اظهار نظر اعضای هیأت انتخاب بخش صحنه‌ای سیزدهمین جشنواره تئاتر مقاومت
آمار قابل توجهی از آثار نمایشی ارائه شده در این دوره از جشنواره به لحاظ مضمون و اجرا در سطحی هستند که بتوان آنها را در عرصه جهانی هم اجرا کرد.
به گزارش مدیریت ارتباطات و رسانه‌های جشنواره ایوب آقاخانی یکی از اعضای هیات انتخاب بخش صحنه‌ای تهران سیزدهمین جشنواره تئاتر مقاومت در گفتگویی بابیان این مطلب درباره وضعیت کمیّ و کیفی آثاری که مورد بررسی قرار گرفته افزود: امسال برخلاف تمام دوره‌های گذشته جشنواره، آثار رسیده دارای تنوع مضمونی بسیار زیادی بودند. دراین دوره شرکت‌کنندگان به جای آن که خود را منحصر و محدود به ماجراهای جنگ ایران و عراق کنند، گرایش به سمت اندیشه بنیادین مقاومت و دفاع مقدس داشتند و در واقع آثار این دوره از جشنواره قابلیت مطرح شدن در عرصه جهانی را دارد.
وی ادامه داد: این آثار به دلیل محتوای بهتر و جدیت بیشتر نسبت به آثاری که پیش از این ارائه شده بود، قابلیت جهانی شدن دارند. این آثار دیگر تنها از سوی مردم ایران که جنگ هشت ساله را تجربه کرده‌اند، قابل درک نیست بلکه قابل مطرح شدن در میان ملیت‌ها و قومیت‌های مختلف است. در این جشنواره آثاری حضور دارند که به عنوان تئاتر قابل بررسی هستند، نه فقط به عنوان یک اثر موضوعی صرف در حوزه مقاومت.
این عضو هیات انتخاب با اشاره به این که جشنواره امسال از نظر محتوایی موفق عمل کرده است، بیان کرد: به جرات می‌توان گفت جشنواره امسال ورای موضوع آن که مقاومت است به عنوان یک جشنواره جدی تئاتر و نه صرفا موضوعی، عمل می‌کند. یکی از نکات برتر این دوره از جشنواره نسبت به دوره‌های پیشین این است که تمامی مراحل کار با دقت نظرکامل از سوی دبیر جشنواره و هیات انتخاب در بخش‌های مختلف مدیریت شده است تا این مسیرهوشمندانه و به درستی پیش برود.
این کارگردان تئاتر اضافه کرد: امسال خوشبختانه بیشتر از این که آثار تبلیغاتی داشته باشیم یک سری تئاتر واقعی داریم که می‌توانند به اندازه یک اثر نمایشی واقعی نقد شوند. یعنی از دیدگاه منتقدان، تئاترهای خوب یا بدی باشند، در حالی که در دوره‌های قبل نه همه آثار اما عموم آنها فقط باید از منظر نگاه موضوعی خودشان ارزیابی می‌شدند و واقعا بُرد کیفیت هنریشان از آن حد فراتر نمی رفت و این مساله همیشه جای انتقاد داشت که به حمدالله در این دوره از این مساله فاصله گرفته‌ایم.
آقاخانی در ادامه با تایید حضور آثاری مشابه با دوره‌های قبل عنوان کرد: همانطور که در میان آثار دوره‌های گذشته هم کارهای قابل اعتنایی وجود داشته، در این دوره هم کارهای خوبی که همچنان با تکیه بر دفاع مقدس خودمان شکل گرفته‌اند و مطرح شدنشان جزو وظایف این جشنواره است، وجود دارد اما لازم به ذکر است که توجیه پذیرش و حضورشان تنها به این دلیل نیست که به دفاع مقدس می‌پردازند، بلکه دلیل اصلی انتخاب این قبیل آثار این است که برخلاف دوره‌های گذشته می‌توان از آنها به عنوان یک تئاتر نام برد، در حالی که قبلا به سختی می شد این حرف را زد.
وی درپایان و در یک نگاه کلی به آثار اولیه رسیده و آثار انتخاب از سوی هیئت انخاب، گفت: من از نظر کیفی ارزیابی امیدبخشی نسبت به کارها دارم و معتقدم در این دوره آثار قابل بحثی داریم که موجب می‌شود جشنواره پربارتر باشد، اما کمیت آثار نهایی جشنواره یک مسئله نسبی است که نه می‌توان به زیاد بودنش بالید و نه از کم بودن آن شرمنده بود، زیرا سیاست‌های اجرایی هر دوره از جشنواره است که بر اساس بودجه هر سال تعیین می‌کند چند اثر می‌تواند در جشنواره حضور داشته باشد.
