یادداشت داود دانشور کارگردان نمایش”آنوا”نوشته”آماآتا آیدو” به بهانه‌ ترجمه و اجرای این نمایش در تالار قشقایی

داود دانشور: بیش از چند دهه است که مجامع فرهنگی، تئاتری، پژوهشی اقدام به گردآوری آثار قلمی و نظری نویسندگان و هنرمندان عرصه تئاتر نموده‌اند و تحت عناوین تئاتر ما بعد استعمار، نمایش ما بعد استعمار، نمایشنامه‌های ما بعد استعمار، نقد ما بعد استعمار و غیره کتاب‌هایی منتشر ساخته‌اند تا جهانیان را با ماهیت امپریالیسم و استعمار و عواقب این پدیده شوم آشنا سازند. در ایران این آثار و نویسندگان آنان(از جمله آماآتا آیدو) و طبعاً مضامین آن‌ها بسیار ناشناخته‌اند. البته معرفی جامع و همه جانبه این حوزه وسیع و بعضاً آثار وابسته به آن نیازمند مجال و فرصتی دیگر است. فقط محض آگاهی خواننده اشاره می‌کنیم که مجموعه نمایشنامه‌های وابسته به حوزه وسیع استعمارزدایی فرهنگی یا نمایشنامه‌های ما بعد استعمار که به قلمرو گسترده به نسبه جدید تئاتر ما بعد استعمار تعلق دارند ـ از جمله آنوا ـ آثار متنوع و چشمگیری را به نمایش می‌گذارند که بر شکل تئاتر معاصر جهان تاثیر بسزایی داشته است. این تئاتر توجه خود را معطوف به چشم‌اندازهای فرهنگی، آئینی و سنتی اقوامی از سراسر جهان نموده است که سالیان دراز زیر سلطه قدرت‌های استعمارگر قرار داشته‌اند و بعدها بر اثر تلاش‌های مستمر ملی‌گرایان سیاسی و فرهنگی به ویژه در حوزه تئاتر به آزادی و استقلال دست یافتند.
نمایشنامه‌های ما بعد استعمار با استفاده از عرصه گسترده فنون نمایش نگاری مقتبس از تئاتر غرب و همچنین سنت‌های اجرایی بومی به رسوا کردن ذات امپریالیسم و نتایج آن می‌پردازند. علایقی که نمایشنامه‌نویسان این سنخ تئاتر به شیوه‌های متنوع به آن‌ها گرایش نشان می‌دهند به طور کلی عبارتند از: گفت‌وگوی محرک ابزاری، آداب روزمره موسیقایی، قصه‌گویی، اوراد آئینی، روایت حماسی، رقص، عرضه داشت چند رسانه‌ای و نمایش عروسکی. موضوعات کلی که این آثار درونمایه خود می‌سازند از این قرارند: روابط نژادی و طبقاتی، جهانی‌سازی، فساد سیاسی، بردگی، جنسیت، ناسیونالیسم، عرضه داشت رسانه‌ای ...
شایان ذکر است که معرفی این مقوله همراه با ترجمه کامل دو نمایشنامه آنوا و صورتی(اثر آیدو و تامپسون) از این گونه نمایشی توسط گروه سینما تئاتر آیین صورت گرفته است.