اصلاح ساختار آموزشی در دانشگاه‌های تئاتری یک نیاز است
گسترش تفکر اقتصادی در حوزه تئاتر دانشگاهی نیازمند اصلاح بسیاری از زیر ساخت‌ها و الگوسازی در حوزه دانشگاه است.
به گزارش دریافتی سایت ایران تئاتر از روابط عمومی چهاردهمین جشنواره بین المللی تئاتر دانشگاهی ایران، "حمید پورآذری" نویسنده، کارگردان و مدرس تئاتر با بیان این مطلب افزود: «من مخالفتی با ورود به مباحث اقتصادی و تهیه و تولید در تئاتر دانشگاهی نیستم؛ چرا که مطرح شدن این موارد می تواند گام بسیاری ارزشمندی برای حرفه ای شدن دانشجویان فاغ التحصیل به حساب آید.»
وی افزود: «عملکرد مثبت چنین مباحثی در دانشگاه زمانی می‌تواند مورد توجه قرار گیرد که در همین دانشگاه‌ها از اهالی فن و کارشناس در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد، در غیر این صورت برگزاری چنین مباحثی که اهالی فن در آن جایی ندارند هیچ سودی برای دانشجویان تئاتر نخواهد داشت.
این کارگردان تئاتر در بخش دیگری از صحبت‌های خود به روند علمی دانشگاه‌های تئاتری کشور اشاره کرد و گفت: متاسفانه در اغلب دانشکده‌های تئاتری کشور، روند طرح مباحث علمی مرتبط با تئاتر روند قابل قبولی ندارد. البته باید به این نکته هم توجه داشت که دانشگاه وظیفه‌ای در قبال کارگردان و بازیگر کردن دانشجو ندارد؛ اما مساله‌ای که باید به آن توجه کرد این است که دانشگاه‌ها هدایتگر مسیر درستی برای دانشجویان در جهت اعتلای تئاتر باشند.»
پورآذری تصریح کرد: «به نظر من قبل از ورود به مباحثی چون اقتصاد تئاتر در دانشگاه‌ها لازم است بسترهای مناسب طرح چنین مباحثی نیز ساماندهی شود و اولین گام در این زمینه خارج شدن دانشگاه‌ها از نگاه تک بعدی است و این نظریه در مرحله اول به مدرسان برمی گردد که لازم است به این مساله توجه بیشتری کنند.»
وی ادامه داد: «متأسفانه یکسری الگوسازی‌ها و حرف و حدیث‌هایی در تعدادی از دانشکده‌های تئاتری به لحاظ علمی وجود دارد که به نظر می آید باید در ابتدا آنها را مرتفع کرد و بعد به سراغ مباحث اقتصادی و تهیه و تولید تئاتر رجوع کرد.»
این مدرس تئاتر افزود: «کسی منکر تشکیل واحدهای درسی جدید در دانشگاه‌های تئاتری که مرتبط به مباحث اقتصادی تئاتر است، نیست اما باید قبل از ورود به چنین مباحثی بسیاری از فعالیت‌ها را ساماندهی کرد.»
دکتر "حمیدرضا افشار" نیز در ادامه با اشاره به جریان‌ساز بودن جشنواره تئاتر دانشگاهی اظهار داشت: «نتایج برگزاری جشنواره‌های مختلف دانشجویی در حوزه‌های مختلف هنر بر بدنه علمی دانشگاه‌ها تاثیرگذار است، البته دانشگاه‌ها با نقش تعیین‌کننده خود این شرایط را به وجود می‌آورند.»
این استاد دانشگاه یادآور شد: «آثاری که از دل جشنواره تئاتر دانشگاهی به بیرون عرضه می‌شود، جریان سازی‌های گسترده‌ای را به دنبال خواهد داشت، که نشات گرفته از دانشگاه‌هاست.»
