برگزاری جشنواره تئاتر مقاومت و دفاع مقدس یک آغاز مجدد و امیدبخش است
جشنواره تئاتر دفاع مقدس یکی از ضروری‌ترین جشنواره‌های تئاتری است که می‌بایست مداومت داشته باشد و قطع این جشنواره به هر دلیل و بهانه‌ای لطمه جبران ناپذیری را به جریان تئاتر دفاع مقدس وارد می‌کند.
"حسین مسافرآستانه" مدیرکل سابق مرکز هنرهای نمایشی در گفت‌وگو با مدیریت ارتباطات و رسانه‌های جشنواره تئاتر مقاومت گفت: «متاسفانه در برگزاری جشنواره تئاتر مقاومت شاهد وقفه‌ای بوده‌ایم که پس از 10 دوره برگزاری مستمر این جشنواره بنا به دلایل واهی تعطیل شد و لطمه زیادی به جریان تولید متن و اجرا در خصوص تئاتر دفاع مقدس رساند.»
وی در ادامه افزود: «خوشبختانه قرار بر این است که در دوره جدید برگزاری جشنواره تئاتر دفاع مقدس آغاز مجددی داشته باشد و بنیاد فرهنگی روایت با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی جدید برگزاری این امر شده و امیدوارم چنانچه این برنامه‌ریزی مناسبتی و یکساله نباشد و استمرار داشته باشد جریان تاثیرگذاری بر این جشنواره داشته باشد.»
آستانه اظهار کرد: «موضوع دفاع مقدس از آن دسته موضوعاتی است که کهنگی پذیر نیست و بحث دفاع مقدس بحثی نیست که فکر کنیم همه چیز آنرا گذرانده‌ایم چون ناگفته‌های بسیاری در مورد دفاع مقدس وجود دارد. ناشناخته‌ها از جریان فرهنگی دفاع مقدس و شخصیت‌های دفاع مقدس وجود دارد که اگر سال‌ها کار کنیم باز هم به بسیاری از آنها نمی‌توانیم دست پیدا کنیم. بنابراین موضوع دفاع مقدس همچون معدن فرهنگی بسیار غنی است که تا مدت‌های مدیدی قابلیت بهره‌برداری دارد و می‌تواند نقش مهمی را حتی در روابط اجتماعی و جامعه فرهنگی امروز ایفا کند و تاثیرگذار باشد.»
این کارگردان باسابقه تئاتر دفاع مقدس گفت: «متاسفانه با دور شدن از فرهنگ و دوره دفاع مقدس دیدیم که جامعه ما با چه مسائلی دست به گریبان شده و شناخت دفاع مقدس شناخت فرهنگ ناب اجتماعی، اعتقادی و فرهنگی است که تا حد زیادی می‌تواند در زندگی جاری ما و حتی برای نسل‌های آینده ما مفید واقع شود.»
حسین مسافر آستانه در خصوص ارائه راه کار برای تداوم سیاست گذاری در برگزاری جشنواره تئاتر مقاومت گفت: «بنظر من باید در دو بخش همزمان و هم راه به صورت موازی برنامه داشته باشیم که یک بخش آن جریان و تولید تئاتر دفاع مقدس است و بخش دیگر برنامه‌ریزی برای ارتقاء این جریان و آشنایی بیشتر با فرهنگ دفاع مقدس، کار تحقیق و پژوهش بصورت میدانی و کتابخانه‌ای بسیار اندک شده است. نباید توقع داشته باشیم که نمایشنامه‌نویس اثری را خلق کند که به حقایق پیچیده دفاع مقدس نزدیک شده باشد چرا که باید اطلاعات این نویسنده را تأمین کنیم و از سوی دیگر تقاضای تولید داشته باشیم و اگر این دو بصورت موازی پیش بروند قطعا ما نیز به شناخت تازه‌تری از لحظه‌ها، موقععیت‌ها و شخصیت‌های دفاع مقدس دست پیدا خواهیم کرد و شاهد ارتقاء کیفی نمایش با موضوع دفاع مقدس خواهیم بود.»
حسین مسافر آستانه دعوت از پیش‌کسوتان برای شرکت در جشنواره تئاتر مقاومت را امری مفید دانست و اضافه کرد: «متاسفانه عده‌ای با تعصبات خاص و بسته بودن نگاه وارد حیطه تئاتر دفاع مقدس شدند و خواستند همه چیز آنطور تعریف شود که آنها می‌گویند. این درحالی است که ما با تئاتر نمی توانیم چنین شوخی کنیم و باید اجازه دهیم باور از یک موضوع در یک هنرمند رسوب کند و سپس به خلق اثر بینجامد. ما اگر ایرادی در نوع نگاه آثار هنری داشته باشیم باید آن ایراد را در نوع نگاه تصحیح کنیم تا خلق آثار جدیدتر بوجود آید ولی نمی‌توانیم حکم کنیم که با نگاه ما به تئاتر دفاع مقدس بپردازید و هر کس با چنین سیاستی پیش بیآید قطعا محکوم به شکست خواهد بود.»
