عمیق‌ترین آموزه‌های تئاتری در تداوم تمرین و اجرا صورت می‌گیرد
جلال تهرانی گفت: «یکی ازمشکلات بزرگ تئاتر ما کمبود امکانات تمرین و اجرا در معنای عام است، در حالی کهعمیق‌ترین آموزه‌های تئاتری در تداوم تمرین و اجرا اتفاق می‌افتد.»
به گزارش سایت ایران تئاتر، همزمان با برگزاری اولین روز همایش کارگاه‌های متمرکز تئاتر، حمید پورآذری، پیام دهکردی،حسین کیانی،محمد رضایی‌راد که به عنوان استادان مدعو در این همایش حضور دارند، همراه با جلال تهرانی مدیر موسسه فرهنگی هنری مکتب تهران که برگزار کننده این همایش است، به ارائه توضیحاتی درباره کارگاه‌های این همایش پرادختند.
در این نشست جلال تهرانی مدیر موسسه فرهنگی هنری «مکتب تهران» درباره برگزاری این همایش توضیح داد: «این نخستین دوره همایش است که در واقع دوره مقدماتی برای همه ماست. این همایش برای خود ما، جوانان شرکت‌کننده و مربیان نوعی محک به شمار می‌آید و بدیهی است در تداوم این حرکت همه چیز متمرکزتر خواهد شد.»
تهرانی تاکید کرد: «ما چند نفر هم نسل هستیم که دور هم جمع شده‌ایم و این همایش را برپا می‌کنیم و موسسه «مکتب تهران» فقط کارهای حقوقی این همایش را انجام می‌دهد.»
وی با اشاره به انگیزه‌های برپایی این همایش گفت: «یکی از مشکلات بزرگ تئاتر ما کمبود امکانات تمرین و اجرا در معنای عام است، در حالی که عمیق‌ترین آموزه‌های تئاتری در تداوم تمرین و اجرا صورت می‌گیرد، اما همیشه تعداد سالن‌ها و امکانات ما به مراتب کمتر از متقاضیان است. بنابراین تلاش می‌کنیم با برپایی این کارگاه‌ها امکان تجربه عملی را برای هنرجویان فراهم کنیم. تجربیاتی که آنها باید در حین تمرین و کار عملی به آن دست یابند.»
تهرانی در ادامه درباره هزینه اندک کارگاه‌های این همایش متذکر شد: «ما برای برپایی این همایش با 15 تن از دوستان تماس گرفتیم، هیچ‌یک از مربیان درباره دستمزد خود پرسشی نکردند؛ بنابراین یکی از مهمترین دلایلی که توانسته‌ایم این کارگاه‌ها را با هزینه اندک برگزار کنیم، این است که استادان حتی به حداقل دستمزدشان دل نبسته‌اند، از سوی دیگر مدیر پلاتوی گام سوم هم نگاه اقتصادی به این ماجرا نداشت و با همراهی خوب آقای باباوند بود که شهریه کلاس ها پایین نگه داشته شد.»
جلال تهرانی درباره موضوعات این همایش بیان کرد: «موضوعات را به تجربه اساتید واگذار کردیم و از آنها خواستیم خودشان مسایل را آسیب‌شناسی کنند و کارگاه مورد نظرشان را تعریف کنند. تنها تاکید ما این بود که موضوعات کارگاه‌ها جزئی نگرانه باشد و مربی را وادار کند تا در مورد تکنیک‌ها و فنون صحبت کند.
وی که در نظر دارد این همایش‌‌ها را به صورت مستمر برگزار کند، اضافه کرد: «ما به دنبال این نیستیم که به صورت گاهی همایشی را برگزار کنیم، این کاری است که همیشه انجام می‌شود شاید ایده‌ال ما این باشد که گروهی 500 نفری داشته باشیم که در هر همایش مثلا صد تن از آنها شرکت کنند تا بعد از چهار پنج سال اینها نسل یک همایش را بسازند و آموزش نسل بعدی به آنها سپرده شود. تداومی که به آن فکر می‌کنیم از این جنس است نه از نوع کلاس‌های آموزشی.»
نویسنده نمایشنامه‌های «مخزن» و «اندر هدایت نسل جوان» و «مقام استادی» درباره ترکیب استادان این همایش عنوان کرد: «چینشی که صورت گرفته بر مبنای یک ایده الوژی نبوده است بلکه از ویژگی‌های این همایش این است که آدم‌ها با بینش خودشان به سمت شرکت‌کنندگان می‌روند. قرار است در این همایش هنرجویان در مواجه با مربیان چیزهایی را یاد بگیرد که در کتاب‌ها نمی‌توانند آنها را پیدا کنند.»
