راه های همکاری کانون نمایشنامهنویسان خانه تئاتر و کانون نمایشنامهنویسان ارمنستان بررسی شد
نشست رسانه‌ای نمایشنامه‌نویسان ارمنستان با کانون نمایشنامه‌نویسان خانه تئاتر صبح امروز ـ ۲۵ آذرماه ـ با حضور محمدامیر یاراحمدی ـ رئیس کانون نمایشنامه‌نویسان ـ بهزاد صدیقی، آندرانیک خچومیان ـ مترجم ـ عباس شادروان و حسن باستانی ـ دو عضو هیأت مدیره کانون نمایشنامه‌نویسان و اعظم کیان‌افراز ـ مدیر انتشارات افراز ـ در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
به گزارش سایت ایران تئاتر، بهزاد صدیقی که به عنوان سخنگو در این نشست حضور داشت در ابتدا به تفاهم‌نامه‌ای که سال گذشته ـ بهار 1389 ـ میان کانون نمایشنامهنویسان خانه تئاتر و کانون نمایشنامهنویسان ارمنی منعقد شد اشاره کرد و گفت: «طی این تفاهم‌نامه قرار شد دو کانون یاد شده آثار ادبیات نمایشی ایران و ارمنستان را با حضور نمایشنامهنویسان کشور دیگر نقد، بررسی و نمایشنامه‌خوانی کنند.»
وی ادامه داد: «در تلاش هستیم آثار ادبیات نمایشی دو کشور ایران و ارمنستان ضمن ترجمه و چاپ، به اجرای صحنه‌ای هم برسند.»
صدیقی خاطرنشان کرد: «پس از عقد تفاهم‌نامه، تعداد زیادی از آثار ایرانی توسط آندرانیک خچومیان ترجمه شد و با همت انتشارات افراز، نیلا و ... بیش از 10 اثر منتشر شد که انتشار این دسته از آثار نیز ادامه خواهد یافت.»
سخنگوی کانون نمایشنامهنویسان در این نشست عنوان کرد: «قرار است در ششمین شماره از فصل‌نامه کانون نمایشنامهنویسان ایران، آثار نمایشنامهنویسان ارمنی به همت نشر افراز به چاپ رسد. همچنین آثار نمایشنامهنویسان ایرانی توسط کانون نویسندگان ایرانی در قالب فصل‌نامه، دراماتورژ یا برای فراهم‌سازی زمینه تولید و اجرای اثر چاپ و منتشر شود.»
سپس محمدامیر یاراحمدی ـ رئیس کانون نمایشنامهنویسان ـ ضمن خوش آمدگویی به نمایشنامهنویسان، کارگردانان و صاحب‌نظران ارمنی بیان کرد: «کانون برای ایجاد ارتباط با نمایشنامهنویسان سایر کشورها چند سالی است که تلاش‌هایی را رو آغاز کرده است. چرا که معتقدیم ایجاد ارتباط میان نمایشنامهنویسان می‌تواند زمینه‌ساز آشنایی فرهنگ عمیق و ایجاد ارتباطات فرهنگی و گسترش فضای حرفهای و همکاری مشترک متقابل میان هنرمندان تئاتر کشورها باشد.»
وی تصریح کرد: «لذا با توجه به پیشینه درخشان هنرمندان ارمنی و نقش تاریخی و مؤثر آنها در تحولات فرهنگی و هنری ایران خصوصاً در زمینه هنر تئاتر و سینما، طبیعی بود که ارتباط با کشور ارمنستان از اولویت ویژه‌ای برای کانون نمایشنامهنویسان برخوردار باشد. خوشبختانه با استقبال خوب و تلاش‌های بسیار آقای لئون آنانیان رئیس انجمن نویسندگان ارمنستان و همکارانشان و همچنین تلاش‌های کانون نمایشنامهنویسان و هیأت مدیره خانه تئاتر این خواسته جامه عمل پوشید و تفاهم‌نامه میان انجمن نویسندگان ارمنستان و کانون نمایشنامهنویسان به امضا رسید.»
یاراحمدی تأکید کرد: «براساس این تفاهم‌نامه مقرر شد هر ساله هیأتی مرکب از نویسندگان دو کشور به ایران و ارمنستان سفر کنند و علاوه بر برگزاری جلسات نمایشنامه‌خوانی با حضور در نشست‌های تخصصی، زمینه‌های گسترش همکاری‌ها را بررسی کنند. یکی دیگر از توافقات به عمل آمده ترجمه و چاپ آثار ارمنی به فارسی و فارسی به ارمنی است که امیدواریم با همکاری انتشارات افراز این تلاش‌ها به نتیجه مطلوب برسد. ولی این تلاش‌ها زمانی می‌تواند به یک همکاری سازنده و مؤثر تبدیل شود که ما شاهد اجرای این آثار بر صحنه‌های تئاتر دو کشور باشیم.»
