صحنه خورده‌اند، زحمت زیادی برای تئاتر کشیده‌اند و صحنه را هرگز ترک نکرده‌اند و با تلاش و زحمات این پیش‌کسوتان هم اکنون سفره‌ای گسترده شده که همه ملت ایران از آن نفع می‌برند.»
شاه آبادی با ابراز امیدواری نسبت به تداوم برگزاری هر ساله اردیبهشت تئاتر ایران تصریح کرد: «این مراسم باید توجه‌ای باشد به تمامی تلاشگران عرصه تئاتر کشور تا فرهیختگان این حوزه دیده شوند، آثار آنها مورد توجه قرار گیرد و جوان‌ها نیز جایگاه و منزلت آنها را ببینند.»
معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزاری چنین مراسمی را فرصتی برای دیده شدن جوان‌ها دانست و گفت: «اساتید و بزرگان باید نسل جدیدی را که در این حوزه فعالیت می‌کنند، دریابند و مدیران نیز بیش از گذشته به آنها توجه کنند.»
شاه آبادی افزود: «اردیبهشت تئاتر ایران سبب می‌شود مدیران به شهرستان‌ها مراجعه کرده و با ظرفیت‌ها و توقعات هنرمندان آشنا شوند.»
وی در این مراسم گفت: «برای یک نگاه همه جانبه به توسعه تئاتر و توسعه پایدار و ماندگار در تئاتر برنامه‌ریزی بسیار دقیق و پژوهش عمیق و کاردبری نیاز است.»
معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: «تئاتر کشور نیازمند یک برنامه‌ریزی طولانی مدت با چشم‌انداز قوی و یک نگاه وسیع است و امروز می‌بایست با ارزیابی و بررسی گذشته به جایگاه تئاتر در آینده اندیشید و نقشه آینده تئاتر را ترسیم کرد و داشته‌ها و نیازهای دستیابی به آن نیز بررسی و روشن شود.»
شاه آبادی افزود: «ممکن است به شعار تئاتر برای همه نقدهایی باشد اما همه بر این نظر توافق دارند که همه گروهها و اقشار به تئاتر نیاز دارند و نمی‌توان گفت تئاتر فقط مختص قشر خاصی است. بنابراین نگاه جامع و عمومی به تئاتر ضرورت دارد و برای توسعه تئاتر لازم است که از تمام جنبه‌ها به تئاتر توجه شود و گونه‌های مختلف تئاتر احیا شده و توسعه یابند و مخاطبان آنها مورد توجه قرار گیرند.»
وی ادامه داد: «متاسفانه در حوزه تئاتر امکانات، محدود و نیازها فراوان است و این کمبود امکانات به خاطر بی‌توجهی به حوزه تئاتر و ناشناخته بودن بسیاری از ظرفیت‌ها و زوایای تئاتر است؛ اما تئاتر ما دارای سرمایه‌ها و ظرفیت‌ها و هنرمندانی است که با مشارکت فعال آنها می‌توان با وجود همین محدودیت‌ها برنامه‌ریزی موثری داشت.»
معاون هنری وزارت ارشاد گفت: «تئاتر ما مثلث سه وجهی است که می‌بایست هر سه وجه آن مورد توجه قرار گیرد. یک وجه گروه‌های حرفه‌ای و پیش‌کسوت هستند که ضروری است مورد حمایت و توجه قرار گیرند و زمینه مشارکت فعال آنان فراهم شود. از یک سو گروه‌های نیمه حرفه‌ای تئاتر در شهرستان‌ها و تهران را داریم ک نیاز به حمایت دارند که در این راستا ما برنامه استقرار گروه‌های تئاتری را داریم که از برنامه‌های جدی و اساسی و شعار امسال است تا سالن‌هایی که قابل فعالیت و افزودن به گردونه سالن‌های نمایشی است مورد استفاده قرار گیرند. امسال سعی می‌شود گروه‌های فعال تئاتر در شهرستان‌ها شناسایی شوند و در سالن‌های چند منظوره یا و تخصصی تئاتر استقرار یابند و فعالیت مستمر داشته باشند.خوشبختانه محدویت سالن به گونه‌ای که در تهران هست در شهرستان‌ها نیست و در حدود 350 شهرستان مجتمع‌های فرهنگی هنری وجود دارد که می‌توان سالن‌های آنها را در اختیار دو سه گروه قرار داد. بنابراین توجه به تئاتر شهرستان‌ها نیز در برنامه‌ها ما قرار دارد. وجه دیگر تئاتر مردم هستند که باید مشارکت به گونه‌ای افزایش پیدا کند که این تئاتر بخشی از حمایت‌های مادی معنوی را از مخاطب خود بگیرد.»