وی که روز گذشته جلسه معارفه‌ای را با هنرجویان این همایش برگزار کرده بود، گفت: «پیشنهاد من به شرکت‌کنندگان این بود که به مربیانتان نگاه کرده و با آنها زندگی کنید، عمیق‌ترین آموزه‌های فرهنگی هنری از این راه به دست می‌آیند؛ ضمن اینکه ملاک ما برای عمیق بودن موضوعات، چیزهایی است که با زبان خودکار یا از داخل کتاب‌ها به دست نمی‌آیند. به هنرجویان گفتیم با نگریستن به مربیان به نوعی آگاهی دست می‌یابید که حتی خودتان هم نمی‌دانید چیست اما احساسش می‌کنید و این یعنی اصالت پرورش نسبت به آموزش.»
پیام دهکردی ـ بازیگر تئاتر ـ نیز با ابراز خرسندی از حضور در این همایش گفت: «معمولا در مراکز دانشگاهی ما دو مشکل بزرگ، کلی‌گویی و پیچیده‌گویی وجود دارد که باعث می‌شود دانشجو در طول چهار سال پروسه‌ای را طی کند، اما در نهایت بهره چندانی از آموزش نبرد ، آنچه در این کارگاه‌ها برای من مهم بود، ساد‌گی و جز‌ئی‌نگری موضوعات کارگاه‌ها بود.»
دهکردی ادامه داد: «این کارگاه‌ها فرصتی را فراهم می‌آورند تا شرکت‌کنندگان در مجالی کوتاه خود را محک بزنند و ببینند آیا می‌توانند این مسیر را طی کنند یا نه.»
وی که در این همایش کارگاه «رابطه کلام با عواطف، حالت و حرکت» را برگزار می‌کند، درباره این کارگاه توضیح داد: «کارگاه من 12 ساعت است که از ساعت 8 صبح تا 8 شب برگزار می‌شود، در این کارگاه بستری که دربردارنده همه موضوعات جزیی در حوزه گفتار، صدا، بدن و .. است، مورد توجه قرار می‌گیرد.»
پیام دهکردی ادامه داد: «در این کارگاه قرار است کار بدنی انجام شود، اما با نگاهی متفاوت و شیوه‌ای متفاوت‌تر از کار بدنی که در دانشگاه انجام می‌شود. قرار است ما 12 ساعت با یکدیگر زندگی کنیم، تنها شرط من برای شرکت‌کنندگان در این کارگاه این است که هنرجویان با لباس راحت بیایند و خودشان غذایی را بپزند و بیاورند. وقتی این جزئیات در بسته‌ای 12 ساعته پیوند می‌خورد، نتیجه‌ای شگفت‌انگیز خواهد داشت، بنابراین لازم نیست هنرجویان دغدغه بازیگری یا تئاتر داشته باشند؛ چراکه می‌توانند در این 12 ساعت این مسیر را طی کنند.»
این بازیگر با تاکید بر اینکه این همایش در شرکت‌کنندگان ایجاد انگیزه می‌کند، اضافه کرد: «این کارگاه به هنرجویان فرصتی برای محک زدن خودشان می‌دهد.»
این مدرس تئاتر از تداوم این کارگاه‌ها به عنوان یکی از نکات بسیار مهم در برپایی این همایش یاد کرد و گفت: «ما موظفیم این حرکت‌ها را به واسطه استقلال و زلالی خاصی که دارند، حمایت کنیم تا از این راه به ادامه آنها کمک کنیم، چراکه با استمرار است که این نهال نوپا رشد می‌کند.»
در ادامه حسین کیانی – نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر- یکی از نکات مهم این کارگاه‌ها را شیوه‌ای مناسب و کم هزینه برای محک زدن افراد برشمرد و افزود: «در این همایش فرد علاقه‌مند، بدون پرداخت هزینه‌های بزرگ مادی و معنوی می تواند خود را محک بزند، چرا که لازم نیست هزینه و وقت بسیاری برای شرکت در کلاس‌های کنکور یا دانشگاه‌های غیرانتفاعی صرف کند بلکه در مدت زمان کوتاه و با پرداخت شهریه‌ای اندک می‌تواند خود را محک بزند که آیا باید این راه را ادامه بدهد یا نه.»
وی خاطر نشان کرد: «هنرجوی شرکت‌کننده ناچار نیست به خاطر گرفتن نمره یا به خاطر اینکه هزینه کلانی برای آموزشگاه هنری پرداخت کرده در تمام کارگاه‌ها شرکت کند، بلکه حق انتخاب دارد.»
او با ابراز خرسندی از حضور در این همایش ادامه داد: «من به خاطر حضور جلال تهرانی آمدم، زیرا می‌دانم هیچ نگاه انتفاعی به تئاتر ندارد و نیت خالصش آموزش صادقانه به علاقه‌مندان بوده است.»
کیانی یکی دیگر از ویژگی‌های مثبت این همایش را تازگی مباحث آن دانست و افزود: «این مباحث کمتر در مجامع دانشگاهی و آکادمی مورد بحث قرار می‌گیرد و از آنجا که این همایش نخستین دوره خود را برگزار می‌کند، فعلا نمی‌توانیم چشم‌انداز کاملا مشخصی را برایش متصور شویم.»