مسافر خاطر نشان کرد: «قبول دارم که بسیاری از آثار نمایشی که در دوره مسئولیت من و چه در دوره‌های بعدی خلق شده با حقایق دوران دفاع مقدس فاصله زیادی دارد اما این فاصله محکوم به شکسته شدن این جریان نباید شود. ما باید عیب‌ها را برطرف کرده و بنا را بر جذب حداکثری بگذاریم. بهتر این است که با جذب حداکثری از سوی هنرمندان، محققان، پژوهشگران، اساتید و در کنار ایشان همراهی و همدلی و هم زبانی رزمنده‌ها و خانواده‌های شهدا را داشته باشیم و از این نهراسیم که در یک اثر نمایشی از زبان خانواده‌های شهد حرف بزنیم و گلایه‌ای را عنوان کنیم.»
مدیر سابق انجمن تئاتر دفاع مقدس در پایان گفت: «امیدوارم با دلی بزرگ و ضمیر و وسیع پذیرای گله‌مندی‌ها و نارسایی‌هایی باشیم که در خصوص فرهنگ دفاع مقدس رخ داده است. طرح و عنوان اینها اصلا سیاه نمایی نیست و حقیقت نمایی است و ما نباید بترسیم چراکه درصورت آشنایی با حقایق می‌توانیم امیدواری بوجود بیآوریم.»
گفتنی است جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت، انقلاب و دفاع مقدس به همت بنیاد فرهنگی روایت و معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وبا مشارکت انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و مرکز هنرهای نمایشی به دبیری حسین پارسایی از 28 آبان تا 3 آذر همزمان با هفته بسیج برگزار می¬شود.
هنرمندان تئاتر در آستانه برگزاری جشنواره مقاومت عنوان کردند:
باز تولید آثار موفق دفاع مقدس حرکتی ارزشمند
دوران دفاع مقدس سرشار از لحظه‌ها، خاطرات، وقایع تاریخی و فراموش نشدنی در حافظه تاریخ ما است. ثبت و تصویر کردن این لحظات، بی‌گمان، با زبان هنر تئاتر ماندگارتر و تاثیرگذارتر می‌شود. در طول سال‌های دفاع مقدس و بعد از آن، هنرمندان بسیاری با درک عظمت و زیبایی‌های دفاع مقدس دست به خلق آثار درخشانی زدند که بازتولید و اجرای دوباره و چند باره آنها فضایی را مهیا می‌کند تا نسل‌های جدیدتر با این آثار و واقعیت‌های آن مقطع از تاریخ بیشتر آشنا شوند. ستاد برگزاری جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت دست به ابتکاری زده که تجربه آن در رپرتوار تئاتر مقاومت در هفته دفاع مقدس امسال با استقبال چشمگیر طیف‌های مختلف مردم در شهرها و استان‌های کشور روبرو شد. این حرکت به نظر بسیاری از هنرمندان می‌تواند قابل تداوم و مستمر باشد.
"مهرداد کوروش‌نیا" معتقد است جنگ بستر خوبی برای درام نویسی است که می شود به تبعات بعد از آن در جامعه هم پرداخت به این دلیل است که گنجینه جنگ هرگز تمام شدنی نیست.
این کارگردان تئاتر گفت: «با توجه به شرایط جامعه ما هر اتفاق و رویداد تئاتری در جامعه باعث می‌شود تا از گروه‌های تئاتری حمایت شود. جشنواره تئاتر مقاومت در جامعه کنونی هر از چند گاهی با وقفه برگزار می‌شود اما نتایج خوبی دارد.»
وی افزود: «برگزاری این جشنواره باعث می‌شود گروه‌های تئاتری فعال شوند. از سوی دیگر این جشنواره انگیزه‌ای می‌شود برای تولید آثار توسط گروه‌ها از سراسر کشور و اینکه جایزه و بودجه‌ای که برای گروه‌ها در نظر گرفته می‌شود باعث می‌شود تا این جشنواره رونق یابد.»
این کارگردان تاکید داشت: «این جشنواره نباید تنها به موضوع هشت سال جنگ و دفاع مقدس بپردازد بلکه باید به مسائل انسانی و اجتماعی پس از جنگ هم بپردازیم و درام‌نویسان ما هم باید به این موضوعات بپردازند.»
