قرارداد تیپ گروه‌های حرفه‌ای تئاتر کودک و نوجوان اجرایی می‌شود
نشست انجمن تئاتر کودک و نوجوان خانه تئاتر روز گذشته ـ ۴ مردادماه ـ با حضور داود کیانیان، شهرام کرمی، ناصر آویژه و جمعی از هنرمندان و اعضای انجمن تئاتر کودک و نوجوان در خانه تئاتر برگزار شد.
به گزارش سایت ایران تئاتر، در ابتدای این نشست آناهیتا غنی‌زاده ـ سخنگوی انجمن تئاتر کودک و نوجوان ـ ضمن ارائه تاریخچه قرارداد تیپ و نحوه مطرح شدن و اجرایی شدن این طرح گفت: «براساس قانون تصویب شده در شهریور سال گذشته، اجرای قرار داد تیپ در تئاتر ایران به صورت اجرایی درآمد که متأسفانه این طرح در حوزه تئاتر کودک و نوجوان اعمال نشده است.»
در ادامه داود کیانیان به عنوان یکی از هنرمندانی که تاکنون در حوزه تئاتر کودک و نوجوان آثار و فعالیت‌های بی‌شماری ارائه کرده با حضور روی سن بیان کرد: «مسئله‌ای که امروز به خاطرش دور هم جمع شده‌ایم، موضوعی جمعی است؛ بنابراین هر عملی که باید انجام شود نیز باید به شکل جمعی انجام شود تا به نتایج مورد نظر دست یابیم.»
وی افزود: «چرا در ایران به کودکان و نوجوانان اهمیت داده نمی‌شود؟ و چرا این قشر از جامعه جدی گرفته نمی‌شوند؟ من معتقدم اگر این مسائل حل شود موضوعات زیر مجموعه آنها نیز رفع خواهد شد.»
کیانیان در ادامه به اعمال خشونت علیه کودکان اشاره کرد و گفت: «تمام آن چیزی که ما امروز در جامعه شاهد آن هستیم از جمله حضور کودکان بر سر چهارراه‌ها، نشان از عدم توجه و عدم امکانات در این حوزه دارد و این در حالی است که این افراد در سنی هستند که باید آموزش ببینند و کتاب‌های مخصوص به خود را بخوانند.»
وی افزود: «خیلی از بچه‌ها به خاطر بازی در خیابان‌ها دچار تصادف می‌شوند، بچه‌ها کتابخانه ندارند، فعالیت‌های پرورشی ندارند، زمین ورزشی مخصوص خود ندارند، البته این مسئله‌ای است که ما سال‌های سال است با آن روبرو هستیم اما باید بدانیم که با تلاش ما و همکاری مسوولان می‌توان موانعی را از میان برداشت.»
کیانیان گفت: «امروزه کودکان کار فراوان اند، توجه داشته باشید که در زمانی که زندان‌های کودک و نوجوان پر است طبیعتاً چیزی که ما برایش امروز جمع شده‌ایم مسخره به نظر می‌رسد اما این تمسخر به حرف ما نیست چرا که ما به کار کودک معتقدیم و همیشه با وجود موانع و مشکلات زیاد کار کردیم، کار می‌کنیم و خواهیم کرد. در واقع کسانی که اولویتی برای کار کودک و نوجوان قائل نیستند این موضوع را مسخره فرض می‌کنند.»
وی خاطرنشان کرد: «اگر به مسائل انسانی توجه داشته باشیم، تئاتر انسانی‌ترین هنر موجود است و ما پدیده‌ای نمی‌شناسیم که به اندازه تئاتر برای مردم یک مملکت تأثیرگذار باشد.»
کیانیان تصریح کرد: «با وجود این همه توجه به کودکان و اهمیت نقش آنان در جامعه چرا نمایش برای کودک و نوجوان وجود ندارد و چرا ما به عنوان هنرمندان این عرصه با این همه مشکل روبرو هستیم؟ چرا بازی‌های نمایشی در مدارس رسمی و دولتی توسط نهادهایی که با کودکان سر و کار دارند نهادینه نشده است؟ اگر به مسائل پیشرفته آموزش جهانی گوشه چشمی داشته باشیم می‌بینیم آنها چون به خلاقیت بچه‌ها ایمان دارند و می‌دانند این خلاقیت رشد می‌کند و در آینده شکوفا می‌شود و کودکان در روند این پروسه آموزشی با دیدگاه‌های اجتماعی آشنا می‌شوند بنابراین برای آنها توجه قائل شدن جایگاه برای کودک و نوجوان حائز اهمیت است.