تنوع موضوعی
آثار رسیده به جشنواره امسال به لحاظ موضوعی تنوع خوبی نسبت به دوره‌های گذشته دارد و خلاقیت قابل توجهی در ایده‌پردازی‌ها قابل مشاهده است، ولی به لحاظ فرم اجرایی به همان نسبت از تنوع کمتری برخوردار هستیم.
به گزارش مدیریت ارتباطات و رسانه های جشنواره تئاتر مقاومت رحمان سیفی‌آزاد یکی از اعضای هیات انتخاب بخش صحنه‌ای تهران سیزدهمین جشنواره تئاتر مقاومت درباره انتخاب‌های این دوره گفت: در حوزه موضوعی طبیعتا انتخاب‌ها بر اساس موضوع جشنواره صورت گرفته بنابراین می‌توانیم بپذیریم که این آثار به موضوع کلی جشنواره نزدیک هستند ولی نمی‌توانند با موضوع خاص از قبل تعیین‌شده دقیقا تطابق داشته باشند زیرا این اهداف در مقطع زمانی کوتاهی بیان می‌شوند و نویسندگان در این فرصت کوتاه فقط می‌توانند آنچه را که از قبل خلق کرده‌اند ارائه دهند و نمی‌توانند مشخصا مطابق با این اهداف خاص اثر جدیدی نوشته و اجرا کنند بنابراین شما تطبیق صد درصدی با موضوعات خاص هر دوره نه در این جشنواره و نه در هیچ جشنواره دیگری نمی بینید اما به طور تقریبی می‌توان گفت که آثار به اهداف جشنواره نزدیک هستند.
وی در ادامه در مورد معیار انتخاب آثار توضیح داد: معیار انتخاب آثار در این دوره از جشنواره نسبی بود. در حقیقت این معیار را خود آثار رسیده تعیین می‌کردند. ما با در کنار هم قرار دادن آثار به لحاظ فرم اجرایی و نزدیک بودن به اهداف جشنواره، سعی کردیم بهترین‌ها را انتخاب کنیم.
سیفی‌آزاد با اشاره به این که عموما مشابهت‌هایی در میان آثار این دوره جشنواره و دور قبل وجود دارد، بیان کرد: به طور کلی حوزه تئاتر دفاع مقدس و مشخصا جشنواره امسال با عنوان مقاومت، معمولا با آدم‌هایی که مستقیم در جنگ بودند و یا آدم‌هایی که زندگیشان تاثیری از دوران دفاع مقدس گرفته و حتی زندگی امروزشان نیز به نحوی از آن متاثر است، سر و کار دارد در نتیجه چندان دور از ذهن نیست که مشابهت‌هایی در موضوع دیده شود. وی افزود: البته من امسال با چند اثر مواجه شدم که به لحاظ ایده‌پردازی زاویه‌دیدی امروزی به موضوع جنگ انتخاب کرده بودند؛ زاویه دیدی که مشخصا از منظر آدم‌های مرتبط یا آدم‌های درگیر جنگ مشابه نیست بلکه نگاه نسل امروز است به آن دوران.
به گفته وی، این چند کار ایده متفاوت و قابل توجهی داشتند اما در جمع‌بندی کلی، آثار به همان نسبت که در ایده‌پردازی‌ها از خلاقیت و گوناگونی خوبی برخوردار بودند از لحاظ فرم اجرایی تنوع کمتری داشتند
وی در رابطه با کمیت و کیفیت آثار امسال عنوان کرد: از آنجا که ما در کشورمان دانش‌آموختگان زیادی در حوزه تئاتر داریم قاعدتا تعداد متقاضی برای شرکت در جشنواره‌ها همیشه زیاد است زیرا جشنواره ها جایگاه مناسبی هستند برای این که افراد آنچه آموخته‌اند به محک بگذارند. اما به اعتقاد من از لحاظ کیفی هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم. ما هنوز آثاری که بتوانند جان کلام را در موضوع مقاومت یعنی حماسه‌ها، شخصیت‌های که حماسه آفریدند و موقعیت‌های حماسی را به درستی تصویر کنند، کمتر سراغ داریم.
این کارگردان تئاتر اضافه کرد: بیشتر کارها در حاشیه آدم‌ها و موضوعات اصلی هستند. دلیلش هم این است که آن گونه کارها برآمده از یک شناخت و باوری است که یا باید از طریق درک مستقیم آن دوران به دست آید و یا اینکه فرصت زیادی برای تحقیق در این امر اختصاص داده شود.