باید این تعامل و ارتباط آن چنان قوی باشد که گروه‌های تئاتری مخاطب ویژه خود را بشناسند و مخاطب هم برای گروه تئاتری خود برنامه معین داشته و انتظار معین داشته باشد.
اگر می‌خواهیم تئاتر به متن زندگی مردم بیاید لازم است که به اجراهای عمومی در شهرستان‌ها اهمیت بدهیم و نقش جشنواره‌ها چنان پررنگ نباشد که اجراهای عمومی در شهرستان را تحت تاثیر قراردهد.
اینها مستلزم برنامه‌ریزی‌های مناسب و جدید است و اینکه سه ضلع این مثلث را برای توسعه تئاتر مورد توجه داشته باشیم.»
شاه آبادی با تاکید بر تداوم فعالیت گروه‌های تئاتری افزود: «باید توجه داشته باشیم که آنچه از هنرمند ارائه می‌شود برگرفته از مکنونات قلبی و دغدغه‌های اوست و اگر انتظار داریم هنر تئاتر یک هنر امید آفرین و افتخار آفرین، امیدبخش باشد باید شرایط را برای همه افرادی که دستی در آتش دارند و دستی در این حوزه دارند فراهم کنیم که بیایند در فضای جدید و در سال‌های آینده فعالیت کنند و اردیبهشت سال آینده شاهد چهره‌های فعال و حرفه‌ای در این حوزه باشیم.»
شاه آبادی ادامه داد: «به هر حال با تمام محدودیت‌ها در بودجه و سالن حمایت‌ها وجود دارد و اگر این تعامل ویژه بین گروه تئاتری و مخاطب برقرار شود، ضلع سوم حمایت‌ها پررنگ‌تر می‌شود؛ یعنی فقط حمایت متوجه دولت و مرکز هنرهای نمایشی نیست بسیاری از گام‌ها توسط مردم برداشته می‌شود و این ارتباط عمیق و ماندگار خواهد شد. بنابراین حالا که آغاز فصل جدید و فراز جدید از فعالیتهای هنری در تئاتر است همدلی و همراهی هنرمندان، پژوهش و برنامه‌ریزی جامع و تحقیات میدانی و کار کارشناسی نیاز است تا تمامی مولفه‌های موجود در این حوزه را ابتدا برای سال جاری و بعد به یک برنامه سه ساله تعمیم دهیم و باز با یک افق بلند و با چشم‌اندازی مهم برای یک برنامه 10 ساله برنامه داشته باشیم.
معاون هنری وزارت ارشاد گفت: «آنچه که در سال 89 در دستور کار است، تنظیم سیاست‌های جدید است. سیاست و برنامه جامع و کاربردی و ویژه که بتواند نقشه راه را برای یک دوره 10 ساله برای آینده تئاتر ایران به همراه داشته باشد. در همین مدت اخیر بحث عمده‌ای از برنامه‌ریزی برای سال جاری انجام گرفته شده و تک تک سر فصل‌های معینی که امسال باید مورد حمایت قرار بگیرد، مشخص شده و ریز منابع در این حوزه هم مشخص شده است. که این نشان از توجه دقیق و برنامه‌ریزی برای آینده تئاتر دارد.»
وی با تاکید بر اهمیت تئاتر افزود: «اینکه ما تئاتر را مقوله‌ای محدود برای اقشار و افراد محدود و و فضای‌های دربسته بدانیم، خواست نظام نیست و آنچه مهم است اینکه تئاتر تاثیرگذار در عرصه فرهنگ و هنر کشور و افکار و اندیشه‌های نسل جوان باشد. تئاتر ظرفیت وتوانایی این را دارد که بتواند بسیاری از آموزه‌های اجتماعی فرهنگی و سنت ایرانی اسلامی ما را به نسل جدید منتقل کند اگر چه تئاتر یک وسیله نیست و نباید به آن به عنوان یک وسیله نگاه کرد. تئاتر مسیر را برای ما مشخص می‌کند و این کارایی را دارد که در پویایی جامعه و ارزش‌های جامعه تاثیرگذار باشد.
امیدوارم این همتی که همه عزیزان داشته‌اند چند برابر شود و توانی مضاعف در سال جدید و آینده نزدیک به کار گرفته شود تا ما بتوانیم برای آینده تئاتر ایران برنامه‌های بهتر و منظم‌تری را داشته باشیم. به امید آنکه تئاتر ایران به قله های افتخار بیش از پیش دست یابد و با امید به اینکه هنرمندان گرانقدر مجموعه معاونت هنری و مرکز هنرهای نمایشی را در این راه یاری کنید.»
