نسل جدیدی در تئاتر عروسکی ایران پدیدار شده است

سمینار بینالمللی «سنت، عروسک، نمایش» روز گذشته- پنجشنبه ۳۱ تیرماه- با سخنان "حسین پارسایی" رئیس مرکز هنرهای نمایشی به کار خود پایان داد.
به گزارش سایت ایرانتئاتر، در سومین روز از سمینار "حسین پارسایی" رئیس مرکز هنرهای نمایشی، ،"ددی بودامجی" رئیس یونیمای جهانی، "ژاک ترودو" دبیر یونیمای جهانی، "حمیدرضا اردلان" رئیس یونیمای ایران، "بهروز غریبپور" کارگردان و پژوهشگر تئاتر عروسکی،"ایشان اوگورلو" از کشور ترکیه و "پوپک عظیمپور" از اعضای یونیمای ایران در سالن کنفرانس مجموعه تئاترشهر به سخنرانی حول محور موضوعاتی در خصوص تئاتر عروسکی پرداختند.
"پوپک عظیمپور": نمایشهای عروسکی آئینی ایران مهجور واقع شدهاند
"پوپک عظیمپور"، پژوهشگر نمایش عروسکی گفت: «قرار بود فرهنگنامه عروسکها و نمایشهای عروسکی و آیینی و سنتی ایران در پایان جشنواره در اختیار مهمانان و علاقهمندان قرار بگیرد (که با همت مسئولان این فرهنگ نامه امروز در اختیار شما عزیزان قرار گرفت.»
وی در ادامه با تشکر از "حسین پارسایی" و "اردشیر صالحپور" گفت: «از همسرم "حمیدرضا اردلان" که مشاور عالی، پژوهشی، علمی و فرهنگی این فرهنگنامه بودند تشکر میکنم.»
وی اضافه کرد: «این کتاب در 6 فصل تدوین شده که بخش اول به آیینهای عروسکی پرداخته و بخش دوم هم اختصاص به نمایشهای عروسکی و سنتی دارد.»
وی در ادامه از روی تصاویر به توضیح درباره سایر فصلهای کتاب پرداخت.
عظیمپور با بیان اینکه بخشی از کتاب مربوط به اصطلاحات است، گفت: «تا جایی که اصطلاحات باقیمانده و از حافظهها پاک نشده بودند، سعی کردم آنها را جمعآوری کنم.»
وی با اشاره به دو اصطلاح چکیده و چسبیده گفت: «اصطلاح چسبیده به نمایشگرانی اطلاق میشود که به دلیل سماجتی که داشتند وارد این حرفه شدند و اصطلاح چکیده به نمایشگرانی گفته میشود که این حرفه را از خانواده و اجداد خود به ارث بردند.
این پژوهشگر در ادامه اظهار کرد: «بخش آخر فرهنگنامه به نمایشگران عروسکی اختصاص دارد که تا جایی که توانستم اسامی آنها را جمعآوری کردم. اما متاسفانه بیوگرافی منسجمی از برخی اساتید در دست نبود.»
وی با تشکر از یونیمای جهانی به جهت تدوین دائرهالمعارف جهانی نمایش عروسکی، تصریح کرد: «متاسفانه در این دایرهالمعارف حوزه نمایشهای عروسکی آیینی و سنتی ایران مهجور مانده است.»
عظیمپور در پایان بیان کرد: «هر کدام از فیشهای کتاب به تنهایی میتوانست به عنوان یک کتاب چاپ شود، به همین دلیل انتشار این فرهنگنامه خیلی طول کشید.»
"ژاک ترودو": دایرهالمعارف جهانی تئاتر عروسکی تحقق یک رویای 30 ساله
"ژاک ترودو" پژوهشگر کشور کانادا دومین فرهنگنامه را در این سمینار معرفی کرد.
وی در ابتدا عنوان کرد: «دو سال پیش این افتخار را داشتم که در این جشنواره شرکت کنم. خیلی دوست داشتم امسال هم در جشنواره حضور داشته باشم چرا که تجربه اولین حضوری که در ایران داشتم، فرصت خوب و بزرگی برایم بود.»