وی افزود: «نمایش خلاق یکی از فعالیت‌های رسمی مدارس اروپایی یا کشورهای دیگر است اما چرا در مهد کودک‌های ما این اتفاق به طور رسمی نمی‌افتد و تنها این امر در مدارس خصوصی و غیر انتفاعی شکل می‌گیرد. شاید خانواده‌های اکثریت کودکان پشتوانه مالی زیادی نداشته باشند، ولی این موضوع دلیل مناسبی برای عدم آموزش این قشر محسوب نمی‌شود.»
کیانیان گفت: «همچنین معلم‌های کودکان ما نیز برای آموزش نمایش چیزی نمی‌دانند. در یک دوره دانش آموزان نمایشنامه‌هایی می‌نوشتند و منتشر می‌کردند و من شاهد رشد آنان بودم که چطور از خلاقیت بکر خود استفاده می‌کردند، اما امروز تعریف درست و اجرای درست از آن نمی‌شود چرا که اگر این روند ادامه می‌یافت و از دانشجویان برای نگارش متن در حوزه تئاتر کودک استفاده نمی‌کردند این افراد امروز نمایشنامه‌نویسان قابل توجهی بودند. نوشتن نمایشنامه از سوی دانشجویان باعث شد دانش‌آموزان در قدم اول، دروغ را یاد بگیرند که متن دانشجویان را متن خود معرفی کنند. بنابراین بعدها هم می‌خواهند با دروغ کار خود را پیش ببرند امروز تئاتر حرفه‌ای جای تئاتر دانش‌آموزان را گرفته و تنها موردی که در حال حاضر در ایران قابل رویت است و باعث رشد تئاتر برای کودک و نوجوان می‌شود این است که برخی از ما متن می‌نویسیم برای این قشر و عده‌ای دیگر برای آنها کارگردانی می‌کنیم.»
وی عنوان کرد: «متأسفانه حتی در دانشگاه‌ها واحد مستقلی به نام رشته تئاتر کودک و نوجوان وجود ندارد تا تئاتر کودک به صورت علمی معرفی شود. من معتقدم برای اینکه برخی از مشکلات را حل کنیم باید اتفاقاً قدر مسوولان تئاتری را بدانیم و کاری کنیم که مسوولان از تئاتری‌ها باشند چرا که فقط تئاتری‌ها دلشان برای خودشان می‌سوزد.»
وی ادامه داد: «در برخورد با تئاتر کودک و نوجوان با 4 دسته آدم برخورد می‌کنیم، عده‌ای می‌گویند تئاتر بزرگسال با کودک و نوجوان تفاوتی ندارد، این افراد برای کودک و نوجوان شخصیت مستقلی قائل نیستند اما قبول دارند که تئاتر کودک و نوجوان وجود داشته باشد. دسته دوم افرادی‌اند که می‌گویند بچه‌ها تئاتر را نمی‌فهمند و اصلاً کودکان تئاتر می‌خواهند چه کار؟ دسته دوم می‌گویند باید ویژگی‌های آنها به لحاظ سنی، روانشناسی، توانایی جسمی و روانی در نظر گرفته شود و هنر ویژه برای آنها خلق شود و آنها خود این هنر را خلق کنند. دسته چهارم نیز می‌گویند هنر کودک هنر تخصصی نیست و در خیلی جاها نیز قانونی و نهادینه شده است، که من می‌گویم این هنر یک تخصص است اگر می‌خواهید برای این قشر کار کنید و آنها را به این هنر تشویق و ترغیب کنید باید فوق تخصص داشته باشید و فقط از لحاظ تجربی نباید اطلاعات داشت بلکه اول باید تئاتر را بشناسیم و بعد تئاتر کودک را به عنوان هنر فوق تخصص بپذیریم و در آن به فعالیت بپردازیم.»
سپس ناصر آویژه روی سن آمد و ابعاد قرارداد تیپ را بررسی کرد و گفت: «اگر قرارداد تیپ رعایت نشود ضررهایی به تئاتر کودک وارد می‌شود که بعدها تأثیرات آن مشخص می‌شود.»
