گزارشی از اجراهای روز نخست جشنواره بین المللی تئاتر خیابانی مریوان

در این آیین که با سخنرانی دبیر جشنواره قباد میمنت آبادی آغاز شد گروه های موسیقی کردی به اجرای موسیقی زنده پرداختند و به محض پایان مراسم گروه کرمانشاه با نمایش "سمفونی درد دل" در همان محل افتتاحیه(پارک ملت مریوان) به اجرا پرداختند. آنچه در ادامه می خوانید روایتی کوتاه است از اجرای نمایش های روز نخست بخش مسابقه ایرانی.
***
سمفونی درد دل
نمایش سمفونی در دل از کرمانشاه دارای داستانی سرراست درباره یک مادر(دکتر) و فرزندانش(بیماران دکتر) بود که تلاش دارند تا کنسرتی خیابانی را اجرا کنند اما سربازی به بهانه مجوز از اجرای آنها جلوگیری می کند. داستان اصلی نمایش کشمکش بین گروه کنسرت با سرباز است. نمایش با شروعی پر قدرت و ایجاد فضایی گیرا تلاش دارد تا به سبک یک کنسرت، مخاطبان را جذب کند. کشمکش اصلی نمایش ضمن جذاب بودن با ایجاد تضادی که منجر به خلق لحظات کمیک می شود و باعث جذب مخاطبان مشتاق مریوانی می شود در پیش برد اجرا موفق است. نمایش بیشتر مبتنی بر موسیقی است و به نوعی یک درام موزیکال خیابانی محسوب می شود. این نمایش که به شکل گروهی از سوی جوانان نمایشگر کرمانشاهی نوشته و کارگردانی شده بود؛ با وجود ایجاد کشش برای مخاطب و بازی های قابل قبول و پر انرژی کمتر دارای طراحی و میزانسن  متحرکی بود که از ملزومات کار خیابانی برای ایجاد جذابیت های  بصری و در بر گرفتن همه مخاطبان است، لذا عنصر جذب کننده نمایش لحظات کمیک آن همراه با خاصیت موزیکال و طعنه های اجتماعی آن بود.

جیره بندی عشق در قرن 21
"جیره بندی عشق در قرن 21" کاری از دهلران به کارگردانی حیدر رضایی یکی از اجراهای بعدازظهر است که بیشتر نقدی اجتماعی است نسبت به روح زمانه ما. نمایش را چند نقش پوش تشکیل می دادند که با لباس هایی ساخته شده از تکه های روزنامه تداعی گر روزنامه هستند  و به نوعی روزنامه سخن گو محسوب می شوند. آنها با اعلام خبر بیشتر، فضای معنایی کار را به مصائب و مشکلات اقتصادی - اجتماعی متصل می کنند که در سایه وجودشان عشق را در روابط انسانی ناممکن می کنند. لذا روزنامه ها برای یافتن پاسخ پرسش از نبود عشق در قرن حاضر لیلی و مجنون را از نظامی امانت می گیرند تا روایت گر عشق آنها در زمان حاضر باشند.
بستر معنایی نمایش در طراحی و ساخته شدن متن اصلی ترین نکته آن است، لذا گروه برای تلطیف این بستر شعاری رو به ساختن لحظه هایی کمیک می آورد که بیشتر به لودگی می زند و از ساختن یک کمدی در خدمت متن ناتوان است. مشکل متن در "جیره بندی عشق در قرن 21" - که شاه بیت مشکلات نمایش های خیابانی است- و به شدت به چشم می آید، نبود انسجام در متن و نبودن ریتم فکر شده در اجراست که سبب می شود کار به شکلی غیر قابل قبول پایان یابد و حتی در انتقادات،شعارها و فضای مفهومی اثر به سرانجام و پایان بندی مناسبی دست نیابد.

دیو گار
دیو گار از میناب به کارگردانی حسن سبحانی از دیگر کارهای روز نخست بود. باز هم فقدان متن مناسب باعث سردرگمی گروه ها در اجرا شده بود. نمایش به شدت سردرگم بود و هیچ یک از ایده هایش به ثمر ننشسته بود. "دیو گار" داستان رو آوردن یک جوان دانشجو به دخانیات بود.که تلاش شده بود تا در یک دادگاه و فضایی تمثیلی داستان خود را پیش ببرد؛ اما جلو نرفتن از ایده خام اولیه و بازی هایی اغراق شده و کم قدرت، سبب ضعف پیش روی کار شده بود. پایان داستان هم باز به همین دلیل نبود قوه قابل تأمل متنی و اجرایی، به نقطه گذاری درستی منتهی نمی شود.

صدای باز
صدای باز از آمل کار اکبر قهرمانی هم از جمله کارهایی بود که در روز نخست اجرا شد. این نمایش هم همچنان  ضمن دارا بودن مشکل متن تلاشی بود در جهت نقد اجتماعی که بیشتر به داستان سؤاستفاده های مردمی می پرداخت. اما بازی های کمتر هماهنگ، نبود داستانی منسجم و پخته، امکانات صوتی و تصویری کار را تا حدی از رنگ انداخته بود و بیشتر کار را به جای نقدی اجتماعی به سمت نوعی کنایه زنی برده بود که نقدش را تبدیل به تأثیری نمایشی و دراماتیک نمی کرد.

نکته آخر
نقد اجتماعی از اصلی ترین دغدغه های نمایشگران خیابانی در روز نخست بود.اساساً ماهیت این نوع نمایش نوعی نقد اجتماعی و کشاندن تئاتر به درون شهر و ایجاد آگاهی در خلال زندگی روزمره مخاطبان است. اجراهای روز نخست جشنواره بین المللی تئاتر خیابانی مریوان دارای دغدغه های شریف اجتماعی  و انرژی زیاد برای یافتن ارتباط با مخاطب بودند اما کمتر از وجوه متعدد و پر امکان نمایش خیابانی خاصه درام در این نوع نمایش برخوردار بودند.