این عضو هیات انتخاب جشنواره تئاترمقاومت درپایان گفت: در نهایت با توجه به تمامی این موارد ما در جشنواره‌ها به آن چه در دست هنرمندان هست بسنده می کنیم. تولید و بازآفرینی موثق و خوب کمتر سراغ داریم و جدی گرفتن این مقوله مبنی بر این است که نگاه به متون جشنواره را متفاوت کنیم، یعنی متونی را متناسب با اهداف جشنواره تولید کنیم و اگر نتوانیم این کار را بکنیم باید به همین آثار بسنده کنیم تا تصادفا یک کار خلاقه از داخل آنها بروز کند.
یکی از بهترین دوره های جشنواره
حمیدرضا نعیمی عضو هیات انتخاب جشنواره تئاتر مقاومت، کارهای این دوره را با اهداف جشنواره همسوتر دانسته و این همخوانی را موجب این دانسته که با وجود ضعف نسبی درکیفیت و تنوع متون، از نظر اجرا بتوان در انتظار یکی از بهترین دوره‌های جشنواره باشیم.
به گزارش مدیریت ارتباطات و رسانه های جشنواره تئاتر مقاومت حمیدرضا نعیمی، عضو هیات انتخاب بخش صحنه‌ای تهران سیزدهمین جشنواره تئاتر مقاومت آثار رسیده به جشنواره را مورد تحلیل و بررسی قرار داده و گفت: در جشنواره امسال شاهد اتفاقات خوبی بوده‌ایم که یکی از مهم‌ترین آنها این است که آثار ارائه شده در این دوره فارغ از بحث متون نمایشی، به لحاظ کارگردانی، طراحی و اجرا از تنوع قابل توجهی برخوردار بوده‌اند.
وی تاکید کرد: متاسفانه همچنان جشنواره و کارهای دفاع مقدسی در حوزه متن با ضعف‌های بسیار شدید، چه از نظر محتوایی و چه از نظر ساختاری مواجه هستند و ما هنوز در حوزه دفاع مقدس به یک اثر خوب و قابل تأمل تئاتری دست پیدا نکرده و شاهد پیشرفت شگرفی در این حوزه نبوده‌ایم.
نعیمی در تحلیل وضعیت آثار دفاع مقدسی این دوره از جشنواره تئاتر مقاومت، بیان کرد: جشنواره امسال هم از این قاعده مستثنی نیست. به نظر من در این دوره هم همچون دوره‌های پیشین، متن‌ها حرف چندانی برای گفتن ندارند اما در حوزه اجرا، کارگردانان جوانی که در این دوره از جشنواره حضور پیدا کرده‌اند و همچنین برخی دیگر از شرکت‌کنندگان که حرفه‌ای‌های عرصه تئاتر هستند، باعث رونق گرفتن این جشنواره شده‌اند.
نویسنده نمایشنامه «خانه کاغذی» اظهار کرد: اگر در این زمینه برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشیم و با سیاست‌گذاری‌های اندیشمندانه بتوانیم اعتماد هنرمندان و افراد باسابقه و توانمند این عرصه را به دست آوریم و آنها را برای حضور در این جشنواره ترغیب کنیم، جشنواره‌های بعدی بسیار پربارتر و بهتر برگزار خواهد شد.
وی در قیاس آثار رسیده با اهداف این دوره از جشنواره عنوان کرد: در مجموع کارهای این دوره با اهداف جشنواره همسوتر است و قرابت بیشتری دارد. این نزدیکی و همخوانی موجب خواهد شد علیرغم ضعف شدیدی که از لحاظ کیفیت و تنوع در متون مشهود است، از نظر اجرا بتوانیم در انتظار یکی از بهترین دوره‌ها طی سال‌های اخیر باشیم.
این عضو هیات انتخاب در رابطه با چگونگی انتخاب آثار تشریح کرد: تنها معیار ما برای انتخاب، تکنیک و قدرت اجراها، بدون توجه به نام افراد بود. در میان آثار شرکت‌کننده مواردی وجود داشت که کار افراد شناخته شده و باتجربه بود و زحمات زیادی هم برای خلق آن متقبل شده بودند اما باید بین خوب و خوب‌تر، خوب‌تر را انتخاب می کردیم.
وی در پایان گفت: چه بسا آثاری را هم داشتیم که با وجود اینکه کار افراد تازه‌کار بود، اما از کیفیت بهتر و ساختار مستحکم‌تری برخوردار بودند و ما نیز بیش از هر چیز کیفیت را مد نظر قرار دادیم. البته تمام تلاشمان را هم کردیم که حقی از کسی ضایع نشود