وی ادامه داد: برگزای جشنواره تئاتر دانشگاهی با توجه به شروع نشدن جشنواره مشکل است و باید براساس یافته‌های دوره‌های قبل صحبت کرد. ولی با بررسی تحلیلی دوره‌های گذشته این جشنواره و اهداف راهبردی وزارت علوم، دبیرخانه و دبیر امسال جشنواره و تدبیری که در بعد کمی و کیفی جشنواره به کار بردند ، می‌توان گفت که این دوره از جشنواره بازتاب موثری را به دنبال خواهد داشت.»
وی در ارتباط با تاثیرات برگزاری جشنواره تئاتر دانشگاهی بر بدنه تئاتر حرفه‌ای کشور نیز گفت: «چشم‌انداز جشنواره تئاتر دانشگاهی نباید تئاتر حرفه‌ای کشور باشد، ما باید با بررسی استاندارهای تئاتر پیش رویم، زیرا هر کسی در تئاتر کار خود را انجام می‌دهد، رسالت تئاتر دانشگاهی جریان‌سازی مبتنی بر اهداف است که با سیاست‌گذاری‌های بلند مدت دولت شکل می‌گیرد.»
عضو هیات داوران جشنواره تئاتر دانشگاهی با اشاره به رسالت دانشگاه‌ها در جریان سازی فرهنگی افزود: رسالت و مسئولیت دانشگاه به دلیل اینکه باید جریان سازی در تئاتر ایجاد کند بسیار مهم است و نقش تعیین‌کننده و به مراتب موثرتری را از دیگر گروه‌ها دارد. برای ایجاد هرچه بهتر این جریان‌سازی‌ها، باید برای بهبود و اصلاح شرایط موجود گام‌هایی برداشته شود زیرا از دل همین جشنواره‌های دانشگاهی است که آثار و کارگردان‌های حرفه‌ای معرفی می‌شوند.»
عضو هیات داوران جشنواره تئاتر دانشگاهی افزود: «البته امیدواریم این دانشجویان در آینده با موفقیت در عرصه‌های تئاتری دلبستگی‌های خود به نظام آموزشی را حفظ کنند و تنها تا مقطع پیشرفت به این اصول وابستگی نداشته باشند.»
افشار گفت: «در جشنواره تئاتر دانشگاهی همه ساله شاهد حضور آثار برجسته‌ای هستیم که مورد توجه واقع شده و در جشنواره های جهانی نیز شرکت می‌کنند، انعطاف و تعامل میان دانشگاه و جشنواره‌های دانشگاهی زیاد است و باید سیاست‌گذاری‌های کلان جشنواره به نوعی باشد که دانشجویان تشویق و ترغیب به تولید اثر برای شرکت در جشنواره شوند نه اینکه آثار از پیش تولید شده مجددا برای شرکت در جشنواره دعوت شوند.»
این استاد دانشگاه بیان کرد: «جریان علمی تئاتر در کشور وابسته به سه امر مشاهده، مطالعه و تجربه است . که امر مطالعه در دانشگاه، مسئله مشاهده با تماشای آثار و مبحث تجربه با شرکت در جشنواره‌های دانشگاهی انجام می‌شود، در این چرخه هر سه عامل مهم و وابسته به یکدیگر هستند تا زمانی که در تئاتر این چرخه بتواند فعالیت موثر و درستی داشته باشد، می‌توان به جریان تئاتری کشور و آینده فعالیت‌های آن امیدوار بود.»
این استاد دانشگاه یادآور شد: «جریان علمی تئاتر در کشور نیازمند بهره‌گیری از سه عامل مشاهده، مطالعه و تجربه است که مبحث سوم این چرخه با شرکت در جشنواره تئاتر دانشگاهی اتفاق می‌افتد.»
"شهرام زرگر" از دیگر صاحبنظران عرصه تئاتر کشور نیز در گفتگو با روابط عمومی جشنواره تئاتر دانشگاهی، این رویداد هنری را جشنی علمی برای کسب تجربه دانست و افزود: «مراکز آموزشی و جشنواره‌های تئاتری وظیفه تربیت و به عمل آوردن استعدادهای دانشجویان را برعهده دارند، ایجاد فضای کارآفرینی و حرفه‌ای مربوط به نهادهای دیگر است.