ترودو ادامه داد: «جشنواره دو سال قبل پر از رقابت بود و سه گروه هم جایزه گرفتند. امیدوارم در سالهای آینده گروههای زیادی از سایر کشورها، در جشنواره تئاتر عروسکی ایران حضور پیدا کنند.»
وی در ادامه به معرفی فرهنگنامه جهانی تئاتر عروسکی پرداخت و گفت: «دایرهالمعارف جهانی تئاتر عروسکی تجلی رویای 30 ساله یونیمای جهانی است و یک فرایند بسیار طولانی باعث شد که این کتاب در 869 صفحه به چاپ برسد.»
ترودو تصریح کرد: «بیش از 100 مقاله مختلف در این فرهنگنامه به چشم میخورد که یک برنامه و مسیر کلی را دنبال میکند. این مقاله توسط افرادی از کشورهای گوناگون نوشته شده و علاوه بر اینکه به بررسی تئاتر عروسکی و چالشهای هنری میپردازد، تاریخچه هر یک از کشورها را نیز در اختیار قرار میدهد.»
وی در آخر به توضیح درباره یونیما و چگونگی شکلگیری آن پرداخت.
"بهروز غریبپور": تنها راه احیای اپرای ایرانی، اجرای اپرای عروسکی است
"بهروز غریبپور" کارگردان مطرح تئاتر عروسکی دیگر سخنران سمینار بود که درباره تجربه خود در زمینه پدید آوردن زبانی نو از درون ساختار اپرای عروسکی صحبت کرد.
وی گفت: «سال 82 بود که از من خواستند «اپرای رستم و سهراب» را به روی صحنه ببرم، من به یاد گذشتهها افتادم و به یاد تعزیه که 400 سال است که پابرجاست. تعزیه گنجینه موسیقی ایران است.»
غریبپور ادامه داد: «آن زمان این پیشنهاد را رد کردم و با دلایلی که ارائه دادم ثابت کردم باید برای احیای اپرای ایرانی فقط از اپرای عروسکی بهره گرفت. سال 1383 اولین اپرای عروسکی ایران را به روی صحنه بردم و به این شکل اپرای عروسکی ایران جان گرفت.»
این کارگردان با بیان اینکه بلیت نمایش عروسکی اپرای مولوی پیشفروش شده گفت: «این نشان میدهد که راه و مسیر را درست انتخاب کردهایم و آنچه را که بیاعتبار بود، نمایش عروسکی ایران به آن اعتبار بخشید.»
در ادامه فیلمی از نمایش «اپرای مولوی» برای حضار به نمایش گذاشته شد.
"ددی بودامچی": کیفیت کارهای عروسکی ایرانی جالب توجه است
"ددی بودامجی" از کشور هند و رئیس یونیمای جهانی در ابتدا گفت: «برای من آمدن به ایران شبیه به این است که به کشور خودم سفر کردهام و کیفیت کارهای نمایش عروسکی ایران که در هر فستیوال برگزار میشود، برایم بسیار جالب توجه است.»
وی افزود: «باید تبادلات و تعاملات بیشتری بین کشورهای مختلف و ایران برقرار شود. حتی میان کشور ایران و هند هم باید ارتباط بیشتری وجود داشته باشد.»
رئیس یونیمای جهانی ادامه داد: «گروههای ایرانی باید در سایر کشورها نیز اجرا داشته باشند و کارهای خود را بیشتر به معرض نمایش بگذارند.»
وی در ادامه به همراه تصاویر به توضیح درباره عروسکهای سنتی و مدرن هند پرداخت.
"حمیدرضا اردلان": یونیمای جهانی، یونیمای ایران را باور کرده است
"حمیدرضا اردلان" دبیر سمینار با اظهار خشنودی از اینکه سمینار طی سه روز به خوبی برگزار شد، گفت: «در این سه روز سخنرانان ایرانی و دیگر کشورها، نظرات و سخنان خود را درباره پیرامون مبحث عروسکها بیان کردند.»
وی در ادامه عنوان کرد: «هدف اصلی ما از برگزاری سمینار «سنت، عروسک، نمایش» این بود که عرصه را برای تئاتر عروسکی باز کنیم و مباحث بیان شده تنها درباره نمایشهای عروسکی نبود بلکه موضوعات مختلفی را شامل میشد که حول محور عروسک بود.»