در ادامه این نشست حمید پورآذری که کارگاه «بداهه» را برپا می‌کند، گفت: «بداهه چندین زیرشاخه دارد مانند بداهه در رفتار، گفتار و ... که در این کارگاه تلاش می‌کنیم به تمام این شاخه‌ها توجه کنیم.»
پورآذری افزود: «در این کارگاه می‌کوشیم نشان دهیم چگونه افراد می توانند یک موقعیت را باور کنند. برای درک یک موقعیت لازم است اول خودمان آن موقعیت را باور کنیم، بنابراین در وهله نخست ما باید درک درستی از خود داشته و اعتماد به نفس داشته باشیم، باید توانایی‌ها و داشته‌های خود را به لحاظ رفتاری بهتر بشناسیم و به کار بگیریم. در اینجا بحث موقعیت مطرح است که چگونه از رفتار و موقعیت فردی به رفتار و موقعیت جمعی برسیم.»
وی درباره شرکت کنندگان این کارگاه هم بیان کرد: «تفاوتی وجود ندارد و شرکت کنندگان از 7 تا 70 ساله می‌توانند در این کارگاه حضور داشته باشند، ما هر روز در دل کارگاه خود یک اجرا داریم.»
پورآذری عنوان کرد:« با برگزاری این کارگاه‌ها در نهایت به الگوهای جدیدتری دست پیدا می‌کنیم، بنابراین این کارگاه‌ها حتی برای مربیان خود هم در بردارنده نگاه جدیدی به تئاتر خواهند بود.»
در ادامه این نشست محمد رضایی‌راد دیگر هنرمند تئاتر که در این همایش کارگاه «دیالوگ ـ موقعیت نمایشی ـریتم» برپا می‌کند، گفت: «مهمترین ویژگی این کارگاه‌ها دقت در برخی جزئیاتی است که در آموزشگاه‌ها و دانشگاه‌ها فدای کلیات می‌شود. همیشه برای من مهم این است که وقتی واژه‌ای را به کار می‌بریم آیا آن واژه را در معنای درستش به کار می‌بریم یا نه. کارگاه من با موضوع واژگانی برگزار می‌شود که معمولا خیلی پراکنده و بدون دقت از آنها استفاده می‌کنیم. بنابراین در این کارگاه تلاش می‌کنم موضوعاتی مانند ریتم، موقعیت نمایشی، دیالوگ ، فرق میان دیالوگ و مکالمه را تعریف کنم.»
نویسنده و کارگردان نمایش‌های «رقصی چنین» و «بازگشت به خوان نخست» ادامه داد: «از آنجا که برای من نگاه جزئی به این سه مقوله اهمیت داشت، کارگاه من برای کسانی برگزار می‌شود که با این مقولات آشنایی اولیه‌ای داشته باشند، البته این کارگاه برای خود من هم شکل آزمایشگاه دارد.»
به گفته جلال تهرانی علاقه‌مندان برای ثبت‌نام در کارگاه‌های این همایش تا 31 تیرماه فرصت دارند. از سوی دیگر چهار کارگاه 10 جلسه‌ای این همایش شامل کارگاه‌های «بداهه» حمید پورآذری، «میزانسن به مثابه اندیشه و عمل» علی اصغر دشتی، «از ایده تا پی‌رنگ، از پی‌رنگ تا نمایش‌نامه ، از نمایش‌نامه تا اجرا» حسین کیانی و «خوانش فنی متن» رضا کوچک‌زاده از 10 مرداد آغاز خواهد شد و ثبت نام در این کارگاه‌ها تا زمانی که ظرفیتشان کامل شود، یعنی حتی تا روز 9 مرداد ماه ادامه دارد. این کارگاه‌ها به حد نصاب رسیده‌اند و هر زمان که ظرفیتشان کامل شود، ثبت نام متوقف خواهد شد.
کارگاه‌های این همایش در پلاتوی گام سوم واقع در خیابان آزادی، بعد از دکتر قریب، خیابان اوستا، ساختمان شماره 51 برگزار می‌شود.
تمام اطلاعات مربوط به زمان‌بندی کارگاه‌های این همایش بر سایت موسسه مکتب تهران قرار دارد. هزینه هر ساعت این کارگاه‌ها 5 هزار تومان است و ثبت‌نام به صورت اینترنتی و از طریق سایت مکتب تهران به نشانیwww.maktabetehran.com انجام می‌شود اما کسانی‌که امکان ثبت‌نام اینترنتی ندارند می‌توانند با شماره تلفن 88801538 تماس بگیرند.
گفتنی است نخستین همایش کارگاه‌های متمرکز تئاتر از روز گذشته 27 تیرماه آغاز شده و تا مرداد ماه ادامه خواهد داشت.