نگاهی به نمایش ”پای دیوار، کودکی” کار ”فهیمه و سیما میرزاحسینی”
شهرام کرمی: از ابتدای شکل‌گیری هنر تئاتر تا به امروز مفهوم و مضمون دینی به عنوان یک اندیشه مهم و اصلی در آثار نمایشی نمود داشته است. در دنیای معاصر ضرورت توجه به مفاهیم دینی و توجه به داستان و روایت‌های مذهبی و شخصیت‌های تاریخی و زندگی پیامبران ادیان مختلف موجب شکل‌دهی یک جریان تحت عنوان نمایش دینی شده است.
در نمایش دینی جدا از تئاتر اعتقادی و تاریخی داستان و روایت‌های مذهبی مبنای شکل‌گیری یک درام شود تا که مخاطب با مضامین و روایت و شخصیت‌های آن آشنا است.
نمایش "پای دیوار، کودکی" نوشته "فهیمه میرزاحسینی" و به کارگردانی مشترک "سیما و فهیمه میرزاحسینی" یک روایت از واقعه تاریخی عاشورا به شیوه نمایش عروسکی برای مخاطب کودک و نوجوان است. گروه نمایش سیب با حضور خواهران میرزاحسینی یکی از گروه‌های نمایشی موفق چند سال اخیر است که تجربه‌های موفقی را در ایران و سایر کشورها داشته‌اند. یکی از ویژگیهای آثار این گروه نمایشی، شیوه خلاقانه و استفاده مناسب از عناصر و ابزار معمولی در طراحی عروسک نمایش است. نمایش "پای دیوار، کودکی" تلفیق یک روایت از داستان امروزی و تاریخی است. دختر بچه‌ای که در خواب صدای گریه می‌شنود و متوجه می‌شود که صدا متعلق به حضرت رقیه دختر امام حسین (ع) است. در چند تابلو نمایشی ماجرای یزید و یاران امام حسین (ع) روایت می‌شود که در آن حضرت رقیه دختر تنهای امام گریه می‌کند.
نمایش "پای دیوار، کودکی" در شیوه اجرا با طراحی فضای تخت خواب کودک که به مرور اجزای آن تبدیل به عروسک شخصیت‌های دیگر می‌شود، فضای گذشته و امروز را به خوبی تلفیق کرده است. بیشترین متریال مورد استفاده نمایش، پارچه است که در ترکیب رنگ و حرکت اشکال متنوعی را ایجاد می‌کند. ستون‌های تخت با حرکت بازیگران تبدیل به سربازان یزید می‌شود و همان سرباز با یک تغییر به شکل مار در می‌آید. عناصر مورد استفاده نمایش به شکل ساده و خلاقانه به راحتی باورپذیر هستند. یکی از ویژگیهای نمایش چند تابلو نمایشی و نمادین است که به خوبی مفهوم اثر را انتقال می‌دهد. هنر نمایش این خاصیت را دارد که نماد و نشانه مهمترین ویژگی خلاقانه آن باشد. تابلو کاروان یاران امام حسین (ع) که در یک صفحه عمودی و تلفیق پارچه و حرکت شکل می‌گیرد و یا لگد کردن ماهی سرخ رودخانه توسط یکی از سربازان یزید که به زیبایی مفهوم خون و شهادت را نشان می‌دهد.
از دیگر عناصر مهم نمایش موسیقی است. موسیقی اثر کار بابک نصیری‌خواه در شکل‌دهی فضای نمایش نقش موثری دارد. قطعات کوتاه و تلفیقی از ملودی‌های شناخته شده عربی و ریتم ایرانی که با صدای ضبط شده شخصیت و یا اجرای زنده بازیگران به خوبی هماهنگ است. اما یکی از عواملی که در نمایش به آن توجه نشده نورپردازی نمایش است. با توجه به شیوه اجرای نمایش که در آن عروسک و شکل اهمیت دارد، در خیلی از صحنه‌های نمایش بازیگران سیاه‌پوش و حرکات آنها برای جان‌بخشی به ابزار صحنه به خوبی دیده می‌شوند. این نکته باورپذیری نمایش به خصوص برای مخاطب کودک و نوجوان را دچار مشکل می‌کند. تصاویر نمایش با یک طراحی نور می‌توانست حس بهتری را انتقال دهد.
در نمایش خواهران میرزاحسینی نمایشنامه بر خلاف شیوه خلاقانه اجرای نمایش جای پرداخت بیشتری دارد. ایده اثر فکر مناسبی است که با ایجاز و نگاه استعاری، موقعیت‌های خوب نمایشی را شکل داده است. داستان ساده و قابل فهم و استفاده از شخصیت‌های شناخته شده که مخاطب با آنها آشناست یکی از ویژگیهای نمایشنامه است. اما نمایشنامه در شخصیت‌پردازی، تحلیل و تفسیر رفتار جای پرداخت بیشتری را طلب می‌کند. طرح نمایشی اثر بستر تبدیل شدن به یک درام را دارد که با نگاه اختصار و ایجاز شکل گرفته است. با توجه به مخاطب کودک و نوجوان نمایش، خلق موقعیت‌های نمایشی و تفسیر انگیزه و روابط علت و معلولی شخصیت‌ها می‌تواند در انتقال یک روایت تاریخی به مخاطبان بسیار موفق‌تر عمل کند.
نمایش "پای دیوار، کودکی" یک تجربه موفق در عرصه نمایش دینی است. تابلوهای نمایشی و تصاویر بصری اثر لحظات حسی خوبی را برای مخاطب ایجاد می‌کنند و او را تحت تاثیر قرار می‌دهند. یکی از دلایل موفقیت گروه نمایشی سیب فعالیت گروهی و هماهنگی عوامل آن در شکل‌دهی نمایش است که این ویژگی در کلیت نمایش به خوبی نمود دارد. توجه به استفاده از تصاویر نمادین و انتخاب یک شیوه اجرایی متفاوت و البته تجربه شده و هماهنگی عناصر شکل‌گیری یکی از دلایل موفقیت گروه نمایش سیب است.