وی افزود: «از این رو پس از مشورت با آقای لئون آنانیان مقرر شد تا پس از این در این سفرها از کارگردانان صاحب نام دو کشور دعوت شود تا با حضور در نشست‌های تخصصی ظرفیت‌های متقابل را برای اجرای نمایشنامه‌هایی که جلسات نمایشنامه‌خوانی خوانده می‌شود، مورد بررسی قرار دهند. لذا امیدواریم این همکاری‌ها با کمک هنرمندان تئاتر هر دو کشور و البته حمایت مسوولان تئاتر دو کشور بتواند زمینه‌های لازم برای ایجاد این همکاری سازنده فرهنگی را فراهم کند.»
یاراحمدی تصریح کرد: «امسال قصد داریم از حد نمایشنامه‌نویسی فراتر رویم و به اجرای آثار در کشور مقابل برسیم؛ بنابراین از کارگردانان خانه تئاتر دعوت کردیم تا با هم به راهکاری برای اجرایی کردن این طرح دست یابند.»
وی ادامه داد: «من نمی‌خواهم از فواید ارتباط فرهنگی دو کشور ایران و ارمنستان صحبت کنم بلکه حرفهای من در پی پیدا کردن روش کار برای برقراری ارتباط دو کشور و راهکاری برای مکانیزم عملی ایده‌های این تفاهم‌نامه است.»
در ادامه نشست، بهزاد صدیقی به تشریح بیشتر همایش و سفر کانون نمایشنامهنویسان ایرانی به ارمنستان اشاره کرد و اظهار کرد: «در سفر به کشور ارمنستان توانستیم با دو ناشر ارمنستانی همکاری داشته باشیم که این موضوع منجر شد به انتشار ادبیات ارمنی و ایرانی چه در حوزه ادبیات داستانی و چه ادبیات نمایشی که به دو زبان ایرانی و ارمنی منتشر خواهد شد.»
وی در ادامه درباره همکاری و انتشار آثار اعضای کانون نمایشنامهنویسان توسط نشر افراز توضیحاتی را ارائه کرده و تأکید کرد: «این انتشارات با مدیریت خانم کیان‌افراز به عنوان ناشر فصل‌نامه کانون نمایشنامهنویسان به چاپ آثار خواهند پرداخت.»
وی ادامه داد: «آثار انتخابی برای رسیدن به مرحله چاپ و اجرای صحنه‌ای، توسط هیأت مدیره کانون نمایشنامهنویسان و با حمایت معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گزینش می‌شوند تا با توجه به ویژگی و شرایط فرهنگی، ترجمه شوند.»
صدیقی یادآور شد: «در کنار آندرانیک خچومیان، مترجمان دیگری آثار نمایشنامهنویسان ارمنی را به زبان فارسی ترجمه خواهند کرد تا این اتفاق هر چه سریع‌تر رخ دهد.»
سپس محمدامیر یاراحمدی در تکمیل صحبت‌های صدیقی تصریح کرد: «نمایشنامه‌خوانی سه هدف اصلی را دنبال می‌کند که یکی جنبه آموزشی آن است. دیگری با این هدف است که صاحبان کمپانی‌های تئاتری با حضور در جلسات، نمایشنامه‌های مناسب اجرا در سالن‌ها را انتخاب کنند و هدف دیگر پیش تولید است که آثار پیش از آنکه به صحنه بروند، مورد نقد و بررسی قرار گرفته و به شکل ویرایش شده به مرحله اجرا برسند.»
وی ادامه داد: «این امر یکی از اهداف ما در حوزه نمایشنامه‌خوانی آثار درکشور است تا از این طریق کارگردانان را با آثاری که در این طرح شرکت می‌کنند، آشنا کنیم. این جریان در حقیقت بازاری است که کارگردانان در کشور بتوانند آثار را شناسایی کنند.»
آندرانیک خچومیان که صحبت‌های حاضران در جلسه را به زبان ارمنی ترجمه می‌کرد، یادآور شد: «آرمن آوانسیان ـ رئیس کانون نویسندگان ارمنستان ـ آثار نمایشنامهنویسان ایرانی را انتخاب خواهد کرد.»
آوانسیان در تشریح عملکرد کانون نویسندگان ارمنستان نسبت به این تفاهم‌نامه، عنوان کرد: «در اولین پیشنهاد قرار شد نمایشنامه‌ها ترجمه شوند تا اعضای کانون نویسندگان، شناختشان در مقابل آثار ایرانی کامل‌تر شود. از سویی نیز این موضوع باعث می‌شود که کارگردانان ارمنی دستشان برای انتخاب آثار بازتر باشد.»
