باید از تمام امکانات و ظرفیت‌های موجود در تئاتر استفاده شود
نخستین گردهمایی مدیران کل رؤسای دفاتر انجمن هنرهای نمایشی استان‌ها و سرپرستان گروه‌های نمایشی سراسر کشور صبح امروز ـ ۲۱ اسفند ـ با حضور سیدمحمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حمید شاه‌آبادی معاون هنری وزیر فرهنگ، حسین مسافرآستانه رئیس مرکز هنرهای نمایشی و جمعی از هنرمندان در تالار اصلی مجموعه تئاترشهر برگزار شد.
به گزارش سایت ایران تئاتر، در ابتدای این گردهمایی سیدمحمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: «این گردهمایی را به فال نیک می‌گیریم و آغاز سال 90 با مشخص شدن برنامه‌ها و اقدامات گسترده‌ای که در زمینه تئاتر خواهیم داشت، سال خوبی خواهد بود.»
وی ادامه داد: «در شورای فرهنگ عمومی کشور آماری را درباره تعداد افراد اهل مطالعه، آمار افرادی که اهل دیدن تئاتر و... هستند، ارائه شده و طبق این آمار تعداد تماشاگران و مردم علاقه‌مند کم است و این امر به دلیل مهیا نبودن زیرساخت‌ها و کمبود سالن اجراست و بخش دیگر هم بر می‌گردد به اینکه ما از همه ظرفیت‌های موجود استفاده نکرده‌ایم.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه همه دستگاه‌ها و مسوولان باید از اجرای برنامه‌های متنوع حمایت کنند، عنوان کرد: «باید سالن‌ها در اختیار گروه‌ها قرار بگیرد.»
وی تصریح کرد: «در حال حاضر مسوولان و مقامات بر این امر تأکید دارند که باید از امکانات و ظرفیت‌های موجود استفاده کرد. این خواست دولت است و شما هم باید مطالبه جدی داشته باشید و امکانات و سالن‌هایی که بی‌استفاده مانده‌اند را شناسایی کرده و اطلاع دهید تا پیگیری لازم انجام شود.»
حسینی با اشاره به اینکه ممکن است برخی از این سالن‌ها امکانات و استانداردهای لازم را نداشته باشند، اظهار کرد: «باید با همین امکانات محدود کار را آغاز کرد. در هر کار جدید مسلماً موانعی وجود دارد اما مهم‌ترین چیز این است که کار را آغاز کنید چون در مسیر می‌توان این موانع و مشکلات را برطرف کرد.»
وی خاطرنشان کرد: «این حرکت مبارکی است که همه بر آن اذعان دارند و گروه‌های شهرستانی باید در سطح کشور و حتی در عرصه بین‌المللی قدرتمند ظاهر شوند.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: «در صورتی که همه مشکلات حل شده و مقدمات فراهم شود، نوبت به تماشاگر می‌رسد که می‌خواهد از نمایشی دیدن کند؛ بنابراین کاری که تولید می‌شود باید برای تماشاگر مفید باشد تا به سایرین نیز اطلاع‌رسانی کند.»
وی با اشاره به محتوای نمایش‌ها یادآور شد: «چرا ما نسبت به فرهنگ خودمان اهتمام نورزیم ایرانیان حتی قبل از اسلام اهل فرهنگ، اندیشه بودند و در هر استان یک تاریخچه درخشان می‌بینیم. بنابراین باید بیش از گذشته به فرهنگ غنی و اصیل خودمان توجه داشته باشیم.»
وی تصریح کرد: «تئاتر و گروه‌های نمایشی نمی‌توانند نسبت به این مسأله کم توجه باشند و ما انتظار داریم که در آثارشان به این امور اهتمام ورزند.»
حسینی در ادامه با اشاره به اینکه امام خمینی (ره) به گونه‌ای سخن می‌گفت که عامه مردم حرف‌هایش را می‌فهمیدند، گفت: «کار هنری باید طیف وسیع‌تری را در بر بگیرد و با عامه مردم ارتباط برقرار کند. صرفاً نباید تنها یک نمایش اجرا شود، بلکه باید روی این موضوع نیز توجه بیشتری صورت بگیرد.»
وی در ادامه به یکی از آفت‌های موجود در عرصه تئاتر اشاره کرد و یادآور شد: «برخی از هنرمندان زمانی که به شهرت می‌رسند و اقبالی از سوی جامعه به آن‌ها می‌شود، احساس بی‌نیازی می‌کنند؛ این در حالی است که باید مدام مطالعه کرده و با اهل فکر و اندیشه در ارتباط باشند.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: «گاهی مواقع مخصوصاً جوانان به خاطر موهبت الهی که خداوند در اختیار آن‌ها قرار داده به رشد و شهرتی می‌رسند و به جای اینکه در ادامه تلاش بیشتری کنند و آغازی برایشان باشد، این شهرت مانعی برای ادامه تلاش آن‌ها می‌شود. اگر دوستان پیشرفت و توفیقی نصیب‌شان می‌شود نباید دچار غرور شوند، بلکه باید وظیفه خود را بیشتر بدانند.»
