رشیدی: ”منهای دو” دغدغه یکساله من است

داوود رشیدی درباره نمایش "منهای دو" گفت: «هدفم از اجرای نمایش این بود که تماشاگر طی گذراندن اوقات خوش به نوعی پالایش روح نیز دست یابد و تماشاگر ایرانی توانست ارتباط خوبی با نمایش برقرار کند.»
به گزارش دریافتی سایت ایران تئاتر از روابط عمومی فرهنگسرای انقلاب، در بیستوهفتمین جلسه نقد و بررسی کانون تئاتر رنگین کمان فرهنگسرای انقلاب،نشست نقد و بررسی نمایش "منهای دو" با حضور داوود رشیدی (کارگردان نمایش)، سیامک صفری (بازیگر)، رضا سرور(منتقد،پژوهشگر تئاتر) و بهزاد صدیقی (منتقد) برگزار شد.
در این نشست قرار بود لیلی رشیدی (بازیگر) و شهلا حائری (مترجم نمایشنامه) نیز حضور داشته باشند که به دلیل مشغله کاری غایب بودند.
بر اساس این گزارش، در ابتدای این جلسه بهزاد صدیقی ضمن اشاره به پارهای از توضیحات در مورد سلسله نشستهای نقد و بررسی کانون تئاتر،ضمن خوشآمدگویی به عوامل نمایش و حاضران، با شاخص خواندن نمایش"منهای دو" از داوود رشیدی در مورد چگونگی انتخاب این نمایشنامه برای اجرا سئوال کرد.
رشیدی در پاسخ اظهار داشت: :«نویسنده این نمایشنامه، دو فیلم بلند و چند رمان و یک نمایشنامه دیگر هم در کارنامه کاریاش دارد، در حقیقت تمام قالبهای نمایش را تجربه کرده و من به دلیل تسلط به زبان فرانسه و 29 سال زندگی در این کشور و تحصیل در رشته نمایش، زمانی که متن این نمایش را خواندم ارتباط خوبی با آن برقرار کردم.»
این کارگردان در ادامه افزود: «اجرای این نمایشنامه دغدغه یکساله من است ولی در طی یک سال گذشته با توجه به مسائل و اتفاقاتی که در کشور رخ داد، ترجیح دادم که در فضای آرامتری این نمایش را روی صحنه ببرم.»
وی در مورد مفهوم کلی این نمایش عنوان کرد: «یکی از پیامهای این نمایش، خبر مرگ دو نفر است و بعد از آن تا پایان صحبتی در این مورد مطرح نمیشود. در سراسر نمایش "منهای دو" مردم به آرامش و آشتی دعوت میشوند و این چیزی است که مملکت ما دقیقا به آن احتیاج دارد، در قسمتی از نمایش،کار کردن همزمان دو چشم راست دو بازیگر و در زمانی دیگر حرکت همزمان دوچشم چپ دو بازیگر، نشان از لزوم اتحاد بین دو جناح موجود در کشور است.»
رشیدی در ادامه گفت: «گرچه معتقدم مردم برای درس گرفتن، به تماشای تئاتر نمیآیند اما قصدم این بود و ارتباط مخاطب امروز ایرانی با این نمایش هدف نهایی من بود که خوشبختانه در این مدت به آن رسیدم.»
رشیدی بعد از قرائت متن بروشور نمایش، این اثر را تئاتری بسته به یک مو خواند.
وی با بیان این مطلب که "دیالوگ" محور اصلی نمایش "منهای دو" است، اظهار داشت: «گرچه اتکا بر دیالوگ در نمایش ساده به نظر میرسد، اما مشکلات اجرایی زیادی در این زمینه وجود دارد که با توانمندی بازیگران و سایر عوامل فیلم قابل رفع است.»
در ادامه نشست، "بهزاد صدیقی" نظر رضا سرور را در مورد متن تراژیک-کمیک نمایش جویا شد، سرور در پاسخ عنوان داشت: "منهای دو" ساختاری آیینهوار دارد و ساختارهای آیینهوار تا مدتها ادامه خواهد داشت و در نوع ساختار، نشان دهنده این است که هیچ چیز جز از طریق انعکاس دیده نمیشود.»
وی در ادامه بیان داشت: «در این نمایش که از هفت صحنه تشکیل شده، این نکته قابل فهم است، بعد از صحنه اول در صحنه دوم با تقارنهایی مواجه هستیم و روبهرو شدن با زن حامله و برخورد با خانهای خالی (پل میگوید این پدر من است) و تلاش برای ایجاد تقارن و تغییر گذشته چیزی است که به شدت لذتبخش است اما این تقارنها از مرز تکنیک بالاتر رفته و به هنر میرسد.»
این منتقد تئاتر در ادامه اذعان داشت: سایه مرگ روی نمایش است و این دو کاراکتر فقط به مثابه مرگ آگاهی به سمت زندگی سوق داده میشوند و طنز موجود در این نمایش طنزی تلخ است.
بنا براین گزارش، داوود رشیدی در خصوص انتقاد برخی منتقدان در مورد غیر منطقی بودن تحرک زیاد دو پیرمرد در آستانه مرگ و دویدن زن حامله خاطرنشان کرد: در این نمایش بیشتر به میزانسنها و تماشاگر و تکنیک توجه کردم تا به نکات ریز و پنهانی.
وی ادامه داد: «اما باید به این نکته توجه کرد که تمام اتفاقات این نمایش در ساعتی از شب رخ میدهد و اگر مانور حرکتی بازیگران (ژول و پل) خستهکننده باشد، تماشاگر دیگر رغبتی به تماشای این نمایش نخواهد داشت.»
«سیامک صفری» بازیگر این نمایش با تاکید بر عمدی بودن فاصلهگذاریهای دو شخصیت «پل و ژول» در نمایش در حین تعریف خاطره و یا صحبت مستقیم با مخاطب اذعان داشت: «در جایی که شخصیت مونولوگ میگوید ما از سیر افقی به خط عمودی میرسیم و این فاصلهگذاریها به مثابه تکنیک است، همانطور که حضور نوازندهها روی سن نیز این گونه است.»
وی در ادامه افزود: «داوود رشیدی، کارگردان دقیقی است و بداههگویی بازیگران در این نمایش کاملا کنترل شده است.»
این بازیگر در خصوص غیرمنطقی بودن برخی صحنههای نمایش اظهار داشت: «در هنر و در نمایش باید به جای منطق به تخیل بشر بها داد، همچنین قاب نمایش، قاب اجراست و استفاده از منطق به معنای روزمرگی وجود ندارد و اگر وجود داشته باشد آن نمایش دچار نقص است.»
در پایان کارگردان نمایش "منهای دو" گفت : «اگر سیامک صفری ایفای نقش در این نمایش را قبول نمیکرد، این نمایش را روی صحنه نمیبردم، بیتردید مهارت و تجربه این بازیگران باعث شد این نمایش موفق باشد. این مراسم با اهدای لوح قدر به عوامل نمایش به پایان رسید.»