اردلان تصریح کرد: «هدف سمینار تنها درباره عروسک نبود، بلکه ما این عرصه را گسترش دادیم.»
وی اظهار کرد: «مبحث دوم من یک موضوع تئوریک درباره پرورش عروسکی به نام مبارک است و اینکه چگونه این عروسک سیاهچرده وارد نمایشهای تختحوضی ما شده است.»
اردلان در ادامه با بهرهگیری از تصاویر، به ماندگار شدن عروسک مبارک و پذیرش این عروسک توسط ایرانیها پرداخت.
اردلان با تشکر از صالحپور و پارسایی درباره یونیمای جهانی گفت: «جهان یونیمای ایران را باور کرده است. امیدوارم در سالهای آینده این سمینار مملو از اعضای یونیمای جهانی باشد.
"حسین پارسایی": نسل جدیدی در تئاتر عروسکی ایران پدیدار شده است
سخنان "حسین پارسایی" رئیس مرکز هنرهای نمایشی حسن ختام سمینار بود. وی با اشاره به رویکرد سمینار گفت: «سیزدهمین جشنواره تئاتر عروسکی در شرایطی کار خود را آغاز کرد که نسبت به دورههای پیشین با پیشدرآمدی با موضوع پژوهش و آموزش در قالب ورکشاپها همراه بود.»
وی در ادامه با تشکر از "اردشیر صالحپور" به دلیل ایجاد چنین نگرشی خاطرنشان کرد: «میزان تأثیرپذیری آموزش در این دوره بسیار خوب بوده است و دوستان بسیاری محصولات خود را که در این ورکشاپها آماده کردهاند، با بهرهگیری از موسیقی نواحی ایرانی به معرض دید عموم گذاشتند. این ترکیب بین فضای آموزشی و صحنهای پیوند مبارکی است.»
پارسایی با بیان اینکه عدهای گلهمند بودند که چرا متون خارجی نتوانستند در جشنواره شرکت کنند، گفت: «این دوره از جشنواره بر ادبیات ایرانی متمرکز بود و با شعار «هویت ایرانی، فرهنگ جهانی» کار خود را آغاز کرد و این میتواند سرآغاز یک حرکت فرهنگی در کشورمان باشد.»
رئیس مرکز هنرهای نمایشی با اشاره به همزمانی برگزاری جشنواره با اعیاد شعبانیه، گفت: «عروسکها همیشه شادی را به دلهای مردم میآورند و برگزاری جشنواره تئاتر عروسکی همزمان با اعیاد شعبانیه این شادی را دوبرابر کرده و این همزمانی برکات مذهبی بسیاری را به همراه داشته است.»
وی از "حمیدرضا اردلان" دبیر سمینار نیز تشکر کرد و گفت: «مطمئناً تلاش ایشان در برگزاری سمینارهای تخصصی و معرفی گونههای مختلف تئاتر عروسکی در ایران در یونیما قابل توجه است. جشنواره به جنبه علمی احتیاج دارد و خوشبختانه این دوره از جشنواره سرشار از امکانات آموزشی لازم بود و در این سمینارها کتب پژوهشی در دسترس علاقهمندان قرار گرفت.»
پارسایی تصریح کرد: «سیزدهمین دوره جشنواره بینالمللی نمایش عروسکی به مدد هنرمندان و درایت دستاندرکاران این رشته تخصصی، مسیر تعالی خود را دنبال کرده است. آقای غریبپور از دوره هفتم سنگ بنای یک حرکت بینالمللی را گذاشتند و مشارکت ایشان در برگزاری جشنواره بسیار راهگشا بوده است.»
وی ادامه داد: «همچنین نسل جدیدی در تئاتر عروسکی ایران پدیدار شده که در خانواده عروسکی ایران تأثیرگذار بوده است.»
پارسایی همچنین در ادامه سلام و سپاس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را نثار هنرمندان کرد.
در پایان ژاک ترودو (دبیر یونیمای جهانی) با حضور روی سن فرهنگنامه جهانی تئاتر عروسکی را به "حسین پارسایی" و "اردشیر صالحپور" تقدیم کرد.