وی در پایان سخنان خود با بیان اینکه غربی‌ها با ساختن برخی آثار ما را به چالش می‌کشانند عنوان کرد: «ما هم می‌توانیم در قالب فیلم و یا تولید نمایش آن‌ها را به چالش بکشیم و در برخی سوژه‌های جهانی می‌توانیم به صورت مشترک کاری را تولید کرده و همچنین نظام سلطه را به چالش بکشیم و اینگونه نباشد که فقط آن‌ها سوال‌کننده باشند.»
در ادامه این گردهمایی "حمید شاه‌آبادی" معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه برگزاری این گردهمایی را مرهون کسانی هستیم که همیشه دغدغه تئاتر شهرستان‌ها را داشته‌اند، گفت: «حسین مسافرآستانه رئیس مرکز هنرهای نمایشی از ابتدای راه بحث تئاتر شهرستان‌ها را بسیار جدی گرفتند. همچنین محمد حمزه‌زاده مدیرعامل انجمن نمایش نیز پی‌گیر این قضیه بودند و آنچه امروز در حال وقوع است، محصول فکر جمعی دلسوزان عرصه تئاتر است.»
وی به حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و داوود رشیدی پیش‌کسوت عرصه تئاتر اشاره کرد و افزود: «این نشان دهنده عزم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به گسترش تئاتر شهرستان‌ها است و حضور این دو، امید و دلگرمی برای همه هنرمندان است.»
شاه‌آبادی با بیان اینکه تئاتر با سایر هنرها متمایز است، اظهار کرد: «در سینما مخاطب تنها یک تماشاگر است و ذهنش برای دریافت آنچه کارگردان می‌خواهد باز است ولی در تئاتر تعامل دو طرفه‌ای بین مخاطب و صحنه تئاتر ایجاد می‌شود و مفهومی که تماشاگر دریافت می‌کند سال‌ها در ذهنش باقی می‌ماند. تئاتر مخاطب را وادار به اندیشه می‌کند و از ماندگاری بیشتری برخوردار است.»
وی تصریح کرد: «اگر از تئاتر فقط برای سرگرمی بهره‌برداری کنیم، دچار انحراف می‌شویم.»
معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: «در سراسر کشور صاحب ظرفیت‌ها و توانایی نیروی انسانی در زمینه تئاتر هستیم، اما فضای مناسب برای اینکه تئاتر شهرستان بتواند در حوزه تمدن و فرهنگ کشور تأثیرگذار باشد، اتفاق نیافتاده است.»
وی با بیان اینکه دچار کمبود سالن‌های تخصصی هستیم، ولی همه چیز به سالن ختم نمی‌شود، گفت: «از طرفی در بخش نمایشنامه‌نویسی خلاء‌هایمان کم نیست. ولی در کل برای اینکه یک جریان ملی در حوزه تئاتر کشور داشته باشیم که بتواند بخشی از اوقات فراغت مردم را به خود اختصاص دهد باید پراکندگی‌ها از بین برد. چرا که این پراکندگی باعث کاهش کارایی می‌شود.»
شاه‌آبادی در ادامه تصریح کرد: «رزومه و پرونده‌های برخی از این گروه‌ها در سایت ایران تئاتر وجود دارد.»
وی یادآور شد: «مدیریت‌ها باید براساس داشته‌های خود برنامه‌ریزی کنند. درست است که در یک نشست یک روزه فشردگی کارها بیشتر است، ولی در آستانه سال جدید توانسته‌ایم یک قدم بزرگ در حوزه تئاتر شهرستان‌ها برداریم.»
معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه منابع و امکانات محدود است، افزود: «در این میان تنها مدیریت درست، همدلی و تلاش برای رسیدن به یک حرف واحد باعث می‌شود اتفاق بزرگی در حوزه تئاتر رخ دهد.»
وی با بیان اینکه در حال حاضر تعدادی سالن چند منظوره در سراسر کشور وجود دارد، اظهار کرد: «این سالن‌ها می‌توانند به کمک تئاتر کشور بیایند.»
وی عنوان کرد: «زمانی که گروه‌ها شکل گرفتند و از ساماندهی خاصی برخوردار شدند، آرام آرام می‌توانند مخاطبان خود را پیدا کرده و مردم با تنوع سلیقه‌ها را جذب کنند. بنابراین دولت باید در همه حال بزرگ‌ترین حامی باشد ولی نباید تنها حامی تئاتر کشور باشد.»
شاه‌آبادی با بیان اینکه با اعطای تفاهم‌نامه به هر سه گروه، یک سالن در اختیار آنان قرار می‌گیرد، گفت: «در طرح بهره‌برداری و استقرار گروه‌ها در سالن‌ها باید فضایی فراهم شود که هر گروه حداقل سالی یک اجرای عمومی داشته باشد. پروانه موقت نیز برای گروه‌ها صادر شده که اعتبارش تا پایان سال 90 است و از این طریق میدان رقابت شکل می‌گیرد.»
وی تصریح کرد: «اگر بخواهیم گروه‌های تئاتری از یک حمایت منسجم برخوردار شوند باید اول به ظرفیت‌های خودمان نگاه کنیم.»
معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یادآور شد:«در صورتی که افراد و گروه‌ها ویژگی‌های لازم از جمله سابقه بیشتری داشته باشند، با توجه به فعالیت آن‌ها در طول یک سال که بر محور اجرای عمومی است در نهایت امتیاز این گروه‌ها بررسی شده و تلاش آن‌ها برای ارتباط با مخاطب نیز ارزیابی شده و حجم حمایت‌هایی که از این گروه‌ها می‌شود براساس این مکانیزم‌ها صورت خواهد گرفت. همچنین پس از ارزیابی، برخی از گروه‌ها پروانه نمایش دائمی دریافت خواهند کرد.»
وی با بیان اینکه باید کانون توجه‌مان را بر تخصصی شدن گروه‌ها قرار داده‌ایم افزود: «دفاتر تئاتر از جمله دفتر تئاتر خیابانی، دفتر تئاتر عروسکی و... باید تقویت شوند.»
شاه‌آبادی با اشاره به اینکه گروه‌ها با حمایت‌های محتوایی از دفاتر موضوعی و از سوی مرکز آرام آرام به تعامل جدی‌تری با مخاطبانشان خواهند رسید، گفت: «قطعاً در ادامه حضور این گروه‌ها بر فعالیت‌های اجتماعی تأثیرگذار خواهند بود.»
وی با بیان اینکه به نقش خانواده‌ها باید اهمیت بیشتری داده شود، تأکید کرد: «محوریت اثری که توسط هنرمندان تولید می‌شود، باید بر این اساس باشد که خانواده‌ها را جذب کند چون نقش تئاتر در کاهش آسیب‌های اجتماعی بسیار تأثیرگذار است.»
معاون هنری وزیر ارشاد با اشاره به این که تعداد و تنوع نمایش‌ها دردی را درمان نمی‌کند، گفت: «باید واقع‌بینانه پیش رفت. اگر نمایشنامه‌ای مورد توجه مخاطبان قرار گرفت کارگردان نباید سراغ متن دیگری برود، بلکه همان نمایشنامه را باید در شهرهای مختلف به صحنه ببرد. چرا که تعداد اجرای یک نمایش موفق بهتر از این شاخه به آن شاخه پریدن است.»
شاه‌آبادی در پایان سخنان خود با بیان اینکه تمرکز باید بر روی اجرای عمومی باشد، تصریح کرد: «انرژی‌ها نباید صرف کارهای کوتاه مدت شود و شیب حمایت بر اجراهای عمومی متمرکز است، نه برگزاری جشنواره‌ها.»
"محمدحسین ناصربخت" مدیر امور استان‌های مرکز هنرهای نمایشی نیز طی سخنانی عنوان کرد: «در مرحله اول 600 گروه شناخته شدند اما از سال آینده، دی‌ماه روند بررسی پرونده‌ها آغاز و در اسفندماه پروانه‌ها صادر خواهند شد. این کار به صورت سالانه اتفاق می‌افتد و به نوعی برنامه دائمی‌مان خواهد بود.»
وی افزود: «امسال به دلیل اینکه اولین گام برداشته شده و برخی استان‌ها دیر متوجه شدند این فرصت تا پایان فروردین‌ماه تمدید شده است تا دیگر پرونده‌ها نیز به دستمان برسد.»
ناصربخت یادآور شد: «مرحله اول تا پایان اردیبهشت‌ماه خواهد بود و سپس به سطح‌بندی گروه‌ها می‌رسیم. این در حالی است که معیارهایی که برای سطح‌بندی گروه‌ها داریم منتشر خواهد شد.»
وی در ادامه اظهار کرد: «در سطح‌بندی گروه‌ها برای مثال یک گروه که در دسته دو است می‌تواند خودش را به دسته گروه‌های اول ارتقا دهد. در واقع پرونده سطح‌بندی گروه‌ها باز است و سطح‌بندی‌های جدید را در پایان سال بار دیگر اعلام خواهیم کرد. از این طریق امکان تجدیدنظر دوباره فراهم خواهد شد.»
مدیر امور استان‌ها در پایان اظهار امیدواری کرد که روزی در کشورمان شاهد 560 گروه در بالاترین سطح کیفی و انسجام گروهی باشیم.»
یزدان عشیری مدیر روابط عمومی مرکز هنرهای نمایشی، وحید لک مدیر روابط عمومی مجموعه تئاترشهر، پریسا مقتدی مدیر اجرایی مجموعه تئاترشهر، محمد حمزه‌زاده مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی ایران، مجید امرایی مدیر روابط عمومی معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، داوود رشیدی، امیر دژاکام، پیمان شریعتی، مهرداد کوروش‌نیا، کوروش زارعی و... در این گردهمایی حضور داشتند.
نخستین گردهمایی مدیران کل رؤسای دفاتر انجمن هنرهای نمایشی استان‌ها و سرپرستان گروه‌های نمایشی سراسر کشور امروز با سخنرانی "حسین مسافرآستانه" رئیس مرکز هنرهای نمایشی در مجموعه تئاتر شهر پایان می‌یابد.