”داوود آریا” هیچ‌گاه به دنبال اسم و رسم نبود
مراسم بزرگداشت زنده‌یاد "داوود آریا" نویسنده، کارگردان و بازیگر تئاتر عصر دیروز ۱۳ آذرماه با حضور جمعی از هنرمندان در خانه تئاتر برگزار شد.
به گزارش سایت ایران تئاتر، در ابتدای این مراسم "محمد اسکندری" از پیش‌کسوتان عرصه تئاتر درباره زنده‌یاد داوود آریا گفت: «این 40 سالی که او را می‌شناختم خصوصیاتی داشت که کمتر در جامعه هنری دیده می‌شود. در جامعه هنری ممکن است حسادت‌ها و نگاه‌ها منفی دیده شود اما داوود آریا چنین نبود. او اهل غیبت و بدگویی و منفی‌بافی نبود.»
وی با بیان اینکه آریا همیشه همراه جوانان و افراد کم تجربه بود و آن‌ها را تشویق می‌کرد، گفت: «عباس نعلبندیان شخصی بود که پیش از آغاز فعالیت حرفه‌ای خود در نویسندگی، در یک دکه روزنامه فروشی کار می‌کرد و آریا اولین کسی بود که او را معرفی کرد. همچنین افراد دیگری نیز هستند که زنده‌یاد داوود آریا از آن‌ها حمایت کرد.»
اسکندری در پایان گفت: «دلم می‌سوزد از اینکه در این اواخر، آریا چند بار برای دیدنم به منزل‌مان آمده بود و من نبودم و از دیدارهای آخرش محروم شدم.»
در ادامه "ایرج راد" مدیرعامل خانه تئاتر طی سخنانی گفت: «زمانه بدی است. وقتی هستیم در کنار همدیگریم و وقتی می‌رویم همدیگر را فراموش می‌کنیم. داوود دوستان بسیاری داشت و با وجود اطلاع‌رسانی‌هایی که انجام شد، عده‌ای در این مراسم حضور پیدا نکردند.»
وی ادامه داد: «کسانی که با داوود آشنایی داشتند صمیمیت‌ها، دوستی‌ها، سادگی و خلوص نیت او را هیچ‌گاه فراموش نمی‌کنند.
داوود آریا دور از حاشیه‌ها زندگی می‌کرد و توانست عنوان‌های بسیاری را در مقاطع مختلف کسب کند.»
راد با اشاره به همکاری‌اش با آریا در سنگلج گفت: «داوود همیشه با وجود مشکلاتی که داشت به موقع سر تمرینات حاضر می‌شد و رأس ساعت و شاید هم زودتر به سنگلج می‌آمد. او نظم و انضباط خاصی داشت.»
وی افزود: «او بسیار برای گروه روحیه‌ساز بود و هرگز به یاد ندارم بر سر نوشتن اسم خود بر روی پوستر‌ها و بروشورها چانه زده باشد و همیشه اینگونه افراد مظلوم واقع می‌شوند. آریا بیشتر به دنبال اصل و اساس کار بود.»
مدیرعامل خانه تئاتر با بیان اینکه اکثر کارهایی که آریا انجام داد کارهای موفقی بودند، گفت: «کار ما به گونه‌ای است که آن زمان که افراد مطرح هستند در مرکز توجه قرار دارند ولی اگر مدتی از کار دور شوند تمام توانمندی‌ها و خدماتشان از یاد می‌رود. در واقع زمانی که در اوج شهرت هستند مورد توجه و عنایت قرار می‌گیرند ولی وقتی که از کار فاصله می‌گیرند فراموش می‌شوند. در عرصه فرهنگ و هنر هم افرادی بودند که خدمات بسیاری انجام دادند، ولی برخی اوقات مورد بی‌مهری و بی‌لطفی قرار گرفتند.»
راد با بیان اینکه نام این افراد در تاریخ هنر مملکت ثبت شده و با آثارشان همیشه ماندگار هستند گفت: «اگر نشانه‌هایی از هنر جاری باشد آن‌ها هستند و زنده خواهند ماند.»
این کارگردان و بازیگر تئاتر تصریح کرد: «امیدوارم امکانات تولید برای تمام هنرمندان فراهم شود؛ چرا که زمان مرگ همه ما وقتی است که دیگر نتوانیم کار کنیم. ما عاشق کارمان هستیم و این چیزی است که شاید کمتر کسی آن را باور کند.»
کارگردان نمایش "عیش و نیستی" در ادامه خاطرنشان کرد: «روزهای آخری که با داوود صحبت می‌کردیم فکر نمی‌کردم او به این زودی از میان ما برود ولی این اتفاق افتاد.»
وی با اشاره به اینکه زنده‌یاد داوود آریا مدتی به عنوان بازرس در خانه تئاتر با آن‌ها همکاری داشته است، گفت: «آن زمان هم او به دور از حاشیه‌ها بود و سعی می‌کرد همه افراد را به هم نزدیک کند و دوستی‌ها را گسترش دهد.»