وی ابعاد قراداد تیپ را از سه منظر بررسی کرد و گفت: «اگر قرارداد تیپ برای همه گونه‌های تئاتر اعمال شود اولین چیزی که به هنرمندان عرضه می‌کند این است که آنها دارای رزومه می‌شوند و به نوعی هویت پیدا می‌کنند و این سابقه در پروژه آنها درج می‌شود؛ بنابراین به نسبت تجربه‌ای که هر ساله پیدا می‌کنند دستمزدشان در کارهای بعدی نیز بالاتر می‌رود. دومین منظر این است که با قرارداد تیپ عوامل حرفه‌ای جذب تئاتر کودک و نوجوان می‌شوند و آثار از نظر کیفی به رشد چشم‌گیری دست پیدا می‌کنند. در سومین بعد نیز بحث عدالت مطرح می‌شود که اگر رزومه‌‌ای که سال‌ها فرد برایش زحمت کشیده لحاظ شود، هنرمندان از عدالت برخوردار می‌شوند و باری از روی دوش کارگردان برای پرداخت حق‌الزحمه عوامل کار برداشته می‌شود.»
سپس شهرام کرمی ـ مدیر تالار هنر ـ بیان کرد: «در سال‌های گذشته انجمن تئاتر کودک را تشکیل دادیم. در آن زمان از خود می‌پرسیدم که این انجمن چه مشکلی را حل خواهد کرد که امسال این را فرصت خوبی می‌دانم تا از این شرایط استفاده کنم.»
وی با تشکر از داود کیانیان گفت: «کیانیان از جمله افرادی بود که در زمان رواج شایعات بر سر برگزاری جشنواره تئاتر کودک و نوجوان اصرار داشت این مشکل را حل کند، بنابراین با پیگیری‌ها و آمد و شدها تلاش زیادی کرد.»
وی خاطرنشان کرد: «از مهر سال گذشته تا پایان بهار امسال قراداد تیپ در تالار هنر اعمال می‌شد اما در پایان فصل بهار به خاطر محدودیت‌های مالی مرکز هنرهای نمایشی اعلام شد به تالارها بودجه‌ای اختصاص می‌یابد که پول آن باید متناسب با گروه‌ها تقسیم شود.»
کرمی با بیان اینکه در سال گذشته تالار هنر با 23 اجرا، فعال‌ترین تالار تهران بود، گفت: «با توجه به کیفیت آثار و به خاطر متقاضیان زیاد برای اجرا به هر نمایش بیش از 20 اجرا اختصاص ندادیم و با مطرح شدن بودجه به تالارها من ناچار بودم تصمیمی برای اجرای بعد از این بگیرم تا بودجه را با توجه به شرایط تقسیم کنم. در اولین نشست با آقای شاه‌آبادی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواستم قرارداد تیپ برای گروه‌های حرفه‌ای که بیش از 7 تا 8 اجرای حرفه‌ای داشتند اعمال شود که البته این کار در مراحل اداری است و قطعاً این شرایط اعمال خواهد شد.»
وی با بیان اینکه تمامی قراردادهای مراکز نمایشی مثل تماشاخانه سنگلج و مجموعه تئاترشهر شامل قرارداد تیپ نمی‌شوند، تأکید کرد: «سطح اجرا در تالارهای مختلف، متفاوت است. در واقع سطح کارهایی که در حوزه اساتید پیش‌کسوت تئاتر کودک و نوجوان است مثل کارهای سیمین امیریان، داود فتحعلی بیگی و... در کنار آثار امیر مشهدی عباس یا ناصر آویژه که فقط کار کودک می‌کنند نسبت به کسانی که تازه کار نیستند اما برای اولین بار کار تئاتر کودک انجام می‌دهند از نظر اجرا متفاوت خواهد بود؛ بنابراین توقع‌ها هم به همان میزان باید در نظر گرفته شود.»
وی در سخنان خود خاطرنشان کرد: «امیدوارم کار صنفی ما به نتیجه مطلوبی برسد چرا که هیچ مسوولی دوست ندارد در حوزه اختیاراتش اتفاقات منفی رخ دهد. همچنین از فعالیت و پیگیری‌های انجمن تئاتر کودک و نوجوان خانه تئاتر نیز خوشحال هستم و امیدوارم تا با کمک هم بتوانیم مسوولان را در اجرایی شدن این طرح قانع کنیم، البته نظر حسین مسافرآستانه رئیس مرکز هنرهای نمایشی هم برای اجرای این طرح مثبت است و عامل اصلی مشکلات و تأخیرات پیش آمده بر سر محدودیت‌های مالی است که با توجه مسوولان به زودی برطرف خواهد شد.»