نمایندگان مجلس شورای اسلامی خواستار اعتباردهی مشخص برای زنده نگه داشتن نمایش‌های آیینی سنتی شدند
پانزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی با حضور هنرمندان، پژوهشگران و کارشناسانی از کشورهای ژاپن، ایتالیا، کره جنوبی، ترکیه، ازبکستان، هند، هلند، کانادا، انگلستان، آلمان و ... و با حضور بیش از ۱۰۰ گروه نمایشی از ایران در قالب نمایش‌های صحنه‌ای، نمایش‌های میدانی، بازی‌های نمایشی، بخش قهوه‌خانه، تعزیه و شبیه‌خوانی، سمینار علمی و نمایشگاه، پیمایش در تئاتر تهران و ... از ۲۳ تیر تا اول مرداد در سالن‌های نمایشی شهر تهران برگزار و با استقبال گسترده هنرمندان، خانواده‌ها و اصحاب رسانه مواجه شد.
این رویداد بین‌المللی فرصتی را فراهم آورد تا هنرمندان و منتقدان به ارزیابی و نیازسنجی حوزه نمایش‌های آیینی بپردازند. در این راستا، تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز به تبیین نیازها و ضرورت‌ها در این حوزه پرداختند.
به گزارش دریافتی سایت ایران تئاتر از روابط عمومی پانزدهمین جشنواره نمایش‌های آیینی سنتی، سید رمضان شجاعی کیاسری، نماینده مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه هویت یک ملت در تاریخ، تمدن و فرهنگ آن تعریف می‌شود، تأکید کرد: «پاسداشت آیین‌ها و نمایش‌های سنتی می‌تواند نشانه اثرگذاری فرهنگ بومی و محلی ما باشد و به نظر من هرچه بیشتر جشنواره‌های آیینی و سنتی را ترویج و تبلیغ کنیم، ماندگاری هویت، فرهنگ و تمدن خود را بیشتر خواهیم کرد.»
وی با بیان اینکه نباید زمان را از دست داد، خواستار اعتباردهی مشخص و معینی به این امر شد که بتوان با برنامه‌ریزی‌های مکمل و اثرگذار موجب زنده نگه داشتن نمایش‌های آیینی و سنتی شد و اضافه کرد: «این امر نیاز به توجه جدی دارد تا ما بتوانیم تاریخ و هویت گذشتگان خود را به خوبی به نسل‌های آینده منتقل کرده و بشناسانیم؛ زیرا ما گذشته پرافتخاری داریم که باید از این طریق آن را به آیندگان منتقل شود.»
نایب رییس کمیسیون فرهنگی مجلس از دستگاه‌های فرهنگی به خصوص وزارت فرهنگ و ارشاد خواست این امور را در دستور کار خود قرار دهند و اظهار کرد: «اصلاً اولویت کار وزارت فرهنگ و ارشاد پاسداری از هویت و فرهنگ ماست و اگر با این میراث با سهل‌انگاری و مسامحه برخورد شود، چیزی از آن باقی نمی‌ماند؛ لذا وزارت ارشاد باید به عنوان متولی این کار اهتمام کند تا این قبیل امور را در زمان خود احیا کرده و به نسل‌های آینده منتقل کند.»
شجاعی کیاسری با بیان اینکه احداث پژوهشگاهی برای نگهداری از میراث نمایش ایرانی ضروری است، تصریح کرد: «داشتن پژوهشگاه، سالن اختصاصی و داشتن محققان و پژوهشگران در این امر ضروری است و این کار باید در دستور جدی وزارت ارشاد قرار بگیرد؛ زیرا ما نمی‌توانیم با دوست داشتن و نداشتن، فرهنگ، تمدن، آینده و تاریخ مردم را به بازی بگیریم و من اعتقاد دارم باید مسوولان مربوطه برای این امور در شانی که شایسته آن است، برنامه‌ریزی کنند.»
نماینده مجلس شورای اسلامی درباره بخش بین‌المللی جشنواره نیز گفت: «ما نباید همیشه دیپلماسی را سیاسی تلقی کنیم؛ بلکه می‌شود از ابزار فرهنگی نیز در دیپلماسی استفاده کرد و عظمت و شکوه یک ملت را با این روش‌ها نشان داد؛ بنابراین یکی از راه‌های دیپلماسی فرهنگی که می‌تواند اثرگذار باشد، برگزاری چنین جشنواره‌هایی است.»
"جواد آرین‌منش" حرکت‌هایی چون برگزاری جشنواره نمایش‌های سنتی و آیینی را گام مهمی در جهت مقابله با تهاجم فرهنگی و بازگشت به هویت فرهنگی و هنری کشور خواند و گفت: «فرهنگ هر قوم و ملتی مجموعه‌ای از آداب، رسوم، سنت‌ها، اعتقادات مذهبی، فولکلور، زبان و ادبیات عامیانه، نمایش‌های آیینی و سنتی، سرودها، ترانه‌ها و لالایی‌ها است که جمع‌آوری آنها و تلاش در جهت حفظ و پاسداشت آنها به مثابه حفظ فرهنگ بومی و مقابله با تهاجم فرهنگی است.»