ایرج‌راد در پایان عنوان کرد: «امیدوارم از این پس کمتر شاهد اینگونه مراسم‌ها باشیم و امیدوارم خانواده هنر نمایش بیشتر از این‌ها بقا داشته باشد چرا که همه ما دوستدار هم هستیم.»
سپس بهزاد فراهانی از فعالان عرصه تئاتر و رئیس انجمن بازیگران گفت: «جدا از همکاری که با داوود در خانه تئاتر داشتم در تک نشینی‌هایی که با همدیگر داشتیم یک حزن سهمگین و سنگین همیشه با او بود.»
وی ادامه داد: «ته چشمانش همیشه یک غصه موج می‌زد، چون توانایی که داشت از آن بهره گرفته نشده بود و گوهر وجودی داوود هیچ وقت تبلور پیدا نکرد. او جوهره فراتر رفتن را هم داشت.»
فراهانی با بیان اینکه داوود آریا شخصی با گذشت و درون‌گرا گفت: «متأسفانه بعضی از عزیزان آزارش دادند. در نشست‌هایی هم که دور هم جمع می‌شدیم اینگونه نبود که خود را دور کند بلکه صحبت می‌کرد و نظرات خود را بیان می‌کرد البته به گونه‌ای که آشفتگی به وجود نمی‌آورد.»
وی اظهار کرد: «اگر عمیق‌تر به او نگاه می‌کردیم مشخص بود که حتی می‌شد از او بسیار آموخت و یاد گرفت. داوود عارف‌گونه حرکت می‌کرد، البته عارف از نظر بینش و کنش اجتماعی.»
فراهانی عنوان کرد: «تفکر داوود جامعیت داشت. او خسته رفت و این دردناک بود. جای تأسف است که نمی‌توانیم بزرگداشتی بگیریم که لایق او باشد.»
در ادامه این مراسم منیژه محامدی کارگردان تئاتر گفت: «واقعاً جای داوود خالی است. سخت است که راجع به دوستان از دست رفته حرف بزنیم.»
وی در ادامه افزود: «او زیاد به سراغ ما می‌آمد، دوست خوب و شخص بسیار با سواد و مهربانی بود. سال 61 با هم ترانه مقاومت را در تالار وحدت اجرا کردیم که محمد اسکندری آن را نوشت و من هم کارگردانی آن را به عهده داشتم. امیدوارم در مراسم دیگر زنده‌یاد داوود آریا بتوانیم تصویر مربوط به آن کار را پخش کنیم.»
ناصر بزرگمهر روزنامه‌نگار نیز در پایان این مراسم گفت: «بسیار متاسفم از اینکه در بزرگداشت داوود آریا هنرمندان حضور کمرنگی دارند و از جمله دلایلی که باعث شد از سفره خانه تئاتر فاصله بگیرم وجود چنین مسائلی بود.»
وی ادامه داد: «در مجله نمایش در کنار همدیگر بودیم و با هم همکاری داشتیم. داوود آریا در کانون هم گمنام بود و در عرصه قلم با وجود اینکه خیلی‌ها با اسم او آشنا هستند، ولی نمی‌دانند که او کیست. زمانی که به دیدنم می‌آمد به یاد ندارم که برای کارهای اداری باشد. افتادگی اولین ویژگی داوود آریا است که در ذهن همه افراد باقی خواهد ماند.»
مریم معترف، محمد شیری، داوود فتحعلی بیگی، منیژه محامدی، محمد اسکندری، ایرج راد و بهزاد فراهانی هنرمندانی بودند که در مراسم بزرگداشت زنده‌یاد "داوود آریا" حضور داشتند.
"داوود آریا" تئاتر را از سال 1338 در دبیرستان آغاز کرد و نخستین نقش خود را به عنوان بازیگر در سال 1343 با بازی در نمایش "نظارت عالیه" به کارگردانی ایرج انور ایفا کرد.
نمایشنامه "آوازه خوان در انتهای غروب" نوشته داوود آریا در سال 1348 به عنوان بهترین فضاسازی نمایش در مسابقه آسیایی نمایشنامه‌نویسی برنده رتبه اول شد. همچنین دو نمایشنامه "بهرام چوبین" و "کیخسرو" نوشته شادروان داوود آریا در سال 1354 برنده جایزه اول جشنواره تونس شد.
آخرین نمایشنامه او "تقصیر خاک تهرونه" بود که با بازی و کارگردانی او در تماشاخانه سنگلج به صحنه رفت.
آخرین اثر هنری که از او به یادگار مانده مجموعه تلویزیونی "مختارنامه" به کارگردانی داوود میرباقری است که هم اکنون از شبکه اول سیما در حال پخش است.
داوود آریا 28 مهرماه امسال در سن 62 سالگی بر اثر ایست قلبی در گذشت.