شاه آبادی اضافه کرد: «ضرورت دارد از بستری که در اردیبهشت تئاتر فراهم شده استفاده شود و نگاهی نیز به آینده داشته باشیم. یعنی فضای اردیبهشت تئاتر را به پایان ببریم نه فقط با خاطره بزرگداشت تلاشگران عرصه تئاتر؛ بلکه این نقطه را نقطه عزیمت قرار دهیم برای اینکه افق اعلای تئاتر ایران را ترسیم کنیم.»
معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر نگه به آینده در تئاتر، برنامه‌ریزی بلند مدت برای تئاتر را ضروری خواند.
در ادامه مراسم از برگزیدگان اردیبهشت تئاتر ایران با حضور هنرمندان و مسئولان قدردانی شد.
فهرست برگزیدگان آیین پایانی اردیبهشت تئاتر ایران
برگزیدگان مدیران و مراکز فرهنگی:
1ـ محمدرضا سوقندی از اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خراسان شمالی به خاطر توجه ویژه به بستر سازی و حمایت زیربنایی هنر نمایش استان و میزبانی منسجم و مطلوب جشنواره‌های ملی و منطقه‌ای و برگزاری اردیبهشت تئاتر در تمام شهرهای استان.
2ـ دکتر غلامرضا منتظری مدیر کل محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی استان گلستان
به خاطر نگاه حمایتی ویژه به تئاتر و مهیا نمودن زمینه فعالیتهای آموزشی و اجرایی در نمایش استان و میزبانی موفق و منسجم دو دوره همایش آیین‌های عاشورایی
3ـ منصور طبیعی مدیر کل محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس
به خاطر توجه به رویکردهای ملی و بین‌المللی و همسویی و همراهی با هنرمندان تئاتر استان و نگاه حمایتی ویژه به شهرستان‌های استان
4ـ محمد خزاعی به خاطر دبیری 4 دوره جشنواره تئاتر رضوی و برگزاری موفق این رویداد بین‌المللی
5ـ حسین مسگرانی معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خراسان رضوی
به خاطر تلاش و پیگیری و حمایت از برنامه‌های نمایشی استان خراسان رضوی
6ـ علی ثابت مدیر امور هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس بدلیل ثابت قدم بودن در برنامه‌ریزی و حمایت از هنرمندان تئاتر وبرگزاری برنامه های تئاتر در رده‌های سنی و گرایش‌های مختلف
برگزیدگان انجمن هنرهای نمایشی
از میان شعب انجمن هنرهای نمایشی ایران در استان‌های کشور:
1ـ انجمن هنرهای نمایشی استان قزوین به نمایندگی ناصر ایزدفر به خاطر توجه ویژه به جوانان و فعالیتهای آموزشی حوزه تئاتر.
2ـ انجمن هنرهای نمایشی استان خراسان رضوی به نمایندگی محمدمهدی خاتمی به خاطر توجه ویژه به جریان اجرای عمومی در استان ـ برگزاری موفق و منسجم اردیبهشت تئاتر ایران و انعکاس مناسب آن.
رسانه‌های جمعی:
برگزیده خبرگزاری‌ها:
ایرنا (امید غیاثوند) بدلیل حضور مستمر و مؤثر در حوزه‌های خبری عرصه تئاتر و نگاه دلسوزانه نسبت به مسائل مبتلا به هنر نمایش
برگزیده روزنامه:
1-روزنامه همشهری (سرکار خانم ندا انتظامی) بدلیل انعکاس مطلوب رویدادهای نمایش در طول سال با نگاهی کیفی
2-روزنامه ایران (امید بی‌نیاز) بدلیل همراهی مستمر با رویدادهای نمایشی کشور
برگزیده رسانه ملی (تلویزیون): واحد مرکزی خبر شبکه سراسری (دبیر داود ژین) به پاس نزدیک به دو دهه تلاش مؤثر و مستمر در حوزه اطلاع‌رسانی تئاتر در رسانه ملی
برگزیده بخش رادیو: شبکه فرهنگ برنامه جمعه‌ها با رادیو (عباس غفاری) به خاطر کندوکاو مسائل روز تئاتر در قالب برنامه‌ای بدون تعارف و صریح
برگزیده نشریات: سینما تئاتر (حسین فرخی) به پاس دودهه انتشار مستمر نشریه ماهیانه سینما تئاتر در بخش خصوصی
منتقد برگزیده:
رضا آشفته به پاس یک دهه نقد بی‌طرف، بی‌غرض و تأثیرگذار در رسانه‌های مختلف
خبرنگار برگزیده:
پیروزه اعظم روحانیون به پاس انعکاس رویدادهای تئاتر با رویکردی کیفی
برگزیده ناشران:
انتشارات نیلا به مدیریت سرکارخانم ژیلا اسماعیلیان (به دلیل توجه ویژه به نشر کتب حوزه نمایش و نگاه تخصصی در گزینش و چاپ آثار ارزشمند هنری
هنرمندان و گروه‌های برگزیده:
1ـ تئاتر کودک و نوجوان
گروه نمایشی ماهی قرمز به نمایندگی مهدی فرشیدی سپهر (به خاطر تعامل سازنده در جهت تولید اثر مشترک با گروه‌های بین‌المللی و حضور موفق در رویدادهای بین‌المللی)
2ـ تئاتر عروسکی
گروه نمایش درخت سیب به سرپرستی سرکارخانم فهیمه میرزاحسینی (به خاطر حضور موفق در رویدادهای بین‌المللی نمایش عروسکی و ارائه تصویر قابل تأمل و در خور از استعدادها و توانائی جوان هنرمند ایرانی)
3ـ تئاتر خیابانی
گروه تئاتر سیاه و سفید به سرپرستی مهدی حبیبی از شهرستان ملایر (به خاطر استمرار در تولید و اجرای نمایش‌های خلاق خیابانی، توجه خاص به مسائل اجتماع و خانواده و حضور موفق در بیست و هشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر)
4ـ نمایش آئینی سنتی
گروه نمایش خورتاب به سرپرستی محمدعلی صادق حسنی از لاهیجان (به خاطر پژوهش و تحقیق در شناخت و ارائه آئین‌ها و سنن منطقه گیلان در قالب نمایش.)
5ـ تئاتر آزاد
گروه "تماشاخانه تهران" به سرپرستی آقای مجید جعفری به خاطر تلاش مستمر در راه‌اندازی سالن‌های تئاتر آزاد و اجرای نمایش‌های شاد.
6ـ تئاتر تجربی:
گروه یرما به سرپرستی رضا گوران به خاطر توفیق در خلق آثار تجربی و برقراری ارتباط مؤثر با مخاطبان وتوفیقات بین‌المللی
7ـ آموزشگاه‌های آزاد هنری
*آموزشگاه سمندریان: به مدیریت استاد حمیدسمندریان (به دلیل سال‌ها توفیق در ارئه شیوه‌های مؤثر آموزشی و به کارگیری اساتید برجسته نمایش کشور در تربیت صحیح هنری جوانان علاقمند)
*آموزشگاه فروغ اردبیل به مدیریت مجید واحدی‌زاده به دلیل تلاش در آموزش هنرجویان مشتاق و به کارگیری ایشان در قالب گروه منسجم و فعال و حضور در رویدادهای نمایشی کشور
8ـ عکاس برگزیده:
مرتضی اتابکی ـ به خاطر حضور مستمر در حوزه عکس تئاتر و خلق پرتره‌های هنری از هنرمندان نمایش کشور
9ـ پژوهشگر برگزیده:
صادق عاشورپور (همدان) (به خاطر تلاش پیگیر و مستمر در جهت شناسایی جنبه‌های نمایش ایرانی و گونه‌های مختلف نمایش و تألیف و گردآوری آثار تحقیقی در حوزه نمایش ایران
10ـ آموزش:
سهراب سلیمی (به خاطر استمرار در امر آموزش به روز هنرجویان و علاقه‌مندان به تئاتر در استان‌های کشور)
11ـ بازیگری مرد:
برگزیده: مهدی سلطانی (به خاطر نگاه اصولی و آکادمیک به هنر بازیگری و ارائه نقش‌های متفاوت)
12ـ بازیگری زن:
برگزیده: شبنم مقدمی (به خاطر حضور متفاوت و توجه به جنبه‌های حسی و تکنیکی در خلق شخصیت)
13ـ طراحی صحنه:
احمد کچه چیان (به دلیل توجه به جنبه‌های زیبایی‌شناسی و کاربردی طراحی صحنه در نمایش)
14-موسیقی نمایش:
انکیدو دارش (به دلیل حضور مداوم، ساخت و اجرای موسیقی متناسب وکاربردی در نمایش‌های مختلف)
ـ نمایشنامه‌نویسی:
نغمه ثمینی نویسنده نمایشنامه (خانه) (به خاطر پرداختن به جنبه‌های نوین نظری و عملی و استمرار در خلق نمایشنامه‌های موفق)
15ـ کارگردانی:
آرش دادگر ـ کارگردان نمایش لیرشاه (به دلیل نگاه خلاق و تحلیل و برداشت نو منطبق بر اصول و قواعد نمایشی از آثار کلاسیک نمایش جهان)
16ـ پرمخاطب‌ترین نمایش:
نمایش (جن‌گیر) به نویسندگی و کارگردانی کورش نریمانی