وی افزود: «در شرایطی که استکبار جهانی به دنبال یکپارچه کردن فرهنگ‌ها و از میان برداشتن فرهنگ‌های بومی، قومی، محلی و منطقه‌ای، به منظور ورود فرهنگی و زمینه‌سازی برای حضور اقتصادی و سیاسی خود است، پاسداشت ارزش‌ها و حفظ آداب و رسوم و سنت‌هایی همچون نمایش‌های سنتی آیینی، گام مهمی در جهت مقابله با تهاجم فرهنگی و بازگشت به هویت فرهنگی و هنری کشور تلقی می‌شود.»
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس درباره تاثیر برگزاری جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی در معرفی فرهنگی ایران به جوامع بین‌المللی توضیح داد: «کشورهایی که فاقد هویت فرهنگی و ریشه‌های تاریخی هستند، سعی دارند به انواع روش‌ها برای خود شناسنامه فرهنگی و تاریخی ایجاد کنند؛ در حالی که ما از یک تمدن چند هزار ساله و فرهنگی غنی و ریشه‌دار بهره‌مندیم؛ اما تاکنون آنگونه که باید و شاید اقدام اساسی در جهت جمع آوری آثار فرهنگی و تمدنی خود انجام نداده‌ایم.»
وی با اشاره به ضرورت جمع‌آوری نمایشنامه‌هایی که حاوی موضوعات سنتی آیینی است، اظهار کرد: «برای حفظ و پاسداشت این سرمایه کهن باید متون نمایشی و نمایشنامه‌هایی که حاوی موضوعات سنتی آیینی هستند، تدوین و گردآوری شوند که این امر نیازمند پشتوانه‌های تحقیقاتی است.»
آرین‌منش تاکید کرد: «استخراج متون از میان ادبیات کهن ایران زمین و تبدیل آن به نمایشنامه می‌تواند موجب حفظ، حراست، نگهداری و ترویج سنن فاخر و ارزشمند ایرانی- اسلامی ما باشد.»
نصرالله ترابی قهفرخی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نمایش‌های آیینی را بر‌ترین راه ارائه و بیان ارزش‌های غنی اسلامی و ایرانی به طبقات مختلف جامعه، نسل جوان و مردم دنیا دانست.
وی با اشاره به ریشه‌های تاریخی هنر نمایش در فرهنگ ایرانی گفت: «نمایش‌های آیینی از قبیل تعزیه، روحوضی و نقاله خوانی دارای قدمت زیادی در تاریخ کشور ما است و مخاطبان گسترده‌ای در بین ایرانیان دارد و به دلیل همین استقبال عمومی می‌تواند در تعمیق ارزش‌ها و اعتقادات موثر باشد.»
نماینده مردم شهرکرد در مجلس شورای اسلامی با انتقاد از دستگاه‌های فرهنگی به دلیل حمایت کم رنگ از نمایش‌های آیینی تاکید کرد: «توجه به برنامه‌ها و نمایش‌هایی که ارزش‌های بومی و ملی و مذهبی ما را ترویج می‌کنند برای مقابله با تهاجم فرهنگی که از ابتدای انقلاب شروع شده و امروز به اوج خود رسیده، ضروری است.»
وی گستردگی طیف مخاطبان این نوع از نمایش‌ها را باعث افزایش تاثیرگذاری بر‌تر و عمیق‌تر پیام آنها دانست و خاطرنشان کرد: «مردم ما درتفکرات خود پیوند عمیقی با نمایش و تئاتر دارند و به همین دلیل نمایش‌های آیینی کانال مناسبی برای بازگو کردن و یادآوری مفاهیمی است که شاید این روز‌ها کم رنگ شده است.»
ترابی، دوام معنوی و مذهبی را در جامعه نیازمند فعالیت مستمر اهل هنر توصیف و تصریح کرد: «فرهنگ بومی و ملی ما به دلیل اینکه نمود خود را در نمایش‌ها و رسانه ملی از دست داده در حال کم رنگ شدن است و برای جلوگیری از جایگزینی فرهنگ منحط غربی باید داشته‌های خود را در زمینه فرهنگ یادآوری و عرضه کنیم.»
وی درآمد پایین و حمایت نشدن فعالان حوزه نمایش‌های آیینی را عاملی برای کاهش تعداد این گروه‌های نمایشی دانست و خاطرنشان کرد: «برای توسعه و دوام این شاخه غنی تئاتر در کشور در ابتدای امر باید از دست‌اندرکاران آن حمایت مناسب و به جایی داشت و به دنبال آن باید با یک برنامه‌ریزی مناسب در پی گسترش و توسعه اجرای این نمایش‌ها در سطح استان و شهرستان‌ها بود.»