وی افزود: «فکر می‌‌کنم حساسیت در انتخاب آثار به قدری زیاد است که کسی دوست ندارد نمایش ضعیفی از کشورش به اجرا درآید؛ چرا که اجرای نمایش خوب، حیثیت آن کشور را ارتقا می‌بخشد.»
در ادامه الکساندر گری گوریان ـ کارگردان تئاتر ـ اظهار کرد: «تاکنون آثاری که از نمایشنامهنویسان ایران خواندم به گونه‌ای بود که با استفاده از فضاسازی‌هایی که داشت توانستم با چشم درونم با اثر ارتباط برقرار کنم و این موضوع باعث می‌شود آثاری که قابلیت اجرایی دارند را بتوان در کشور دیگر به نمایش درآورد.»
نلی شاهنظریان ـ نمایشنامه‌نویس ارمنستانی ـ بیان کرد: »این رابطه و تعامل مقدمه‌ای برای آشنایی است زیرا در سفر نمایشنامهنویسان ایرانی به ارمنستان، بخش‌هایی از نمایشنامه خوانده می‌شد که با ترجمه کامل اثر می‌توان به نتیجه بهتری دست پیدا کرد.»
وی افزود: «اینکه نمایشنامه‌ها کامل خوانده شود می‌تواند آغاز یک همکاری جدی تلقی شود و کارگردانان ایرانی نیز دستشان برای انتخاب آثار ارمنی باز باشد.»
سپس آرمن آوانسیان ـ منتقد و پژوهشگر بخش نشر کتاب در پاسخ به سوال عباس شادروان مبنی بر میزان آشنایی نمایشنامهنویسان و کارگردانان ارمنستانی با نمایشنامهنویسان و کارگردانان ایرانی اظهار کرد: «با برگزاری جشنواره‌هایی در ارمنستان از جمله جشنواره هایفست، هنرمندان این کشور شناخت نسبی از تئاتر ایران به دست آورده‌‌اند؛ اما این آشنایی درباره آثار ادبی هنرمندان معاصر ایرانی نسبت به ادبیات نمایشی، بیشتر است.»
شاهنظریان ادامه داد: «این موضوع با چاپ و ترجمه آثار به زودی حل خواهد شد و مسئله مالی این طرح، از سوی شما و با حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و در کشور از طریق حمایت‌های وزارت فرهنگ به زودی حل شده و طرح‌ها به مرحله اجرا می‌رسد.»
یاراحمدی در این نشست عنوان کرد: »آثار نمایشنامهنویسان ارمنی به صورت کامل در ایران اجرا خواهند شد.»
اعظم کیان‌افراز نیز یادآور شد: «10 نمایشنامه ارمنی در قالب 5 یا 6 جلد به چاپ رسید که در نهایت اجرایی شدن نمایشنامه‌ها را شاهد خواهیم بود؛ چرا که در این صورت است که یک اثر دیده می‌شود.»
وی افزود: «در سال 2012 نشر افراز در ایروان پایتخت کتاب جهان حضور دارد که امیدوارم تا آن زمان کتاب ادبیات نمایشی ایران و ارمنستان چاپ و ترجمه شده باشد تا در ایروان رونمایی شود.»
یاراحمدی سپس با اشاره به نقش ترجمه و چاپ آثار نمایشی اظهار کرد: «با توجه به اینکه آثار دراماتیک باید برای دیده شدن به اجرا درآید و این موضوع نگاهی حرفهای و منطقی است، اما چاپ آثار این فایده را دارد که در آرشیو تئاتری و ادبی کشور باقی می‌ماند تا نسل بعدی از آن استفاده کند.»
بهزاد صدیقی در پایان یادآوری کرد: «اعضای هیأت مدیره کانون نمایشنامهنویسان که روزهای پایانی دوره دو ساله خود را سپری می‌کنند، پس از انتخابات 12 آذرماه با مشخص شدن هیأت مدیره جدید به انتخاب آثار می‌پردازند.»
وی افزود: «همچنین همایش نمایشنامهنویسان توسط کانون نمایشنامهنویسان و با حمایت و همکاری خانه تئاتر، اداره کل هنرهای نمایشی، معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مجموعه تئاتر شهر و خانه هنرمندان ایران برگزار می‌شود.»
گفتنی است همایش نمایشنامهنویسان ارمنستان در ایران تا 29 آبان‌ماه در تئاتر شهر ادامه دارد.