این مترجم و استاد دانشگاه تئاتر در ارتباط با چهاردهمین دوره از برگزاری جشنواره تئاتر دانشگاهی گفت: اظهار نظر در خصوص وضعیت کلی و سطح کیفی آثار شرکت‌کننده را باید در پایان برگزاری جشنواره بیان کرد. در حدود هفت الی هشت دوره افتخار همکاری نزدیک با دست اندرکاران جشنواره تئاتر دانشگاهی را داشته‌ام، در این دوره نیز همانند دوره‌های قبل برنامه‌ریزی منسجم و مرتبی صورت گرفته و مسائل با وسواس و منظم در حال پیگیری و انجام است.»
وی ادامه داد: «متون دانشجویان سایر رشته‌ها به نسبت دو سه دوره‌ای که من از نزدیک در جریان آن قرار داشتم به لحاظ تکنیکی رشد خوبی داشته است. دانشجویان سایر رشته‌ها بدون اینکه آموزش‌های لازم این رشته را در دانشگاه‌ها ببینند، تنها با اتکا به مطالعه شخصی به بلوغ فکری رسیدن؛ که این امر در آثار آنها متجلی است، به همین دلیل در بازبینی این آثار با سرزندگی و شور خاصی مواجه بودیم.
این مدرس تئاتر در ارتباط با تاثیرات برگزاری جشنواره تئاتر دانشگاهی بر بدنه علمی تئاتر در کشور بیان داشت: «با قاطعیت تمام می‌گویم این جشنواره تاثیرگذار است. در ادوار مختلف و با فاصله زمانی چند ماه مشاهده می‌کنیم که جنب و جوش دانشجویان حتی در فضاهای آموزشی نیز برای شرکت در جشنواره تئاتر دانشگاهی بالا می‌رود. حتی این امر در پایان‌نامه‌های دانشجویان به شکل دیگر دیده می‌شود، زیرا بر اساس قضاوت و ارزشیابی جشنواره تئاتر دانشگاهی پایان‌نامه‌های دانشجویان را بررسی می‌کنیم.»
وی در ادامه، جشنواره تئاتر دانشگاهی را جشنی دانست که دانشجویان در پی آن به کسب تجربه می‌پردازند؛ و برای ایده‌آل‌تر شدن این حرکت آموزشی نیاز به یک ویترین برای نمایش توانایی های خود دارند و جشنواره تئاتر دانشگاهی باید برای پر بارتر شدن هر چه بیشتر، گام‌های موثرتری بردارد.
این استاد دانشگاه در ادامه؛ وظیفه مراکز آموزشی و جشنواره های تئاتری را ایجاد یک شغل، حرفه و مکانی برای عرضه و نمایش عموم آثار ندانست و افزود: «بر خلاف تصور رایج نهادهای آکادمیک موظف به کارآفرینی نیستند، بلکه این امر مربوط به نهادهای دیگر است. دانشگاه با تراکم دانشجویان و امر آموزش و تربیت آن ها روبرو است، ایجاد شغل و حرفه برای همه این دانشجویان نیز مسلما در کشور مهیا نیست و در این میان باید نهادهای دیگر این نیروهای آموزش دیده و ماهر را با ایجاد شغل و فضاهای فرهنگی به کار گمارند.»
عضو هیات داوران جشنواره تئاتر دانشگاهی ادامه داد: «ایجاد فضایی برای عرضه آثار تولید شده به هیچ وجه به عهده جشنواره‌های تئاتری و مراکز آکادمی نیست بلکه این نهادها تنها وظیفه تربیت و به عمل آوردن دانشجویان را برعهده دارند.»
گفتنی است مراسم اختتامیه چهاردهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی ایران 31 اردیبهشت‌ماه ساعت 18 در سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر برگزار می‌شود.