کوروش نیا خاطرنشان کرد: «جنگ بستر خوبی برای درام نویسی است که می‌شود به تبعات بعد از آن در جامعه هم پرداخت، به این دلیل که جنگ هرگز تمام شدنی نیست و همیشه پیامدهایی را دارد.»
کارگردان نمایش «آخرین نامه» در خصوص بازتولید آثار شاخص دفاع مقدس اظهار داشت: «تولید آثار جدید برای گروه‌ها نوعی تشویق است که البته بخش مهمی از جشنواره‌ها را تشکیل می‌دهد، اما نباید فراموش کرد ما آثار شاخصی در زمینه دفاع مقدس داریم که همیشه مورد توجه بوده است که از جمله آنها می‌شود به آثار شاخص علیرضا نادری اشاره کرد.»
وی تصریح کرد: «اتفاقی که در کشورهای غربی شاهد آن هستیم بازتولید آثار شاخص است که متاسفانه در کشور ما به این موضوع آن طور که باید توجه نمی‌شود و این اتفاق خوشایندی است که از سوی سیزدهمین دوره جشنواره مقاومت شاهد آن هستیم.»
مهرداد کوروش‌نیا درباره اجراهای عمومی قبل از جشنواره تئاتر مقاومت گفت: «اجراهای عمومی که قبل از جشنواره برای برخی آثار گذاشته شده بسیار خوب است؛ چرا که هر تئاتری زمانی موفق است که بتواند قبل از حضورش در هر جشنواره‌ای اجرای عموم داشته باشد و با مخاطب ارتباط برقرار کند.»
این کارگردان در پایان افزود: «زمانی که کارها بعد از اجرای عموم وارد جشنواره شود، تاثیر بهتری خواهد داشت و جشنواره از کیفیت بیشتری برخوردار خواهد شد.»
امیر دژاکام از دیگر هنرمندان تئاتر در خصوص بازتولید آثار موفق دفاع مقدس اظهار داشت: «بازتولید آثار موفق حرکت مثبتی است که قرار است در این جشنواره اتفاق بیافتد، البته اگر این بازتولیدها به سمت اجرای عمومی برود خوشایند است، در غیر این صورت احتیاجی به باز تولید نیست.»
این مدرس دانشگاه درباره اجراهای عمومی آثار قبل از جشنواره گفت: «اجرای عموم آثار قبل از جشنواره از اتفاقات خوب این دوره جشنواره است که گروه‌ها با اجراهایی که قبل از حضور در جشنواره دارند با مخاطب ارتباط برقرار می‌کنند و اتفاقا این اجراها می‌تواند در سراسر تهران و در سالن‌های بسیاری که داریم باشد و نباید این اجراها را تنها محدود به تئاترشهر کنیم.»
امیر دژاکام ادامه داد: «اگر در هر کاری جذابیت ایجاد کنیم و از نیروی متخصص و تحصیل کرده و تکنیک‌های روز تئاتری در کارهایمان استفاده کنیم مطمئنا کارها با مخاطب بسیار اجرا خواهد شد و این ژانر مخاطب خود را جذب می‌کند.»
اتابک نادری مدیر هماهنگی استان‌های مرکز هنرهای نمایشی در خصوص بازتولید نمایش‌های موفق دفاع مقدس در دوره سیزدهم این جشنواره گفت: «باز تولید آثار موفق نه تنها در تئاتر دفاع مقدس که در تمام ژانرها اتفاق بسیار خوشایندی است؛ چرا که آثار موفق ایرانی باید توسط گروه‌های مختلف کار شود تا فراموش نشوند. در تئاترهای دفاع مقدس هم ما آثاری را داشته‌ایم که بسیار موفق بوده‌اند و می‌شود آنها را در هر دوره‌ای کار کرد.»
نادری درباره اجراهای عموم آثار قبل از ورود به جشنواره اظهار داشت: «تئاتری مطلوب است که با تماشاگر ارتباط برقرار کند. کاری موفق است که تماشاگر آن را با آرامش و در مدت زمان معینی ببیند و با آن ارتباط برقرار کند و کار زمانی آماده حضور در جشنواره می‌شود که اجرای عموم رفته باشد و نواقصش برطرف شده باشد، در این صورت است که جشنواره به کیفیت مطلوب می‌رسد.»
گفتنی است جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت، انقلاب و دفاع مقدس به همت بنیاد فرهنگی روایت و معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با مشارکت انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و مرکز هنرهای نمایشی به دبیری حسین پارسایی از 28 آبان تا 3 آذر همزمان با هفته بسیج برگزار می شود.