نگاه به تئاتر شهرستان را تحقیرآمیز نمی‌دانم
مراسم پایانی همایش سراسری روسای انجمن هنرهای نمایشی کشور روز گذشته ـ ۱۵ آذر ـ با حضور "حمید شاه‌آبادی"معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و "حسین مسافرآستانه"رئیس مرکز هنرهای نمایشی و جمعی از کارشناسان تئاتر استان‌ها در سالن کنفرانس مجموعه تئاترشهر برگزار شد.
به گزارش سایت ایران تئاتر، حسین مسافرآستانه در ابتدای این مراسم گفت: «جلسه دو روزه‌ای که برگزار شد باعث شد تا برخی ابهامات موجود برطرف شود و جمع‌بندی کوتاهی نیز با آقای ناصربخت داشتیم که جای خوشحالی دارد.»
وی با بیان اینکه بررسی ویژگی‌های تئاتر و ارتباطش با هنرمندان با ارائه یک فرمول از پیش تعیین شده میسر نخواهد بود، گفت: «در دوره‌های قبل برای ساماندهی فعالیت تئاتر کشور کارهایی انجام شده که کافی نیست؛ چرا که تئاتر یک امر متغیر است.»
مسافرآستانه ادامه داد: «بنابراین با گذشت زمان، باید بتوانیم فرمول‌های پیش‌بینی و طراحی شده را با گفتمان دوباره و ایجاد تعامل با تئاتر شهرستان‌ها برقرار کنیم.»
وی افزود: «در تئاتر نمی‌توان براساس طرح‌های از پیش تعیین شده عمل کرد و این نمی‌تواند تنها معیار باشد که اگر براساس بخش‌نامه‌ها حرکت کنیم همه چیز به خوبی پیش خواهد رفت.»
رئیس مرکز هنرهای نمایشی تصریح کرد: «جمع‌بندی این گفت‌وگوهای دو روزه را با مطالعات بیشتر، استخراج و تدوین کرده و سعی می‌کنیم سامان و تعریف بهتری در آئین‌نامه داشته باشیم تا به تعامل بهتری در تئاتر کشور برسیم.»
این نشست با پرسش و پاسخ میان روسای انجمن‌ها و "حسین مسافرآستانه" ادامه یافت و سپس مسافرآستانه درباره تقسیم اعتبار تئاتر شهرستان‌ها گفت: «این تقسیم اعتبار به معنی کوچکی و بزرگی جمعیت تئاتر یک شهر نیست، شاید در یک شهر 5000 نفر اهل تئاتر هستند و در شهر دیگری 2000 نفر در عرصه تئاتر فعالیت دارند، که ممکن است از میان آن 5000 نفر بودجه‌ای که به آنها اختصاص می‌یابد، تنها 2000 نفر از آن بهره ببرند، بنابراین این تنها آیتم تقسیم اعتبار نیست.»
وی خاطرنشان کرد: «هر شهرستان می‌تواند تعداد برنامه‌های خود را ذکر کند تا تخصیص اعتبارها انجام شود، از سویی اگر یکی از شهرستان‌ها برنامه‌هایی را پیشنهاد داد که به تأیید شورای کارشناسی نرسید، برای مثال یک استان در طول سال 13 جشنواره و 3 اجرای عمومی را پیشنهاد کرده بود، باید خود متولیان فرهنگی آن استان بودجه برگزاری آن برنامه و یا جشنواره را به عهده بگیرند و این امر باید برای همه اهالی فرهنگ آن استان مهم باشد. چرا که کلیت تئاتر نباید یک تنه بار تئاتر و فرهنگ یک استان را به دوش بکشد. بنابراین بحث اختصاص‌ها باید بررسی شده و تغییر کند.»
رئیس مرکز هنرهای نمایشی اظهار کرد: «برای تخصیص اعتبارها سقفی تعیین نکرده‌ایم و این معیاری است که از گذشته سراغ دارید و هم‌اکنون مطرح نیست.»
وی ادامه داد: «تلاش ما بر این است که شرایط عمومی بهتری برای فعالیت تئاتر استان‌ها و به طور کلی در آموزش، اجراهای عمومی، کارشناسی و همه آنچه که مربوط به تئاتر است به وجود بیاوریم.»
مسافرآستانه در پاسخ به سوال یکی از روسای انجمن‌ها درباره اینکه هنوز برخی مدیران کل تعریف درستی از تئاتر ندارند و بودجه‌ای که برای تئاتر به آنها داده می‌شود را در اختیار گروه‌ها و انجمن نمایش قرار نمی‌دهند، گفت: «این مشکلات مشترک همه استان‌ها است و پیشنهادم این است که جلسه‌ای داشته باشیم و ادارات کل و انجمن‌ها را تعریف کرده و کار را تبدیل به یک آیین‌نامه کنیم.»
وی با بیان اینکه برخی از مدیران کل هم هستند که بیش از بودجه‌ای که برای تئاتر مشخص شده به تئاتر اختصاص می‌دهند، افزود: «در برخی جاها نیز اینگونه نیست؛ بودجه‌ای که در اختیار مدیران کل قرار می‌گیرد یک بودجه فرهنگی است، بنابراین باید بخشی از بودجه را به تئاتر اختصاص دهند. به هر حال طی جلسه‌ای باید تعامل مدیران کل و انجمن‌ها تعریف شود.»
در ادامه مسافر با اشاره به صحبت یکی از حضار که معتقد بود نگاهی که به تئاتر شهرستان‌ها وجود دارد نگاهی تحقیرآمیز است، اظهار کرد: «اصلاً چنین نیست و نگاه به تئاتر شهرستان را تحقیرآمیز نمی‌دانم. آن زمان که خودم دانشجو بودم یکی از مسائلی که در بسیاری از مصاحبه‌هایم موجود است قدردانی از تئاتر شهرستان‌ها است. تئاتر تهران هر آنچه که دارد در واقع از تئاتر شهرستان‌ها است.»
وی تصریح کرد: «درست است که بودجه بیشتری به تئاتر تهران اختصاص داده می‌شود اما در تهران کارگردانان به مراتب مشکلات بیشتری دارند با این حال این امر با نگاه معاون هنری معتدل شده و تئاتر شهرستان‌ها جایگاه ارزشی بسیار خاصی برای ما دارد.»
در ادامه مراسم "حمید شاه‌آبادی" معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طی سخنانی گفت: «مانند گذشته فاصله ما با هزینه‌های تئاتر فاصله زیادی است که باید این فاصله را کم کنیم. استان‌ها یک مجموعه تفاهم‌نامه‌هایی دارند، اما واقعیت این است که توزیع منابع انسانی در حوزه تئاتر با نیاز واقعی تئاتر، فاصله دارد.»
شاه‌آبادی تصریح کرد: «در استان‌ها رابطه اداره کل با انجمن‌ها متفاوت‌تر است. نگاه مدیریت اینگونه نیست که بین تئاتر شهرستان و تهران تفاوت قائل است، در واقع تفاوت موجود در تکنیک و نوع مسئولیت و تقسیم کار است. نرخ و کیفیت کار در تهران متفاوت است و منبع مالی زیادی مصرف می‌کنیم، اما این امر سمت و سوی نگاه مدیران را به تئاتر شهرستان‌ها دور نکرده است.»
وی با بیان اینکه افزایش بودجه هر ساله ما معطوف به اجرای عمومی است، گفت: «رویکرد بنیادی، حمایت از اجرای عمومی در سراسر کشور و استقرار گروه‌های تئاتری در فضای کالبدی کشور است.»
معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رویکرد اداره کل در حوزه استان‌ها را رویکرد حمایت از اجرای عمومی دانست و افزود: «بودجه‌ای که برای یک تئاتر در تهران اختصاص می‌یابد شاید بتواند برای تئاتر در یک شهرستان بسیار تأثیرگذار باشد ولی باید از سویی ظرفیت‌های فنی که در تهران و شهرستان‌ها متفاوت است را در نظر گرفت. می‌توان با یک عزم ملی به گونه‌ای رنگ تئاتر کشور را تا پایان سال عوض کرد، من خودم به همراه آقای مسافرآستانه این انگیزه را داریم؛ چرا که او هم با خلاء و ظرفیت تئاتر استان‌ها آشنا بوده و هست.»
وی با اشاره به این که در تهران می‌توان سالن‌های بسیاری را پیدا کرد افزود: «اگر بتوان در سراسر کشور سالن‌های موجود را پیدا کرد، البته نه سالن‌هایی که وابسته به مرکز است، می‌توان به عنوان یک فرصت از آنها بهره برد.»
شاه‌آبادی با اشاره به بحث استقرار گروه‌ها در سالن‌ها و واگذاری سالن‌های تئاتر به گروه‌ها نیز خاطرنشان کرد: «اگر چنین اتفاقی در هر شهرستان بیافتد و گروه‌ها در سالن‌ها مستقر شوند باعث می‌شود آنان پرچمدار این حرکت فرهنگی در کشور باشند و قطعاً حمایت لازم از آنها خواهد شد.»
وی ادامه داد: «از مسافرآستانه می‌خواهم برای اینکه خود انجمن‌ها این حرکت را مهندسی کنند به هر استان مبلغ 5 میلیون تومان برای انجام امور جاری پرداخت کنند تا هر انجمنی حداقل این مبلغ اولیه را داشته باشند.»
معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: «هر یک از ادارات کل استان‌ها مانند معاونت هنری از طرح‌های شما حمایت خواهند کرد؛ چرا که بودجه معاونت هنری بودجه‌ای نیست که بین 30 استان کشور تقسیم شود، بلکه استان‌ها هم مانند معاونت هنری از بودجه‌ای برخوردارند.»
وی تصریح کرد: «مجله نمایش، فصلنامه تئاتر، حمایت از نمایشنامه‌نویسی، پروژه تئاتر چهارفصل و... هرکدام با تئاتر استان‌ها در ارتباط‌اند و همه این‌ها محفوظ است، اما اجرای عمومی بحث دیگری است و باید تمام فضاها و سالن‌های کشور فعال شوند.»
شاه‌آبادی در ادامه بیان کرد: «در صورتی که گروه‌ها استقرار پیدا کرده باشند نه به صورت تشریفاتی بلکه واقعاً در حال تلاش باشند از آنها حمایت خواهد شد. امیدوارم سمینار بعدی مربوط به نشست روسای گروه‌هایی باشد که در سالن‌های کشور مستقر شده‌اند.»
وی توجه به نمایشنامه در استان‌ها را امر مهم دیگری تلقی کرد و گفت: «انجمن‌ها باید پاتوقی برای اهالی تئاتر باشند و می‌توانند از نمایشنامه‌های متعدد استفاده کنند تا خلاقیت در خود جریان نمایشنامه‌نویسی استان هم شکل بگیرد.»
شاه‌آبادی در پایان عنوان کرد: «امیدوارم این نشست‌ها سلایق و حوزه‌های بیشتری از مخاطبان را هم در عرصه فناوری و هم در عرصه تولید پوشش دهد.»